اراده بر این است که جاده سی سخت_یاسوج ساخته شود/قیمت هر اصله درخت بلوط ۲۰۰ هزار دلار/اجرای این طرح مجوز محیط زیست را داشته اما مشروط بوده است/ اگر نقش جهان یا دریاچه ارومیه از میراث خارج شود همه حساس می‌شوند اما دنا نه!
سید یوسف مرادی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در گفت و با خبرنگار گروه جامعه ، درباره پرونده سی سخت- یاسوج و قطع هزارن اصله درخت بلوط ۲ هزار ساله گفت: منطقه دنا با چند تهدید و چالش رو به رو است که یکی از این تهدید‌ها جاده چهار بانده یاسوج سی سخت است.
وی در ادامه بیان کرد: این جاده چهار بانده از منطقه‌ای عبور می‌کند که جزء منطقه حفاظت شده دنا است و این جاده که به طول ۳۰ کیلومتر است قبلا قسمت زیادی از آن ساخته شده بود، اما یاسوج بین ۵ استان بزرگ فارس، خوزستان، اصفهان و بوشهر قرار دارد و راه این چند استان با عبور از این جاده نزدیک‌تر می‌شود و برای عبور راهی جز عبور از این استان ندارند که در عبور از یاسوج هم باید از رشته کوه دنا عبور کنند از آن موقع به این نتیجه رسیدند که جاده یاسوج اصفهان بار ترافیکی این مسیر‌ها را نمی‌تواند تحمل کند به همین دلیل جاده جدید «دهه دشت» احداث شد و بعد از مدتی تصمیم گرفتند این جاده را چهار بانده کنند.
رشته کوه دنا یکی از ذخیره گاه‌های ثبت شده جهانی توسط یونسکو است
وی افزود: این جاده حادثه خیز نبوده است وقتی این جاده چهار بانده شود بعد از عبور از سی سخت از گردنه بیژن عبور می‌کند. گردنه بیژن دقیقا وسط رشته کوه دنا است و این رشته کوه یکی از ذخیره گاه‌های ثبت شده جهانی توسط سازمان یونسکو است. دریاچه ارومیه هم یکی از این ذخیره گاه ها است. این ذخیره گاه ها مابه ازای میراث طبیعی بشر در حوزه طبیعی هستند مثل نقش جهان اصفهان.
با ساخت این جاده هزار و ۴۰۰ تا هزار و ۵۰۰ اصله درخت قطع شد
مرادی در ادامه بیان کرد: طبق اصل ۵۰ قانون اساسی هر نوع خسارت غیر قابل جبران به محیط زیست ممنوع است و ساخت این جاده باعث شد هزار و ۴۰۰ تا هزار و ۵۰۰ اصله درخت قطع شود البته این آماری است که محیط زیست اعلام کرده، ولی بر اساس اطلاعات موثقی که داریم این آمار بیشتر است.
ساخت این جاده شهر سی سخت با جمعیت ۸ هزار نفری را به خوابگاه شهر یاسوج تبدیل می‌کند
وی در ادامه درباره بحران و چالش دومی که ساخت این جاده برای یاسوج به بار می‌آورد گفت: ساخت این جاده شهر سی سخت با جمعیت ۸ هزار نفری را به خوابگاه شهر یاسوج تبدیل می‌کند یعنی سرریز جمعیت یاسوج به سی سخت می‌رود و چون این شهر قابلیت گسترش بیشتر ندارد و دقیقا در رشته کوه دنا است مجبور به گسترش و در نهایت تخریب منابع طبیعی می‌شود و بافت زیستی منطقه نابود می‌شود.
این جاده زیست بوم دنا را به دو منطقه جدا از هم تبدیل می‌کند
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد که از اهالی همان منطقه نیز هست اظهار کرد: این جاده که ساخته شود از گردنه بیژن عبور می‌کند و زیست بوم دنا را به دو منطقه جدا از هم تبدیل می‌کند که حیات وحش این منطقه را در طول یکی تا دو دهه نابود می‌شود.
۶۰ درصد گونه‌های گیاهی ایران در رشته کوه دنا است
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در ادامه افزود: ۶۰ درصد گونه‌های گیاهی ایران در رشته کوه دنا و ۲۵ درصد گونه‌های گیاهی کل زمین در منطقه یاسوج هستند. حیوانات موجود در این منطقه خرس، پلنگ، کل، بز کوهی و موارد خیلی زیاد دیگر است از لاک پشت تا پلنگ و خرس و عقاب و کبک و تیهو و ... را شامل می‌شود.
