اقدامات سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در راه اندازی دادسرا‌ها و دادگاه‌های نظامی/ تسهیل دسترسی شهروندان به عدالت قضایی

به گزارش خبرنگار گروه حقوقی و قضایی ؛ نظم بخشیدن هرچه بیشتر به امورات حوزه قضایی، پاسخگویی به انتظار مردم از قوه قضائیه برای حاکمیت عدالت و رفع مشکل دسترسی به مراجع قضایی و ضرورت‌های امنیتی و انتظامی، ایجاب می‌کند که شعب دادسرا و دادگاه‌های نظامی در برخی مناطق مستقر شود.

با وجود نیاز قوه قضاییه به تأمین اعتبارات برای ایجاد مجتمع‌های قضایی جدید؛ سازمان قضایی نیرو‌های مسلح از خدمت رسانی در زمینه غافل نشده است و در راستای تسهیل دسترسی به عدالت برای شهروندان اقداماتی را در دستور کار خود قرار داده است. 

• ساماندهی و توسعه جغرافیایی دادسرا‌ها و دادگاه‌های نظامی

تأسیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران: در خرداد ماه ۱۳۹۳ سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران با الحاق معاونت ارجاع و دادسرای نظامی تهران رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. وجود تمامی بخش‌های ستادی نیرو‌های مسلح و ده‌ها نهاد آموزشی، دانشگاهی و مؤسسات علمی و پژوهشی متعلق به نیرو‌های مسلح، استقرار حدود یک‌سوم از یگان‌های عملیاتی، ده‌ها تیپ مستقل، پایگاه‌های هوایی متعدد و تمرکز حدود نیمی از فعالیت‌های مالی و اقتصادی نیرو‌های مسلح در استان تهران همچنین ارجاع اکثر پرونده‌های خاص و مهم و تمامی پرونده‌های مرتبط با فرماندهان عالی‌رتبه و نیز رسیدگی به اتهامات امنیتی و مرتبط با وظایف نظامیان که در خارج از قلمرو حاکمیت جمهوری اسلامی ایران مرتکب شوند، ویژگی خاصی به مجموعه دادسرا و دادگاه‌های نظامی تهران به‌عنوان مهمترین مرجع قضایی نظامی داده بود.

با توجه به اهمیت و وظایف سنگین دادسرا و دادگاه‌های نظامی تهران، در تشکیلات جدید سازمان که به تصویب ریاست قوه قضائیه رسید، تأسیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران پیش‌بینی شد.

حدود یک‌پنجم پرونده‌های دادسرا‌ها و دادگاه‌های نظامی در تهران رسیدگی می‌شود و استقلال این بخش در تشکیلات جدید باعث افزایش قدرت و توانمندی آن شده و کاهش عوامل تأثیرگذار بر طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده‌ها را به دنبال داشته است.

در ساختار جدید دادگاه‌های نظامی تهران؛ ۵ شعبه دادگاه تجدیدنظر، ۷ شعبه دادگاه نظامی یک و ۱۴ شعبه دادگاه نظامی دو و پست‌های اداری متناسب پیش‌بینی شد.

در ساختار جدید دادسرای نظامی تهران نیز ۱۳ شعبه بازپرسی، ۸ شعبه دادیاری تحقیق، ۶ شعبه اظهارنظر و دفاع از کیفرخواست و واحد اجرای احکام کیفری با ۵ قاضی پیش‌بینی شد.

در ساختار سازمان قضایی استان تهران همچنین شاهد افزایش پست‌های قضایی از ۶۸ به ۹۷ عنوان و اداری از ۲۶۰ به ۲۶۷ عنوان هستیم و برای سرپرست سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران، دو معاون قضایی در نظر گرفته شده است.

• تأسیس مجتمع سازمان قضایی نیرو‌های مسلح غرب استان تهران

به دنبال تأسیس سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران، در راستای تسهیل دسترسی شهروندان به‌خصوص مردم غرب و جنوب غرب استان به مرجع قضایی نظامی و رفع مشکلات نیرو‌های مسلح مستقر در منطقه در مراجعه به سازمان قضایی مرکز، ایده تشکیل مجتمع سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در غرب استان تهران شکل گرفت و در تشکیلات تفصیلی جدید سازمان قضایی نیرو‌های مسلح استان تهران پیش‌بینی شد.

با پیگیری‌های به‌عمل‌آمده و همکاری قوه قضائیه، فرمانداری شهریار و نیرو‌های مسلح مستقر در منطقه، این مجتمع در شهریور سال ۱۳۹۶ با دو شعبه دادیاری، یک شعبه بازپرسی، یک شعبه دادگاه نظامی دو و یک شعبه دادگاه تجدیدنظر کار خود را آغاز کرد.

حوزه صلاحیت این مجتمع که در شهر شهریار مستقر است؛ ۶ شهرستان شامل؛ شهریار، اسلامشهر، رباط‌کریم، ملارد، قدس و بهارستان و ۵۰ شهر را در برمی‌گیرد که بیش از ۳ میلیون نفر جمعیت را در خود جای داده است.

• راه‌اندازی نواحی جدید دیگر

نظم بخشیدن هرچه بیشتر به امورات حوزه قضایی، پاسخ‌گویی به انتظار مردم از قوه قضائیه برای حاکمیت عدالت و رفع مشکل دسترسی به مراجع قضایی و ضرورت‌های امنیتی و انتظامی ایجاب می‌کرد که شعب جدیدی از سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در مناطق مختلف کشور مستقر شود.

استقبال خوب مردم و نیرو‌های مسلح منطقه و آثار مثبت افتتاح مجتمع سازمان قضایی نیرو‌های مسلح در غرب استان تهران، مزید بر علت شد تا مدیران سازمان قضایی نیرو‌های مسلح تمامی مساعی خود را برای تأسیس ۱۵ ناحیه دیگر به‌کار گیرند.

خوشبختانه با پیگیری‌های به‌عمل آمده تأسیس ۱۰ ناحیه در شهرستان‌های زابل، جاسک، سراوان، تربت‌حیدریه، خوی، مراغه، ماهشهر، سرپل ذهاب، کاشان و کازرون به تصویب رسیده و ساختار قضایی و اداری ۵ ناحیه شامل کازرون در فارس، ماهشهر در خوزستان، مراغه در آذربایجان شرقی، کاشان در اصفهان و سرپل ذهاب در کرمانشاه نیز تدوین و ابلاغ شده است. پیگیری‌ها برای تأمین ساختمان مناسبی جهت استقرار کوتاه‌مدت و اتخاذ تمهیدات لازم برای تأمین نیروی انسانی و تجهیزات و امکانات این ۵ ناحیه آغاز شده است.

بعد مسافت، دوری از مرکز استان، تراکم نیرو‌های مسلح و آمار پرونده‌های منطقه، از اولویت‌های مدیریت سازمان در تأسیس نواحی جدید است.