چرا بازار روسیه به رقبا واگذار شد؟/ استراتژیی که صادرات را به ۵ میلیارد دلار می‌رساند
روسیه کشور پهناوری است که در شمال ایران قرار دارد و حجم تجارت این کشور به رقم ۷۰۰ میلیارد دلار می‌رسد که از این رقم سهم ایران علی رغم نزدیکی به این کشور از جهت بعد مسافت و سیاسی ، اما نتوانسته سهم قابل توجهی از این بازار بزرگ را به خود اختصاص دهد.
مشکلات متعددی بر سر راه توسعه روابط اقتصادی و تجاری دو کشور وجود دارد. تجار ایرانی برای توسعه بازار‌های خود با مشکلاتی زیادی دست به گریبان هستند از نداشتن زیرساخت‌های مهم صادراتی در داخل کشور از جمله پایانه‌های حمل و نقل گرفته تا نداشتن هلدینگ‌های بزرگ صادراتی برای ارسال محصولات به بازار هدف. در کنار این موارد تجار ایرانی در خاک روسیه نیز با مشکلاتی مواجه هستند از جمله عدم وجود مراکز عرضه مستقیم کالا و مراکز تجاری، هتل و رستوران و توزیع مویرگی همچنین عدم شناخت کافی از طرف‌های روسی مواجه هستند که لطمات زیادی به تجارت با این کشور وارد کرده است و موجب شده کشورهای رقیب بازار را در اختیار خود بگیرند.
در ایران مسئول اصلی توسعه صادرات کشور برعهده سازمان توسعه تجارت است که زیرمجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دارد و کار راهبری صادرات را انجام می‌دهد، سازمانی که خود با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند و هنوز پس از ماه‌ها از انتصاب رضا رحمانی به عنوان وزیر صنعت همچنان این سازمان مهم با سرپرست اداره می‌شود.
«فرهاد پرند» آخرین رایزن بازرگانی ایران در روسیه و دبیر فعلی میز روسیه در سازمان توسعه تجارت است. وی تا اسفند نود و هفت رایزن اقتصادی در این کشور بوده است و سه سال مسئول اصلی هدایت تجارت ایران در این کشور را بر عهده داشته است. پرند هم بعد از روی کار آمدن وزیر فعلی صنعت مانند بسیاری از رایزنان بازرگانی ایران در دیگر کشورها به تهران بازگردانده شد. وی که استاد دانشگاه تهران بوده است ، دکترای مدیریت بازرگانی با گرایش بازاریابی بین الملل را داراست و هم اکنون عهده دار میز روسیه در سازمان توسعه و تجارت است. او در حوزه روابط اقتصادی و بازرگانی با کشور روسیه مطالعات و پژوهش‌های بسیاری داشته و اطلاعات زیادی از وضعیت این همسایه شمالی در اختیار دارد. برای بررسی کم و کیف این روابط به سراغ او رفتیم.
محل تعیین شده برای گفت و گو با پرند ساختمان میلاد سازمان توسعه تجارت واقع در نمایشگاه بین‌المللی تهران بود، زمانی که وارد این ساختمان شدیم هیچ شباهتی به مرکزی که مسئولیت راهبری صادرات کشور را در اختیار دارد نداشت، محلی آشفته و بی نظم که اتاق‌ها با پارتیشن از هم جدا شده بودند و سالنی که دبیران میز کشورهای هدف صادراتی حضور داشتند. امکاناتی که به هیچ عنوان در شان یک سازمان با ماموریتی بزرگ همخوانی نداشت علاوه بر تمام کاستی‌های موجود در هنگام گفت و گو به واسطه برگزاری کنسرت در سالن میلاد، از سرو صدای کوک شدن ساز‌ها نیز در امان نماندیم و همراه با این صدا‌ها گفت و گو درباره تجارت با روسیه انجام شد.
در این گفت و گو خبرنگار میزان سطح فعلی روابط تجاری ایران و روسیه، مهمترین ظرفیت‌های صادراتی دو کشور ، بحث حمل و نقل هوایی و گرفتن روادید، موضوع اینستکس و حضور احتمالی همسایگان در آن، دلیل یا دلایل کاهش حضور شرکت‌ها و بانک‌های روسی در تداوم مناسبات با ایران و دیگر موضوعات مرتبط در روابط تجاری و بازرگانی تهران و مسکو را با پرند در میان گذاشت و نظرات وی را در این موضوعات جویا شد.
