زنان در رقابت با مردان در بازار اشتغال
نکته مهم این است که هم اکنون در برخی از نقاط جهان فاصله زیاد بین آمار مردان شاغل با زنان شاغل در حال کم شدن است. هر چند این کم شدن به معنای مساوی شدن آمار نیست. البته هنوز مسائلی همچون تبعیض در پرداخت حقوق و اولویت قرار دادن مردان جز چالشهای اشتغال زنان به شمار میرود، اما آنچه که به نظر میرسد شرایط کاری در بسیاری از کشورها بهبود یافته و در برخی دیگر از کشورها نیز به حد عالی رسیده است.
حد عالی در این کشورها یعنی چه؟ یعنی اینکه بهترین شرایط برای زنان شاغل فراهم است، دستمزد برابری با مردان دارند و در استخدام نیروی مورد نیاز در اکثریت شغلها جنسیت مهم نیست. همچنین ایده آلترین شرایط برای زنانی که فرزندآوری میکنند وجود دارد، از تسهیلات و امکانات اختصاص یافته از سوی ارگانهای مختلف گرفته تا دهها امکانات و شرایط دیگر برای فرزند تازه متولد شده. این یک شرایط شغلی رویایی برای هر زنی است، رویایی که برای بسیاری از زنان شاغل در سراسر دنیا دست نیافتنی به نظر میرسد.
بر اساس گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه پروژه توانمندسازی زنان در بسیاری از مهارتهای شغلی به طور جدی در برخی از کشورهای دنیا به صورت جدی دنبال میشود.
به هر حال، بر اساس آنچه که این سازمان ارائه داده ایسلند بهترین کشور جهان برای کار کردن زنان است.
هرچند اگر به ۹ رتبه بعدی جدول نگاه بیندازید به غیر از یک مورد هیچ کشوری به غیر از کشورهای اروپایی را نمیبینید. سوئد، نیوزلند، اسلوونی، نروژ، لوکزامبورگ، دانمارک، لهستان، فنلاند و بلژیک در رتبههای بعدی جای گرفته اند. در واقع این کشورها بهترین نقاط جهان برای زنان شاغل محسوب میشوند.
همانطور که در سطور پیشین ذکر شد در تعدادی از کشورهای جهان آمار مردان و زنان شاغل فاصله زیادی با هم ندارد، اما همچنان به دلیل نیازهای اجتماعی و دیگر شرایط حاکم بر زندگی افراد این مردان هستند که بیشتر سر کار میروند و بیشتر موقعیتهای شغلی را به دست میآورند. در کشورهایی که فاصله اشتغال زنان و مردان کم شده مولفههایی رعایت شده است.
در رابطه با مساله اشتغال زنان در سراسر جهان باید به این نکات توجه داشت:
*در اکثر کشورها مردان بیشتر از زنان تمایل دارند در بازارهای کار استخدام شوند.
*در سراسر جهان، مشارکت نیروی کار در میان زنان در سن کار به میزان قابل توجهی در قرن گذشته افزایش یافته است.
*در برخی از نقاط جهان، افزایش تاریخی مشارکت نیروی کار زنان در سالهای اخیر کاهش یافته و حتی با رکورد مواجه شده است.
*زنان در سراسر جهان مقدار قابل توجهی از زمان را به فعالیتهایی اختصاص میدهند که معمولاً به عنوان "فعالیتهای اقتصادی" ثبت نمیشوند. از این رو، مشارکت زنان در بازارهای کار وقتی افزایش مییابد که فعالیت ثبت شدهای داشته باشند که برای آن حق بیمه رد میشود.
مشارکت نیروی کار زنان در برخی از فقیرترین و ثروتمندترین کشورهای جهان بالا است. در واقع بنا به دلایل متعددی کشورهای ثروتمند و فقیر هر دو بالاترین میزان مشارکت زنان در بازار کار را دارند. اما باید بررسی کرد که این مشارکت چگونه است. مشارکت در بازار کار کشورهای ثروتمند از سوی زنان یعنی شرایطی عالی و تمام عیار که در چند سطر پیش به صورت مختصر به آن اشاره شد. اما شرایط کاری زنان در کشورهای فقیر بسیار اسف بار است. آنها با بیشترین ساعات کار کمترین دستمزد را دریافت میکند و هیچ امکاناتی برای آنها وجود ندارد. با اینکه نرخ زنان شاغل در کشورهای فقیر آفریقایی بسیار بالاست، اما اصولا چیزی به نام ثبات شغلی وجود ندارد. فراهم آوردن بهترین شرایط جهت زایمان زنان شاغل هم در اکثر موارد معنایی ندارد.
از نظر تغییرات در طول زمان، امروز میزان مشارکت نیروی کار زنان بالاتر از سه دهه قبل است.
البته برخی از کشورها دادههای نامشخصی در رابطه با میزان اشتغال زنان در بازار کار دارند بنابراین آمارهایی که در رابطه با نرخ اشتغال زنان ارائه میشود دقیق نیست. با وجود این نقص بزرگ گزارش توسعه جهانی تخمین میزند که در دوره سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۸، نرخ جهانی مشارکت نیروی کار زنان از ۵۰.۲ به ۵۱.۸ درصد افزایش یافته است، در حالی که نرخ اشتغال مردان از ۸۲.۰ به ۷۷.۷ رسیده است؛ بنابراین فاصله جنسیتی از ۳۲ درصد در سال ۱۹۸۰ به ۲۶ درصد در سال ۲۰۰۸ کاهش یافته است. اما همانطور که ذکر شد آمار کنونی نامشخص است چرا که کشورهای زیادی دادههای دقیقی در این رابطه ندارند.
نکته دیگری که در رابطه با اشتغال زنان وجود دارد این است که در کشورهای پیشرفته و مرفه نرخ اشتغال زنان پا به سن گذاشته و یا بالای ۵۰ سال قابل توجه است این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه آنچه که واضح به نظر میرسد این است که تعداد افراد زیر ۲۱ سال و حتی زیر قانونی در بازار کار قابل توجه است. این را باید مد نظر داشت که نیروی کار بسیاری از کشورهای فقیر غیرقانونی است، بدان معنا که کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال به کار مشغول میشوند.
موانع اجتماعی مؤثر بر عرضه نیروی کار زنان در زمینههای مختلف متفاوت عمل میکنند. به ویژه، سطح درآمد و متغیرهای کلان اقتصادی نقش مهمی دارند. به هر حال بازار کار زنان در سراسر جهان اکنون با تغییرات قابل توجهی روبرو شده است. زنان بیشتر کار میکنند و بیشتر مشارکت دارند، هر چند این وضعیت در برخی از نقاط جهان با وضعیت اسف باری روبرو است.
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.