چرایی ضرورت توجه به «سیاست همسایگی» از سوی ایران

نوذر شفیعی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به ارتباطات دیپلماتیک و دوستانه ایران با همسایگان خود اظهار داشت: اغلب کشور‌های جهان بخصوص کشور‌هایی که در عرصه بین‌المللی فعال هستند چه در شکل انفرادی و جمعی (اتحادیه)، سیاستی را تحت عنوان سیاست همسایگی در پیش گرفته‌اند.

وی ادامه داد: هدف سیاست همسایگی غیرامنیتی کردن روابط یک کشور یا یک اتحادیه با محیط پیرامونش است. حال این محیط پیرامون می‌تواند یک کشور و یا یک اتحادیه باشد.

عضو کمیسون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم خاطرنشان کرد: اتحادیه اروپا دارای سیاست همسایگی است که ۱۶ کشور جزو همسایگانش قرار گرفته‌اند. اتحادیه اروپا در صدد است روابط خود با این کشور‌ها را به گونه‌ای تنظیم کند که خطراتی از ناحیه این کشور‌ها و یا سازمان‌های منطقه‌ای، متوجهش نشود.

شفیعی یادآور شد: آمریکایی‌ها نیز چنین سیاستی را خصوصا در ارتباط با آمریکای لاتین دارند. بنابراین ایران هم می‌تواند سیاست همسایگی را در دستور کار خود قرار دهد.

کارشناس مسائل بین‌الملل عنوان کرد: البته زمینه روابط ایران با بعضی از همسایگان‌ به گونه‌ای است که شاید اجرای سیاست همسایگی بسیار دشوار باشد اما حداقل درباره برخی از این کشور‌ها این سیاست می‌تواند اعمال شود و به تدریج درباره سایر همسایگان نیز اجرایی شود.

وی افزود: آنچه ایران یا هر کشوری را به اجرای سیاست همسایگی ترغیب می‌کند اینکه، هر تهدیدی علیه یک کشور از جانب همسایگانش خواهد بود؛ یعنی حتی اگر قدرت‌های خارجی و بیرون از منطقه هم بخواهند با یک کشور درگیر شوند، معمولا پایه اصلی این درگیری از طریق همسایگان خواهد بود.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نهم تاکید کرد: بنابراین برای کشور‌ها اهمیت دارد که روابط‌شان با همسایگان‌ را به گونه‌ای تنظیم کنند که احتمال سواستفاده سایر کشور‌ها از طریق همسایگان یک کشور از بین برود.

وی افزود: نکته دوم اینکه در سیاست همسایگی فرض بر این است که نکات اختلاف و درگیری‌ها با همسایگان بسیار کاهش خواهد یافت و روابط سیاسی و امنیتی جای خود را به روابط اقتصادی و تجاری خواهد داد.

شفیعی گفت: در سیاست همسایگی، کشور‌ها از توسل به جنگ، پرهیز می‌کنند و اختلاف را از طریق مسالمت‌آمیز حل و فصل می‌کنند؛ در سیاست همسایگی احتمال بروز جنگ با همسایگان بسیار پایین خواهد بود. پیشبرد استراتژی‌هایی مانند سیاست همسایگی، نیازمند دیپلماسی فعال است.