روزانه ۵۰۰ تن کیسه پلاستیکی در شهر تهران مصرف می شود/هر غرفه در میادین میوه و تره بار طی روز ۸ کیلو کیسه پلاستیک استفاده می‌کند
شکوفه بسیم، کارشناس پسماند دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار گروه جامعه ، به مناسبت ۲۱ تیر روز بدون پلاستیک اظهار کرد: دفتر مدیریت پسماند در دو حوزه موضوع پلاستیک را نبال می‌کند. یک حوزه از کار در مدیریت پیماند هم در معاونت آموزش و مشرکت‌های مردمی نیز در سازمان محیط زیست در حال فعالیت است که در خصوص آموزش و اطلاع رسانی و فرهنگی سازی در راستای تغییر رفتار است که در روز ۲۱ تیر به عنوان روز ملی بدون پلاستیک که بیشترین تاکید روی کیسه پلاستیک است همایشی با همکاری شهرداری منطقه ۲ برگزار می‌شود.
وی در ادامه بیان کرد: در زمینه دفتر پسماند در دو حوزه این موضوع را دنبال می‌کنیم اولین اقدام در زمینه تضمین ضوابطی که مربوط به کاهش تولید و مصرف کیسه‌های پلاستیک است و دیگری ایجاد همکاری‌های بیشتر و وفاق با دستگاه‌های ذیربط برای رسیدن به اهداف مشترک است.
وی در ادامه در زمینه ضوابط گفت: در این زمینه ضوابطی در سال ۹۵ تدوین شد تحت عنوان کاهش تولید و مصرف کیسه‌های پلاستیک که جلسات کارشناسی متعددی در این زمینه داشتیم و این ضوابط بعد از تکمیل شدن در کارگروه ملی مدیریت پسسماند برای تصویب به کمیسیون امور زیر بنایی برای بررسی و تصویب و فرستاده شدن به هیات دولت فرستاده شد.
کیسه‌های پلاستیکی بیشتر در کارگاه‌های غیر مجاز تولید می‌شوند
وی در ادامه بیان کرد: در این قسمت کمیسیون نظراتی را به وزارت صنعت مطرح کرد که با همکاری محیط زیست تکمیل شود این کیسه‌های پلاستیکی بیشتر در کارگاه‌های غیر مجاز تولید می‌شوند و پروانه بهره برداری وجود ندارد و امکان رصد و نظارت بر آن‌ها وجود ندارد به همین دلیل کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیک کار مشکلی است.
وی در ادامه با بیان اینکه با این وجود می‌توانیم در کاهش تولید اقدامات خوبی داشته باشیم اضافه کرد: به عنوان مثال در عرضه ضوابط می‌توانیم فرهنگ سازی گسترده‌ای در فروشگاه زنجیره‌ای به عنوان واحد‌های بزرگی که محصولات غذایی را عرضه می‌کنند داشته باشیم. این ضوابط هنوز تصویب نشده است.
وی در ادامه گفت: انجمن پلاستیک وزارت صنعت به این ضوبط انتقادات بسیاری کرده اند. البته این ضوابط فقط می‌توانند در حوزه صنایعی که پروانه بهره برداری دارند نظارت داشته باشد. تولید کیسه پلاستیکی متوقف شد. در این ضوابط درخواست کرده ایم که واحد‌های تولید کننده پلاستیک ۱۰ درصد تولید خود را کاهش دهند و این کاهش تولید کم کم به سمت تغییر کاربری برود که با آن مخالفت شده است.
بسیم در ادامه بیان کرد: لزوما این گونه نیست که هر چه که داریم می‌توایم استفاده کنیم. آسیب‌های آن را باید در نظر بگیریم. پلاستیک چیز بدی نیست و می‌توان آن را استفاده کرد، ولی باید به اندازه باشد که بتوان آن را مدیرت نیز کرد. منظور از نه به پلاستیک این نیست که پلاستیک چیز بدی است بلکه می‌گوییم به اندازه مصرف شود و بازیافت در آن اتفاق بیفتد.