در ذیل گفت و گو با فرهاد پرند دبیر میز روسیه در سازمان توسعه تجارت را می‌خوانید.
میزان: با توجه به حضورتان در روسیه دیدگاه شما نسبت به تجارت با روسیه چیست؟
پرند: روسیه به عنوان همسایه شمالی بازار بسیار بزرگی برای صادرات کالا‌هایی که درآن‌ها ظرفیت تولید و رقابت داریم به شمار می‌رود، با توجه به بررسی‌هایی میدانی صورت گرفته در چندین گروه کالایی توان ورود به بازار روسیه وجود دارد و چشم پوشی یا بی توجهی به بازار ۷۰۰ میلیارد دلاری روسیه به معنی تقدیم فرصت‌ها به رقبای منطقه‌ای و تضعیف تجارت کشور است. با توجه به روابط سیاسی موجود دو کشور نتوانستیم از ظرفیت‌های اقتصادی به نحو مطلوب استفاده کنیم؛ البته شاهد رشد تجارت در مقاطعی بوده ایم، اما این رشد به اندازه ظرفیت‌ها نبوده است.
روسیه در سال ۲۰۱۸ میلادی ۶۸۸ میلیارد دلار مبادلات بازرگانی با کشورهای مختلف داشته است. از این رقم ۴۴۹ میلیارد دلار صادرات روسیه و ۲۳۸ میلیارد دلار واردات این کشور با تراز تجاری مثبت بوده است، این در صورتی است که مبادلات بازرگانی ایران با روسیه تنها ۰.۳ درصد مبادلات بازرگانی روسیه را تشکیل می‌دهد که با توجه به ظرفیت‌های موجود در بخش حمل و نقل به ویژه دریای خزر و روابط گسترده سیاسی، امنیتی دو کشور، رقمی ناچیز به حساب می‌آید. در سال ۲۰۱۸ حجم مبادلات بازرگانی دو کشور یک میلیارد و ۷۴۰ میلیون دلار بوده که یک میلیارد و ۲۰۷ میلیون دلار آن واردات ایران از روسیه و ۵۳۳ میلیون دلار را صادرات ایران به روسیه تشکیل می‌دهد.
میزان: چه کار‌هایی برای افزایش سطح تجارت با روسیه انجام شده و یا می‌توان انجام داد؟
پرند: کلیه اسناد و مجوز‌های لازم که مربوط تسهیل تجارت بین دو کشوراست به امضاء رسیده و آخرین آن امضاء موافقتنامه موقت تجارت ترجیحی ایران با کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا است که به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسیده است و کشور ما در حد موافقت نامه موقت تجارت ترجیحی که سه ساله است وارد یک همگرایی تجاری با اعضای این اتحادیه شده البته این به معنی عضویت نیست بر این اساس دو طرف ۸۶۰ قلم کالا را جزو ترجیحات قرار دادند، حدودا ۳۶۰ قلم کالا جزو کالا‌هایی است که طرف ایرانی امتیازداده است و حدود ۵۰۰ قلم امتیازگرفته است. این موافقت نامه می‌تواند بصورت یک شمشیر دو لبه عمل کند، اگرزیرساخت‌های لازم برای افزایش صادرات و استفاده از امتیازات ترجیحی دریافت شده فراهم نشود کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا خواهند توانست از این تخفیفات تجارت ترجیحی بهره‌مند و صادرات خود را افزایش دهند که این موضوع می‌تواند منجر به تراز تجاری منفی و انحراف تجارت گردد. از طرف دیگر برقراری تجارت ترجیحی با اتحادیه اقتصادی اوراسیا به شرط مهیا بودن شرایط علاوه بر افزایش صادرات و رقابتی‌تر شدن محصولات ایرانی در این کشورها فرصتی برای کسب تجربه و آمادگی پیوستن به سازمان تجارت جهانی است، البته عدم دقت در تعیین اقلام ترجیحی و فراهم نبودن زیرساخت‌ها و شاخص‌های محیط خرد و کلان اقتصادی و محیط کسب و کارمی تواند هر موافقنامه ترجیحی را با مشکل مواجه کند.
