مکانیزم ماشه، تهدید بد و زشتی است / ما تنها کشوری بودیم که گزارش میان دوره‌ای دوسالانه هم ارائه دادیم / نمونه چهره حقوق بشری آمریکا ترامپ است

به گزارش گروه حقوقی و قضایی ، دکتر محمد جواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوق بشر در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو صدا و سیما، در پاسخ به این سوال که در نشست ادواری شورای حقوق بشر سازمان ملل چه گذشت، اظهار داشت: در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل نوبت بررسی حقوق بشر چندین کشور حدود ۱۵ کشور بود که یکی از آن‌ها جمهوری اسلامی ایران بود؛ یو پی آر یکی از مکانیزم‌های نسبتأ منصفانه در فضای مسموم و پراز دغل بازی و تحمیل و دشمنی نسبت به اسلام است که در سازمان ملل متاسفانه از سوی برخی کشور‌ها حاکم هست و این سازمان را آلوده کرده است.

وی افزود: معنای منصفانه بودن این مکانیزم این است که همه کشور‌ها باید ۴ سال یکبار بدون استثناء وضعیت حقوق بشر کشورشان مورد بررسی قرار بگیرد و برای این بررسی مکانیزم تعربف کرده اند. خود ما در تعریف این مکانیزم نقش عمده‌ای داشتیم و در حال حاضر نیز در تعمیق و دفاع از آن نقش برجسته‌ای داریم غیر از کشور‌هایی که اعم از غربی و غیر غربی از این سیستم بسیار ناراحتند.

 

 

 

لاریجانی درباره نحوه و مکانیزم یو پی آر، گفت: در این مکانیزم هر کشوری باید گزارش مکتوبی را ارائه دهد که در کشورش در زمینه حقوق بشر چه اقداماتی را انجام داده است، شورای حقوق بشر هر فصلی یک جلسه دارد و در این جلسات هر بار نوبت بررسی حقوق بشر چند کشور می‌شود. همه اعضای شورا یک نسخه کتبی از این گزارش را در اختیار دارند. در این پروسه طولانی مسئولین آن کشور نظرات خود را قرائت می‌کنند و سایر کشور‌ها نیز اظهار نظر می‌کنند.

وی در ادامه به دو نکته کلیدی در این خصوص اشاره کرد و گفت: یکی اینکه اظهار نظرات نباید اتهامی باشد، چون اصل این پروژه، پروژه سازندگی است و لذا اسم آن را توصیه گذاشتند. کشور‌ها باید در مذاکراتشان به توصیه‌های قبلی هم توجه داشته باشند؛ معمولأ توصیه‌هایی که ارائه می‌شود قابل قبول می‌دانند البته برخی کشور‌ها توصیه‌ها را رد می‌کنند و برخی قابل تأویل می‌دانند، ما هم توصیه‌ها را به سه دسته تقسم کردیم که البته بیشتر آن‌ها را قابل قبول می‌دانیم که این نشان دهنده توجه مثبت نهاد‌های بین المللی به ایران است.

ایران تنها کشوری بود که گزارش میان دوره‌ای دوسالانه هم ارائه داد

دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه تأکید کرد: برخی از توصیه‌ها را همیشه رد کردیم مثل آن‌هایی که می‌گویند حکم قصاص نداشته باشید یا اینکه همجنسگرایی را رسمیت بدهید یا جرم احکامی شبیه زنا را بردارید! این موارد را که با احکام و تفکر اسلامی ما در تناقض است قبول نداریم و رسمأ رد می‌کنیم، ولی هجم این موارد بسیار کم است.

وی درخصوص ارائه گزارش دوره‌ای جمهوری اسلامی ایران در شورای حقوق بشر، تصریح کرد: گزارش ایران یک گزارش بسیار حرفه‌ای بود. ما تنها کشوری بودیم که گزارش میان دوره‌ای دوسالانه هم ارائه دادیم؛ چون عده‌ای قصد داشتند زیرآب این پروسه را بزنند و این گزارش با مشارکت همه نهاد‌های کشورمان زیر نظر ستاد حقوق بشر تهیه شد. ستاد حقوق بشر ستادی است که رأس آن رئیس قوه قضاییه است، ولی ستاد کاملأ فراقوه‌ای است؛ از جمله پنج وزیر، رئیس نیروی انتظامی و نهاد‌های مختلف حکومتی در آن عضو هستند.

