با چه مهارتی از نظام آموزشی به جامعه وارد می‌شویم؟/ به شدت در آموزش های مهارتی دچار ضعف هستیم
به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، یکی از موضوعاتی که امروزه گریبانگیر جامعه ما شده است موضوع بیکاری فارق التحصیلان دانشگاه ها است که نشات گرفته از این موضوع است که دانشجویان در دانشگاه ها صرفا به مسائل نظری می پردازند و در عرصه عمل از توانایی ای برخوردار نیستند و بعد از فارق التحصیلی با معضل نبود سابقه کار و نداشتن مهارت عملی مواجه می شوند و باید به سختی کاری پیدا کنند.
این امر موضوعیست که چندین سال است مسئولین و جامعه بر آن صحه گذارده و در صدد رفع این بحران برآمده اند ولی تاکنون نتایجی از اقدام عملی برای رفع این بحران در جامعه ندیده ایم.
به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، برات قبادیان، معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت در این باره که دانشجویان با چه مهارتی از نظام آموزشی به جامعه وارد می‌شوند؟ با بیان اینکه آموزش می‌دهیم تا بتوانیم امور کشور را برگردانیم و اداره کنیم گفت: تربیت منابع انسانی برای مشاغل مختلف امری ضروری است که در همه جوامع انجام میشود.
وی افزود: هرچقدر سهم آموزش مهارتی بیش از آموزش نظری باشد فرد قابلیت بیشتری برای اشتغال دارد. در حالی که نظام دانشگاهی ما غالبا مشتمل بر آموزش‌های نظری است. از حیث آموزش‌های نظری وضع بدی نداریم و دارای رتبه ۱۵، ۱۶ ام در چاپ مقاله در دنیا هستیم.
وی با تاکید بر اینکه باید به سمت آموزش‌های مهارتی برویم، بخشی که کشور به شدت در این زمینه دچار ضعف است گفت: یکی از نقاط ضعف اساسی کشور ما عرضه محور بودن آموزش هاست به جای اینکه تقاضامحور باشد.
معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت به جایگاه آموزش‌های مهارتی اشاره کرد و گفت: سهم آموزش مهارتی باید ۸۰ درصد باشد در حالی که در کشور ما برعکس است.
قبادیان افزود: اینکه دانشجو در کلاس درس آموزش نظری بگذراند و بعد در کارگاهی هم آموزش عملی ببیند خوب است، اما باید طوری باشد که یک ترم هم در محیط واقعی آموزش ببیند و در محل واقعی کار آموزش ببیند. در برخی دانشگاه‌های خارج از کشور دانشجو شش ماه در دانشگاه است و مابقی را به محیط واقعی کارخانه مربوطه می‌رود.
معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه حرکت‌هایی را در وزارتخانه شروع کرده ایم گفت: در دوسال و نیم اخیر چهارطرح بزرگ را مطرح کردیم. در نهایت به طرح توانمندسازی تولید و توسعه اشتغال پایدار (تاپ) رسیده ایم. سامانه‌ای به این منظور راه اندازی شده است. بالای ۱۲۰۰ بنگاه ثبت نام و مشکلات علمی خود را فهرست کرده اند و بالغ بر ۸۵۰ پروژه در سامانه ثبت شده است. اما تا کنون ۲۹ دانشجو ثبت نام کرده اند. وقتی تبلیغات خوب نیست تا دانشجو‌ها و اساتید روی این پروژه‌ها که مورد نیاز هستند کار کنند چه باید بکنیم؟
وی درباره علت استقبال کم گفت: یک علت نگاه بخشی است. در حالی که باید نگاه ملی به آن داشته باشیم.
قبادیان درباره کارآموزی در حوزه صنعت گفت: قبلا دانشگاه‌ها به کارخانه‌ها نامه می‌زدند تا چنددانشجو بروند و کارآموزی کنند، اما صوری بود و فقط فرم کارآموزی را مهر می‌زدند. برای جلوگیری از این سوءاستفاده ها، سامانه کارآموز را راه اندازی کرده ایم. جالب اینکه کارگاه‌ها و تولیدی‌هایی اعلام آمادگی کرده اند تا دانشجویان برای کارورزی به آنجا بروند.
وی افزود: هنوز نتوانسته ایم به منابع انسانی به چشم سرمایه نگاه کنیم. باید بینش را در دولت و مجلس عوض کنیم. اگر این نگاه تغییر کند جای دستگاه‌ها در بودجه ریزی عوض میشود. مگر ژاپن، کره جنوبی و سنگاپور نفت دارند؟ یک نعمت کشور ما جمعیت جوان است و ناراحت هستیم که نمی‌توانیم به نحو احسن از این سرمایه بهره‌مند شویم.
قبادیان ادامه داد: باید مسیر را بازنگری کنیم. آمادگی کامل در وزارت صنعت داریم. از امروز برای کارآموزی دانشجویان قول قطعی میدهم که مشکلی برای رفتن به کارخانه‌ها ندارند. سامانه مشترکی با وزارت علوم داریم. کارآموزی به معنای آشنایی مختصر است. اما بحث فراتر از آن است. ما مایل هستیم دانشجو یک ترم در دانشگاه و یک ترم در کارخانه باشد.
میرحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در این باره با اشاره به وضعیت رشته‌های مهارتی گفت: در آموزش و پرورش قبلا نظام مهارتی دو ساله بود و اکنون سه ساله شده که امیدوار کننده است.
