تلاش ایران و افغانستان برای تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه
وی وجه مهم روابط ایران و افغانستان را بهره‌مندی از اشتراکات کهن و تاریخی فراوانی دانست و افزود: هیچ دو کشوری از این سطح اشتراکات برخوردار نیستند و این روابط منحصر به فرد به صورت موازی بر دو محور مستحکم ملت- ملت و دولت- دولت شکل گرفته که فرهنگ شاخصه مهم و حلقه وصل مردم این کهن دیار است.
وزیر نیرو تاکید کرد: دو ملت ایران و افغانستان دریافته‌اند که جدا از مسائل ایدئولوژیک، فرهنگ دو کشور در همه عرصه‌ها چنان مشترکاتی دارد که از همدیگر تفکیک‌پذیر نیست. وضعیت ژئوپولتیک منطقه و دشمنان واحدی که هر دو کشور دارند، یعنی تحجر، افراطی‌گری و خشونتی که هر دو کشور در صف مبارزه با آن هستند، همکاری‌ها و همسویی‌های دوام‌داری را در آیندۀ تاریخ نیز طلب می‌کند.
اردکانیان با تاکید بر اینکه همکاری‌های ایران و افغانستان در بالاترین سطوح دو کشور در حال انجام است، ادامه داد: پیوند‌های تمدنی و تاریخی دو کشور چنان مستحکم است که هیچ نیروی بیرونی توان ایجاد گسست در آن را ندارد. اما ضروریست برای ارتقای کیفیت اشتراکات اقدام کنیم. زیرا فراوانی اشتراکات افزایش توقعات را هم به دنبال دارد.
رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و افغانستان با اشاره به اینکه افغانستان در صدر اولویت‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران قرار دارد، بیان کرد: ایران ثبات و امنیت افغانستان را ثبات و امنیت خود قلمداد کرده و برای ارتقای آن بی‌وقفه تلاش می‌کند. تا جاییکه حتی زمانی که امنیت و موجودیت خودش هم در خطر بوده حاضر به معامله بر سر موجودیت و امنیت افغانستان نبوده است.
وی تصریح کرد: مسئولان دو کشور با نگاه به آینده و توسعه بیش از پیش روابط در حال مهیا کردن زمینه و بستر امضای سند جامع همکاری‌ها هستند که مقدمات آن با تشکیل کمیته‌های پنج گانه و انجام مذاکرات مرتبط با آن در دو سال گذشته فراهم شده است.
وزیر نیرو اضافه کرد: جمهوری اسلامی افغانستان در حاضر با دو تحول و پدیده مهم آمادگی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و گفتگو‌های صلح مواجه بوده، که جمهوری اسلامی ایران حمایت و آمادگی خود را برای همکاری در راستای موفقیت هر دو تحول اعلام کرده است.
اردکانیان خاطرنشان کرد: شاید کمتر کشوری در منطقه به اندازه جمهوری اسلامی ایران پایبندی عملی خود را به امر انتخابات به عنوان نماد دموکراسی و مردم سالاری نشان داده باشد به شکلی که در تاریخ انقلاب اسلامی هیچ پدیده و اتفاقی اعم از جنگ و بحران‌های سیاسی اجتماعی نتوانست مانع از برگزاری انتخابات شود، بنابراین سیاست رسمی و اصولی جمهوری اسلامی ایران حمایت از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در موعد مقرر است. همانطور که از برگزاری انتخابات پارلمانی حمایت خود را اعلام کرده بود.
رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و افغانستان تاکید کرد: در خصوص مذاکرات صلح نیز سیاست جمهوری اسلامی ایران حمایت همه جانبه از هر روندی است که در پی کاهش تنش و ناامنی‌ها و ایجاد صلح و ثبات پایدار در افغانستان باشد، البته مشروط به این که این روند‌ها با هدایت، مدیریت و مالکیت دولت افغانستان و در راستای منافع مردم افغانستان و همچنین تحت حمایت جامعه بین‌المللی به ویژه سازمان ملل متحد باشد، زیرا رابطه دولت با دولت مبنای روابط ما با افغانستان است.
وی افزود: در واقع رویکرد دولت محوری در روابط، سیاست رسمی و غیر قابل تغییر ما در قبال دولت و کشور افغانستان است؛ بنابراین در مباحث مهم مانند صلح و انتخابات دولت وحدت ملی را تنها مرجع رسمی و اصلی می‌دانیم لذا آمادگی کامل داریم تا از حداکثر ظرفیت برای پیشبرد روند صلح استفاده کنیم.
