سیگنالهای عربستان برای خروج از باتلاق یمن؛ ریاض به دنبال گفتوگو با تهران
بحران‌های لاینحل عربستان و امارات در یمن و سایر موضوعات سبب شده تا این کشور‌ها در نهایت به پیشنهاد ایران مبنی بر کاهش تنش‌ها روی بیاورند.
انتشار خبرهایی مبنی بر بررسی پیشنهاد آتش بس نیروهای یمنی در این کشور توسط عربستان، در حالی که امید‌ها برای پایان دادن به جنگ تقریبا ۵ ساله را قوت بخشیده، سبب شده پیشنهادات ایران برای توافق امنیت جمعی منطقه‌ای برجسته‌تر شود.
نگاهی به سیر تحولات اخیر در منطقه به ویژه تحولات جنگ یمن مهر تاییدی بر صحت و درستی ابتکارات ایران است.
ناکامی ریاض و ائتلاف تحت هدایتش در جنگ یمن و گسترش عملیات تهاجمی تلافی جویانه یمن به خاک عربستان، سبب شد ورق این جنگ برگشته و تحولات به گونه‌ای دیگر رقم بخورد. ریاض که تصرف یمن را در عرض سه هفته متصور می‌دید، اکنون با گسترش توانمندی دفاعی یمنی‌ها با چالشی جدی در تامین امنیت مراکز استراتژیک خود مواجه شده است.
همزمان رویترز به نقل از چند منبع دیپلماتیک و آگاه میگوید دولت عربستان پیشنهاد ۲ هفته پیش نیروهای یمنی مبنی بر متوقف کردن عملیات موشکی و پهپادی خود در مقابل توقف حملات هوایی ائتلاف تحت کنترل ریاض را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
این خبر در حالی منتشر شد که ریاض تاکنون پیشنهاد یمنی‌ها را رد یا تایید نکرده بود. منابع دیپلماتیک و آگاه اظهار داشتند دولت عربستان به شکلی جدی موافقت احتمالی با پیشنهاد آتش بس در یمن را مورد بررسی قرار داده و روند مذاکرات را مثبت ارزیابی کردند. ضمن اینکه اظهارنظر‌های جسته و گریخته‌ای نیز در این مورد قابل مشاهده است.
«خالد بن سلمان»، معاون وزیر دفاع عربستان در حساب کاربری خود در توییتر از دید "مثبت" ریاض به پیشنهاد آتش بس یمنی‌ها خبر میدهد. همچنین «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان نیز پیشنهاد مذکور را "گامی مثبت" برای مذاکرات سیاسی توصیف کرد.
اتخاذ موضع فوق توسط عربستان سبب شده تا اروپا نیز برای خروج "آبرومندانه" ریاض از باتلاق یمن دست به کار شود. یک دیپلمات اروپایی ضمن اشاره به قصد بن سلمان برای خروج از یمن تاکید کرد "ما باید تلاش کنیم راهی برای خروج به گونه‌ای که آبرویش نیز حفظ شود، پیدا کنیم. "
گزارش اخیر نشریه وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه تاکید دارد که ریاض با "برقراری آتش بس در برخی از نقاط یمن موافقت کرده است. "
سفر «مارتین گریفیتس»، نماینده ویژه سازمان ملل در امور یمن به این کشور و «صنعا» و نیز کاهش حملات هوایی ائتلاف تحت هدایت ریاض را می‌توان نمود‌هایی از تصمیم عربستان توصیف کرد.
اطلاق عنوان بدترین بحران بشردوستانه جهان به بحران انسانی یمن توسط سازمان ملل و تلاش‌های متعدد این سازمان جهانی برای برقراری آتش بس در این کشور تاکنون بی نتیجه مانده است.
به نظر می‌رسد کشورهای غرب آسیا و به ویژه عربستان و امارات به عنوان عاملان اصلی جنگ یمن در پی ناکامی در دستیابی به خواسته‌های خود با وجود قتل عام هزاران یمنی، آوارگی بیش از سه میلیون نفر و قرار گرفتن فقیرترین کشور غرب آسیا در آستانه قحطی شدید و شیوع غیرقابل کنترل بیماری‌های همه گیر مانند وبا چاره‌ای جز پذیرش پیشنهاد‌ها و ابتکار‌های صلح آمیز ایران ندارند. از سوی دیگر عدم حمایت ترامپ از آنان در بحران‌های بین المللی ناشی از ارتکاب جنایات جنگی و نیز بحران سیاسی در رژیم صهیونیستی، دولتهای عربی را به این نتیجه رسانده است که باید راه حل تنش‌ها و بحران‌ها را در خود منطقه جست و جو کرد.
ایران نخستین قدم را در این مسیر برداشته و حسن نیت خود را با ارائه پیشنهاد‌ها و ابتکار‌ها آشکار کرده است. برنامه ابتکاری ایران برای همکاری‌های منطقه‌ای با هدف دستیابی به ثبات و امنیت ترانزیت بین المللی به ویژه در تنگه هرمز مطرح شده است.
این پیشنهاد هنوز با واکنش رسمی کشورهای حوزه خلیج فارس همراه نشده، اما اقدامات این کشور‌ها حاکی از حرکت در مسیر پیشنهادی است. خروج امارات از یمن و ارسال سیگنال‌هایی برای بهبود روابط با تهران و نشانه‌های ضعیفی مبنی بر تمایل ریاض برای مذاکره با ایران به منظور کاهش تنش‌ها نشان دهنده توجه کشورهای منطقه به طرح ایران است. ریاض اکنون به وضوح با ریاض سال‌های پیش و به ویژه سال ۲۰۱۸ فاصله مشهودی دارد و با جدیت خواستار راه حلی سیاسی در رفع مشکلات و تنش‌های خود با تهران است.
باید توجه داشت که مشکلات عربستان در یمن، پیامد‌های قتل هولناک «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منقد سعودی و از همه مهم‌تر عملیات پهپادی نیروهای یمنی علیه تاسیسات نفتی این کشور تاثیر مهمی بر نگرش بن سلمان گذاشته است.
اظهارنظر مقامهای کشورهای منطقه درباره مذاکره و یافتن راه حل سیاسی به منظور تنش‌های منطقه‌ای سبب شده تا بیش از پیش گزینه حل اختلافات از طریق گفتوگو مورد توجه قرار بگیرد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *