برنامه‌ریزی برای آسفالت راه‌های ۲۶۰۰ روستای کشور

به گزارش گروه اقتصاد به نقل از پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی رضا اکبری اظهار کرد: جمعیت روستایی کشور نزدیک به ۲۱ میلیون نفر است و ۶۰ هزار روستا از سکنه برخوردار است که از این تعداد، حدود ۶۸۰۰ روستای بیش از ۲۰ خانوار با جمعیت حدود ۶/۱ میلیون نفر و طول راه حدود ۲۸ هزار کیلومتر فاقد آسفالت هستند، اما در عین حال، برخورداری جمعیتی روستا‌های آسفالته بالای ۲۰ خانوار حدود ۹۳ درصد است.

اکبری با اشاره به این که طول راه‌های روستایی آسفالته کشور بیش از ۱۱۰ هزار کیلومتر است و ۲۲ هزار کیلومتر نیز راه شنی (شوسه) وجود دارد، افزود: از این تعداد، تنها ۲۶۰۰ روستای بالای ۵۰ خانوار با جمعیت یک میلیون نفر با طول راه ۱۳۷۰۰ کیلومتر، فاقد آسفالت هستند که برنامه‌ریزی برای تکمیل راه آسفالته این روستا‌ها هم اکنون انجام شده و آسفالت بسیاری از راه‌ها نیز در دست اجراست.

وی با اعلام این مطلب که طول راه‌های روستایی از طول معادل راه‌های شریانی و اصلی کشور هم بالاتر است، لزوم توجه بیشتر دست اندرکاران به چالش‌ها و نیاز‌های این راه‌ها در شبکه حمل و نقل کشور را خواستار شد.

سرپرست معاونت راه‌های فرعی و روستایی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای با بیان این که برای بهبود و ارتقای کیفی و کمی راه‌های روستایی کشور چند کار بسیار مهم باید انجام شود که برخی در کوتاه مدت و برخی در بلند مدت مورد توجه و اقدام قرار خواهد گرفت، افزود: یکی از این کار‌های مهم اصلاح فرهنگ ساخت و روکش آسفالت راه‌های روستایی کشور است.

وی اظهار داشت: با توجه به سبد متنوع روکش‌های آسفالتی مورد تایید نظام فنی و اجرایی کشور، متاسفانه در سنوات گذشته صرفا از روکش آسفالت گرم ضخیم در راه‌های روستایی استفاده شده است که ضمن افزایش قابل توجه هزینه و افزایش مطالبات دولت به پیمانکاران، بدلیل تشدید مشکلات ناشی از قیمت بالا و کمبود مصالح مصرفی از جمله قیر رایگان، امکان تداوم این روند برای دولت مقدور نیست و حتما باید از انواع دیگر روکش‌های آسفالتی نازک و آسفالت‌های سرد استفاده شود.

اکبری با تاکید بر اینکه منابع اعتباری مربوط به ساخت و نگهداری راه‌های روستایی باید بصورت بهینه و درست توزیع و مصرف شود و اعتبارات باید شفاف سازی شوند، گفت: با توجه به اینکه بودجه مربوط به ساخت و نگهداری راه‌های روستایی از طرق مختلف ملی و استانی و استفاده از تبصره‌ها و بند‌های قانونی مختلف و توسط دستگاه‌های مختلف بعضاً بصورت متمرکز یا غیر متمرکز و پراکنده تامین و هزینه می‌شود، لازم است این بودجه در سراسر کشور بصورت متمرکز در اختیار یک سیستم مسئول قرار داده شود تا امکان برنامه ریزی صحیح و پاسخگویی لازم فراهم گردد.

وی همچنین افزود: تدوین شاخص‌های مناسب توزیع اعتبارات برای ساخت و نگهداری راه‌های روستایی نیز یکی از ملزومات توزیع بهینه این منابع است که البته این مساله در سازمان راهداری و حمل و نقل جاده¬ای علیرغم بودجه ملی بسیار محدودی که دارد، بسیار دقیق و کامل مد نظر قرار داده شده است.

اکبری ضمن بیان این مطلب که راه‌های روستایی باید بر اساس نیاز مردم و ساکنان روستا ساخته شود و از آن‌ها نظر سنجی شود، اظهار داشت: با توجه به اینکه آیین نامه‌ها و ضوابط فنی بعضاً منجر به تعریف پروژه‌های بسیار سنگین و پرهزینه و طولانی مدت می‌شود که موجبات نارضایتی ساکنان روستا را فراهم می‌کند، در بسیاری از موارد با شنیدن صدای ساکنان روستا، می‌توان مشخصات فنی پروژه‌ها را به گون‌های تعدیل نمود که با کمترین زمان و هزینه، پروژه به بهره برداری برسد و موجبات رضایتمندی مردم را نیز فراهم نماید.

سرپرست معاونت راه‌های فرعی و روستایی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور با اشاره به لزوم هویت دار شدن راه‌های شنی در کشور اظهار داشت: با توجه به اینکه ساخت و نگهداری راه‌های روستایی در بسیاری از کشور‌های جهان بصورت شنی تعریف می‌شود و الزامی به روکش آسفالت همه راه‌های روستایی وجود ندارد، لزوم تعریف دقیق ویژگی‌های راه‌های شنی و تعریف برخی از راه‌های روستایی کشور بصورت شنی با استاندارد مناسب برای نگهداری ضروری است و لازم است این موضوع که بخشی از راه‌های روستایی کشور باید همیشه بصورت شنی باقی بمانند، در ادبیات فنی و اجتماعی کشور جای خود را باز کند.

وی با تاکید بر اینکه باید مدیریت و فرماندهی یکپارچه از لحاظ فنی و مالی و مدیریتی بر پروژه‌های راه‌های روستایی حاکم باشد، گفت: با توجه به اینکه راه‌های روستایی از منابع مالی مختلفی تامین اعتبار می‌شوند و دستگاه‌های مختلفی در ساخت آن‌ها دخالت دارند، لازم است یک فرماندهی و مدیریت متمرکز و یکپارچه‌ای بر این پروژه‌ها در کشور وجود داشته باشد.
اکبری همچنین گفت: متخصصان و دست اندرکاران ساخت و نگهداری راه‌های روستایی باید استقلال کافی در تصمیم گیری و اولویت بندی پروژه‌ها داشته باشند و تحت فشار‌های ناشی از افراد و عوامل مختلف قرار نگیرند تا منابع مالی بصورت درست و بهینه و اولویت بندی شده مصرف شود.

وی یکی دیگر از این کار‌های مهم را شناسنامه دار کردن راه‌های روستایی کشور عنوان کرد و افزود: البته با برداشت اطلاعات و مختصات راه‌های روستایی در سنوات گذشته در محیط GIS تا حد بسیاری این مهم پوشش داده شده است و لازم است این مساله همچنان مورد توجه قرار گیرد و اطلاعات بصورت بروز در دسترس باشد.

سرپرست معاونت راه‌های فرعی و روستایی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور با تاکید بر اینکه باید ساختار مناسب سازمانی در رده‌های ملی و استانی برای موضوع مسئولیت ساخت و نگهداری راه‌های روستایی کشور وجود داشته باشد، گفت: با توجه به اینکه به این موضوع بصورت کامل و شایسته توجه نشده است و راه‌های روستایی در ۲۰ سال گذشته مرتباً دستخوش تغییرات ساختاری و سازمانی بوده است، این موضوع به کیفیت و کمیت پروژه‌های آن ضربه بسیاری وارد کرده است.

اکبری یکی از دیگر کار‌های مهم در اصلاح فرهنگ ساخت و روکش آسفالت راه‌های روستایی کشور را این دانست که باید منابع مالی پایداری برای نگهداری راه‌های روستایی تعریف و پیاده سازی شود.

وی در خاتمه بر تامین حداقل ماشین آلات مورد نیاز ساخت راه‌های روستایی (ماشین آلات متعارف) برای ساخت و تکمیل پروژه‌ها و نگهداری آن‌ها در استان‌ها تاکید کرد.