نیمه پنهان اعتراضات در عراق و لبنان

به گزارش گروه فضای مجازی ، به نقل از روزنامه جوان، اعتراضات وآشوب‌های اخیر در عراق و لبنان اگرچه به بهانه یک تصمیم دولتی در افزایش مالیات‌ها در لبنان و یا عزل یک مقام نظامی در یکی از نهاد‌های امنیتی در عراق آغاز و حتی شعار‌ها نیز ابتدا اعتراض به مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم و یا فساد دستگاه‌های اداری و ضعف خدمت‌رسانی دستگاه‌های مسئول بود، اما به سرعت ابعاد دیگر آن آشکار وبه آشوب تبدیل و شعار‌های معیشتی به سرعت به شعار تغییر دولت و نخست وزیر و حتی شعار تغییر حکومت و نظام سیاسی تبدیل شد.

با به خشونت کشیده شدن اعتراضات در عراق که نقش عوامل وابسته و ضعف نیرو‌های انتظامی و امنیتی در مدیریت اعتراضات آشکار بود، آمار کشته‌ها به بیش از ۱۴۰ نفر رسید که در میان آن‌ها تعدادی از نیرو‌های انتظامی و امنیتی نیز دیده می‌شدند. نکته مهم در اعتراضات عراق این بود که اعتراضات تنها به شهر‌های شیعه‌نشین خلاصه می‌شد و در شهر‌هایی که اکثریت آن‌ها اهل سنت یا کردنشین بودند، نشانی از اعتراضات نبود، اگر چه مشکلات مردم در آن شهر‌ها نیز به دلیل سلطه ۲۰ ساله امریکایی‌ها وغارت اموال مردم محروم عراق کمتر از شهر‌های شیعه نشین، نیست.

در لبنان نیز اعتراضات در آغاز به مسائل اقتصادی و معیشتی و ضعف خدمت رسانی دستگاه‌های دولتی برمی گشت، اما کم کم مطالبه استعفای نخست وزیر و رئیس جمهور هم به آن اضافه ودر برخی از نقاط نیز به آشوب کشیده شد. نکته مهم در روند تحولات لبنان این بود که دولت عربستان که از حامیان اصلی دولت سعد حریری بود، در اقدامی مداخله جویانه ضرورت استعفای وی را مطرح کرده و سمیر جعجع رئیس حزب «القوات اللبنانیه» که به عربستان سعودی بسیار نزدیک است، استعفای این حزب از دولت لبنان (با چهار وزیر) را اعلام کرده و خواستار استعفای دولت لبنان شد.

اعتراضات در عراق به رغم هزینه‌های مادی و انسانی سنگین آن به دلیل قرار گرفتن در آستانه راهپیمایی اربعین با پیام آیت‌الله سیستانی متوقف گردید، اما هواداران مقتدی صدر به رغم نقش تحریک کننده‌ای که در جریان اعتراضات داشتند در ایام راهپیمایی اربعین ضمن تکرار برخی از شعار‌ها برای آغاز تظاهرات از ۲۵ اکتبر (سوم آبان) همراه با فضای مجازی که خاستگاه آن در خارج از عراق است فراخوان دادند که به سرعت از سوی شبکه‌های معاند و به ویژه شبکه‌های وابسته به عربستان بازتاب داده شد.

فارغ از برخی تفاوت‌های اقلیمی و یا ماهیتی در اعتراضات عراق و لبنان، وجود برخی از علائم و نشانه‌ها بیانگر نقش برخی از کشور‌ها نظیر عربستان و رژیم صهیونیستی و امریکا برای بر هم زدن امنیت و آرامش مردم و پیاده کردن الگوی انقلاب‌های مخملین برای ایجاد آشوب وبحران در این دو کشور است که مردم ونیرو‌های انقلابی هر دو کشور در ماه‌های اخیر نقش مهمی در پیروزی‌های جبهه مقاومت و شکست گروه‌های تروریستی و وهابی و صهیونیست‌ها داشتند.

برخی از مؤلفه‌های مهم در این زمینه عبارتند از:
۱-وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی و ضعف ساختاری دولت‌های حاکم در این دو کشور اگرچه بستر اجتماعی برخی از این اعتراضات را توجیه پذیر می‌نماید، اما آغاز این اعتراضات در آستانه راهپیمایی اربعین در عراق و سپس در لبنان، نقطه آغازی بر خط توطئه در طراحی واجرای این آشوب‌هاست.

۲-لبنان و عراق دو کشور مهم عربی هستند که برخلاف دیگر کشور‌های عربی ساز و کار حکومت در آن‌ها موروثی نبوده و مجلس و نخست وزیر در آن‌ها بر اساس رأی مردم انتخاب می‌شوند و به دلیل محور بودن شیعیان در این دو کشور احزاب و گروه‌های شیعی نقش تعیین کننده‌ای در روند تحولات دارند. ثبات وآرامش در این دو کشور وحل مشکلات مردم می‌تواند نقشی الگویی برای دیگر کشور‌های مسلمان وعرب منطقه داشته باشد.

۳-نقش NGO‌ها وشبکه‌های اجتماعی سازماندهی شده توسط امریکایی‌ها و ارتجاع منطقه در تحریک و دامن زدن به اعتراضات وتبدیل شعار‌های معیشتی به سیاسی ودرخواست تغییر نظام آشکار بود. ادامه این روند در گسست وحدت ملی ودامن زدن به انگیزه‌های قومی ومذهبی وتحریک احساسات توده‌های مردم می‌تواند نقشی اساسی داشته باشد.

۴-شبکه‌های مزبور به ویژه جریان ضد انقلاب ایرانی خارج از کشور تلاش داشتند این اعتراضات را معطوف به ایران کرده و با ادعای دخالت ایران در مسائل این دو کشور، حساسیت‌های ناسیونالیستی وقومی را علیه ایران تحریک کنند.

۵-تلاش امریکایی‌ها در سال‌های اخیر برای کادر سازی در این دو کشور وتغییر در جامعه مذهبی ودامن زدن به ولنگاری فرهنگی وهمجنس‌بازی از طریق NGO‌ها وشبکه‌های اجتماعی و بهره گیری از این ظرفیت دراعتراضات وارائه تصاویری متفاوت از جوانان با اصول ورفتار‌های اسلامی در این دوکشور، بخشی از جنگ نرم طراحی شده در این سناریو بود.

۶-موج سواری برخی احزاب و گروه‌های داخلی در این کشور‌ها در اعتراضات کاملاً آشکار بود. در عراق بعثی‌ها و عناصر سکولار از یک سو و همراهی برخی از چهره‌های مذهبی فرصت طلب با این اعتراضات در تشدید آن نقش اساسی داشت. در لبنان نیز این مأموریت به سمیر جعجع (متحد سعد حریری) وبرخی دیگر از گروه‌های افراطی سپرده شده بود.

۷-عصبانیت امریکایی‌ها ومتحدانش از هماهنگی میان ایران با دولت عراق و قدرت حزب‌الله در دولت لبنان، از علل دیگر دامن زدن به اغتشاشات است نگاه ضد صهیونیستی این دولت‌ها و به ویژه اقدامات دولت عراق در متهم کردن رژیم صهیونیستی به بمباران مرکز حشد الشعبی و مخالفت دولت عراق با طرح معامله قرن امریکا و همچنین مقابله قدرتمندانه حزب‌الله با تجاوز صهیونیست‌ها بر لبنان، از دیگر عوامل میدانی است که انگیزه‌های لازم را درآن‌ها برای دامن زدن مجدد به آشوب‌ها در عراق وتداوم اعتراضات در لبنان حفظ کرده است.