۱۹۲ ساعت با ظریف؛ از اسکاندیناوی تا پکن/ روزهای آینده آبستن اتفاقات جدید است؟

گروه سیاسی ؛ طی یکی دو هفته اخیر سفرهای دیپلماتیک مسئولان وزارت امور خارجه کشورمان، شدت گرفته است.

فنلاند؛ نخستین ایستگاه سفر ظریف به اسکاندیناوی
محمد جواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی، روز دوشنبه ۲۸ مرداد عازم هلسینکی پایتخت فنلاند شد و در بدو ورود به این شهر قبل از دیدار با مقامات این کشور، گفت: فنلاند از گذشته یک طرحی برای گفت‌وگو در خلیج فارس داشت که تقریبا مشابه طرحی است که ما مطرح کردیم؛ چند سال پیش من هلسینکی آمدم و اینجا طرح گفت‌وگوهای منطقه‌ای در خلیج فارس را مطرح کردم و فنلاندی‌ها همیشه به این موضوعات علاقه داشتند. امروز شرایط منطقه‌ای ما شرایط ویژه‌ای است و لازم است در این زمینه‌ها مشورت‌های گسترده‌ای صورت گیرد.   

وزیر امور خارجه کشورمان در همان روز دوشنبه ۲۸ مرداد با «سائولی نینتسو» رئیس‌جمهور فنلاند نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. دیدار با «پکا هاویستو» وزیر امور خارجه فنلاند برنامه بعدی ظریف در هلسینکی بود؛ وزیر خارجه فنلاند در این دیدار اظهار داشت: علی رغم فشارهای آمریکا بر شرکت های اروپایی، فنلاند و اتحادیه اروپایی از ایجاد سازوکار مالی اینستکس حمایت می‌کند.

حضور در سوئد
صبح روز سه‌شنبه ۲۹ مرداد، ظریف وزیر امور خارجه کشورمان و هیئت همراه وی در ادامه سفر به کشور‌های شمال اروپا وارد استکهلم پایتخت سوئد شد. دیدار با ایرانیان مقیم سوئد، نخستین برنامه ظریف در استکهلم بود. رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان پیش از ظهر روز سه‌شنبه با «مارگوت والستروم» وزیر خارجه سوئد نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.

ظریف روز چهارشنبه ۳۰ مرداد در حالی که همچنان در سوئد حضور داشت در موسسه صلح سیپری(موسسه موسوم به تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم) سخنرانی کرد و گفت: ۱۵ ماه از خروج آمریکا از برجام می‌گذرد اما هنوز اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل نکرده‌اند و ایران همچنان بر تعهدات خود پایبند است.

سفر به نروژ
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان چهارشنبه شب ۳۰ مرداد، در سومین و آخرین مقصد از سفرش به اسکاندیناوی، وارد اسلو پایتخت نروژ شد و بلافاصله در جمع گروهی از ایرانیان مقیم نروژ حاضر و با آنها به گفت‌وگو پیرامون مسائل و موضوعات مختلف پرداخت.

صبح روز پنجشنبه ۳۱ مرداد، ظریف در نخستین برنامه رسمی‌اش در نروژ با خانم «ارنا سولبرگ» نخست‌وزیر این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. دیدار با «توربیورن روایساکسن» وزیر تجارت، صنعت و شیلات نروژ، سخنرانی در موسسه امور بین‌الملل نوپی پیرامون «خطر جنگ و آینده خلیج فارس»، گفت‌وگو با خانم «آنیکن هوئیت فلدت» رئیس کمیسیون سیاست خارجی و دفاعی پارلمان نروژ و دیدار با خانم «اینه اریکسون سوریده» وزیر امور خارجه نروژ، از دیگر برنامه‌های ظریف در اسلو بود.

ظریف در پایان سفرش به نروژ با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، نوشت: در اسکاندیناوی بر نیاز به چندجانبه گرایی و نیز حاکمیت قانون در دوره یکجانبه گرایی افسارگسیخته و غیر مسئولانه ایالات متحده تاکید کردم.

جمعه اول شهریور؛ سفر نخست به پاریس
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پنجشنبه شب (۳۱ مرداد) پس از اتمام سفر و دیدارهایش در سه کشور اسکاندیناوی فنلاند، سوئد و نروژ از اسلو پایتخت نروژ راهی پاریس پایتخت فرانسه شد.

سفر روز جمعه اول شهریور ظریف به پاریس، از آن حیث اهمیت داشت که طی چند هفته اخیر، «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه چندین بار به صورت تلفنی با حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس‌جمهور کشورمان رایزنی تلفنی داشته است؛ آخرین تماس تلفنی روسای‌جمهور ایران و فرانسه در روز سه‌شنبه ۱۵ مرداد صورت گرفت و طی آن روحانی خطاب به همتای فرانسوی‌اش، متذکر شد: متاسفانه همزمان با تلاش‌های ایران و فرانسه برای کاهش تنش‌ها و ایجاد شرایط مساعد برای همزیستی پایدار در منطقه، شاهد اقدامات تحریک‌کننده از سوی آمریکایی‌ها هستیم. امنیت و آزادی کشتیرانی در منطقه و تنگه هرمز مورد تاکید ما است و روزانه دهها کشتی آزادانه عبور و مرور کرده و نیروهای ایران طبق مقررات نظارت خود را انجام می‌دهند.