لاریجانی افزود: ستاد حقوق بشر تمام نهاد‌ها را از جمله وزارت بهداشت، وزارت کشاورزی و وزارت برنامه و بودجه بسیج کرد؛ لذا ما تصویر درست و دقیقی را از کار‌هایی که به حقوق بشر وصل است مثل دسترسی مردم به امکانات بهداشتی در مناطق دورافتاده حتی تأمین غذایی و موارد مختلف ارائه کردیم. گزارش شفاهی ایران هم بسیار دقیق بود و همه مسئولان در سطوح بالایی بودند، از قوه قضاییه جناب آقای مصدق که معاون حقوقی قوه قضاییه است یکی از شخصیت‌های بسیار قانون شناس و قاضی عالی رتبه‌ای است و دیگر مسئولانی که از نهاد‌های مختلف آمده بودند.

وی خاطرنشان کرد: اجمالأ تلقی عمومی از این گزارش‌ها مثبت یود. حدود ۱۱۸ کشور توصیه کردند، ۷ کشور تفاوت بین توصیه و فحش را نمی‌دانستند! مثل آمریکا، انگلیس، استرالیا و عربستان. ولی بقیه یعنی ۱۱۱ کشور بسیار با احترام برخورد کردند. از دستاورد‌های جمهوری اسلامی که در گزارش‌ها منعکس بود استقبال بسیار خوبی کردند. البته هر کشوری به تناسب مسائل ترجیحی خودش توصیه‌هایی داشت مثلأ یکی توصیه کرد که کنوانسیون منع خشونت علیه زنان را هر چه سریع‌تر تصویب کنید، ابن توصیه خوب است، چون لایحه آن در دست کار است و قوه قضاییه هم روی آن کار کرده و لایحه آن از طرف دولت به مجلس می‌رود، ما این توصیه را توصیه درستی می‌دانیم.

آمریکا و انگلیس که کارنامه کریه حقوق بشری دارند نباید درباره شکنجه صحبت کنند

دبیر ستاد حقوق بشر یادآور شد: ما اسم این لایحه را بهبود بخشیدیم؛ این لایحه صیانت از کرامت بانوان و مبارزه با خشونت علیه اوست، غربی‌ها کرامت زن را نادیده گرفتند و خشونت یک کار سکولار و فیزیکی است.

وی در ادامه به توصیه یک کشور دیگر اشاره کرد و افزود: یک کشور اروپایی توصیه کرده بود که جلوی ختنه دختران را بگیرید! ما توضیح دادیم که این مربوط به جمهوری اسلامی نیست و این موضوع در کشور ما خلاف قانون است و رایج هم نیست. شاید در بعضی کشور‌های آفریقایی این کار را انجام دهند.

لاریجانی گفت: کشور‌هایی که با توهین با ایران برخورد کردند ما به تفضیل جوابشان را دادیم و گفتیم کشور‌هایی که کارنامه بسیار کریهی در حوزه حقوق بشر دارند نمی‌توانند راجع به آن صحبت کنند، مثلأ دولت انگلیس و آمریکا که راجع به شکنجه صحبت کرده بودند خنده دار است کسی که کارنامه‌اش ابوغریب، گوانتانامو و کشتار‌های عظیم در دنیا هست درباره شکنجه صحبت کند!

وی در خصوص نگاه مشترک و احترام متقابل کشور‌ها در مسائل حقوق بشری، گفت: دو نکته کلیدی وجود دارد، در صحنه بین المللی معتقدیم که باید مبنای گفتگو مبنای تحکمی نباشد و بسیار لحن مؤدبانه و تعاملی باید داشته باشیم، جهانشمولی تحمیل نیست، جهانشمولی یعنی همه در این امر مشارکت کنیم، وقتی اینطور باشد ما با زبانی صخبت می‌کنیم که مورد علاقه تمام دنیاست، نکته دیگر از رفتار جمهوری اسلامی این است که آن‌هایی که با گردن کلفتی صحبت می‌کنند بهترین پاسخ صریح را از ما دریافت می‌کنند.

معاون امور بین الملل ریاست قوه قضاییه ادامه داد: جمهوری اسلامی تنها کشوری است که در مقابله با گردن کلفتی و تحمیل، پاسخ و مواضعی صریح دارد. من تعجب نمی‌کنم که دولت آمریکا، انگلیس، استرالیا و بخصوص رژیم صهیونیستی و برخی کشور‌های عقب افتاده منطقه از حضور و جلوه جمهوری اسلامی در صحنه بین المللی ناراحت شده باشند، این موضوع مسأله عجیبی نیست، البته دستاورد خوبی برای کشورمان است، چون نشان دهنده تز ما است.

وی در ادامه با تأکید بر اینکه حقوق بشر کالای غربی نیست، بیان کرد: غربی‌ها لیاقت پرچمداری حقوق بشر را ندارند. ما باید بر اساس مبنای فکری خودمان به حقوق بشر نگاه کنیم. حقوق بشر بارومتر تفکر اسلامی ما است. بارومتر مدنیت و توسعه سیاسی ما است. اگر غربی‌ها از ما تمجید هم بکنند معنایش آن نیست که بخواهیم پزوژه هایمان را کاهش دهیم. مثلأ در مورد حقوق شهروندی زمان مرحوم آیت الله شاهرودی که خداوند رحمتشان کند ما قانونی به اسم حمایت از حقوق شهروندی داشتیم. مبتنی بر آن نهاد‌هایی در تمام استان‌ها بنا کردیم الان به تدریج آثار آن نمایان می‌شود. چنین سازمان دهی و قانونی در دنیا کم نظیر است.

تقدیر کشور‌ها از دستاورد‌های حقوق بشر ایران

لاریجانی افزود: دستورالعملی که درباره حفظ کرامت افرادی که به دادگاه‌ها مراجعه می‌کنند و تظلم خواهی دارند که توسط ریاست محترم فعلی قوه قضاییه ابلاغ شده یک سند بسیار بالایی است، این آیین نامه به نظر من باید ترجمه و تبلیغ شود. یک فرمت رفتاری است که از یک فکر اسلامی حادث شده و تیپ کاری ما است.

وی در بخش دیگری از اظهاراتش در خصوص امر به معروف و نهی از منکر گفت: موضوعی که سکولار‌های لیبرال از آن می‌ترسند و نظام سکولار بین المللی آن را دخالت می‌داند، یکی از مهربانانه‌ترین روش‌هایی است که همه نسبت به هم باید داشته باشند، امر به معروف و نهی از منکر دعوا نیست بلکه دلسوزی است. ما باید این موارد را برای دنیا توضیح دهیم.

دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه در پاسخ به توصیه‌های مطروحه در خصوص حقوق زنان در کشورمان، گفت: تعداد اندکی از کشور‌ها توصیه را با تهمت عوضی گرفته بودند که شاید حدود ۱۰ کشور بودند، اما بقیه دیدگاه‌های خود را به زبان مؤدبانه ضمن تقدیر از دستاورد‌های ما بیان می‌کردند. مثلأ غالب کشور‌ها از اینکه زنان در کشورمان سطح بالایی از تحصیلات را دارند شگفت زده بودند و تمجید کردند که این دستاورد بزرگی است. اما توصیه‌ها درباره قوانین بود که حقوق زن و مرد مساوی باشد، ما در این موضوع مشکلی نداریم منتهی تساوی بین زن و مرد عدالت نیست.

وی افزود: عدالت باید به تناسب باشد. ترازو و مکیال شرافت یکی است. در حقوق و شخصیت و کرامت زن داخل یک جامعه ما هیچ تفاوتی بین زن و مرد نداریم، اما اینکه در ارث با هم متفاوت هستند این علامت بی عدالتی نیست. مثل این است که زنان در تولید نسل زنان امکانات استراتژیکی دارند که هیچ مردی ندارد. ما معتقدیم یک دیدگاه واقعی درباره تساوی کرامت محور باید داشته باشیم باید نه تساوی ساده فیزیکی.

لاریجانی تصریح کرد: شعار تساوی شعار انقلاب فرانسه است یعنی همه چیز مثل هم که این بسیار سطحی است. در انگلیس در سال ۱۹۸۷ تازه تصویب کردند که حقوق زن و مرد یکی باشد همین‌هایی که مدعی حقوق بشرند! توصیه‌هایی درباره مبارزه با بردگی زنان که بسیار توصیه خوبی است ما می‌خواهیم پرچمدار آن باشیم، اما این توصیه از زبان انگلیسی‌ها نباید باشد، چون لندن و انگلیس بهشت بردگی جنسی است. نماینده انگلیس می‌گفت شما ازدواج قبل از ۱۸ سال را منع کنید، ممکن است در یک قبیله‌ای این اتفاق بیافتد، ولی در شرایط قانونی در کشورمان اینطور نیست. جایی که هرزه نگاری و بردگی جنسی بچه‌ها در اوج هست و جیغ همه دنیا را درآورده آمریکا، انگلیس و فرانسه هستند این‌ها حق ندارند در ان خصوص صحبت کنند.

