مرداد؛ تحریم ظریف توسط آمریکا

گروه سیاسی ؛ دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا، روز چهارشنبه ۹ مرداد ۹۸ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد.

ظریف روز دوشنبه ۱۴ مرداد ۹۸، در جریان نشست خبری خود گفت: در سفرم به نیویورک گفته شد که ظرف دو هفته تحریم می‌شوم مگر این‌که آن پیشنهاد را بپذیریم که نپذیرفتم.

اما آن پیشنهاد به ظریف که نپذیرفتن آن از سوی وزیر امور خارجه کشورمان، موجب تحریم شدنش شد، چه بود؟

ظریف روز شنبه ۲۲ تیر ۹۸ به منظور شرکت در نشست سالانه شورای اقتصادی - اجتماعی ملل متحد عازم نیویورک شد.

آنطور که نشریه آمریکایی نیویورکر گزارش داده در نخستین روز سفر وزیر امور خارجه کشورمان به نیویورک، رند پال سناتور جمهوریخواه و نزدیک به دونالد ترامپ به دیدار ظریف رفت و از او دعوت کرد تا برای ملاقات با ترامپ به کاخ سفید برود؛ اما این دعوت از سوی ظریف پذیرفته نشد و وزیر خارجه کشورمان خطاب به سناتور آمریکایی گفت: برای ماموریتی غیر از ملاقات با رئیس جمهور شما در نیویورک هستم.

هر چند ظریف در نشست خبری روز دوشنبه خود، از پاسخ به سوالی درباره محتوای دیدارش با سناتور آمریکایی خودداری کرد، اما تلویحا تایید کرد دلیل تحریم شدنش از سوی آمریکا، دادن پاسخ منفی به پیشنهاد ملاقات با ترامپ بوده است.

البته ظریف دوشنبه شب (۱۴ مرداد) با انتشار پستی در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی، این بار به صورت صریح دلیل تحریم شدنش از سوی آمریکایی‌ها را اعلام کرد و نوشت: با اینکه اعلام کرده‌ام که ترامپ به دنبال فرصت عکس انداختن است اما آمریکا حقیقتا به دنبال مذاکره نیست و تنها خواهان مطیع ساختن ایران است. این اتفاق هرگز رخ نخواهد داد. نمونه‌ای از تاکتیک‌های آمریکا این است که شخصی را به تحریم در عرض دو هفته تهدید می‌کنند مگر اینکه پیشنهاد آن‌ها را برای مذاکره در دفتر بیضی شکل (دفتر کار رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید) بپذیرد.

اما پیش از خود ظریف، دو تن دیگر از مقامات کشورمان نیز به دلیل تحریم شدن او از سوی آمریکا اشاره کرده بودند؛ از جمله دریابان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی طی یادداشتی تصریح کرده بود: تحریم وزیر خارجه ایران پس از مخالفت با پیشنهاد ترامپ برای گفت‌وگوی حضوری با او، نشان داد که قطار فشار حداکثری در ایستگاه ناکامی متوقف شده است.

علی ربیعی سخنگوی دولت نیز در جریان نشست خبری خود در روز یکشنبه ۱۳ مرداد، پیشنهاد رند پال سناتور آمریکایی به ظریف برای دیدار با ترامپ در کاخ سفید و عدم پذیرش این پیشنهاد از سوی وزیر خارجه کشورمان که موجب تحریم وی از سوی آمریکا شد را تایید کرد.

اما تحریم ظریف از سوی آمریکا در داخل و خارج ایران بازتاب زیادی داشت و شخصیت‌های زیادی به این تصمیم دولت ترامپ واکنش نشان دادند و آن را نشانه عجز و ناتوانی واشنگتن در مواجهه با منطق جمهوری اسلامی ایران که از سوی ظریف در جامعه جهانی تبیین می‌شود، دانستند.

ترامپ رئیس رژیم آمریکا در تاریخ سوم تیر ۹۸، یعنی یازده روز پس از دیدار شینزو آبه نخست وزیر ژاپن با مقام معظم رهبری، اقدام به تحریم معظم‌له در قالب فرمان اجرایی ۱۳۸۷۶ کرد.

افکار عمومی جهانیان به یاد دارند که در تاریخ ۲۳ خرداد ۹۸ که آبه نخست وزیر ژاپن به محضر مقام معظم رهبری رسید تا پیام ترامپ را تسلیم معظم‌له کند از ایشان شنید: من شخص ترامپ را شایسته‌ی مبادله‌ی هیچ پیامی نمی‌دانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد.

اما همانطور که اشاره شد تحریم ظریف از سوی آمریکا در داخل و خارج ایران بازتاب زیادی داشت و شخصیت‌های زیادی به این تصمیم دولت ترامپ واکنش نشان دادند.

