هم جام دادیم هم جان/ پنالتی؛ بحران جدید فوتبال ایران

به گزارش خبرنگار گروه ورزشی ، این همه مشکل ریز و درشت در فوتبال کشورمان داشتیم، حالا باید بحران پنالتی را هم به این لیست اضافه کرد؛ پنالتی گرفتن از تیم مقابل، پنالتی دادن به حریف، پنالتی زدن و مهار پنالتی که این پروژه در فوتبال ایران با شایعات و حواشی زیادی همراه است.

مافیایی برای پنالتی

نگاه‎های بدبینانه‎ای وجود دارد با این اعتقاد که هر پنالتی در لیگ برتر ایران سوت می‎خورد، پشت پرده دارد و یک گروه مافیایی و خرابکار در فوتبال ایران، آن را هدایت می‎کند. از حق نگذریم، برخی از پنالتی‎های سوت خورده در فوتبال ایران بی نهایت مشکوک و عجیب است، ولی نگاه خوشبینانه‎ای هم وجود دارد: «اشتباهات داوری، جزئی از فوتبال است!»

تخصصی به نام گرفتن پنالتی

مربیان فوتبال ایران، مهاجمان را به دو دسته تقسیم می‎کنند؛ کسانی که بلد هستند از داوران و مدافعان حریف پنالتی بگیرند و بازیکنانی که از این هنر بی بهره هستند. این داستان البته به جایی رسید که داوران را نسبت به برخی مهاجمان حساس کرد. مثلا در مورد مهدی طارمی اتفاقاتی رخ داد که تصور شد او اهل شیرجه‎زدن در محوطه جریمه حریفان است و به همین دلیل، حتی اگر دست و پای این بازیکن هم می‎شکست، داوران برای پرسپولیس پنالتی نمی‎گرفتند!

باهوش باشید و پنالتی ندهید

یکسری مدافع هم داریم که به حریفان مثل شکلات پنالتی هدیه می‎کنند! مدافعانی که مربیان تیم خود را تا مرز سکته پیش می‎برند. گاهی اوقات مجبور به این کار می‎شوند، ولی اکثر مواقع شرایط به گونه‎ای پیش می‎رود که تصور می‎کنیم برخی مدافعان به تیم حریف برای دادن پنالتی، بدهی داشتند!

مهار پنالتی؛ تخصص جدید دروازه‎بان‎ها

در گذشته این طور نبود که سنگربانان ایرانی بتوانند تمرینات خاصی برای مهار پنالتی داشته باشند، اما حالا در زمان اعلام پنالتی، شانس دروازه‎بان‌ها برای موفقیت به اندازه زننده‎ پنالتی است. این تخصص در فوتبال ایران جا افتاده و لحظه پنالتی در لیگ و جام حذفی را حساس و جذاب کرده است.

کابوس پنالتی‎زدن

زدن پنالتی در فوتبال ایران هم به یک کابوس بزرگ بدل شده است. استرس، حساسیت، بی‎تجربگی و فشار‌های روانی باعث شده فوتبالیست‏‎های ایرانی به سادگی نوشیدن یک لیوان آب، پنالتی‎ها را از دست بدهند. این حالا دیگر بین همه تیم‎ها به یک اپیدمی تبدیل شده و این طور نیست که تنها تیم‎های کوچک، ضربات پنالتی را هدر بدهند؛ پرسپولیس و استقلال هم اسیر این اشتباهات می‎شوند و کار به جایی رسیده که در جام حذفی و حتی دربی، پنالتی‎ها را از دست می‎دهند.

از نوری و طارمی تا فرشید و کریمی

محمد نوری یکبار در یک دربی حساس با پیراهن پرسپولیس، پنالتی حساسی را به اوت فرستاد. بعد از آن مهدی طارمی پنالتی از دست داد و سپس تا مدت‎ها هیچ پنالتی در دربی خراب نمی‎شد، ولی فرشید اسماعیلی این طلسم را شکست. پرسپولیسی‎ها با زبان طنز می‎گویند اسماعیلی در دربی ۸۹، به جای شوت زدن به توپ، پنالتی خود را سانتر کرد! قرار بود توپ را به صورت قوس‎دار یا چیپ وارد دروازه بیرانوند کند، اما این توپ با فاصله از بالای دروازه به بیرون رفت. آبی‎پوشان در دربی ۹۰ دوباره صاحب پنالتی شدند و در روزی که فرشید اسماعیلی محروم بود، شانس داشتند تا از این ضربه به گل برسند، ولی علی کریمی این بار پنالتی را از دست داد تا از روی سر هواداران استقلال دود عصبانیت به هوا بلند شود.