سازمان ملل باید به محیطی عادلانه و منصفانه برای همه کشور‌ها تبدیل شود

وی با بیان اینکه به تدریج مردم دنیا متوجه شدند که نمونه چهره حقوق بشری آمریکا ترامپ است، ادامه داد: چهره واقغی کشور‌هایی همچون انگلیس و آمریکا نمایان شده، ما باید با کشور‌های همصدای خودمان پرجم حقوق بشر که کرامت انسانی را پایه گزاری کرده دنبال کنیم. انیطور نباشد که در کشور یمن هر روز هزاران کودک به خاک و خون کشیده شود حقوق بشر هیچ تکانی نخورد! چرا به خاطر نفت آنجا، هر بشکه نفت اندازه صد زندگی انسان ارزش دارد.

دبیر ستاد حقوق بشر در پاسخ به اینکه چرا کشور‌هایی همچون بورکینافاسو در کنار برخی از کشور‌های اروپایی قرار گرفتند، گفت: سازمان ملل یک نهاد بسیار آلوده است، ولی خانه همه کشورهاست پس نباید عقب بنشینیم باید بجنگیم برای اینکه سازمان ملل به یک محیط عادلانه و منصفانه برای همه تبدیل شود.

وی در ادامه درخصوص برگزاری نمایشگاه دستاورد‌های حقوق بشر ایران در ژنو و برآشفتگی آمریکا، گفت: دلیل آشفتگی آمریکا استقبال خوب از نمایشگاه حقوق بشری ایران بود، تابلو‌ها و استند‌هایی که آنجا بود دستاورد‌های ۴۰ ساله جمهوری اسلامی ایران در مناطق محروم را نشان می‌داد که مدارس ایجاد کرده تحصیلات دانشگاهی آمارش بسیار بالا رفته و پیشرفت‌های علمی توسعه یافته. این‌هایی که تحریم‌های اقتصادی علیه ایران اعلام و اعمال می‌کنند هدفشان چیست؟ مثلأ دارو‌هایی که برای بیمار‌های خاص کودکان است ممنوع کنیم، هدف از این کار چیست؟ ما عکس بیماران خاص که داروی آن‌ها را تحریم کردند به نمایش گذاشتیم و آن‌ها برآشفته شدند.

لاریجانی افزود: یکی از نوآوری‌های ما در صحنه جهانی این است که ما مفهوم جهانشمولی را نقد می‌کنیم که کار بسیار مهمی است. جهانشمولی چماقی است که دنیای سکولار لیبرال می‌خواهد به دنیا تحمیل کند. مثلأ یک روزی آن‌ها همجنسگرایی را مریضی می‌دانستند الان احساس روشنفکری دارند پس همه دنیا باید به مدل آن‌ها باشند. ما جلوی این ایستاده ایم و در مقابلش نوعی از جهانشمولی که به فرهنگ‌ها احترام می‌گذارد بخصوص معرفی تفکر اسلامی در ساختار مدنی و رفتار انسان‌ها با هم که یک نوآوری بزرگ است.

وی در خصوص مطرح شدن موضوع دوتابعیتی‌ها در نشست شورای حقوق بشر، گفت: اولأ صورت مسأله باید روشن شود، جناب آقای دکتر مصدق هم بنده برای آن‌ها توضیح دادیم که ما در کشورمان و فردی که از فرودگاه می‌آید از او نمی‌پرسیم که آیا پاسپورت دیگری هم داری یا نه؟ نکته دوم اینکه اگر فردی تخلف کند مانند هر شهروند ایرانی مورد پیگرد است هیچ تفاوتی ندارد پس هیچ فردی در جمهوری اسلامی به خاطر اینکه پاسپورت دیگری دارد در زندان نیست. غربی‌ها در این خصوص نوعی از کاپیتالیسیون جدید را بیان می‌کنند که اگر یک ایرانی پاسپورت آمریکایی، انگلیسی و یا فرانسوی داشت و داخل ایران کار مجرمانه و جاسوسی انجام داد شما او را محاکمه نکنید که این حرف بسیار زشتی است.

جمهوری اسلامی بزرگترین دموکراسی غرب آسیا است