آغاز شمارش معکوس برای «مانور اقتدار ۲۰ میلیونی»؛ از تأمین امنیت تا موضوعات ارزی و مرزی
وجود مبارک حضرت زینب کبری سلام‌الله‌علیها در شام خطاب به دشمنان اهل بیت علیهم‌السلام، قسم یاد کردند که شما نمیتوانید یاد و نام ما را محو کنید. عباسیان قریب به ۵۰۰ سال در جهت تخریب قبور مطهر آل‌الله اقدام کردند تا یاد و نام اهل بیت علیهم‌السلام و امام حسین علیه‌السلام را از اذهان مسلمانان دور کنند؛ عُمال عباسیان حتی درخت سدرهای که علامت قبر امام حسین (ع) بود را قطع کردند اما در همان زمان و در مقاطع بعدی تاریخ، شیفتگان اهل بیت علیهم‌السلام برای زیارت مضجع مطهر سالار شهیدان، حاضر شدند اعضای بدن و حتی جان خود را تقدیم کنند.
اربعین؛ نماد وحدت و عظمت
راهپیمایی اربعین یکی از نماد‌های وحدت‌بخش و عظمت‌آفرین برای تمام مسلمان بوده و اربعین حسینی برای عاشقان حضرتش از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و حضور کم‌نظیر و حتی بی‌نظیر زائران از سرتاسر گیتی در کربلای معلی در این روز مقدس، صحنه‌ای به نمایش می‌گذارد که در هیچ اجتماع و هیچ بخشی از این کره خاکی، قابل تکرار نیست.
کربلا؛ میعادگاه ۲۰ میلیون زائر اربعین
هر ساله قریب به ۲۰ میلیون زائر در مراسم اربعین در کربلای معلی حاضر می‌شوند که از این تعداد حدودا ۱۶ میلیون عراقی و مابقی از سایر ملت‌ها و حتی ادیان و مذاهب مختلف هستند. در سال گذشته زائران از حدود ۵۰ کشور خود را به کربلا رسانده بودند که دو و نیم میلیون زائر ایرانی و یک و نیم میلیون زائر از کشورهای دیگر از جمله لبنان کویت، عربستان، هند، پاکستان، ترکیه، آذربایجان و روسیه در میان این مشرف‌شدگان بودند.
حرکت پیاده از ۵۰۰ نقطه به سمت کربلا
شرکت‌کنندگان در مراسم اربعین هر ساله حرکت خود به سمت کربلای معلی را عمدتا از ۵۰۰ شهر و ناحیه و روستا آغاز می‌کنند؛ طول راه‌ها و مسیر حرکت زائران شرکت‌کننده بیش از دو هزار کیلومتر است و عملا پیاده‌روی زائران تا ۱۵ روز طول می‌کشد.
امسال نیز همچون سنوات گذشته این راهپیمایی باشکوه برگزار خواهد شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به تمهیدات اندیشیده شده در داخل ایران اسلامی برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر این مانور اقتدار جهان تشیع.
تعداد زوار ایرانی اربعین در سنوات گذشته
بنا به گفته حسین ذوالفقاری که طی سال‌های گذشته دبیر ستاد مرکزی اربعین بود، سال ۹۵، دو میلیون و ۵۰ هزار ویزا، سال ۹۶، دو میلیون و ۳۲۰ هزار ویزا و سال ۹۷ حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار ویزا برای زائران اربعین صادر شد. این آمار بیانگر آن است که هر ساله بر تعداد زائران ایرانی اربعین افزوده می‌شود. مسئولیت دبیری ستاد مرکزی اربعین ۹۸ با احمد محمدی‌فر است؛ وی به خبرنگار گروه سیاسی ، گفت: امسال حتما شاهد افزایش تعداد زوار اربعین خواهیم بود.
سفر روحانی به عراق و موضوع ویزای اربعین
حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس‌جمهور در تاریخ ۲۰ اسفند ۹۷ در جریان سفر به عراق پس از نشست مشترک با عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق، گفت: تهران و بغداد توافق کرده‌اند صدور ویزا برای زائران و گردشگران ایرانی و عراقی رایگان شود.
در همین رابطه، احمد محمدی‌فر دبیر ستاد مرکزی اربعین کشور به خبرنگار گروه سیاسی ، گفت: بعد از سفر رئیس جمهور به کشور عراق، توافق شد که دریافت ویزا رایگان صورت گیرد اما دریافت آن از مراحل سفر به عراق حذف نشد. در گذشته زوار بابت دریافت ویزای عراق حدودا مبلغ ۴۵ دلار پرداخت میکردند و متقابلا ایران هم در این باره مبلغی را از زوار عراقی دریافت می‌کرد اما پس از توافقات صورت گرفته بنا شد، مبلغی دریافت نشود اما مرحله اخذ ویزا وجود دارد. در ادامه و در جریان رایزنی‌ها و دیدار‌هایی که با مقامات عراقی صورت گرفت، قرار شد در ماه‌های محرم و صفر مرحله اخذ ویزا برای زوار صورت نگیرد ؛ لذا در این دو ماه نیاز به حضور زوار در نمایندگی‌های عراق نیست؛ در صورتی که قبل از این باید مهر ویزا در گذرنامه افراد ثبت می‌شد.