وی افزود: یکی از معضلات اصلی این است که دانشگاه باید قبل از جذب دانشجو، نیازسنجی برای اشتغال انجام دهد. مثلا رشته‌های مربوط به دریا در تهران نباید ارائه شود بلکه باید در استان‌های مجاور دریا ارائه شود. دانشگاه‌ها به خوبی به رسالت خود عمل نکرده اند. تعامل صنعت و دانشگاه برای نیازسنجی اشتغال ضعیف بوده است.
میرزاده از الگودهی و مثال زدن از کشور‌های خارجی انتقاد کرد و گفت: اتفاقا یک سر انتقاد به دستگاه‌های اجرایی بازمی گردد. یک گلایه مدارس این است که هیچ کارخانه‌ای اجازه بازدید نمیدهد و همکاری نمی‌کنند. فرایند‌های بروکراسی طولانی است. از وزارت صنعت میخواهیم همکاری کنند تا دانش آموز و دانشجویان بتواند در محیط واقعی کارآموزی کنند.
سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید روی طرح‌های ملی، چون "تاپ" تبلیغات و اطلاع رسانی گسترده تری انجام شود گفت: این رویکرد ارزشمند است.
میرزاده در ادامه گفت: انتظارات جامعه از سطح آموزش بالاست، اما بودجه به اندازه این انتظارات نیست. در حالی که باید برعکس باشد و بودجه افزایش یابد. اگر آموزش و پرورش متحول نشود برای دانشگاه هم اتفاقی نمی‌افتد. آیا شده تا کنون به جای کتب مضر کمک آموزشی برای مهارت تبلیغ کنیم؟ مشکل مهارت زمانی حل میشود که همه بپذیرند آموزش و پرورش مهم است و باید به آن توجه شود.
وی با بیان اینکه رشته‌های مهارتی باید توسعه یابند تا بتوانیم بخشی از مشکلات اشتغال را حل کنیم گفت: آموزش مهارت بسیار هزینه بر است و نگه داری و تامین تجهیزات هنرستان‌ها هزینه سنگینی دارد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در عمل اگر دولت در بودجه سال بعد، آموزش و پرورش را به خوبی نبیند عکس العمل سختی را در مجلس و کمیسیون آموزش خواهد دید گفت: دولت هم دریافته است تا کنون به آموزش و پرورش کم توجهی شده و اکنون وقت توجه به آن است. مجلس نیز پشتیبانی خواهد کرد.
میرزاده با اشاره به اعلام آمار‌هایی از صرفه جویی ۴۰ هزارمیلیاردی از محل گران شدن نرخ بنزین افزود: آموزش و پرورش ۱۰ هزار میلیارد کسری بودجه و ۱۰ هزار میلیارد تومان بدهی تا سال قبل دارد. اگر ۲۰ هزار میلیارد به بودجه آموزش و پرورش افزوده شود بدهی این وزارتخانه صفر میشود. باید تا عید ۹۹ این مبلغ به آموزش و پرورش داده شود. حالا که بنزین گران شده اگر هزینه آن به آموزش و پرورش و دانش آموزان برگردد مردم هم رضایت خواهند داشت. باید ۱۰ درصد هم به بودجه سالانه افزوده شود.
وی با اشاره به پیشنهادی مبنی بر اینکه باید رئیس جمهور دستور دهد تا وقتی آموزش و پرورشی‌ها حقوق و مطالبات خود را نگرفته اند، هیئت دولت حقوقش را دریافت نکند گفت: باید احساس کنند دو روز و ۱۰ روز دیر شدن حقوق چه معنایی دارد؟ در وزارتخانه‌های دیگر و حتی در مجلس این وضعیت تاخیر در دریافت حقوق‌ها نبوده است. گاهی یک سال می‌گذرد و نیروی حق التدریس و سربازمعلم حقوقش را دریافت نمی‌کند.
وی با بیان اینکه وضعیت آموزش و پرورش نگران کننده است. فرهنگیان ناخشنود هستند که چرا درباره پرداخت حقوق آن‌ها صحبت میشود، اما در دستگاه‌های دیگر اینگونه نیست که ببینیم مسئول وزارتخانه‌ای به رسانه ملی آمده و درباره پرداخت مطالبات و حقوق پرسنلش صحبت کند.
میرزاده در ادامه با بیان اینکه شورای سنجش و پذیرش دانشجو درباره مجوز ظرفیت و رشته‌ها تصمیم می‌گیرد گفت: اگر آمایش سرزمینی داشته باشیم، دیگر با رفت و آمد وزرا وضعیت ثابت می‌ماند. امیدواریم در لایحه بودجه رشته‌های مهارتی هم دیده‌شوند.
وی درباره مصوبه تنوع مدارس گفت: شورای نگهبان ایراد گرفته و در هفته پیش رو در کمیسیون دوباره مطرح میشود تا ایرادات رفع شوند و به صحن برگردد. ابهاماتی از جمله در مدارس سمپاد وجود داشت.
وی درباره بکارگیری نیرو‌های حق التدریس و مربیان پیش دبستانی و نهضتی‌ها گفت: در آخرین جلسه به وزیر مهلت و ضرب الاجل دادیم تا سریعا دستورالعمل را ارائه دهند. آن دسته از آموزشیاران نهضتی با سابقه همکاری قبل از سال ۹۱ بدون آزمون و بعد از سال ۹۱ با آزمون باید جذب و بکارگیری شوند.
به گزارش خبرنگار میزان، بسیاری از دانشجویان استانداردهای آموزشی لازم برای ورود به بازار کار را ندارند و امروزه فقر مهارتی در بین فارغ التحصیلان به شدت دیده میشود و قطعاً ریشه این مشکل، ضعف در نظام آموزش عالی و تدوین برنامه‌های درسی است که باید در این باره تدبیری ویژه اتخاذ گردد.