چرا اردوغان به دنبال اقدام نظامی در شرق فرات است؟

به گزارش گروه بین الملل ؛ «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه یکشنبه شب از آغاز عملیاتی جدید در منطقه تحت کنترل کُرد‌ها در شمال سوریه خبر داد؛ این سومین عملیات ترکیه در سال‌های اخیر در خاک سوریه خواهد بود که البته احتمالا این بار در میانه تنش‌های آنکارا و واشنگتن صورت خواهد گرفت.

اردوغان بدون تعیین تاریخ مشخصی اعلام کرد، قصد دارد بار دیگر نظامیان این کشور را وارد مناطق شمالی سوریه کرده و عملیاتی در شرق رودخانه فرات، منطقه تحت کنترل کرد‌های «ی‌پ‌گ» مهم‌ترین متحد آمریکا در جنگ سوریه انجام دهد. وی تاکید کرد آمریکا و روسیه در جریان این تصمیم ترکیه هستند.

به نظر می‌رسد این تصمیم ترکیه در پی تشدید تنش‌های واشنگتن و آمریکا اتخاذ شده باشد؛ چرا که رئیس جمهور ترکیه در حالی از ورود به شرق فرات صحبت می‎کند که ترکیه و آمریکا پیشتر در مورد ایجاد منطقه امن در شمال شرق سوریه به توافق رسیده بودند.

واشنگتن و آنکارا سال گذشته در پی تصمیم «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا مبنی بر خروج نظامیانش از شمال سوریه، توافق کردند منطقه‌ای امن در داخل خاک سوریه و در نزدیکی مرز‌های ترکیه ایجاد کنند. براساس این توافق، حضور کُرد‌های ی‌پ‌گ در منطقه مذکور ممنوع اعلام شد.

آنکارا اخیرا ضمن انتقاد از واشنگتن به دلیل متوقف کردن تمامی اقدامات خود برای ایجاد منطقه امن، خواستار توقف روابط آمریکا با کُرد‌های ی‌پ‌گ که از سوی آنکارا به عنوان گروهی تروریستی شناخته می‎شود، شد.

باید توجه داشت که با وجود اعلام دولت آمریکا مبنی بر اعزام هیئتی از وزارت دفاع به ترکیه برای گفت‎وگو در این مورد، ادامه گفت‎وگو‌های دو کشور در مورد منطقه امن براساس نگرانی‌های امنیتی ترکیه در پی تشدید تنش‌های واشنگتن و آنکارا بر سر موضوع خرید سامانه اس ۴۰۰ روسیه توسط ترکیه با دشواری‌های زیادی مواجه شده است.

از سوی دیگر درگیری‌های اخیر ارتش ترکیه با اعضای ی‌پ‌گ در هفته‌های اخیر تشدید شده است. ضمن این که ی‌پ‌گ، ترکیه را به انجام اقدامات مخاطره آمیزی که می‌تواند تقویت گروه‌های تروریستی منهدم شده را در پی داشته باشد، متهم کرده است.

اما باید توجه داشت ترکیه که به تعهداتش در چارچوب مذاکرات «سوچی» و «آستانه» پایبند نبوده و از تخلیه مناطق مشخص از حضور نظامیان خود و خروج تسلیحات سنگین از مناطق کاهش تنش خودداری کرد، با مخالفت قاطع دمشق مبنی بر اجرایی کردن این تصمیم مواجه است.

در واقع باید از ایجاد منطقه امن در شمال سوریه به عنوان پروژه خاص ترکیه در سوریه یاد کرد که از طریق آن با انتقال ساکنان محور شمالی به داخل منطقه امن، اقدام علیه آنها را با سهولت بیشتری انجام بدهد.

این پروژه ترکیه تاکنون به دلیل دشواری اجرای آن از طریق راهکار‌های نظامی و پیامد‌های این راهکار و نیز مخالفت همه طرف‌های مذاکرات آستانه و سوریه اجرایی نشده است.

تحولات اخیر از رقابت میان ترکیه و آمریکا در شرق فرات حکایت دارد و طرفین در تلاش هستند بر بخشی از شرق فرات سیطره یافته و کنترل آن را در اختیار داشته باشند.

در نهایت باید گفت که تشدید درگیری‌ها در شرق فرات در هر دو سناریوی درگیری ترکیه با ی‌پ‌گ یا ترکیه و آمریکا، اقدام دولت سوریه را اجتناب ناپذیر می‌کند.