استیضاح ترامپ و آینده نامعلوم
با تصمیمی که روز چهارشنبه ۱۸ دسامبر ۲۰۱۹ در مجلس نمایندگان گرفته شد، ترامپ به عنوان سومین رئیس جمهوری و نخستین رئیس جمهوری جمهوری خواه آمریکا استیضاح میشود.
دو اتهام وارد شده به ترامپ شامل «سوءاستفاده از قدرت» و «مانع تراشی بر سر ایفای وظایف کنگره»، هر یک به ترتیب با ۲۳۰ و ۲۲۹ رای به تصویب رسید.
در این رای گیری سرنوشتساز، سه دموکرات عضو مجلس نمایندگان از رای دادن به استیضاح ترامپ خودداری کردند در حالی که هیچ یک از جمهوری خواهان مجلس با دموکراتها علیه رئیس جمهوری هم حزبی همراه نشدند.
اکنون با بسته شدن روند استیضاح رئیس جمهوری آمریکا در مجلس نمایندگان، نوبت به مجلس سنا میرسد که طی برپایی دادگاهی، به اتهامات وارد شده رسیدگی کند.
قانون اساسی آمریکا، وظیفه اعلام جرم یا همان استیضاح را برعهده مجلس نمایندگان و وظیفه تشکیل جلسه دادگاه را برعهده سنا گذاشته است.
مقامات دولت فدرال که از سوی مجلس نمایندگان تحت تعقیب قضائی قرار بگیرند، ملزم هستند در دادگاهی که در سنا و به ریاست رئیس دیوان عالی فدرال تشکیل میشود، حاضر شوند و از خود دفاع کنند.
در این دادگاه، سناتورها همزمان نقش دادستان و هیات منصفه را بازی میکنند به این شکل که اجازه دارند اتهامات وارد شده از سوی مجلس نمایندگان را مطرح کنند و در نهایت به گناهکار بودن یا بیگناهی متهم رای دهند.
اگر دو سوم اعضای سنا به این جمع بندی برسند که فرد متهم در اتهامات وارد شده گناهکار است، به شکل اتوماتیک وی از مقام خود خلع میشود.
در تاریخ آمریکا تعدادی از مقامات دولت فدرال – عمدتا قضات دادگاههای فدرال و دیوان عالی فدرال – با حکم سنا از مقام خود خلع شدهاند، با این حال دو رئیس جمهوری قبلی (اندرو جانسون در قرن نوزدهم) و (بیل کلینتون در قرن بیستم) در دادگاه سنا حکم تبرئه گرفتند و به ریاست جمهوری خود ادامه دادند.
هم اکنون در پرونده استیضاح دونالد ترامپ به دلیل وفاداری کامل جمهوری خواهان به رئیس جمهوری هم حزبی، امکان گناهکار معرفی شدن ترامپ در دادگاه سنا و برکناری وی تقریبا غیرممکن به نظر میرسد.
دموکراتها در سنا فقط ۴۵ کرسی را در اختیار دارند که با احتساب دو سناتور مستقل، اما متحد با دموکرات ها، تعداد آرای آنان به ۴۷ رای میرسد.
در حالی که برای برکناری ترامپ حداقل باید ۲۰ سناتور جمهوری خواه با دموکراتها علیه رئیس جمهوری هم حزبی خود متحد شوند؛ اقدامی که محال به نظر میرسد.
به همین دلیل، برخلاف روند استیضاح در مجلس نمایندگان که جمهوری خواهان در پی توقف یا کند کردن روند آن بودند، در جریان برپایی دادگاه در سنا، جمهوری خواهان به شدت از دادگاهی شدن ترامپ و صدور حکم برائت در کوتاهترین زمان ممکن حمایت میکنند.
با این حال، دموکراتها مدعی هستند که سناتورهای جمهوری خواه از عدالت خارج شدهاند و آشکارا از رئیس جمهور تحت تعقیب حمایت میکنند.
آنان همچنین از این که رهبران حزب جمهوری خواه در سنا با احضار نزدیکان ترامپ به جلسه دادگاه و گرفتن شهادت از آنان مخالفت میورزند، به خشم آمده اند.
برخی گمانه زنیها حکایت از آن دارد که اگر دموکراتها از برگزاری محاکمه بر اساس سلایق و منافع خود اطمینان نداشته باشند، چه بسا از ارسال مصوبه روز چهارشنبه مجلس نمایندگان به مجلس سنا خودداری ورزند.
درچنین صورتی، ترامپ برای مدتها موفق نخواهد شد حکم تبرئه را از سنا دریافت کند. از آنجا که استیضاح ترامپ نخستین استیضاح تاریخ آمریکا در دوره نخست یک رئیس جمهوری به شمار میآید، نتیجه نهایی آن بر انتخابات مجدد وی تاثیر تعیین کننده خواهد گذاشت.
جمهوری خواهان امیدوار هستند هرچه سریعتر از کابوس استیضاح رهایی یابند و تمرکز خود را بر پیروزی مجدد در انتخابات ۲۰۲۰ معطوف کنند.
در حالی که دموکراتها تلاش میکنند موضوع استیضاح و اتهامات وارد شده به ترامپ را تا شب برگزاری انتخابات ادامه دهند و زمینه شکست ترامپ و پیروزی خود را فراهم کنند.
با این حال، تا فردای روز برگزاری انتخابات در نوامبر ۲۰۲۰ که نتایج انتخابات سراسری آمریکا اعلام خواهد شد، مشخص نخواهد شد که آیا استیضاح ترامپ موجب پیروزی جمهوری خواهان خواهد شد یا به شکست رئیس جمهوری مستقر برای ادامه سکونت در کاخ سفید خواهد انجامید.