از آیین «طشت گذاری» تا «شمع گردانی»/آداب و رسوم متفاوت استان اردبیل در ماه محرم

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمد سید سیاح مسئول بسیج طلاب و روحانیون استان اردبیل و کارشناس علوم قرآنی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگی پیرامون مراسم و آیین‌های عزاداری شهر اردبیل گفت: آیین عزاداری در تمام شهر‌های استان آذربایجان بسیار با شکوه برگزار می‌شود، این آیین در شهر اردبیل با  آداب و رسوم خاص خود برگزار می‌شود.


***آیین طشت گذاری

کارشناس علوم قرآنی با اشاره به معروفترین مراسم عزاداری مردم شهر اردبیل ابراز کرد: عزاداری حسینی در شهر اردبیل از خانه‌ها آغاز می‌شود و کم کم این آیین در سطح محله‌ها و مناطق دیگر گسترش پیدا می کند، یکی از مهمترین این مراسم‌ها آیین «طشت گذاری» از جمله آیین‌های خاص شهر اردبیل است که هر سال از ۲۷ ماه ذی‌الحجه آغاز می‌شود.

وی ادامه داد: آیین «طشت گذاری» به یاد ایثار «امام حسین (ع)» در مقابل  لشکر «حر بن یزید ریاحی» برگزار می‌شود چراکه سیدالشهداء(ع) هنگامی که خستگی و تشنگی سربازان حر را در روز دوم ماه محرم می‌بینند دستور می‌دهند تا در طشت‌هایی از آب برای لشکر و حتی اسب‌های حر آب فراهم کنند و آن‌ها را سیرآب کنند.


سیاح در همین راستا ادامه داد: آیین «طشت گذاری» از حسینه «اوچ دکان» شهر اردبیل آغاز و سپس در مسجد جامع و مسجد اعظم شهر اردبیل برگزار می‌شود در واقع آیین طشت گذاری کم کم گسترش می‌یابد تا اینکه یک روز مانده به محرم در تمام مساجد شهر اردبیل برگزار می‌شود.

مسئول بسیج طلاب و روحانیون استان اردبیل درباره آداب برگزاری این مراسم بیان کرد: در این مراسم طشت‌هایی که از گذشته در داخل مساجد بوده را آب می‌کنند و مردم به یاد ایثار «امام حسین (ع)» و به نیت تبرک از این آب‌ها می‌آشامند و صورت‌های خود را می‌شویند، در هر محله که آیین «طشت گذاری» برپا می‌شود مداحان و روضه خوانان نیز حضور دارند مداحی می‌کنند.

سیاح عزاداری در بازار اردبیل را یکی دیگر از آیین‌های استان اردبیل دانست و ابراز کرد: حضور دسته‌های عزاداری در بازار اردبیل از سوم محرم آغاز و از هر محله یک دسته به سوی بازار حرکت می‌کنند، عزاداری دسته‌ها در بازار به اوج خود می‌رسد و این مراسم تا تاسوعای حسینی ادامه دارد. دسته‌های عزاداری در شهر اردبیل عموما در قالب دسته زنجیرزنان و دسته سینه‌زنان برگزار می شود.


***آیین شمع گردانی

وی مراسم شب تاسوعا و  آیین «شمع گردانی» را یکی دیگر از آیین‌های عزاداری در اردبیل دانست و اظهار کرد: در شب تاسوعا مراسمی به نام مراسم «شمع گردانی» وجود دارد، در این آیین افرادی که نذر و حاجتی به درگاه خداوند دارند طبق اعتقادات خود نیت کرده و تعدادی شمع را خریداری و در بین مردم در مساجد پخش می‌کنند.

***اجتماع  تاسوعاییان اردبیل 

مسئول بسیج طلاب و روحانیون استان اردبیل اجتماع بزرگ تاسوعاییان اردبیل را با عظمت دانست و ابراز کرد: ظهر روز تاسوعا خصوصا در سال‌های اخیر اجتماع عزاداران اردبیل انجام می‌شود، این روز مصداف است با روزی که برای علمدار کربلا حضرت «ابوالفضل العباس (ع)» از جانب دشمن امان‌نامه می‌آید. مردم شهر اردبیل در میدان عالی قاپو اجتماع بزرگ و با عظمتی به راه می‌اندازند و در آنجا از ۸ نفر از مداحان طراز اول برای نوحه و عزاداری دعوت می‌شود که مراسم با شکوهی را رقم بزنند.


***شب زنده داری مردم اردبیل در شب عاشورا 

وی شب زنده داری در مساجد توسط عزاداران «امام حسین (ع)» را از دیگر آیین استان اردبیل خواند و بیان کرد: در شب عاشورا عزاداران «سیدالشهدا (ع)» در شب عاشوار به یاد و تأسی از سرور و سالار شهیدان «امام حسین(ع)» که شب عاشورا را تا به صبح به نماز و عبادات گذراندند، اقدام به شب زنده داری در مساجد شهر اردبیل می‌کنند.

***آیین شبیه‌خوانی

سیاح پیرامون آیین شبیه‌خوانی در روز عاشورا توضیح داد و اظهار کرد: یکی از مراسمی که طی سال‌های اخیر در شهر اردبیل رواج فراوانی پیدا کرده است آیین «شبیه خوانی« است، در روز عاشورا در اکثر محل‌ه‌های اردبیل شبیه خوانی انجام می‌شود و عزاداران به یاد ظلمی که بر «امام حسین (ع)» و یارانشان گذشت گریه و نوحه سرایی می‌کنند. در بعد ظهر روز عاشورا نیز یک اجتماع بزرگ در میدان «عالی قاپو» اردبیل انجام می‌شود و عزاداران از سراسر شهر برای برگزاری این مراسم عظیم گرد هم جمع شده و یاد و خاطره قیام عاشورا را زنده می‌کنند.


مسئول بسیج طلاب و روحانیون استان اردبیل خاطرنشان کرد: «امام حسین(ع») قیام کردند تا پایه‌های دین اسلام را تحکیم ببخشند و نماز را که از اصول اولیه دین اسلام است در ظهر عاشوار برگزار کردند تا همواره یادآوری کنند که معرفت و تعالی انسان در گرو اطاعت و بندگی خداوند است، امری که رهبر معظم انقلاب نیز بر آن تاکید داشته و همواره از عزاداران حسینی خواسته‌اند تا به تأسی از «سیدالشهدا (ع)» آن را برگزار کنند، به همین منظور عزاداران حسینی در هر محله و مرکزی در استان اردبیل اقدام به بر پایی نماز ظهر عاشورا می‌کنند.