بنزین و اعتماد مردم/اعتراضات خیابانی باید مسئولان را هوشیارتر کند
۱ – معضل قاچاق گسترده سوخت از کشور یک امر بدیهی است و با منطق اقتصادی وقتی تفاوت قیمت بنزین در ایران و کشورهای همسایه فاصله چند هزار تومانی دارد با هیچ گونه ابزار بگیر و ببند نمیتوان این قاچاق را به صفر رساند. بسیاری از اقتصاددانان تنها ابزار حل این معضل را از بین بردن این فاصله یا حداقل کاهش منطقی آن میدانند. بماند که مصرف بی رویه سوخت در کشور علاوه بر زیانهای مادی، مسائل زیست محیطی نیز دارد.
۲ – طرح مدیریت مصرف سوخت در بطن خود طرح بهجا و لازمی است، اما ایرادات جدی میتوان به نحوه اجرای این طرح وارد کرد که متاسفانه مسئولان بدون اهتمام به آنها گام در راه اجرای چنین طرح خطیری گذاشته اند.
۳ – این گونه اعلام کردن دفعی یک تصمیم مهم و اثرگذار در زندگی و خصوصا افکار عمومی از سوی دولت جای نقد فراوان دارد چرا که حتما میشد با ارائه بحثهای کارشناسی موثر در رسانههای جمعی خصوصا صدا و سیما، علاوه بر پخته شدن هر چه بیشتر این طرح و تعیین مزایا و معایب آن، زمینه پذیرش این طرح را در جامعه افزایش داد و اساسا داشتن «پیوست رسانه ای» برای انجام موفق تمامی امور مهم، ضرورتی است که گویا برخی از مسئولان به آن باور ندارند!
۴ – گلایه، شکایت و اعتراض یکی از حقوق اساسی و مسلم مردم در برابر وقایع و تصمیم سازیهایی است که درست یا نادرست بخشی از مردم چنین تصمیماتی را به نفع خود نمیدانند، اعتراض مردم چند فایده مهم دارد از جمله: اولا، صدای بخشی از مردم شنیده میشود ثانیا، به هر صورت مسئولان و مردم باید باور کنند هر تصمیمی مخالفان و موافقانی دارد ثالثا، مردم براساس دادههای ذهنی، باورهای درست یا غلط، نظرات مختلف کارشناسی، تاثیر فضای مجازی، واقعیتهای آشکار و نهان جامعه به صورت حرف ها، نظرها، نقدها و مطالباتی دارند که باید توسط مسئولان شنیده و به آنها به موقع پاسخ قانع کننده داده شود، شنیده نشدن صدای مردم یا دیر شنیدن یا ظاهرا شنیدن و در عمل وقعی ننهادن، برای مردم چارهای جز اعتراضات خیابانی باقی نمیگذارد. اعتراضی که البته اغلب اوقات اغتشاش گران و بر هم زنندگان نظم عمومی و خرابکاران از آن سوءاستفاده میکنند و علاوه بر آسیب زدن به اموال عمومی، تولید خوراک برای رسانهها و بدخواهان ملت، متاسفانه سبب به حاشیه رفتن و گاه به محاق رفتن مطالبات واقعی مردم میشود. پس علاوه بر این که مردم باید مراقب نفوذ اغتشاش گران به صف خود شوند و نیروهای امنیتی و نظامی مداخله به هنگام و به موقع و موثر با این مورد داشته باشند، مسئولان نیز نباید به بهانه حضور معدودی اغتشاشگر ناآگاه یا مزدور و اجیر شده یا دچار هیجان در میان مردم، حرف و صدای مردم را در زمینههای گوناگون ناشنیده بگیرند. البته برخورد جدی و قانونی با اغتشاش گران و برهم زنندگان امنیت جامعه وظیفه دیگر تمام دستگاهها و صدا و سیماست.
رابعا، اعتراضات خیابانی مردم هر چند کم شمار باشد مسئولان را باید هوشیارتر کند، چون بسیاری دیگر از مردم نسبت به اوضاع اقتصادی و معیشت خود گلایهمند و معترض و سخت در مضیقه و فشار هستند، اما به هزار و یک دلیل از جمله ملاحظات سیاسی، اجتماعی و دلبستگی به اصل نظام و انقلاب و کشور از حضور در اعتراضات خیابانی و بیشتر به خاطر ملاحظه سوءاستفاده دشمنان پرهیز میکنند و این نکتهای بس مهم است که باید تک تک مسئولان و تصمیم سازان کشور به آن بیش از پیش دقت کنند و نگذارند آتش زیر خاکستر بماند.
خامسا، اعتراضات مردمی باعث میشود که مسئولان در تصمیم سازی ها، تصمیم گیری ها، اجرایی کردن تصمیمات و زمان و نحوه آن دقت و همه جانبه گری بیشتری داشته باشند.