میزان: ما روابط سیاسی خوبی با روسیه داریم، اما نتوانستیم از این ظرفیت در بعد اقتصادی استفاده کنیم دلایل این ضعف در چیست؟
پرند: واقعیت این است که شرکت‌های ایرانی، شرکت‌های کوچک و متوسط هستند یعنی ظرفیت شرکت‌های بزرگ که توانایی پرداخت هزینه‌های بازاریابی و ماندگاری در یک بازار را داشته باشند را ندارند. به عنوان مثال، اگر بخواهید در این کشور، یک شرکت ثبت کنید، انبار، دفتر و بازاریاب استخدام کنید حداقل ماهی ۵ هزار دلار هزینه دارد که بسیاری از شرکت‌های ما به دلیل کوچک بودن، توانایی پرداخت این هزینه را ندارند و یکی از دلایل این که تجارت ما با روسیه توسعه پیدا نکرده این عدم ناهمگونی شرکت‌های دو کشور است.
در مقابل روسیه شرکت‌های بسیار بزرگ و هلدینگ‌های بسیار قوی دارد که باید روبه روی آن شرکت‌های بزرگ بنشینند اما، شرکت‌های ما شرکت‌های ضعیفی هستند اکثرا خرد هستند، بخش بازاریابی و فروش حرفه‌ای ندارند و یا علاقه‌ای هم به تحقیقات و بازاریابی ندارند بنابراین با شکست مواجه می‌شوند. این یکی از دلایل است.
اگر بخواهیم به صورت کلان‌تر به موضوع نگاه کنیم، عدم شناخت شرکت‌های روسی و شرکت‌های ایرانی از ظرفیت‌های یکدیگر است. بسیاری از شرکت‌های ایرانی ظرفیت‌های بازار روسیه را نمی‌شناسند، از ساختار سیاسی و ظرفیت‌های ۸۵ ایالت روسیه اطلاعی دقیقی ندارند. در جنوب روسیه ظرفیت‌های خوبی وجود دارد، در یکاترینبورگ به عنوان یک قطب صنعتی ظرفیت‌های صنعتی زیادی هست که این موارد را نمی‌شناسند، پس یکی دیگر از دلایل عدم توسعه روابط تجاری همین عدم شناخت ظرفیت‌های دو طرف که منجر به بی اعتمادی متقابل شده است. اینجانب در زمان ماموریت خود به عنوان رایزن بازرگانی ایران در روسیه تلاش کردم موضوع بی اعتمادی و عدم اطمینان را با اعزام و پذیرش هیئت‌های تجاری و برگزاری نمایشگاه و همایش‌های فرصت‌های تجاری و جلسات متعدد B۲B شرکت‌های ایرانی و روس در اتاق‌های بازرگانی دو کشور به حداقل برسانم.
هر چند تحریم‌های بین المللی تاثیرگذار است، هم طرف روسی و هم ما تحریم شدیم که این هم می‌تواند تاثیر داشته باشد، البته مکمل بودن اقتصاد دو کشور عامل دیگر پایین بودن حجم تجارت دو کشور است؛ یعنی روسیه و ایران هر دو صادر کننده نفت و گاز هستند. مثلا در مورد چین این گونه نیست و می‌توانیم چندین میلیارد دلار صادرات نفت و گاز داشته باشیم اما، این به این معنی نیست که ظرفیت‌های صادراتی ما در حد دو میلیارد باشد، تا ۵ میلیارد دلار ظرفیت صادرات به روسیه وجود دارد و حتی در شرایط تحریمی می توان به این رقم دست یافت، اما الزاماتی دارد که باید مهیا شوند.
میزان: حجم واردات مواد غذایی روسیه نزدیک به ۴۰ میلیارد دلار است، چند درصد از این بازار بزرگ دست ما است؟ چرا بعد از اینکه روسیه تحریم شد و فضای خوبی باز شد برای نفوذ کالا‌های ما، نتوانستیم این بازار را بگیریم؟
پرند: برای توسعه تجارت و صادرات باید هزینه کنیم، یعنی باید زیرساخت‌ها را بسازیم، علاوه بر زیرساخت تولید، نیاز به زیرساخت تجارت برای فروش کالا داریم.
در بخش بازاریابی و فروش ابزار‌هایی وجود دارد که رقبای ما آن ابزار‌ها را دارند، ترکیه ۲۰ سال قبل از ما در بخش مواد غذایی وارد بازار روسیه شده بود همچنین، آذربایجان نیز قبل از ما وارد شده، این کشورها مراکز عرضه مستقیم کالا و مراکز تجاری، هتل و رستوران و توزیع مویرگی داشته و در استان‌های مختلف نفوذ و سرمایه گذاری کرده اند، چین، ویتنام، ارمنستان، آرژانتین، برخی کشورهای اروپایی در روسیه پایگاه‌های تجاری خوبی دارند، فرانسه و آلمان فروشگاه‌های زنجیره‌ای مختلفی دارد.
