نگاه پیشگیرانه هزینه ها را کاهش می‌دهد/پیشگیری نباشد سیل مراجعات در قوه قضاییه راه می افتد

به گزارش موضوع پیشگیری از جرم، از جمله مسائل مورد تاکید رهبر معظم انقلاب در حکم جدید رییس دستگاه قضا بوده است. از همین رو به مناسبت هفته قوه قضاییه مصاحبه ای  با مهدی امیری، قائم مقام معاونت پیشگیری قوه قضاییه در ارتباط با موضوع پیشگیری و اهمیت آن انجام داده‌ایم.

امیری درباره اهمیت پیشگیری گفت: در طول صد و چند سالی که از فعالیت دادگستری در کشورمان می گذرد، مقابله با جرم همیشه وجود داشته است؛ اما میزان ناهنجاری وکاهش جرم در جامعه اتفاق نیفتاده و این موضوع نشان می دهد که چنین رویکردی به تنهایی برای تنظیم هنجارهای جامعه کفایت نمی کند.
 
قائم مقام معاونت پیشگیری قوه قضاییه تصریح کرد:درحال حاضربا فضاهایی روبرو هستیم که مدیریت آنها تحت کنترل ما نبوده و  در جامعه ای زندگی می کنیم که محدود به مرزهای جغرافیایی نیست وعوامل بیرونی در وضعیت اجتماعی آحاد جامعه تأثیرگذار است.

وی افزود: مدیریت جامعه امروز بسته نبوده و تحت تأثیر مولفه های مختلفی است؛ بنابراین در آینده با شرایطی روبرو هستیم که یا شناخت مناسبی از آن نداریم و یا ساز و کارهای مناسب با آن در دسترس ما نیست. در این حالت رویکرد برخورد و مقابله و مجازات به تنهایی کفایت نمی کند.

امیری با تاکید براینکه برخورد مجازات‌گونه نیزدر برخی موارد نیاز است، گفت: البته این نوع رفتار در جای خودش باید مورد استفاده باشد؛ اما به شکل محض و تنها کفایت نمی کند و در کنار برخورد مقابله ای باید نگاه پیشگیرانه داشته باشیم که هم نگاه کم هزینه تری است و هم آثار مناسبی دارد .

قائم مقام معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با اشاره به اینکه برخوردهای پیشگیرانه بسیار به صرفه تر است، گفت: به جای اینکه منتظر باشیم تا اقدام مجرمانه ای شکل بگیرد، بهتراست از قبل پیشنگری و پیشگیری کرده و وضعیت آینده را به تصور بیاوریم؛ سپس مطالعات را با توجه به نیازهای روز انجام داده و زمینه های اقدام منجر به آسیب اجتماعی را شناسایی کرده و برای رفع آن وقت خود را صرف کنیم.

امیری با اشاره به اینکه زمینه‌سازی برای اقدامات پیشگیرانه حالات مختلفی دارد، گفت :این زمینه‌سازی گاهی سلب ابزار وگاهی سلب موقعیت است. اصلاح ، تربیت ،آموزش و گاهی ارتقاء سطح آگاهی های عمومی نیز از جنس اموری است که در بخش پیشگیری به عنوان ابزار کار مورد استفاده قرار می گیرند. در نظام های حقوقی کشورهای پیشرفته ثابت شده است که هرچقدر در عرصه پیشگیری ورود بیشتری داشته باشیم؟، منفعت بیشتری به آحاد جامعه می رسد.

این مقام قضایی با اشاره به پیشرفت های قوه قضاییه در بخش پیشگیری گفت: با آغاز فعالیت آیت الله آملی در قوه قضاییه نگاه پیشگیرانه تقویت شده است .ایشان از همان ابتدای مسئولیتشان به شکل جدی این بحث را مطرح کردند و امیدواریم این نگاه روز به روز بیشتر تقویت شود.

امیری با اشاره به بیانات رهبری درباره موضوع پیشگیری گفت :رهبری یکی از اولویت های ششگانه را پیشگیری از وقوع جرم مطرح کردند و مولفه هایی از جمله فراقوه ای بودن نگاه پیشگیرانه را مطرح کردند و همچنین در زمان تمدید مسئولیت آقای لاریجانی، مهمترین موضوع را پیشگیری از وقوع جرم ذکر نمودند.

وی با اشاره به همکاری های طرفینی بین قوای مختلف در زمینه پیشگیری گفت : به تناسب این اهمیت لازم است در حوزه های دیگرنیز به پیشگیری دقت بیشتری کنیم تا پیشگیری قوام و انسجام موثر خود را پیدا کند.

قائم مقام معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه تاکید کرد: همانطور که در نظام قضایی برای دادرسی و رسیدگی واعمال مجازات توجه و برنامه ریزی کرده و نیروی انسانی مناسب تربیت می کنیم و اموزش می دهیم وهمچنین ساختارهای مناسبی را برای آن منظور نموده و مقررات و قانون مناسب دادرسی را ابلاغ و اجرا می کنیم و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری را فراهم می نماییم  به همان اندازه هم باید به حوزه پیشگیری دقت کنیم

امیری گفت : زمانی پیشگیری به نتیجه می رسد که حداقل معادل آنچه برای نظام دادرسی و برخورد و مقابله هزینه می کنیم درعرصه پیشگیری هم هزینه کنیم که در غیر اینصورت کار ما تنها یک شعاراست .

قائم مقام معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه تصریح کرد: باید در حوزه وضع قوانین و اعتبارات و سخت افزاری و نرم افزاری امکانات لازم در نظر گرفته شود و این تنها چیزی است که باید از داخل قوه قضاییه به آن پرداخته شود. این کار تنها محدود به قوه قضائیه نیست. هرچند درست است که در اصل 156 قانون اساسی یکی از وظایف قوه است، اما تنها محدود به این قوه نیست بلکه همانطور که رهبر فرمودند این موضوع باید مورد عنایت قرار بگیرد و در بخشهایی که مردم هستند باید نسبت به پیشگیری اقدامات جدی شود.

وی افزود:بخشهای حاکمیتی نظام باید نسبت به این موضوع حساس باشند و اگر ما به پیشگیری توجه نکنیم دیری نخواهد گذشت که فقط پرونده هایی که در دستگاه قضایی است سیلی می شود و قوه را می برد. آمار پرونده های ورودی هر سال رشد دارد و این میزان غیر از پرونده هایی است که در جاهایی غیر از قوه قضاییه تشکیل می شود. اگر پرونده های بیرون از مجموعه هم اضافه شود که وضعیت بسیار غیر قابل وصفی را ایجاد می کند .

وی در پایان گفت:این موضوع نه تنها با شان دینی ما همخوانی ندارد که با شان نظام ما و تصویر نظام ما به عنوان زمینه ساز حکومت امام زمان نیزسازگاری ندارد. جامعه ایرانی در تاریخ جامعه مقبولی بوده است و این میزان جرم اصلا با تصویر جامعه دینی ملی ایران اسلامی سازگاری ندارد.