آیت‌الله رئیسی، رئیس قوه قضاییه روز دوشنبه ۱۴ مرداد در جلسه شورای عالی قضایی، در بخشی از سخنانش اقدام ایالات متحده آمریکا در تحریم وزیر امور خارجه کشورمان را «غیرخردمندانه» توصیف کرد و افزود: تحریم وزیر محترم امورخارجه، نشان دهنده اوج استیصال و به بن بست رسیدن آمریکا و موجب سرزنش همه خردمندان عالم است. بر همین مبنا لازم است برای شکست دادن دشمن در تحقق اهدافش، کار جهادی، شناخت دشمن و تلاش برای افزایش اعتماد به نظام و کارآمدی آن را سرلوحه کار‌های خود قرار دهیم و تردید نکنیم که آینده بسیار روشن و موفقیت آمیزی را پیش رو خواهیم داشت.

حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی روز پنجشنبه ۱۰ مرداد در جریان سفر به تبریز در اولین واکنش رسمی به تحریم ظریف، این اقدام را «کاری کودکانه» خواند و گفت این تحریم‌ها به معنای ترس آن‌ها از وزیرا مور خارجه جمهوری اسلامی ایران است.

علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز روز دوشنبه ۱۴ مرداد به دیدار ظریف در وزارت امور خارجه رفت و خطاب به او گفت: شما به عنوان مسئول سیاست خارجی کشور، با جدیت، هوشمندی، پشتکار و با اقتدار از مصالح ملی دفاع می‌کنید و تلاش‌های شما در عرصه بین‌المللی موثر بوده است که دشمنان ملت دست به تحریم شما زده‌اند.

همچنین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه‌ای با محکومیت و مضحک خواندن اقدام غیر قانونی و نابخردانه آمریکا در تحریم ظریف، آن را در امتداد راهبرد به اصطلاح فشار حداکثری بر ایران قلمداد و یادآور شد: هر چند قرار گرفتن نام مقامات، مسئولین و فرماندهان نظام مقدس جمهوری اسلامی در فهرست به اصطلاح تحریمی آمریکا اقدامی بی تاثیر و مسبوق به سابقه است اما آمریکایی‌ها با تحریم وزیر محترم امور خارجه به عنوان مسئول دستگاه دیپلماسی کشورمان، بار دیگر عصبانیت خود از پژواک گفتمان الهام بخش و ضد استکباری انقلاب اسلامی را نمایان و خباثت و دشمنی خود با نظام و ملت عزت‌مند ایران را بر همگان آشکار کردند.

سعید جلیلی عضو شورای عالی امنیت ملی کشورمان نیز روز جمعه ۱۱ مرداد در جمع مردم کبودرآهنگ استان همدان، گفت: توافقی انجام شد؛ شما تعهدات خود را اجرا می‌کنید و او اجرا نمی‌کند. خود او ۱۵ بار اعلام می‌کند که ایران تمام تعهداتش را به صورت کامل اجرا کرده است؛ چه می‌شود؟ تحریم همان گفت‌وگوکننده‌ها و وزیر محترم خارجه. این آن رفتار استکباری و بدعهدی دشمن است.

اما در داخل آمریکا نیز، شخصیت‌های سیاسی این کشور به تحریم ظریف توسط دولت ترامپ واکنش نشان دادند؛ از جمله وندی شرمن معاون وزیر خارجه آمریکا در دوران اوباما که خود نیز سابقه گستاخی علیه ملت ایران را دارد، در توئیترش نوشت: تحریم ظریف با دعوت ترامپ از ایران برای مذاکرات بدون پیش‌شرط، در تناقض است. این اقدام آشکارا دلجویی از تندرو‌های دولت آمریکا بعد از تمدید ۹۰ روزه معافیت‌های هسته‌ای بود.

جان لیمبرت مقام پیشین وزارت خارجه آمریکا که از جمله اعضای لانه جاسوسی آمریکا در سال ۵۸ بود نیز به تحریم وزیر خارجه ایران از سوی ترامپ واکنش نشان داد و گفت: تحریم ظریف، از آن جمله کار‌های کودکانه‌ای بود که از سوی ترامپ سرزد.

به هر ترتیب تحریم محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز که سخنگو و تشریح کننده سیاست‌های اصولی جمهوری اسلامی در عرصه بین‌الملل است، بار دیگر نشان داد آمریکایی‌ها از گفتمان منطقی، متقن و عقلانی نظام ما هراس دارند و این گفتمان را اصلی‌ترین افشاگر ماهیت پلید و شرور خود می‌دانند.