بعد از ظهر روز جمعه اول شهریور، ظریف با حضور در کاخ الیزه با ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه دیدار کرد. تعهدات برجامی اروپا بویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی محور اصلی این دیدار بود. ملاقات با «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه و مصاحبه با سه رسانه یورونیوز، فرانس‌پرس و فرانس۲۴، برنامه‌های بعدی ظریف در پاریس بود.

دو سفر به فرانسه ظرف ۴۸ ساعت
وزیر امور خارجه کشورمان، جمعه شب اول شهریور، پاریس را به مقصد تهران ترک کرد و طی توئیتی اعلام کرد پس از توقفی کوتاه در تهران، عازم پکن پایتخت چین خواهد شد. اما پکن مقصد پنجمین سفر ظریف طی یک هفته اخیر نبود؛ بلکه بعدازظهر روز یکشنبه ۳ شهریور، رسانه‌های جهانی به نقل از مسئولان فرودگاه‌های فرانسه از ورود یک هواپیمای ایرانی به فرودگاه شهر ساحلی بیاریتز واقع در جنوب فرانسه که محل اجلاس سران گروه هفت بود خبر دادند؛ در حالی که گمانه‌زنی‌ها در محافل رسانه‌ای پیرامون مقام ایرانی حاضر در آن هواپیمای ایرانی داغ بود خبر رسید که ظریف به همراه عباس عراقچی معاون سیاسی‌اش و بهرام قاسمی سفیر ایران در پاریس با حضور در شهر بیاریتز، در حاشیه نشست سران گروه هفت، در یک دیدار چهار ساعته با امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه، لودریان وزیر خارجه و وزیر دارایی این کشور دیدار کرده‌اند. پس از این دیدار هیئت ایرانی، دیداری توجیهی با مسئولان انگلیسی و آلمانی حاضر در نشست جی هفت داشتند.

اما درباره دو سفر ظریف به فرانسه ظرف ۴۸ ساعت، برخی مطالب و انتقادات در داخل مطرح شد؛ عده‌ای معتقد بودند شاید لزومی نداشت که وزیر امور خارجه کشورمان با عجله در حالی که هنوز چند ساعت از بازگشتش از پاریس نمی‌گذشت مجددا راهی فرانسه شود. از سویی دیگر نحوه اطلاع رسانی روابط عمومی وزارت امور خارجه نیز درباره سفر دوم ظریف به فرانسه محل انتقاد کنشگران سیاسی و رسانه‌ای بود.

اطلاعیه وزارت امور خارجه پیرامون گمانه‌زنی‌ها درخصوص سفر دوم ظریف به فرانسه
در حالی که گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره محتوای دیدارهای ظریف در بیاریتز عمدتا از سوی رسانه‌های خارجی مطرح می‌شد، روابط عمومی وزارت امور خارجه طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: منابع خارجی با جهت‌گیری و به منظور اثرگذاری بر تصمیمات، اخبار کذب را در مورد محتوای سفر ظریف به فرانسه منتشر می‌کنند.

سفر ششم؛ حضور در کشور اژدها
بامداد روز دوشنبه چهارم شهریور، ظریف پس از بازگشت از فرانسه در صدر هیئتی عازم پکن پایتخت چین شد. وی در بدو ورود به پکن در جمع خبرنگاران در مورد سفر از پیش اعلام نشده‌اش به بیاریتز فرانسه اظهار کرد: سفر به بیاریتز با دعوت وزیر خارجه فرانسه برای ادامه مشورت‌هایی بود که در هفته‌های گذشته بین روسای جمهور ایران و فرانسه صورت گرفت.

وزیر امور خارجه بیان داشت: روز جمعه (اول شهریور) در پاریس با رئیس‌جمهور و وزیر خارجه فرانسه موضوعات را بررسی کرده بودیم؛ اما نیاز بود یک دور دیگر برخی نکاتی که لازم به توضیح و مذاکره بیشتر داشت مخصوصا مسائل بانکی و نفتی، بین متخصصان ما بررسی شود که این کار در یک مذاکره فشرده تقریبا حدود چهار ساعت در بیاریتز صورت گرفت و تمام این چهار ساعت را با وزیر خارجه و وزیر دارایی فرانسه گفت‌وگو کردیم و ساعت آخر هم با ماکرون دیدار داشتیم.

ظریف خاطرنشان کرد: همینطور فرصتی پیش آمد که آخرین تحولات و هماهنگی‌ها را با مشاور نخست‌وزیر انگلیس و مشاور صدراعظم آلمان به عنوان سایر اعضای سه کشور اروپایی عضو برجام مرور کنیم و امیدواریم این گفت‌وگو‌ها برای اجرای تعهدات اروپایی‌ها درباره برجام موثر باشد و اروپایی‌ها این توان را پیدا کنند که تعهداتشان را در قالب برجام انجام دهند.

شب گذشته (دوشنبه چهارم شهریور) ظریف با «وانگ یی» همتای چینی‌اش دیدار و گفت‌وگو کرد. در دیدار وزرای خارجه ایران و چین در خصوص ابعاد مختلف روابط دو جانبه، آخرین تحولات اجرای برجام و ابتکارات روسای جمهور ایران و فرانسه، نقشه راه ۲۵ سال آینده روابط تهران و پکن،امنیت منطقه خلیج‌فارس و تنگه استراتژیک هرمز، تحریم‌های غیرقانونی و یکجانبه ایالات متحده ضد کشور‌های مستقل، گفتگو و تبادل نظر شد.

به هر روی باید منتظر ماند و دید که آیا روزهای آینده آبستن اتفاقات جدید در حوزه سیاسیت خارجی خواهد بود؟ ظریف روز گذشته گفته بود: روزهای مهمی پیش‌روست.