یکی از دلایلی که ما نتوانستیم حجم صادرات مواد غذایی یا کلا حجم صادارت را اضافه کنیم این است که بازار روسیه یک بازار بسیار بزرگ است و حجم درخواستی آن‌ها خیلی بالا است، در سفر آقای روحانی در فروردین ۹۶ به روسیه بنده یکی از بزرگترین فروشگاه‌های زنجیره‌ای را دعوت کردم با آقای نعمت زاده که در آن زمان وزیر صمت بودند یک جلسه برگزار کردیم، این فروشگاه بیش از یک میلیارد دلار تقاضا داشت و ما زمانی که این تقاضا را با مسئولین مختلف بخش‌های خصوصی و اتحادیه‌ها در میان گذاشتیم، آن‌ها اعلام کردند؛ ما قدرت تجمیع این مقدارتقاضا را در کشور به دلیل عدم زیرساخت‌ها نداریم.
میزان: چه زیرساخت‌هایی منظور شماست که آن را نداریم؟
پرند: یکی موضوع پایانه‌های صادارتی است به عنوان مثال پایانه صادراتی مدرن با تجهیزات کامل باید در مازندران، گیلان، دزفول و جیرفت مجهز به فرودگاه، گمرک، سردخانه، سورتینگ، بسته بندی وجود داشته باشد که در زمان کم امکان صادرات با حجم بالا فراهم شود.
این هماهنگی‌ها باید در داخل کشور به وجود بیاید، در خارج از کشور نیز باید مراکز مستقیم عرضه کالا مانند مرکز میوه و تره بار ایرانی که قیمت‌ها را تجار خودمان بتوانند تعیین کنند، داشته باشیم. ایجاد یا خرید سهام فروشگاه زنجیره‌ای، رستوران‌های زنجیره‌ای و هتل می‌تواند به ورود و فروش محصولات ما بسیار کمک کند.
خرید دفتر مستقل جهت ایجاد نمایندگی سازمان توسعه تجارت با تأمین نیرو و امکانات لازم برای نفوذ و پشتیبانی از تجار ایرانی یکی دیگر از نیاز ها است. اما متاسفانه، ما هیچ کدام از این ابزار‌ها و مراکز را چه در داخل و چه در روسیه نداریم.
رقبای ما هلدینگ‌های بزرگی دارند؛ مثلا کشور ترکیه ۱۰ شرکت بزرگ در حوزه‌های مختلف دارد که عضو کریدور سبز روسیه و ترکیه می باشند. در داخل ترکیه شرکت‌های کوچک و متوسط به آن‌ها کالا می‌دهند و این شرکت‌ها آن‌ها را بسته بندی و تجمیع می‌کنند و در بازار روسیه به فروش می‌رسانند بدون اینکه با یکدیگر به رقابت منفی پرداخته و قیمت شکنی کنند. اما در مورد ما این مشکل وجود دارد که شرکت‌های بزرگ یا مدیریت صادرات قوی را متمرکز نکرده ایم و این موضوع باعث می‌شود شرکت‌های خرد و متوسط ما با سختی وارد بازارشوند و شروع به رقابت منفی و قیمت شکنی با یکدیگر می‌کنند و این در صورتی است که آن‌ها باید با رقبای خارجی خود رقابت کنند. این موارد مشکلاتی است که اجازه نداده ما بتوانیم ظرفیت‌های صادراتی خود را تکمیل کنیم.
میزان: با توجه به اینکه روسیه اعلام آمادگی برای پیوستن به اینستکس کرده این موضوع چقدر می‌تواند در بحث تحریم کمک کننده باشند و چقدر می‌تواند عملیاتی باشد؟
پرند: بستگی به موضوعات کالایی و میزان عملیاتی شدن آن دارد کاملا مشخص است که می‌تواند به حجم مبادلات کمک کند، از لحاظ اقتصادی روسیه هیچ زمان منافع ملی خود را به ما و به هیچ کشوری ترجیح نمی‌دهد. در حال حاضر روسیه روابط اقتصادی و تجاری خوبی با عربستان، آمریکا، ایران و سایر کشورها دارد، کاملا بدیهی است که درچارچوب و راستای منافع ملی خود حرکت خواهد نمود.