ساخت سد تنگ سرخ تهدید سوم دنا است
مرادی در ادامه درباره تهدید سوم بیان کرد: تهدید دیگر که ذخیره گاه دنا را تهدید می‌کند سد تنگ سرخ است که در منتهای الیه شرق دنا است که قرار شده آنجا یک سد روی چشمه اصلی رودخانه بشار ایجاد کنند که این رودخانه طی چند هزار سال با عبور از دامنه جنوبی رشته کوه دنا برای ۳۰۰ هزار نفر که در پایین دست آن قرار دارند و ۱۰۰ هزار نفری در شهر یاسوج قرار دارند و بقیه روستاهایی که زیر دست این رودخانه هستند کشاورزی ایجاد می کند. این رود یکی از مهمترین منابع آبی و فرهنگ و اجتماع این منطقه است و درآمد و حیات این منطقه وابسته به این رود است.
سد تنگ سرخ جایی احداث شده که از یاسوج بسیار فاصله دارد
وی در ادامه بیان کرد: این رود یکی از مهمترین منابع آبی حیات وحش و ذخیره گاه دنا است. اگر رودخانه بشار نبود دنا هم اکنون وجود نداشت و با خشکسالی رو به رو شده بود. علاوه بر این سد تنگ سرخ قرار است برای آب شرب یاسوج و کشاورزی و آب شیراز باشد در حالی که این سد جایی احداث شده که از یاسوج بسیار فاصله دارد و به صرفه نیست و طی این ۴ ساله که این سد در حال احداث است این رود خشک بود است.
با اجرایی شدن این سد ۷۰۰ هکتار باغ سیب زیر آب می رود
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در ادامه بیان کرد: با اجرایی شدن این سد ۷۰۰ هکتار باغ سیب و چندین روستا زیر آب می‌روند و مسائل اجتماعی زیادی با ایجاد این سد ایجاد می‌شود و مردم یاسوج مجبور می‌شوند به حاشیه یاسوج کوچ کنند.
این سد اصلا مبنا و ارزیابی محیط زیستی ندارد
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در ادامه بیان کرد: این سد اصلا مبنا ندارد و اگر ۳ کیلومتر پایین‌تر احداث می‌شد این روستا‌ها زیر آب نمی‌رفت و دو سرشاخه اصلی هم به آن اضافه می‌شود این سد نه به نفع شهر شیراز است و نه یاسوج. این سد ارزیابی محیط زیستی ندارد و خلاف قانون است. سد باید ارزیابی محیط زیستی داشته باشد ولی محیط زیست آن را تائید نکرده است.
پسماند‌های یاسوج زیست بوم مردم و طبیعت دنا را نابود می کند
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد گفت: بحران سوم و آنچه زیست بوم مردم و طبیعت دنا را نابود می‌کند مسئله پسماند‌های شهر یاسوج است که از سال ۷۴ به مدت ۲۴ سال در ۵ کیلومتری یاسوج دپو می‌شوند و این زباله‌ها در بالاترین منطقه دنا هستند و سال ۹۱ گفته شد در این منطقه ماهانه ۳ هزار ۵۰۰ تن زباله تولید می‌شود که هر تن زباله سالانه ۲۶۰ میلیون لیتر شیرابه زباله وارد منطقه می‌شود.
مرادی افزود: زیر دست این زباله‌ها سد شاه قاسم است که یکی از منابع آبی کشاورزی است. این روش دپو کردن زباله در تمام جهان از بین رفته و روش‌های جدیدی تری آمده است. مکان این منطقه هم مناسب نیست خود روش هم منسوخ شده است.
اگر نقش جهان و یا دریاچه ارومیه از میراث فرهنگی خارج شود همه حساس می‌شوند اما دنا نه!
وی در ادامه بیان کرد: این سه بحران نکاتی هستند که توسط یونسکو به عنوان ذخیره گاه هر ۱۰ سال یک بار ارزیابی می‌شود و در این ارزیابی اگر این ذخیره گاه موفق نباشد از لیست حذف می‌شود، اما اگر نقش جهان و یا دریاچه ارومیه از میراث فرهنگی خارج شوند همه حساس می‌شوند در حالی که ۱۵ ذخیره گاه دیگری نیز در کشور داریم که دنا یکی از آن‌ها است.
این ذخیره گاه‌ها آبروی ایران در سطح جهان است
وی در ادامه بیان کرد: این ذخیره گاه‌ها آبروی ایران در سطح جهان است و باید بتوانیم از میراث طبیی خود حفاظت کنیم.
محیط زیست اعلام کرده که از نظر من می‌تواند این طرح ادامه پیدا کند
مرادی در ادامه بیان کرد: در ظاهر امر این طرح متوقف شده، اما محیط زیست اعلام کرده که از نظر من می‌تواند این طرح ادامه پیدا کند.
در ظاهر امر طرح متوقف شده است
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در ادامه بیان کرد: اصل ۵۰ قانون اساسی به طور کامل هر نوع تخریب غیر قابل جبران محیط زیست را ممنوع کرده است. اگر محیط زیست و وزارت خانه‌ای دچار مشکل شوند رئیس جمهور حرف آخر را می‌زند که رئیس جمهور این اختیار را تنفیض کرده است.
محیط زیست می‌گوید اگر شروط من رعایت شود امکان ادامه طرح وجود دارد
وی در ادامه بیان کرد: محیط زیست کشور ما اساسا قدرتی ندارد. محیط زیست کهگیلویه و بویر احمد دو هفته پیش اعلام کرد که در این جاده خلاف شروط محیط زیست اقدام شده و عملیات عمرانی جاده را تعطیل کردند. ولی محیط زیست می‌گوید اگر شروط من رعایت شود امکان ادامه ساخت جاده سی سخت _ یاسوج وجود دارد.
وی در ادامه بیان کرد: باید اقدامی صورت بگیرد که ساکنین ذخیره گاه‌ها از این امر خوشحال شوند که جاده تعطیل می‌شود و محیط زندگی آن‌ها از بین نمی رود. طی یک دهه گذشته فقط ۳ کشته جاده‌ای داشتیم که در اطراف این منطقه هم بوده است به این صورت که یا قبل از این جاده و یا بعد از این جاده کشته داده ایم و در این قسمت اصلا کشته نداشته ایم.
۱۳۰۰ اصله درخت تاکنون قطع شده که آمار محیط زیست است
مرادی در پاسخ به این سوال که چند اصله درخت تاکنون قطع شده؟ افزود: هزار و ۳۰۰ اصله درخت قطع شده که آمار محیط زیست است، ولی آن چیزی که در منطقه است با توجه به پوشش جنگلی بیشتر از این است.
با قطع درختان بلوط زیست بوم آن نابود می‌شود
وی در ادامه بیان کرد: اگر در کشوری درخت هزار و ۵۰۰ ساله داشته باشند دور آن را دیوار می‌کشند و از آن محافظت می‌کنند در حالی که در کشور ما ۱۴۰۰ درخت با این سن را قطع می‌کنند. درخت بلوط مادر سنجاب، دارکوب، و گراز است و وقتی این درخت قطع شود زیست بوم آن ها نابود می‌شود. اینجا ذخیره گاه طبیعی ثبت شده است و نباید تهدید شود.
اجرای این طرح مجوز محیط زیست را داشته اما مشروط بوده است
مرادی در ادامه بیان کرد: اجرای این طرح مجوز محیط زیست را داشته اما مشروط بوده است و این سازمان باید ارزیابی زیست محیطی را انتشار دهد تا مردم آن را ببیند، ولی این ارزیابی را انتشار نداده است که باعث شد سازمان محیط زیست اعلام کند ارزیابی زیست محیطی و شروط محیط زیست اجرایی نشده است. ولی مدیر کل محیط زیست این استان هفته قبل به صورت ضمنی اعلام کرد که این طرح می‌تواند ادامه داشته باشد.
قیمت هر اصله درخت بلوط ۲۰۰ هزار دلار
مرادی در ادامه بیان کرد: در ارزیابی اقتصادی قیمت هر درخت بلوط را ۲۰۰ هزار دلار تعیین کرده اند. درختان بلوط کاشته شده در سال ۱۳۷۰ بعد از ۳۰ سال حدود ۱۰ سانتیمتر رشد کرده اند و درخت بلوط از ۴۰ تا ۷۰ سالگی بلوط می‌دهد.
بلوط ایرانی را هنوز ندیده ایم که صادر شود
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در ادامه افزود: بلوط ایرانی را هنوز ندیده ایم که صادر شود و این صادرات بلوط نیازمند سرمایه گذاری است.
اراده بر این است که این جاده ساخته شود
این عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در ادامه در پاسخ به این سوال که قسمتی از جاده که درختانش قطع شده در حال ادامه کار است و فقط قسمتی که در آن ناحیه اقدامی صورت نگرفته بود و طرح در آن شروع نشده است آیا این امر گویای تلاش برای ادامه ساخت جاده نیست؟ بیان کرد: قسمتی که قبلا درختهایش را نابود کردند در حال ادامه است و حرف شما درست است چرا که در حالی که نصف این جاده ساخته شده حتما چند وقت بعد ساخت بقیه نیز شروع می شود ولی در مجموع اراده بر این است که این جاده ساخته شود و ادامه پیدا کند. چند سال قبل هم اقدام کرده بودند به ساخت این جاده ولی اعتراض ها باعث شد جلوی ساخت آن گرفته شود.
در یک دهه گذشته هیچ گاه گفته نشده جاده سی سخت یاسوج پر خطر است
وی در ادامه بیان کرد: بار ترافیکی جاده جنوب به شمال ایران با ساخت این جاده باید از وسط دنا عبور کند در حالی که هیچ لزومی به احداث این جاده نیست چرا که سی سخت ۵ راه دارد باید به آن‌ها گفت اگر می خواهید کاری انجام دهید جاده یاسوج اصفهان را تعریض کنید. در یک دهه گذشته هیچ گاه گفته نشده جاده سی سخت یاسوج پر خطر است.
مرادی در ادامه بیان کرد: چرا با ساخت این جاده به سی سخت و اقتصادش به نام مردم ضربه میزنیم؟ چرا جواهر دهه را چهار بانده نمی‌کنند؟