شروع تغذیه با شیرمادر در ساعت اول تولد
سازمان جهانی بهداشت و یونیسف ١٠ اقدام برای تغذیه موفق با شیرمادر در بیمارستان‌های دوستدار کودک معرفی کرده‌اند که اجرای اقدامات آن تاثیر به سزایی در شروع موفق شیردهی و تداوم آن داشته است. برخی از این اقدامات از جمله اقدام چهارم تحت عنوان «تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله پس از زایمان و شروع تغذیه با شیرمادر در ساعت اول تولد» از حساسیت ویژه‌ای برای حفظ بقا و سلامت شیرخوار و موفقیت شیردهی برخوردار است.
شروع تغذیه با شیرمادر طی یک ساعت اول تولد نخستین و حیاتی‌ترین گام برای کاهش مرگ‌ومیر شیرخواران و کودکان است. آمار‌ها نشان می‌دهد که اگر تغذیه انحصاری با شیرمادر از روز اول تولد شروع شود، از ١٦درصد مرگ نوزادان پیشگیری می‌شود و اگر در ساعت اول تولد شروع شود این رقم ٢٢درصد خواهد بود.
مزایای تماس پوست با پوست مادر و نوزاد
پس از تولد
تماس پوست با پوست مادر و نوزاد بلافاصله بعد از تولد و شروع تغذیه با شیرمادر گرچه با هم مرتبط هستند، اما هرکدام به‌طور مستقل از اهمیت خاصی برخوردارند. به‌طوری که گفته می‌شود حتی اگر مادر قصد شیردهی ندارد، مادر و نوزاد باید از این تماس اولیه بهره‌مند شوند. مهمترین مزایای این اقدام اینهاست:
به شروع موفق تغذیه انحصاری با شیر مادر کمک می‌کند.
ضربان قلب و تنفس نوزاد را ثبات بخشیده و او را گرم نگه می‌دارد.
باعث تطابق متابولیکی و ثبات قند خون و اصلاح سریع‌تر اسیدیته خون می‌شود.
موجب تحکیم پیوند عاطفی بین مادر و نوزاد می‌شود.
کلونیزاسیون روده شیرخوار را با باکتری طبیعی روده مادر فراهم می‌کند.
گریه نوزاد کمتر شده و اضطراب و مصرف انرژی آنان کاهش می‌یابد.
مزایای شروع تغذیه با شیرمادر
در ساعت اول تولد
آغوز یا کلستروم برای نوزاد بسیار مغذی است. نیاز غذایی نوزاد در هنگام تولد خیلی کم و مقدار آغوز برای تأمین نیاز‌های او کافی است.
آغوز سرشار از عوامل حفاظتی و ایمنی بخش بوده و اولین ایمن سازی نوزاد به شمار می‌رود و به تنظیم سیستم ایمنی درحال تکامل نوزاد کمک می‌کند. همچنین سرشار از ویتامین A بوده که برای حفاظت از چشم و کاهش عفونت‌ها اهمیت دارد و با تحریک عمل دفع به پیشگیری از زردی نوزاد کمک می‌کند.
به تولید شیرکافی برای تغذیه بعدی و پیشگیری از بروز افت قند خون (هیپوگلیسمی) کمک می‌کند.
رفلکس مکیدن نوزاد را که طی ساعت اول تولد بسیار قوی است تحریک کرده و به انقباض رحم، خروج جفت و کاهش خونریزی مادر کمک می‌کند.
پس از زایمان طبیعی یا سزارین با بی‌حسی موضعی، ضمن برقراری تماس پوست با پوست مادر و نوزاد تغذیه با شیرمادر را اغلب می‌توان در ساعت اول تولد شروع کرد، ولی در سزارین با بیهوشی عمومی ضمن برقراری تماس پوست با پوست مختصر در اتاق عمل و ادامه آن در اتاق ریکاوری، تغذیه با شیرمادر به محض هوشیاری و پاسخگویی مادر طی یکی دو ساعت اول تولد انجام می‌شود.