ترامپ دست به دامن جمهوری خواهان/ استیضاح رئیس جمهور آمریکا حتمی است
ترامپ در حاشیه جلسه کابینه اش در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا فکر میکند که مجلس نمایندگان به استیضاح او رأی خواهد داد گفت: «من فکر میکنم آنها میخواهند این کار را انجام دهند.»
او گفت فکر میکند دموکراتها به این دلیل میخواهند او را استیضاح کنند که میدانند در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ توانایی شکست او را ندارند. علاوه بر تلاش دموکراتها برای استیضاح، نظرسنجی صورت گرفته از سوی فاکسنیوز نیزنشان میدهد ۵۱ درصد از مردم هم اکنون خواستار استیضاح و برکناری ترامپ هستند. برای نخستینبار اکثریت یک نظرسنجی صورت گرفته در آمریکا خواستار برکناری ترامپ است. با این حال توجه به چند نکته راجع به استیضاح ترامپ ضروری است:
۱. استیضاح و برکناری ترامپ از قدرت دو موضوع جدا از هم هستند. استیضاح در مجلس نمایندگان انجام میشود و اگر نمایندگان رای به آن دادند و ترامپ استیضاح شد، بعد باید در سنا جلسه محاکمه بر اساس مفاد استیضاح برایش برگزار شود و در صورتی که دو سوم اعضای سنا (مشابه هیئت منصفه دادگاهها) وی را گناهکار تشخیص دهند، از کار برکنار میشود؛ بنابراین رای آوردن استیضاح وی به معنی برکناری اش نیست. جالب این جاست که در تاریخ آمریکا سه بار رئیس جمهور استیضاح شده، یک بار خود رئیس جمهور استعفا کرده و دوبار دیگر سنا به برکناری رای نداده. یعنی در این ۲۳۰ سال سابقه نداشته که رئیس جمهور عزل شود و هیچ حزبی دوست ندارد در تاریخ آمریکا اولین رئیس جمهور برکنارشده از حزب آنها باشد. آن هم حزبی که اکثریت سنا را داراست و اکنون مایک پنس معاون رئیس جمهور آمریکا، با حفظ سمت رئیس آن است.
۲. استراتژی ترامپ تا قبل از بحران اوکراین گیت، تحریک مجلس نمایندگان برای استیضاح وی بود. وی تقریبا مطمئن شده بود که تحقیقات مولر درباره دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ نمیتواند رای لازم برای استیضاح وی را فراهم کند و ناکامی دموکراتها در استیضاح اش پیروزی وی در انتخابات ۲۰۲۰ را تضمین میکند. به همین دلیل سران دموکرات برخلاف برخی اعضای جوانتر تا قبل از رسوایی جدید اوکراین گیت از استیضاح ترامپ خودداری میکردند. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان، اما در مصاحبه با نیویورکر گفت که فکر میکند الان باید تمرکز دموکراتها بر انتخابات ۲۰۲۰ برای بیرون کردن ترامپ از کاخ سفید میبود، ولی شرایط طوری پیش رفته و تخلف ترامپ به قدری بارز است، که به رغم میلش مجبور شده این فرایند را پیش ببرد.
۳. در خصوص موفقیت استیضاح یا برکناری ترامپ، محتملترین گزینه تاکنون، استیضاح شدن ترامپ است بدون آن که برکنار شود. دو عامل مرتبط با هم میتوانند این پیش بینی را تغییر دهند. اول افزایش شدید پشتیبانی افکار عمومی از برکناری ترامپ است. در این صورت سناتورهای جمهوری خواهی که باید در ۲۰۲۰ مجددانتخاب شوند، مخالفت با برکناری ترامپ برایشان هزینه ساز خواهد شد. دوم هم این است که سران جمهوری خواه به این نتیجه برسند که حمایت افکار عمومی از برکناری ترامپ به حدی رسیده است که انتخاب مجدد وی را در ۲۰۲۰ دشوار یا غیرممکن میکند. در این صورت ترجیح خواهند داد در اسرع وقت پنس را جانشین ترامپ کنند تا وی تا نوامبر ۲۰۲۰ فرصت جلب رای مردم و انتخاب به عنوان رئیس جمهور را داشته باشد، اما آن چنان که بروکینگز تاکید کرده است، اقناع افکار عمومی برای حمایت از استیضاح و برکناری ترامپ از قدرت، یک روند و «آزمون دو مرحله ای» است. اول این که افکار عمومی باید قانع شود که موارد اتهامی رئیس جمهور واقعیت دارند. دوم این که موارد اتهامی باید آن قدر سنگین باشد که بتوان بر اساس آنها برکناری رئیس جمهور از قدرت را توجیه کرد. آنهایی که نیکسون را متهم کردند توانستند هر دو مرحله آزمون اقناع افکار عمومی را با موفقیت طی کنند و در نتیجه نیکسون مجبور به استعفا شد. درباره کلینتون این اتفاق نیفتاد. اتهام زنندگان به کلینتون توانستند مرحله اول آزمون یعنی اقناع افکار عمومی را با موفقیت طی کنند، اما در مرحله دوم ناکام ماندند. حالا به موازات آغاز تلاشها برای استیضاح ترامپ، مردم آمریکا دچار چند دستگی و اتهام زنندگان به رئیس جمهور با آزمون دشوار اقناع افکار عمومی مواجه خواهند شد. باید منتظر بود و دید که آیا عزم جزم دموکراتها برای تسریع روند استیضاح ترامپ، فرصت کافی را در اختیار مردم قرار خواهد داد که به اطلاعات جدیدی در این باره دست یابند و ذهنشان در رابطه با استیضاح تغییر کند یا خیر؟ اگر اذهان تغییری نکند، بدون تردید ترامپ از پرونده استیضاح به نفع خودش استفاده خواهد کرد و در تلاش برای بسیج مجدد پایگاه رای سال ۲۰۱۶ خود و جلب حمایتهای حامیان جمهوریخواه محافظهکارش بر حس قربانی شدن خواهد دمید.