میزان: یکی از مشکلاتی که تجار درباره آن انتقاد دارند بحث حمل و نقل هوایی و گرفتن روادید است آیا در این زمینه کاری صورت گرفته است؟
پرند: در گذشته یک پرواز به آستار خان با حمایت مالی سازمان توسعه تجارت راه اندازی شد اما، متاسفانه پس از مدتی تعطیل گردید، با توجه به حجم تجارت، سرمایه گذاری و روابط گردشگری وفرهنگی بین دو کشور می‌تواند تقاضا بوجود آید، در زمان ماموریت اینجانب به عنوان رایزن بازرگانی در روسیه در خصوص روادید مشکلی نداشتیم و به راحتی و در کوتاه‌ترین زمان روادید تجاری سه ماهه، شش ماهه برای تجار ایرانی علاقمند تجارت با روسیه صادر می‌شد و ما مشکلی به نام مشکل روادید نداریم. و این مرهون پیگیری های مستمر سفارت جمهوری اسلامی ایران در روسیه است.
میزان: ایجاد منطقه آزاد بین ایران و اوراسیا در چه مرحله‌ای است؟
پرند: بر اساس توافقی که صورت گرفته یک منطقه آزاد تجاری در ارمنستان ایجاد می‌شود که کشورهای مختلف از جمله ایران می‌توانند در آن منطقه آزاد مشارکت داشته باشند طرف‌های ایرانی هم می‌توانند از این منطقه استفاده کرده و یکسری کالا‌ها را آنجا با ایجاد یک ارزش افزوده تولید کنند و از خدمات و تسهیلات آن منطقه آزاد بهره‌مند بشوند، به این صورت که تولید در خود ایران صورت می گیرد اما، در حد یک مونتاژ یا یک تغییر می‌تواند آنجا صورت بگیرد که از مزیت‌های این منطقه بهرمند شوند.
میزان: اخیرا نشستی با مسئولان روسیه که وزیر نیرو هم حضور داشت برگزار شد، این نشست چه دستاورد‌هایی داشت و در چه راستایی بود؟
پرند: این نشست پانزدهمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و روسیه بود که در چندین کارگروه مختلف، کارگروه صنعت، کارگروه کشاورزی، انرژی و ... کارگروه‌های مختلف برگزار شد. تفاهم نامه پنجمین کارگروه همکاری‌های صنعتی و تجاری ایران و روسیه م امضا شد و در بخش‌های مختلف از جمله بخش هوایی، بخش حمل و نقل، بخش واگن سازی، داروسازی و بخش‌های مختلف دیگر تفاهم‌هایی صورت گرفت.
اجلاس کمیسیون مشترک، مکانیزمی هست که تفاهم‌های قبلی پیگیری و یکسری ایده‌های جدید هم اضافه می‌شود خیلی از تفاهم‌های قبلی اجرایی شده به عنوان نمونه در کمیسیون گذشته بحث واگن سازی و تولید مشترک واگن را داشتیم که در حال عملیاتی شدن است، دراین دوره هم یکسری ایده‌های جدید از دو طرف مطرح و امضا شده که با پیگیری‌های مستمرمطمئنا به سمت عملیاتی و اجرایی شدن پیش خواهند رفت.
میزان: با توجه به اینکه در حال حاضر در روسیه رایزن اقتصادی نداریم کار‌ها چگونه پیگیری می‌شود؟ نداشتن رایزن بازرگانی بر روابط اقتصادی آیا اثرگذار نخواهد بود؟
پرند: بخش اقتصادی سفارت جمهوری اسلامی در مسکو در حد مقدور این فعالیت‌ها را پوشش می‌دهند،با توجه به افزایش تحریم‌های اقتصادی علیه کشورمان و تجربیات ارزنده رایزنان بازرگانی در کشورهای هدف تقویت این رایزنان می‌توانست در راستای منافع ملی کشور، مقابه با تحریم‌ها و کمک به افزایش صادرات غیر نفتی باشد اما، دستور برگشت ۹۰ درصد از رایزنان بازرگانی حتی قبل از اتمام ماموریت صادر شد.
میزان: با توجه به صحبت‌های صورت گرفته بیشترین چالش و مانع بر سر راه توسعه صادرات به روسیه چیست؟
پرند: همانطور که گفته شد مهمترین چالشی که وجود دارد، عدم وجود مراکز عرضه مستقیم کالا‌های ایرانی هست، در حال حاضر در روسیه قیمت‌ها را ما مشخص نمی‌کنیم بلکه رقبا هستند که تعیین کننده هستند.
