تغییر "سیاست خارجی هند" از سنتی به تهاجمی

به گزارش ، نشریه "هندو" در مطلبی نوشت، یکی از برجسته ترین ویژگی های سیاست خارجی دولت مودی ، برخلاف اکثر دولت های پیشین، تمایل آن به ریسک پذیری است. دولت مودی توانسته است رای اکثریت جامعه بزرگ هند را به دست آورد. دولت هند مایل به انجام یک بازی تهاجمی است و رفتارهای استراتژیک دفاعی دیرینه را تغییر می دهد.

رویارویی دهلی نو با چین در منطقه دوکلم در سال ۲۰۱۷، حملات محدود علیه پاکستان در سال ۲۰۱۶ پس از وقوع حمله تروریستی در "اوری" و حملات هوایی در خاک پاکستان پس از حمله تروریستی پلوواما در سال جاری، نمونه هایی از این سیاست تهاجمی جدید و گرایش به ریسک پذیری است.

تصمیم دولت هند برای لغو امتیازات خاص ایالت جامو و کشمیر در تاریخ ۵ اوت نیز یک اقدام همراه با ریسک بود. از سوی دیگر دولت هند یک تبلیغات گسترده علیه پاکستان و مبارزه این کشور با تروریسم را آغاز کرده است. سیاست خارجی نارندرا مودی، به صورت بی سابقه ای آشکار است هرچند که این سیاست اغلب به قیمت اتخاذ رویکردهای ظریف در مورد موضوعات پیچیده منجر می شود. ظاهرا دهلی نو از خواسته های خود آگاه است و مایل است آن را با جدیت دنبال کند و هزینه های مرتبط را نیز پرداخت کند. در سیاست خارجی، به طور سنتی بین لفاظی و واقعیت فاصله وجود داشته است، اما به نظر می رسد در مورد سیاست خارجی هند، لفاظی به صورت نزدیک شبیه به واقعیت باشد.

در حالی که دولتهای گذشته هند سعی می کردند تعادل و لفاظی خود را به موازات هم قرار دهند، به عنوان مثال در مورد روابط هند با رژیم صهیونیستی، اما سیاست دولت فعلی این کشور بسیار شبیه به تبلیغات و لفاظی های آن است. روابط هند و آمریکا از جمله مثال های دیگر این سیاست است. در گذشته دولت های هند سعی می کردند با هر شرایطی خود را به آمریکا نزدیک نکنند، اما دولت کنونی این کشور از هیچ بهانه ای برای نزدیک شدن به یک ابر قدرت خودداری نمی کند. یکی از دلایل اتخاذ این سیاست می تواند این امر باشد که دولت مودی تقریبا با هیچ جریان مخالفی در خانه مواجه نیست.

اکنون روابط حساس هند با ایران و عربستان سعودی و تنش ها در منطقه خاورمیانه مطرح می شود. مانند آنچه توضیح داده شد، دولت هند در مورد ایران و عربستان سعودی نیز از مواضع سنتی خود فاصله گرفته است.

نشریه "اشین ایج" نیز نوشت :نارندرا مودی نخست وزیر هند تاکنون دوبار (۲۰۱۶و ۲۰۱۹) به عربستان سعودی سفر کرده است. محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی در ماه فوریه سال جاری، چند روز پیش از آغاز انتخابات سراسری هند به این کشور سفر کرد. روابط با عربستان و آمریکا برای هند سودمند بوده است. این کشور توانست با کمک ریاض و واشنگتن، "ابیناندان وارتامان" خلبان هندی که در جریان درگیری هوایی در منطقه بالاکوت به اسارت پاکستان درآمده بود را آزاد کند.

مودی در حال جذب عربستان و امارات از طریق برقراری رابطه نزدیک با ولیعهد های این دو کشور است. این دو کشور مجموعا ۶ میلیون هندی را در خود جای داده اند و برای نیاز هند به انرژی بسیار ضروری می باشند. به صورت راهبردی، گسترش روابط با عربستان و امارات می تواند یک برگ برنده برای هند جهت فشار بیشتر بر پاکستان باشد.

با این حال، روابط بین الملل نمی توانند بر اساس زیر مجموعه های جداگانه و با توجه به گروه خاصی از کشورها تنظیم شوند زیرا نیروهای منطقه ای و جهانی شرایطی در حال تغییر را ایجاد می کنند. هم اکنون شاهد تظاهرات گسترده مردمی از شیلی تا لبنان، عراق و هنگ کنگ هستیم. در خلیج فارس و غرب آسیا شرایط پیچیده تر است. آمریکا بیش از گذشته غیر قابل پیش بینی است. عقب نشینی نیروهای آمریکایی از سوریه به قدرت های منطقه ای و روسیه توانایی بیشتری برای مانور داد. همانطور که ترکیه به پیشروی های خود در خاک سوریه ادامه می داد، کردها برای پیوستن به دولت بشار اسد و روسیه اعلام آمادگی کردند. ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه در گفت و گو با همتای ترکیه ای خود توانست از پیشروی بیشتر ترکیه در داخل خاک سوریه جلوگیری کند که این امر مسیر را برای یک آشتی ملی در سوریه هموار ساخت.

اما رقابت میان عربستان سعودی و ایران همچنان ادامه دارد. عربستان ایران را متهم به حمله علیه تاسیسات نفتی این کشور کرده است در حالی که تهران معتقد است عربستان در حال حمایت از اعتراضات علیه ایران در کشور های منطقه می باشد.

در این میان هند به واردات نفت خود از عربستان سعودی ادامه داده است در حالی که به دلیل تحریم های آمریکا، دهلی نو واردات نفت خود از ایران را متوقف کرده است. در ماه سپتامبر واردات نفت هند از عربستان ۸۳۰ هزار و ۵۰۰ بشکه نفت خام در روز بود. این واردات از عراق ۸۲۱ هزار بشکه نفت خام در روز اعلام شده است. هرگونه افزایش تنش ها میان ایران و عربستان سعودی می تواند به امنیت انرژی هند به شدت صدمه بزند.

پس چرا هند به صورت آشکار به دنبال جذب بیشتر عربستان سعودی است؟ دولت مودی امیدوار به سرمایه گذاری های بزرگ عربستان در بخش انرژی این کشور است. عربستان اعلام کرده است که ۱۰۰ میلیارد دلار در بخش نفت هند سرمایه گذاری خواهد کرد. عربستان سعودی و امارات همچنین در حال ساخت بزرگ ترین پالایشگاه جهان در جنوب هند هستند.

نارندرا مودی و محمد بن سلمان به صورت رسمی شورای همکاری راهبردی میان هند و عربستان سعودی را ایجاد کرده اند که ریاست این شورا بر عهده نخست وزیر هند و ولیعهد عربستان سعودی خواهد بود. سعودی ها و اماراتی ها در حال انجام یک بازی استراتژیک برای حفظ هند و فاصله گرفتن آن از ایران هستند. در این فرایند ، آنها از دستیابی به دارایی های اقتصادی استراتژیک در هند خوشحال می شوند.

هرچند این تلاش ها با محدودیت هایی مانند نزدیکی روابط پاکستان و عربستان و تصمیم رئیس جمهوری آمریکا برای پشت کردن به کردها مواجه است و شرایط را بیش از پیش غیر قابل پیش بینی می کند.

عربستان و امارات همچنین سعی کرده اند روابط خود با چین و روسیه را گسترش دهند.

اکنون هند وارد اردوگاه عربستان و امارات شده است و این تصمیم می تواند روابط این کشور با ایران، ترکیه و مالزی که از تصمیم هند در خصوص کشمیر انتقاد کرده اند را تحت تاثیر قرار دهد.

براساس تحلیل رسانه های هند،اقدامات دهلی نو می تواند حمایت کشورهای بزرگ منطقه از این کشور را در صلح افغانستان از دست بدهد.

بنابراین شرایط پیچیده خارجی، سیاست خارجی هند را به چالش می کشد و این کشور نیازمند یک دیپلماسی حساب شده و متوازن می باشد.