واکاوی شعلهور شدن آتش خشم مردم عراق علیه آمریکا؛ سفارت آمریکا در بغداد تسخیر میشود؟
تحولات اخیر در عراق و اعتراض مردم به حضور نظامی و دیپلماتیک آمریکا در این کشور از مشکل ریشه‌ای آنان با اشغالگران حکایت دارد.
اعتراض‌های روز‌های آخر سال ۲۰۱۹ در عراق از هیچ یک از کلیشه‌های پیشین اعتراضی مانند بالاگرفتن اعتراض‌ها در ماه‌های گرم سال، محدود شدن به خواسته‌ها و مطالبات اجتماعی و اقتصادی، محدود شدن به جغرافیا یا قومیت خاص، خشونت بار بودن، هدایت شدن از سوی نیرو‌های خارجی و... پیروی نمی‌کند.
عراقی‌ها در اعتراض‌های اخیر نشان دادهاند که به دنبال برکناری یکی از سران یا احزاب سیاسی نیستند، بلکه در اقدامی گسترده و فراگیر تلاش می‌کنند تا روند تحولات و جریانات سیاسی در این کشور را دگرگون کنند. علت ریشه‌ای تداوم تلاش برای بهبود و اصلاح امور در عراق را می‌توان به این شکل تشریح کرد:
*در عرصه داخلی معترضان قصد دارند سیستم فاسد حاکم بر کشورشان پس از حمله آمریکا در سال ۲۰۰۳ به این کشور و سرنگونی «صدام»، دیکتاتور عراقی را از بین ببرند. تقسیم مناصب و سمت‌های دولتی، از این منظر یکی از عواملی است که سبب شده تا فساد اقتصادی و سیاسی در عراق ریشه دوانده و نفس‌های این کشور مواجه با بحران‌های طولانی را به شماره در بیاورد.
اصلاح شرایط نامطلوب در عراق تنها به وعده‌ای انتخاباتی از سوی جناحهای سیاسی این کشور مبدل شده و کابینه‌های این کشور یکی پس از دیگری پس از حضور در راس قدرت، نشان دادند که قادر به بهبود اوضاع به دلیل درهم تنیدگی طبقات سیاسی و فساد فراگیر نیستند. این امر بر شدت خشم آنان می‌افزاید.
گذشت شانزده سال از تغییر رژیم در عراق برای مردم این کشور اکنون یک معنا دارد؛ آن اینکه به گفته مرجعیت عالی عراق برخی از سران عراقی ا تمایل یا توانایی تغییر اوضاع را ندارند.
• بیشتر بخوانید:
اما باید توجه داشت که این علت خود معلول شرایطی است که حمله و تجاوز آمریکا به عراق ایجاد کرده است. حضور ۱۶ ساله آمریکا در عراق، تجاوز و کشتار‌هایی که نظامیان این کشور در عراق مرتکب شده‌اند در کنار تصمیم «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خروج نظامیانش از سوریه سبب شده تا مردم عراق به تحولات آتی با نگرانی بنگرند. اما تیر خلاص بر خویشتنداری معترضان عراقی را می‌توان در حمله هوایی اخیر آمریکا به مقر اصلی گروه مقاومتی «حشدالشعبی» که نقش مهمی در مبارزه با گروه تروریستی داعش در سال‌های سخت ترور و وحشت داشته، یافت.
در واقع این نگرانی معترضان پس از ناتوانی پارلمان و دولت عراق در پایان دادن به حضور درازمدت نظامیان آمریکایی در عراق تشدید شد. آنها در سال‌های اخیر شاهد بودند که این حضور پر هزینه تاثیری در معادلات امنیتی کشور نداشته و به حراج رفتن درآمد‌های نفتی منجر شده است.
حرکت خودجوش معترضان عراقی به سوی سفارت خانه آمریکا، برپا کردن چادر در محوطه مقابل این سفارتخانه، سردادن شعار‌های ضد آمریکایی، آتش زدن پرچم آمریکا و درخواست خروج سفیر و باقیمانده کارکنان سفارت عمق خشم آنان به حضور نظامیان آمریکایی را نشان می‌دهد.
براساس آمار‌های اخیر صندوق بین المللی پول، نرخ بیکاری در عراق ۴۰ درصد است. این در حالی است که نیمی از جمعیت عراق زیر ۱۸ سال سن دارند و جمعیت زیر ۲۵ سال عراق ۶۰ درصد جمعیت ۴۰ میلیون نفری عراق را تشکیل می‌دهند. تاثیر آب آلوده، قطعی مکرر برق، سیستم درمانی ناکارآمد، سطح پایین آموزش، ناپدید شدن بودجه‌های ساخت و ساز، باند‌های قاچاق نفت و... را می‌توان در مجموعه نگرانی‌های سه گانه عراقی‌ها دید: «بیکاری، فساد و ناامنی.»
حضور بیش از ۵ هزار نظامی آمریکایی در ۶ پایگاه عراق سبب شده تا این کشور، میزبان بالاترین میزبان نظامیان آمریکایی در غرب آسیا باشد. «ابو غریب» در استان «الانبار» در فاصله ۳۲ کیلومتری «بغداد» و ۱۵ کیلومتری فرودگاه بین المللی پایتخت، پایگاه «کاظمیه»، پایگاه «نینوا»، پایگاه «التاجی» در بغداد، پایگاه هوایی «بلد» در بغداد و پایگاه «ویکتوری» را باید عامل عمده خشم مردم عراق دانست.
از سوی دیگر اقدام «عادل عبدالمهدی»، نخست وزیر عراق در عقد قرار داد‌های تجاری با چین برای آمریکا که به عراق به چشم حیاط خلوت خود می‌نگریست، گران تمام شد. از این رو واشنگتن تلاش بی وقفه‌ای را برای سرنگونی کابینه وی آغاز کرد.
چهره دوم اشغال به صورت ساختار معیوب اقتصادی از سال ۲۰۱۱ بر عراق تاثیر گذار شده است. از این رو جای تعجب نیست که بیشتر معترضان از مناطقی هستند که شاهد حمله آمریکا و خشونت‌های مداوم نظامیان آن هستند. نکته قابل تامل این است که آمریکا موضع گیری رسمی در قبال اعتراض‌های عراق نداشته و عمدتا در مورد امنیت پایگاه‌های خود ابراز نگرانی کرده است.
در همین حال نیویورک تایمز در گزارشی در مورد فرافکنی‌های واشنگتن در مورد آنچه نقش مخرب ایران در عراق از سوی کاح سفید خوانده میشود، نوشت «آیا آمریکا نبود که عراق را اشغال و نهاد‌های مدنی آن را نابود کرد؟ آیا آمریکا نبود که میلیون‌ها عراقی را کشته، دستگیر و آواره کرد؟ آیا این آمریکا نیست که ساختار سیاسی فرقه‌ای را در عراق ایجاد و از آن به رغم ناکارآمدی‌ها حمایت می‌کند؟ آیا این آمریکا نبود که با تروریست‌ها همکاری کرد؟»
به نظر می‌رسد تونل تاریک اشغال عراق به قسمت‌های پایانی رسیده و _همزمان با اوج گرفتن اعتراضات مردم عراق به اشغالگری آمریکا_، مشروط به خروج نظامیان آمریکایی از عراق شده است.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *