کاهش مراجعات به دادگستری با راه‌اندازی «سرویس لایحه»/ آموزش‌های لازم به مدیران برای تکریم ارباب رجوع ارائه می‌شود/ برنامه ریزی برای استقرار مشاور در دفاتر
در راستای رفع اطاله دادرسی، تسریع در امور جاری محاکم و پیشگیری از وقوع جرم و استفاده از فناوری‌های جدید در روند دادرسی، آیین‌نامه ارائه خدمات الکترونیک قضایی در ۲۲ خرداد ۹۱ از سوی رئیس قوه قضاییه ابلاغ و در اجرای ماده ۲ آیین‌نامه ارایه خدمات الکترونیک قضایی دستورالعمل ضوابط و شرایط تاسیس، فعالیت و انحلال دفتر خدمات الکترونیک قضایی مورد توجه قرار گرفت.
طرح و پیگیری الکترونیکی دعاوی مطالبه چک، طرح و پیگیری الکترونیکی شکایات صدور چک بلا محل، ارائه الکترونیکی لایحه و مدارک پرونده‌های قضایی مربوط به چک، دریافت الکترونیک اوراق قضایی پرونده‌های مربوط به چک، کسب اطلاع از وضعیت پرونده‌های مربوط به چک از طریق سامانه و پرداخت الکترونیکی هزینه‌های دادرسی در دفاتر ارایه خدمات الکترونیک قضایی قابل انجام است و این دفاتر کاهش مراجعه به دستگاه قضایی، تسریع در رسیدگی به پرونده و صرفهجویی در وقت و هزینه گروه‌های هدف، شفاف سازی فرایند‌های رسیدگی، افزایش کارآمدی نظام قضایی کشور با افزایش نسبی سرعت، دقت و کیفیت افزایش رضایتمندی مردم از قوه قضاییه را به ارمغان آورده است.
آنطور که حسن روحانی‌نیا مدیر کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه حقوقی و قضایی عنوان می‌کند در حال حاضر در کشور حدود ۸۰۰ دفتر خدمات الکترونیک قضایی فعال و تعداد قابل توجهی نیز در آستانه راه‌اندازی است.
وی خدمات ارائه شده در دفاتر را در حوزه‌های کیفری و حقوقی و ثبت اظهارنامه قابل تقسیم بندی دانست و با اشاره به انجام بیش از دویست خدمت قضایی در این دفاتر از انجام گواهی سوءپیشینه به عنوان خدمتی جدید یاد کرد، اقدامی که قبلا از طریق دادسرا‌ها و نیروی انتظامی انجام می‌شد.
روحانی نیا عنوان می‌کند که اکنون در مدت زمان کوتاهی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی استعلام گواهی سوءپیشنیه صورت می‌گیرد.
مدیرعامل کانون دفاتتر خدمات الکترونیک قضایی، میزان رضایتمندی مردم از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی را اینگونه بیان می‌کند: «در بررسی‌های صورت گرفته میزان رضایتمندی ارزیابی شد و حدود ۷۰ درصد مردم از خدمات دفاتر الکترونیک قضایی رضایت داشته‌اند و بنا داریم که تا پایان سال ۹۸، میزان رضایتمندی را افزایش دهیم.»
وی با اشاره به برنامه‌های این کانون برای خدمت رسانی بیشتر به مردم خاطرنشان کرد: یکی از مواردی که به زودی راه‌اندازی می‌شود برنامه لایحه است که با راه‌اندازی این سرویس، حجم مراجعات مردم به دادگستری‌ها کاهش می‌یابد.
روحانی نیا به انعقاد تفاهم نامه‌ای با نیروی انتظامی اشاره کرد که بر اساس آن هر دفتری که تمایل داشته باشد، یک مامور در آن دفتر مستقر می‌شود تا بر اساس آن سیستم‌های نظارتی و دوربین‌ها به نیروی انتظامی متصل شود.
وی تاکیدات رئیس قوه قضاییه درباره تکریم ارباب رجوع را نصب العین فعالیت دفاتر خدمات الکترونیک قضایی عنوان کرد و گفت: با تشکیل دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مردم از فضا‌های پر ازدحام دادگاه‌ها به سمت این دفاتر هدایت شدند، لذا تکریم ارباب رجوع سرلوحه کار دفاتر قرار دارد و آموزش‌های لازم به مدیران برای تکریم ارباب رجوع صورت می‌گیرد و تمام این موارد به خاطر این است که شرایط برای حضور محترمانه مردم در دفاتر فراهم شود.
بازرسی‌های سرزده از دفاتر، وجود صندوق‌های نظرات و پیشنهادات و امکانات رفاهی مناسب از جمله مواردی است که به اعتقاد مدیرعامل کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در راستای تکریم ارباب رجوع مورد توجه قرارگرفته است.
وی یکی از شاخص‌های مهم در انتخاب دفاتر برتر را تکریم مراجعین دانست و اظهار کرد: سالانه همایشی داریم که امسال در آذرماه برگزار می‌شود و در آن بهترین دفاتر کشور انتخاب و در همایش از آن‌ها تقدیر و تشکر به عمل می‌آید.
روحانی‌نیا رایزنی با نهاد‌های مختلف دستگاه قضایی برای تعامل و فرهنگسازی نسبت به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی را مورد توجه قرار داد و به برگزاری جلسه با معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم و رئیس مرکز شورا‌های حل اختلاف در این زمینه اشاره کرد.
وی درباره لزوم وجود مشاور در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بیان کرد: هر دفتری که تشکیل می‌شود، یک مدیر، یک کارشناس حقوقی و یک کارشناس فناوری دارد و خلاء حضور مشاور احساس می‌گردد. به لحاظ حساسیت مشاوره در دفاتر، فعلا به دفاتر اجازه این کار داده نشده است ولی برنامه داریم تا موضوع مشاوره را حل نماییم.
مدیرکانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی خاطرنشان کرد: مجموعه بازرسی در کانون خدمات الکترونیک قضایی وجود دارد که به دنبال این هستیم که با استفاده از ظرفیت استان‌ها، بازرسی را در کشور توسعه دهیم و شنوای تمام انتقادات هستیم. در دفاتر پوستر‌ها و اطلاعیه‌هایی نصب شده تا مردم بتوانند مطالب خود را به کانون انتقال دهند. برای معدود مواردی که اتفاق می‌افتد، سیستم بازرسی و سیستم نظارت بر شکایات مردمی تصمیمات مورد نیاز را اتخاذ می‌نمایند.
وی افزود: البته قریب به اتفاق مدیران دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند که به هیچ عنوان نارضایتی در دفاتر وجود نداشته نباشد، ولی اینکه در هر جامعه فعالی مواردی از نواقص وجود داشته باشد امری بدیهی است که در قالب بازرسی‌ها رفع خواهد شد.
مدیر کانون دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یادآور شد: باید توجه داشت که مدیران دفاتر سراسر کشور با دقت و وسواس فوق العاده و پس از استعلام از مراجع متعدد نظارتی و حفاظتی و کسب اطلاع از نحوه خدماتی که زمان اشتغال در سازمان‌ها و ادارات مختلف داشته‌اند از بین بهترین‌ها انتخاب شده‌اند و لذا به عنوان بازوی اجرایی خود و اولین ویترین مواجهه مردم با دستگاه قضایی هستند.
وی تاکید کرد: از این جهت هیچ نگرانی راجع به عملکرد مدیران دفاتر وجود ندارد و اگر احیانا نواقصی هم باشد با تعاملی که بین کانون و دفاتر وجود دارد به سرعت مرتفع خواهد شد.