سفر به عراق بدون ویزا؛ از ۱۹ شهریور تا ۷ آبان
بنابراین برای مراسم اربعین سال ۱۳۹۸ با توجه به توافق به عمل آمده بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق زائران می‌توانند از تاریخ ۱۳۹۸/۶/۱۹ (۱۰ محرم ۱۴۴۱) لغایت ۱۳۹۸/۸/۷ (۳۰ صفر ۱۴۴۱) بدون نیاز به اخذ روادید و به شرط ثبت نام در سامانه سماح همراه با گذرنامه معتبر جهت زیارت اربعین امام حسین (ع) وارد کشور عراق شوند.
لغو روادید صرفاً برای بازه زمانی مذکور اجرایی می‌باشد و خارج از این محدوده زمانی زائران موظف به اخذ روادید از طریق دفاتر زیارتی هستند.
ضرورت ثبت نام در سامانه سماح
سفر زوار ایرانی به عراق منوط به ثبت نامشان در سامانه سماح شده و ثبت‌نام از زوار سراسر کشور از اول شهریورماه در این سامانه آغاز شده است و این فرآیند تا اوایل آبان ماه که روزهای پایانی ماه صفر است، ادامه می‌یابد؛ البته مهلت حضور زوار ایرانیِ بدون ویزا در عراق تا هفتم آبان ماه که آخرین روز ماه صفر است، پایان می‌یابد و حضور این افراد بعد از آن روز در کشور عراق غیرقانونی خواهد بود مگر آنکه برای اخذ ویزا اقدام کرده باشند.
دبیر ستاد مرکزی اربعین در مورد ثبت‌نام زوار ایرانی در سامانه سماح به خبرنگار گروه سیاسی ، گفت: تا عصر روز دوشنبه (۴شهریور) تعداد ۲۶ هزار و ۴۰۰ نفر در سامانه سماح ثبت‌نام کرده بوند که استان‌های تهران، قم، خراسان رضوی، فارس و اصفهان بیشترین تعداد ثبت‌نام‌کنندگان در این سامانه را به خود اختصاص داده‌اند.
موضوع تامین ارز
اما یکی از مشکلات زوار ایرانی در اربعین سال گذشته، موضوع تامین ارز بود؛ به نحوی که زوار ایرانی برای تامین ارز مورد نیاز در عراق (دینار یا دلار) بعضا تا ساعت‌ها در صف باجه‌های ایجاد شده در نقاط مرزی ایران و عراق و یا شهرهای داخل عراق، معطل می‌ماندند. اما بنا به گفته احمد محمدی‌فر دبیر ستاد مرکزی اربعین تلاش و برنامه این است که ارز مورد نیاز زائران در ایران به مردم تحویل داده شود؛ همچنین با مسئولان دولتی عراق، بانک مرکزی و مسئولان سیاسی مذاکراتی شده که زائران بدون زحمت بتوانند ارز خود را تامین کنند و شاهد اتفاقاتی که در سال گذشته رخ داد نباشیم.
مرزهایی که زائران اربعین از آن تردد خواهند کرد
در اربعین سال گذشته، حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار زائر ایرانی از ۲۰۰ گیت مستقر شده در سه مرز مهران،چزابه و شلمچه مشرف به کربلای معلی شدند؛ همچنین ۶۰ گیت نیز در مرز خسروی ایجاد شده بود و بنا به گفته ذوالفقاری دبیر وقت ستاد مرکزی اربعین، در مرز خسروی همه زیرساخت‌ها از طرف ایران آماده شده بود و ما تنها منتظر اعلام موافقت دولت عراق برای پذیرش زوار از این مرز و تامین امنیت آن‌ها بودیم؛ امری که از سوی عراق محقق نشد و سال گذشته، زوار ایرانی از همان سه مرز مهران،چزابه و شلمچه، مشرف به کربلا شدند.
«در حال حاضر مرز‌های مهران، چزابه و شلمچه به عنوان مرز‌های قطعی هستند و با دولت عراق برای عبور زوار از مرز خسروی هم توافق کرده ایم تا زائران بتوانند از مرز خسروی هم تردد داشته باشند». این اظهارات دبیر ستاد مرکزی اربعین در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی است.
در دوم مرداد ماه سال جاری سرلشکر رحیم صفوی، دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا، در نشست ستاد اربعین استان کرمانشاه تصریح کرد: امسال با حمایت‌های مقام معظم رهبری، عزم و اراده‌ای جدی در ستاد اربعین برای بازگشایی مرز خسروی صورت گرفته و تلاشمان این است که یک ماه قبل از اربعین این مرز بازگشایی شود.
همچنین به گفته محمدی‌فر دبیر ستاد مرکزی اربعین، با بازگشایی مرز خسروی دیگر نیازی به تردد زائران از سایر مرزها نظیر سومار و دهلران نیست؛ هر چند که مسئولان کشورمان در حال رایزنی هستند که این مرزها به عنوان مرز‌های جایگزین در نظر گرفته شود.