حسرت جام حذفی

باورکردنی نبود، اما علی علیپور و مرتضی تبریزی به عنوان امید‌های اول پرسپولیس و استقلال، در جام حذفی پنالتی از دست دادند. علیپور در تبریز، پنالتی عجیب و سوال برانگیزی از داور مسابقه گرفت. با هیچ متر و معیاری، رفتار مدافعان ماشین سازی منجر به پنالتی نمی‎شد، اما متاسفانه «اشتباهات داوری، جزئی از فوتبال است» و با همین توجیه، به سود پرسپولیس پنالتی گرفتند. علیپور، اما ضربه خود را از دست داد تا سریال ناکامی‎هایش ادامه یابد. مرتضی تبریزی در کرج و مقابل گل ریحان البرز همین کار را تکرار کرد. او سابقه و کارنامه خوبی در زدن پنالتی داشت، ولی در جام حذفی، به سادگی این ضربه را به کابوس دوباره آبی‎ها تبدیل کرد.

طلسم عجیب پنالتی‎ها

پرسپولیس در فصل پانزدهم تا می‎توانست پنالتی از دست داد درست مثل استقلال فصل قبل که در مدت کوتاهی، ۴ پنالتی خود را سوزاند. البته تیم‎های دیگر نیز دچار این کابوس بودند. مثلا فولاد در یک فصل ۱۱ ضربه پنالتی را هدر داد یا پیکان که چند سال قبل ۶ ضربه پنالتی را به آسمان فرستاد. ذوب‎آهن، سایپا و ملوان هم در مقاطعی با این طلسم مواجه شدند.

بزرگانی که پنالتی از دست دادند

بازیکنان بزرگی در فوتبال داریم که پنالتی را برای تیم محبوب‎شان به یک کابوس تبدیل کردند. علی دایی، مهدی مهدوی‎کیا، علی کریمی، یحیی گل‎محمدی، آرش برهانی، امید ابراهیمی، مجتبی جباری، غلامرضا عنایتی و... این روند در تیم‎های دیگر هم ادامه داشت. البته پنالتی، جام‎های زیادی را از چنگ تیم‎های بزرگ درآورده به خصوص در جام حذفی تا بحران را در تیم‎های سرشناس هزاربرابر بیشتر کند.

طعنه به خارجی‎ها

مربیان ایرانی می‎گویند پنالتی را باید به بازیکن خارجی داد، چون ایرانی‎ها از دوران کودکی برای زدن این ضربات آموزش لازم را ندیدند و فوتبال را ذاتی آموختند نه آکادمیک. به همین علت، وقتی احساساتی شوند، ضربات پنالتی را به راحتی از دست می‎دهند، ولی بازیکنان خارجی شاغل در فوتبال ایران هم از فوتبالیست‎های ایرانی آموزش دیدند تا ضربات خود را هدر بدهند. از مرحوم جی‎لوئید ساموئل تا لوسیانو پریرا که همین هفته قبل پنالتی خود را در جام حذفی از دست داد و باعث حذف فولاد شد.

زخم بزرگ پنالتی‎ها بر پیشانی فوتبال

تیم ملی هم از این کابوس بی‎نصیب نبود. می‎توانستیم بار‌ها قهرمان جام ملت‎های آسیا شویم، اما در پنالتی‎ها گیر افتادیم.

*جام ملت‎های آسیا ۱۹۸۴ در کویت مقابل عربستان در پنالتی شکست خوردیم و در نهایت چهارم شدیم.

*در دوره یازدهم و سال ۱۹۹۶ در امارات، با ناداوری برابر عربستان، بازی به پنالتی کشید و بار دیگر عربستان را به فینال فرستادیم.

*سال ۲۰۰۴ و این بار در چین، نیمه‎نهایی را به کشور میزبان در پنالتی باختیم؛ همان ضیافتی که ایمان مبعلی ضربه خود را از دست داد و یحیی گل‎محمدی، چیپ زد. واقعا چه وقت چیب زدن بود آقایحیی!

*در سال ۲۰۰۷ که بازی‎ها در ۴ کشور اندونزی، تایلند، مالزی و ویتنام برگزار می‎شد، در مرحله یک‎چهارم نهایی با کره‎جنوبی مصاف دادیم و این بار امیر قلعه نویی هدایت تیم را برعهده داشت و او هم در ضربات پنالتی، بازنده شد.

*دوره ۲۰۱۵ در استرالیا، این بار عراق در پنالتی ما را شکست داد. عراقی‎ها با استفاده از اشتباهات عجیب داور استرالیایی، ایران را در رسیدن به نیمه نهایی ناکام گذاشتند. وحید امیری بود که پنالتی خود را از دست داد و ایران خیلی زود به خانه برگشت.

و البته داستان پنالتی‎ها در فوتبال ایران همچنان ادامه دارد!