خاستگاه ادبیات دفاع مقدس در ایران، مردمی است

به گزارش گروه فرهنگی به نقل از پایگاه خبری سوره مهر، این مراسم رونمایی با حضور محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری، مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات پایداری حوزه هنری و حجت الاسلام و المسلمین محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری با اشاره به اینکه امروز برای ما و ادبیات دفاع مقدس روز مهمی است، گفت: پیش از این در تخیلمان نمی‌گنجید که در یک روز چهار کتاب را از چهار بانوی مبارز رونمایی کنیم. خوشحالم امروز بار عظیمی از خاطرات دفاع مقدس را خواهران نویسنده می‌کشند. این سال‌های سال برای ما ذخیره خواهد شد. ادبیات جنگ در دنیا معمولا خاستگاه دیگری دارد؛ برخلاف همه دنیا که خاستگاه جناحی و حکومتی دارد، ادبیات دفاع مقدس ما خاستگاهش مردمی است.

وی افزود: خانواده به عنوان هسته مرکزی جامعه و خانم‌ها نقش محوری و حیات بخشی در خانواده دارند. زن از زندگی می‌آید و از زندگی نشأت می‌گیرد. حضور زنان در همه جا به ویژه در خانه مایه حیات است؛ زنان در ادبیات دفاع مقدس یا در نقش مادر هستند یا در نقش همسر یا به عنوان رزمنده نقش موثری در جنگ دارند. گاهی هم تمام این‌ها با هم ممزوج است. یک مطالعه نشان می‌دهد جنگ ما در دفاع مقدس جنگ بین دو ارتش منظم نبود؛ بلکه جنگ بین یک ارتش مجهز با مردم بود.

رئیس حوزه هنری با اشاره به اینکه اگر توجه به ادبیات بانوان در حوزه دفاع مقدس ادامه می‌یافت، امروز جایگاه ادبیات دفاع مقدس جور دیگری بود، بیان کرد: کتاب «نامه‌های فهیمه» کتابی جریان ساز بود که به همت کمره‌ای منتشر شد. پس از آن کتاب «دا» بود که مورد توجه مردم قرار گرفت و هنوز هم کتابی جریان ساز است. همین آغاز کار‌ها در حوزه روایت دفاع مقدس به قلم زنان، افق روشنی را به ما نشان می‌داد و ادبیات امروزمان را بیشتر معطر کرده است. ادبیات دفاع مقدس برای شناساندن زن ایرانی به دنیا موثر خواهد بود.

در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به اینکه زن همواره در هستی مبدع، چشمه، مولد و منشأ است، گفت: زن، چون مولد است به وجود می‌آورد؛ امروز زن از همیشه مهمتر است. وقتی به نقاط پایانی این کارزار تمدنی می‌رسیم، زن مهمتر می‌شود. هرچه نزاع ما پیچیده‌تر می‌شود، زن مهم‌تر می‌شود. اگر زن مجاهد باشد، یاد حضرت فاطمه (س) را تداعی می‌کند؛ زن مقاومت حضرت زینب را تداعی می‌کند.

وی افزود: ما تعداد زیادی شهید زن داشتیم؛ تعداد بالایی اسیر زن داشتیم، آزاده‌هایی که سرافرازند. در جنگ و تهاجم فرهنگی سهم و نقش زنان متفاوت است. شاید اجر کسانی که درباره جنگ می‌نویسند، کمتر از کسانی نباشد که در آن روز‌ها حضور داشتند.

در ادامه، ساسانی خواه نویسنده کتاب «چراغ‌های روشن شهر» با اشاره به اینکه این کتاب جنگ را از نگاه دختری ۱۴ ساله روایت می‌کند، گفت: خانم فرهادی شخصیتی کنشگر و فعال است که با رخداد‌های جنگ حرکت می‌کند؛ تصمیم می‌گیرد و بعد عمل می‌کند. وی با سن کمی که در دوران جنگ داشت، یکی از الگو‌های جوانان، نوجوانان و افراد در سنین بالاتر است.

وی افزود: کتاب «چراغ‌های روشن شهر» حاصل ۵ سال مصاحبه عمیق، هدفمند و ساختار یافته با خانم فرهادی، خانواده وی و کسانی است که حتی نصف روز با وی بودند و از خانم فرهادی خاطراتی داشتند. من دوبار به خوزستان رفتم و به عنوان کار پژوهشی به کار نگاه کردم.

نویسنده کتاب «چراغ‌های روشن شه» ر با اشاره به اینکه سعی کردم در بیان کلیات و حوادث به عمق و جزئیات برسم، بیان کرد: از تجربیات کسانی که در حوزه خاطره نویسی کار کردند، استفاده کردم. ۵ سال از بهترین سال‌های عمر من و خانم فرهادی به این کار اختصاص داده شد. برایم مهم بود کتاب برای مخاطب جذابیت داشته باشد و با استفاده از ظرفیت خاطره نویسی سعی کردم اثر پر کشش و پر تعلیق باشد.

در این مراسم شریف لو، نویسنده کتاب زیباترین روز‌های زندگی با اشاره به اینکه این کتاب اسمش را از این جمله حضرت زینب گرفته است که می‌گوید «مارایت الا جمیلا» اظهار داشت: تمام روز‌هایی که در کتاب زیباترین روز‌های زندگی گفتم، زیبا بود و برایم مهم بود در کتاب زندگی را روایت کنم. فقط داخل جبهه نباشم راجع به بیرون از جبهه صحبت کنم ابتدا راوی دفاع مقدس بودم بعد وارد کار پژوهشی شدم به این نتیجه رسیدم واقعیت دفاع مقدس را باید مستند و خواندنی به جامعه عرضه کرد و روی هم ۲۱ مرحله را طی کردم. بار‌ها و بار‌ها بازنویسی کردم تا خواندنی شود. حتی یک واو غیرواقعی در کتاب نیست.

وی با بیان اینکه در مراجعه به اسناد که تاریخ این مملکت است مشکل دارم، افزود: برایم اتفاق افتاد ماه‌ها و ماه‌ها برای چک کردن یک روایت از قم به تهران حرکت کردم. بعضی اسناد دست اشخاص حقیقی است که متعلق به آن‌ها نیست گاهی مراجعه به اسناد می‌تواند راهگشای نویسنده باشد.

در این مراسم بهناز ضرابی زاده نویسنده کتاب ساجی با اشاره به اینکه اگر خانواده ام نبودند کتاب دختر شینا، گلستان یازدهم و ساجی نوشته نمی‌شد، گفت: نگارش کتاب ساجی برای خانواده ام نفس گیر بود دوبار مجبور شدیم با خانواده ام به خرمشهر برویم و در کوچه پس کوچه‌های این شهر قدم بزنیم. اولین کسی که کتاب ساجی را خواند دخترم بود از نظرش درباره کتاب استفاده کردم او سه بار پیش از چاپ، پس از انتشار و قبل از امتحان نهایی اش، کتاب را خواند.