وضعیت ایران و سایر کشورها از نظر آلودگی هوا چگونه است؟
به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، آلودگی هوا، افزایش غلظت آلاینده‌های هوا، هوای تهران ناسالم برای تمام گروه از جمله اخبار متعددی است که در هفته گذشته بسیار شنیده و دیدیم و بلاخره بارش برف و باران به داد مردم رسید. با وجود این حجم از آلودگی باز هم مسئولین هیچ راهکار جدی برای مبارزه با آلودگی نداشته اند و امسال علاوه بر راهکار همیشگی تعطیلی مدارس برای کاهش بار ترافیکی، هزینه حمل و نقل عمومی را ۵۰ درصد کاهش دادند و هزینه طرح زوج و فرد را ۵۰ درصد افزایش؟! امری که انتقادات زیادی را برانگیخت که مگر علت استفاده مردم از خودروی شخصی هزینه آن است؟! یا اصلا مترو و بی آر تی ظرفیت جا به جایی مسافر بیشتر را دارند؟! این امر در کشور ما در حالی اتفاق می‌افتد که چهارمین علت مرگ و میر در جهان آلودگی هوا است. این شاخص پس از فشار خون، خطرات رژیم غذایی و دخانیات به عنوان کشنده‌ترین عامل در جهان شناخته شده است.
حدود ۹۴ درصد از مناطق آلوده جهان در کشورهای در حال توسعه و جهان سوم قرار دارند. شمال و مرکز آفریقا، خاورمیانه، شرق اروپا، هند و چین از جمله مراکز اصلی آلودگی هستند. شمال روسیه (سیبری)، آمریکا و کانادا و همچنین استرالیا از جمله مناطقی هستند که شاخص آلودگی در آن‌ها پایین است.
هند و چین از میان این کشورها وضع به مراتب وخیم تری دارند. بر اساس گزارش چند سال پیش WHO، هر ساله حدود یک میلیون چینی به علت آلودگی هوا از دنیا می‌روند. این عدد در هند کمتر است. در سال ۲۰۱۲ حدود ۶۰۰ هزار هندوستانی به علت آلودگی هوا از دنیا رفتند. عددی که هر چند از نرخ چین کمتر است، اما باز همه را شوکه می‌کند. بعد از چین و هند، اوکراین و شرق اروپا به عنوان آلوده‌ترین مناطق جهان شناخته میشوند. بعد از این‌ها هم برخی کشورهای آمریکای جنوبی و مناطقی در خاورمیانه من جمله ایران و عربستان قرار دارند.
همچنین آلوده‌ترین شهر‌های جهان هم در هند قرار دارند. از ۲۰ شهر آلوده جهان، ۱۵ شهر در هندوستان قرار دارد و سایر شهر‌های آلوده هم در کشور‌هایی مثل چین و بنگلادش و پاکستان که اطراف هند قرار دارند، واقعند.
وضعیت کشورمان ایران در طول این چند سال نسبتا بدتر شده است. سه نقشه زیر وضعیت آلودگی در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۸ را نشان می‌دهد. با بررسی این سه نقشه می‌توان دریافت که میانگین آلودگی ایران در طول این چند سال بالاتر رفته و ایران اکنون جزء مناطق واقعا آلوده جهان قرار دارد.
هزینه آلودگی هوا؛ سه راه حل برای جلوگیری از آلودگی
طبق مطالعه بانک جهانی آلودگی هوا هزینه بسیاری برای دولت‌ها و جهان به وجود آورده است. طبق آمار، حدود ۲۲۵ میلیارد دلار از درآمد طبقه کارگر و متوسط سالانه در حال هزینه شدن برای آلودگی هوا است.
بر اساس مطالعه مرکز سلامت جهانی (WHO) دولت‌ها مسئول مستقیم آلودگی هوا هستند. آن‌ها برای جلوگیری از این رویداد سه اقدام ضرب العجلی و بلند مدت باید بکنند. این سه اقدام بدین شرح است: کاشت مراتع و باغ‌ها در حومه شهر‌ها، توقف تردد خودرو‌های بی کیفیت و دودزا، جلوگیری از انتشار گاز‌های خطرناک و تنظیم کارخانه‌ها
کدام آلاینده‌ها از همه خطرناک‌ترند؟
بر اساس گزارش مرکز تحقیقاتی بلک اسمیت آلودگی سرب ناشی از استخراج معدن، ذوب فلزات و بازیافت (مربوط به باطری خودروها) در صدر رده‌بندی خطرناک‌ترین آلاینده‌ها قرار دارند.
در این میان سرب از سایر آلاینده‌ها مضرتر است. قرار گرفتن بیش از حد در معرض سرب می‌تواند منجر به مشکلات کلیوی، کاهش آی‌کیو و ناتوانی‌های یادگیری، اختلالات رشد، و آسیب‌های عصبی شود. مسمومیت‌های شدید حتی می‌تواند منجر به حملات ناگهانی و مرگ شود. تنها نکته مثبت زیست‌محیطی سرب این است که بر خلاف موارد دیگر، مثلا انتشار گاز دی‌اکسید کربن، رو به کاهش است. بسیاری از کشورها تا کنون بنزین سرب‌دار را از چرخه مصرف خارج کرده‌اند، و سایر کشورها نیز در آینده نزدیک این کار را انجام خواهند داد.