وزیر نیرو ادامه داد: ما نسبت به این که خروجی تحولات اخیر با مدیریت خارجی‌ها و بدون حضور مستقیم و موثر نمایندگان صاحب صلاحیت دولت و ملت افغانستان تشدید فعالیت‌های تروریستی و افزایش افراطی‌گری باشد هشدار می‌دهیم و اعلام می‌کنیم این منطقه و مردم مظلوم افغانستان تحمل جریان‌سازی‌های جدید را ندارد.
رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و افغانستان گفت: ما قویا بر این اعتقاد و اراده‌ایم که دولت‌ها و مردم منطقه قادر به تامین امنیت خود بوده لذا نیازی به لشکر کشی‌ها و حضور مستمر نیرو‌های خارجی که تجربه ثابت کرده می‌تواند به تشدید تروریسم منجر شود، نخواهد بود.
اردکانیان با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود ۱۶ هزار دانشجوی افغانستان مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های ایران هستند، اظهار کرد: در حوزه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران برای رفع نیازمندی‌های آموزشی افغانستان در سطح آموزش عالی سالانه ۵۰۰ بورس تحصیلی به دولت افغانستان اعطا کرده که از دو سال پیش اجرایی شده است.
وی خاطرنشان کرد: اهمیت سواد آموزی و ارتقای سطح دانش عمومی مردم افغانستان برای دولت و مسئولین جمهوری اسلامی ایران به اندازه‌ای است که در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ حدود ۳۶۵ هزار دانش آموز در مدارس ایران مشغول به تحصیل بوده و علاوه بر آن ۱۳۰ هزار دانش آموز فاقد مدرک به دستور مستقیم مقام معظم رهبری از قافله تحصیل باز نمانده و موفق به ثبت نام در مدارس دولتی ایران شده‌اند.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه در حوزه تجارت و ترانزیت نیز روابط دو کشور در سطح مناسب و خوبی قرار دارد، گفت: دو کشور تصمیم دارند با پیدا کردن راه‌حل‌هایی نسبت به متعادل کردن تبادلات تجاری اقدام کرده و در حوزه ترانزیت نیز به خوبی از ظرفیت‌های بندر چابهار بهرهبرداری کنند.
اردکانیان با اشاره به اینکه این مسائل در سفر اخیرش به افغانستان و دیدار با مسئولان ارشد این کشور مورد تاکید قرار گرفته است، اضافه کرد: با توجه به اراده مقامات دو کشور به توسعه روابط با استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود دوجانبه و منطقه‌ای امیدواریم با برگزاری ششمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور در آینده نزدیک شاهد تحرک بیشتری در روابط دو کشور باشیم.
رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و افغانستان خاطرنشان کرد: دو کشور به شکل جدی در تلاشند تا با فعال کردن مکانیسم مهم کمیسیون مشترک اقتصادی نسبت به گسترش همه جانبه روابط در حوزه‌های مختلف از جمله همکاری‌های برقی، نفت و گاز، آموزش نیروی انسانی مورد نیاز و متناسب روند توسعه، توسعه پایدار حوضه‌های آبریز مشترک، سرمایه‌گذاری مشترک در زمینه بهرهبرداری از ظرفیت‌های طبیعی تولید انرژی مانند باد و خورشید با هدف رفع نیازمندی‌ها و صدور آن به دیگر کشور‌های منطقه، تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه و اتصال منطقه تولید (آسیای مرکزی) به منطقه مصرف (آسیای جنوبی) اقدام کنند.
وی اضافه کرد: در راستای حرکت در همین مسیر و تسریع در دست‌یابی به اهداف مورد اشاره، همین امروز و مصادف با روز استقلال کشور افغانستان یک هیات بلندپایه از جمهوری اسلامی ایران به ریاست معاون امور برق و انرژی وزارت نیروی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاری‌ها و پیگیری توافقات صورت گرفته به سر می‌برد و به توافقات خوبی در زمینه برق‌رسانی به ساکنین مناطق مرزی از جمله شهر زرنج، افزایش سطح همکاری‌های برقی، فروش بلندمدت برق با افزایش میزان صادرات، رفع نیازمندی‌های صنعت برق افغانستان، تعمیر و نگهداری نیروگاه‌ها و ترانسفرماتور‌های شرکت برشنا، کاهش هدر رفت انرژی و... دست یافته‌اند.