۵ – وعده وعیدهایی که در تصمیمهای قبلی خصوصا درباره اقتصاد و معیشت مردم توسط مسئولان داده شده و گاه بدان عمل نشده یا عمل به موقع و به هنگام نبوده، یا با تغییر و کم و کاست و اگرها و مگرهای بعدی مواجه شده موجب کاهش اعتماد و اطمینان بخش قابل توجهی از مردم شده و بر همین اساس این بار هم اگر چه افزایش و اصلاح قیمت حاملهای انرژی فعلا و فقط برای بنزین اعمال شد البته به صورت دفعی و نه تدریجی (که هر کدام پیامدها و تبعات خاص خود را دارد) مردم باز هم نگران هستند که قیمت سایر کالاها با همین تک افزایش قیمت بنزین، زندگی و معیشت شان را سختتر کند.
۶ – واقعا اگر پیش از اجرا و اقدام و افزایش و اصلاح نرخ بنزین مسئولان و کارشناسان و تصمیم سازان با دیدگاههای گوناگون در برنامه هایی، کارشناسانه، نقادانه و منصفانه به نقد و بررسی چنین طرحی در رسانه ها، دانشگاه ها، حوزه ها، نمازهای جمعه و جماعات و ... میپرداختند و البته زمان مناسبتر و شیوه اجرایی بهتری برمی گزیدند باز هم شاهد چنین التهاباتی در جامعه میبودیم؟
۷ – آیا همه پیشنهادها و طرحهای مبتنی بر علم اقتصاد و سازگار با فرهنگ و اقتصاد جامعه ایرانی در کنار این روش اصلاح قیمت بنزین و مصرف سوخت از جمله اختصاص سهمیه بنزین به هر ایرانی براساس کارت ملی مورد توجه جدی و مداقه تصمیم سازان و مسئولان کشور قرار گرفته و سپس به اجرای طرح فعلی عزم جزم کرده اند یا خیر؟ اگر چنین بوده باز هم باید این مسائل کارشناسی و پیش از اینها به اطلاع افکار عمومی رسانده میشد تا زمینه پذیرش افکار عمومی مساعدتر میشد.
۸ – عدهای از مردم میگویند مگر دستمزد و حقوق ما به دلار است که قیمت بنزین را به دلار محاسبه میکنند، چرا خودروسازان خودروهای کم مصرف و غیربنزینی تولید نمیکنند. ما جزو بزرگترین دارندگان نفت و گاز جهان هستیم پس چرا؟ قیمت خودروهای داخلی آیا مانند خودروهای با کیفیت خارجی است؟ با گرانیهای بعد از افزایش قیمت بنزین چه کنیم؟ و ... پاسخ موثر و به موقع کارشناسان و مسئولان به این گونه سوالات برخی از مردم فارغ از درستی یا نادرستی برخی حرفها وظیفه حتمی و ذاتی کارشناسان و حاکمیت است که با جوابهای علمی و به موقع افکار عمومی را اقناع کنند.
۹ – کنترل و نظارت دقیق، مستمر و موثر بر قیمت کالاها، عمل به وعده ها، واریز به موقع کمکهای معیشتی به حساب تمامی خانوارهای هدف از محل افزایش و اصلاح قیمت بنزین، گسترش و تامین و تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی خصوصا سرمایه گذاری در بحث ریل، قطار و مترو، محقق شده دولت الکترونیک و ایجاد بستر برای کاهش سفرهای درون شهری، تلاش برای کاهش تورم، رکود و بیکاری، تلاش برای تحقق اقتصاد مقاومتی و رونق تولید، اعتماد به توان داخل، استفاده بهینه از انرژی در تمامی زمینهها و البته صداقت و شفافیت بیش از پیش با مردم از جمله مهمترین مسائلی است که میتواند به اجرایی شدن طرحها و اقدامات مهم از جمله طرح اخیر کمک کند.
۱۰ – اجرای طرحهایی از جمله پیشنهاد روز گذشته روزنامه خراسان با عنوان «گران نمیخریم» و فراگیر کردن چنین طرحهایی در کشور میتواند کمک موثری برای نظارت و کنترل قیمتها باشد به شرط این که نهادهای ذی ربط تمام قد به وظایف خود عمل کنند و آحاد مردم نیز مسئولانه پای کار بیایند.
۱۱ – اقدام اخیر که با تاخیر و تازه این روزها مشخص شده که تصمیمی براساس نظر و مشورت سران سه قوه لااقل منطبق بر نظر کارشناسی عدهای از کارشناسان بوده از یک سو و پیامدهای اجتماعی آشکار و نهانی که به دنبال داشت از دیگر سو بیش از پیش این نکته را اثبات میکند که اطلاع رسانی و صداقت و شفافیت باید بیشتر باشد. تلاش تک تک مسئولان برای حفظ اعتماد و اطمینان مردم به عنوان بزرگترین سرمایه اجتماعی باید در اولویت و صدر اقدامات همه قوا، کارگزاران، مدیران و تمامی مسئولان کشور قرار گیرد.
وعدهها عملیاتی شود، صدای مردم در همه عرصهها به موقع شنیده و پاسخ قانع کننده و به هنگام به سوالات داده شود تا این ملت بزرگ همیشه و هماره مانند سالهای دفاع مقدس در دیگر عرصههای موفق ملی همچنان پای کار و مدافع تصمیمات اثرگذار و مهم مسئولان کشور باشند.