تامین امنیت زوار اربعین
یکی از موضوعات مهم در زمینه برگزاری باشکوه مراسم اربعین، تامین امنیت زواری است که از ایران در حال عزیمت به عراق هستند؛ طبیعتا تامین امنیت زوار در داخل عراق برعهده دولت عراق و سیستم امنیتی این کشور است اما در سال گذشته بنا به گفته ذوالفقاری دبیر وقت ستاد مرکزی اربعین، کمیته امنیت ستاد اربعین در ایران همکاری‌ها و مشورت‌هایی را با مراجع ذی‌صلاح در عراق داشت و تهدیدات امنیتی برگزاری مراسم اربعین را احصاء کرد.
در زمینه تمهیدات امنیتی برگزاری مراسم اربعین در سال جاری نیز، محمدی‌فر دبیر ستاد مرکزی اربعین به خبرنگار سیاسی میزان گفت: در ستاد اربعین ۱۴ کمیته وجود دارد که موضوعات تخصصی در هر کمیته مخصوص به خود بررسی می‌شود؛ کمیته‌های «امنیتی- انتظامی» و «اطلاعات» دو کمیته‌ای هستند که صرفا وظیفه دارند بستر‌های امنیتی را برای حضور امن زائران در کشور عراق فراهم کنند. علاوه بر این یک ستادی در مجموعه ستاد مرکزی اربعین کشور به نام ستاد عراق تشکیل دادیم که مسئولیت آن با سفیرمان در عراق است. موضوع امنیت یکی از تعهداتی است که عراق آن را پذیرفته است تا زائران در فضای امنی در این راهپیمایی حضور یابند. در مراسم اربعین ۲۰ میلیون زائر از عراق، ایران و دیگر کشور‌ها حضور می‌یابند و تامین امنیت برای یک جمعیت ۲۰ میلیونی با شرایط عراق، بسیار لازم است.
از سویی دیگر، سردار علی فدوی جانشین فرمانده کل سپاه گفته است: برای حفظ امنیت اربعین امسال از تجهیزات نوین و پهپاد استفاده خواهد شد.
بازگشت زوار اربعین
اما یکی از مسائلی که سال گذشته وجود داشت، بحث بازگشت زوار اربعین به کشور بود؛ در سال گذشته علی‌رغم بکارگیری ۱۲ هزار دستگاه اتوبوس برای بازگرداندن زوار به کشور، به سبب تراکم جمعیت در حال بازگشت، برخی زوار در مرز مهران مدت زیادی معطل ماندند اما به گفته دبیر ستاد مرکزی اربعین با تمهیدات در نظر گرفته شده در سال جاری از جمله ایجاد تقسیم‌های استانی در ایستگاه‌های پایانه‌های مرزی، قطعا مشکلی که در سال گذشته برای برخی زوارِ در حال بازگشت در مرز مهران رخ داد، تکرار نخواهد شد.
قطعا امسال نیز مراسم اربعین این مانور قدرت جهان اسلام و همه حق طلبان و آزادیخواهان جهان، باشکوه‌تر از سال‌های قبل برگزار خواهد شد و یکبار دیگر عظمت و اقتدار دوستداران و فداییان آل‌الله در مقابل دیدگان جهانیان، رخ نمایی می‌کند.
مقام معظم رهبری، در باب عظمت راهپیمایی اربعین می‌فرمایند: «یک نمونه همین راهپیمایی عظیمِ اربعین است؛ این واقعاً یک پدیده است، یک پدیده‌ی الهی است، یک پدیده‌ی معنوی است. حقیقتاً قابل توصیف نیست؛ مثل خیلی از این پدیده‌های مهمّ الهی، درست قابل تفسیر هم نیست؛ یعنی نمی‌شود این حادثه را تحلیل کرد. این‌جور این جمعیّتِ عظیمِ میلیونی راه بیفتند، در ظرف چند سال این تحقّق پیدا کند، شکل پیدا کند! بله، در گذشته راهپیمایی بود، امّا این خبر‌ها نبود. ما اطّلاع داریم که در ایّام مختلف، چه اربعین، چه غیر اربعین -در خصوص اربعین یا بعضی اوقات دیگر- طلّاب از نجف و جا‌های مختلف عراق حرکت میکردند میرفتند، جمعیّت‌های فراوانی هم بودند. امّا این جمعیّتِ عظیمِ میلیونی از جا‌های مختلف دنیا -چند میلیون از ایران و میلیون‌ها از خود عراق و از کشورهای دیگر- این حرکت عظیم، با وجود تهدید‌های تروریستی‌ای که همیشه وجود داشته و امروز هم وجود دارد، یک پدیده‌ی فوق‌العاده عظیمی است؛ خیلی مهم است. این نشان‌دهنده‌ی اوج گرفتن همین تفکّر مبارزه‌ی در راه خدا و در راه اسلام و آمادگی عمومی و همگانی در این راه است؛ و امیدواریم که خداوند متعال برکت بدهد به این حرکت‌ها و برکت بدهد به مردم».