میزان: مهمترین ظرفیت‌های صادراتی کشورمان به روسیه چیست؟
ما در بخش‌های مختلف دیگر علاوه بر مواد غذایی ظرفیت ورود به بازار روسیه را داریم از جمله پوشاک و نساجی، مصالح ساختمانی، چرم و کفش که برای اولین بار در دوره رایزنی بازرگانی بنده، توانستیم دو پاویون چرم وکفش را در نمایشگاه بین المللی موس شوز یا همان چرم و کفش مسکو برگزار کنیم که موفقیت‌های خوبی داشت و شرکت‌های ایرانی موفق به معرفی محصولات وامضاء تفاهم نامه‌ها شدند.
در گروه‌های کالایی دیگر از جمله دارو و محصولات پتروشیمی، شیمیایی و پلاستیک می‌توانیم افزایش صادرات داشته باشیم، با فراهم نمودن زیر ساخت‌ها و برنامه ریزی کسب سهم دو درصد از بازار روسیه که حدود ۵ میلیارد دلاراست دور از انتظار نیست.
امضا موافقتنامه تجارت ترجیحی می‌تواند به عنوان یک فرصت برای افزایش صادرات به شرط حل مشکل ارزش گذاری قیمت کالا‌های صادراتی ایران در گمرکات آن اتحادیه و راه اندازی کریدور سبز و ایجاد مرکز تجاری، مراکز بار انداز میوه و تره بار ایران، ایجاد دفتر نمایندگی بازرگانی جمهوری اسلامی ایران یا دفتر نمایندگی سازمان توسعه تجارت در روسیه واستقرار در گلوگاه‌هایی مانند آستار خان، یکاترینبورگ، سن پترزبورگ و مسکو و مخصوصا استان‌های جنوبی که مسافت کمتری دارند با ایجاد این زیرساخت‌ها پس از ۵ تا ۱۰ سال می‌توانیم به رقم گفته شده برسیم.
میزان: با توجه به تحریمی که روسیه از سوی آمریکا شده آیا مشکلی به وجود نمی‌آید یعنی بخش خصوصی آن حاضر به همکاری هستند؟
پرند: عدم وجود امکانات و زیرساخت‌های تجاری دو کشور مشکل اصلی است که باید دو طرف اقدام به حل آن کنند و این موارد هیچ ارتباطی به تحریم‌ها ندارد. اگر این زیرساخت‌ها آماده و موانع برطرف شود به تعبیر اینجانب استراتژی ۵+۵ یعنی صادرات ۵ میلیارد دلار در ۵ گروه کالایی می‌توانیم دست یابیم.
میزان: در نقل وانتقالات مالی در روسیه اکنون وضعیت چگونه است سخت‌گیری‌هایی که کشور‌هایی دیگر می‌کنند از سوی روسیه هم وجود دارد؟
پرند: سخت‌گیری‌ها توسط برخی بانک‌های روسی وجود دارد، ولی من فکر می‌کنم بانک مرکزی روسیه با بانک‌های ایرانی از جمله میر بیزنس بانک تعامل خوبی داشته و کمترین مشکل را ما با روسیه داریم همچنین درباره مبادلات با پول دو کشور پیگیری‌هایی به صورت مستمر در حال انجام است و اگر به نتیجه برسد، مسئولین بانک مرکزی این را اعلام می‌کنند.
البته هم اکنون در جهت تسهیل امور، صادر کنندگان کالا به روسیه و آسیای میانه می‌توانند ارز حاصل از صادرات خود را از میربیزینس بانک به ریال تبدیل و به هر یک از بانک‌های داخل کشور منتقل کنند، نرخ تبدیل ارز، روبل و یورو به ریال در سایت میربیزینس بانک همه روزه در دسترس عموم قرار دارد که بر اساس نرخ بازار آزاد تعیین و اعلام می‌شود.
ارائه این خدمات توسط این بانک می‌تواند موجب افزایش حجم صادرات ایران به روسیه شود و هزینه و ریسک انتقال پول از روسیه به ایران را برای طرفین معامله کاهش بدهد، این یک اقدام خوب برای تسهیل فعالیت تجار ایرانی در روسیه در راستای افزایش صادرات است.
گفت‌وگو از: سید علی حسینی