وی در ادامه با بیان اینکه آنچه مشکل اساس هست مصرف بی رویه کیسه‌های پلاستیکی است افزود: برای کاهش این مصرف می‌توانیم راهکار‌های خوبی داشته باشیم مثل ایجاد همکاری بین دستگاه‌ها است. در مورد ماده ۱۳ مواد خوردنی آشامیدنی و بهداشتی با وزارت بهداشت جلسه داشتیم و درصددیم روند قانونی لحاظ ممنوعیت استفاده از کیسه پلاستیک را چک لیست‌های مراکز تهیه و تولید، نگهداری، توزیع فروش و حمل و نقل موارد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی همچنین امکن عمومی مثل نانوایی‌ها داشته باشند. بررسی شود که آیا تناسب غذایی بین کیسه پلاستیکی و نان وجود دارد و اگر این تناسب وجود نداشته باشد می‌توانند در حوزه بهداشت و سلامت عدم استفاده از پلاستیک را در نانوایی‌ها داشته باشند.
کارشناس پسماند دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه بیان کرد: اگر این امر محقق شود و ممنوعیت استفاده از کیسه پلاستیک به عنوان پایلوت در نانوایی‌ها اجرا شود این مسئله فرهنگ سازی می‌شود مثل کیسه‌های پلاستیکی مشکلی که قبلا تولید می‌شد و الان شاهد هستیم این کیسه‌ها الان تولید نمی‌شود در صورتی که در چک لیست‌ها نبود و بر اساس تفاهم نامه‌ای بود که بازرسین این امر را آموزش دهند.
وی در ادامه درباره سایر راهکار‌ها برای استفاده کمتر از کیسه‌های پلاستیکی گفت: عدم استفاده از کیسه پلاستیکی باید به مطالبه عمومی تبدیل شود. مردم سعی کنند کمتر از کیسه پلاستکی استفاده کنند. در خرید‌های خود از کیسه پارچه‌ای استفاده کنند. الگوی مصرف خانواده‌ها اصلاح شود. خرید کمتری داشته باشیم تا پسماند کمتری تولید کنیم.
مصرف ۲۱ تن کیسه پلاستیک در میادین میوه و تره بار تهران در طول سال
وی در ادامه افزود: ۲۱ تن کیسه پلاستیک در میادین میوه و تره بار تهران در طول سال استفاده می‌شود. ۱۷۷ میلیون تن در کل کشور پلاستیک استفاده می‌شود.
وی در ادامه درباره سایر اقدامات محیط زیست برای کمتر استفاده کردن از پلاستیک گفت: سازمان پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر در روی کار آورده، ولی آن‌ها نیز دارای ذرات فلزات سنگین هستند و در محیط خورد می‌شود، ولی از بین نمی‌روند و این فلزات سنگین هم برای محیط آلودگی ایجاد می‌کند.
وی در ادامه افزود: سرعت تخریب پلاستیک‌های زیست تخریب پذیر بستگی به درصد پلیمر و نشاسته موجود در پلاستیک دارد اگر ۶۰ درصد نشاسته و ۴۰ درصد پلمیر داشته باشد زودتر تجزیه می‌شود هر چه درصد نشاسته بالاتر باشد وقتی در معرض نور خورشید قرار بگیرد زودتر تجزیه می‌شوند.
بازیافت پلاستیک نداریم
وی در ادامه در پایخ به این سوال که چه میزان از پلاستیک استفاده شده بازیافت می‌شود گفت: در کشورمان اصلا بازیافت پلاستیک نداریم. فقط ۴ درصد پلاستیک‌ها رادر زمین دفن می‌کنیم و مابقی در محیط پراکنده هستند. انگیزه برای بازیافت کننده ایجاد نمی‌کنیم وقتی سود کمی دارد و بازیافت مشکل است یازیافت کننده انگیزه‌ای ندارد و بر اساس احتساب سود و ضرر اصله به صرفه نیست.
وی در ادامه گفت: حتی کشور تانزانیا هم چندی پیش استفاده از پلاستیک را ممنوع اعلام کرده است. پلاستیک‌ها به راحتی در طبعیت پراکنده می‌شوند، مسدود شدن آبراهه‌ها در مسیر‌ها شهری را در پی دارند، آلودگی دریا‌ها و اقیانوس ها، آسیب به منظر عمومی زندگی و گردشگری، را می‌توانند ایجاد کنند.
بسیم در ادامه گفت: در بیشتر کشور‌ها برای کم کردن استفاده از پلاستیک هم ممنوعیت و هم مالیات سبز را وضع کرده اند و برخی از کشور فروشی شدن این کیسه‌ها را در پی گرفته اند.
وی در ادامه گفت: هر غرفه در در میدان میوه و تره بار در کل شهر تهران ۸.۴۸ کیلوگرم در روز کیسه پلاستیک استفاده می‌کند. مصرف روزانه ۵۰۰ تن کیسه پلاستیکی در شهر تهران را شاهد هستیم.