اگر بگوییم گوشت مصرف نکنید مردم جبهه می‌گیرند/در ژاپن یک وعده غذای رستوران دو میلیون تومان آب می‌خورد
گروه جامعه |وحید زارع: سامان گلریز آشپز معروف کشور متولد اردیبهشت ۱۳۵۰ در استان خوزستان و شهر اهواز است. او تا ۱۲ سالگی در اهواز بود و بعد از گذشت ۳ سال از شروع جنگ تحمیلی به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد. او ابتدا در رشته عکاسی فارغ‌التحصیل شد؛ ولی بعد‌ها موفق به کسب مدرک آشپزی بین‌المللی از دانشگاه استارکلایدانگلیس شد.
مشروح گفت و گوی سامان گلریز، آشپز معروف کشورمان با خبرنگار حوزه سلامت گروه جامعه ، در خصوص تنوع و ذائقه غذایی در کشور‌های مختلف را می توانید در ادامه بخوانید:
کدام کشورها تغذیه سالم تری دارند؟
کشور‌هایی که سرانه مصرف سبزیجات در آن‌ها بالاست و پخت کمتری بر روی مواد غذایی دارند سالم‌تر هستند. کشور‌هایی مثل چین و هند که غذا‌های سرخ کردنی و کباب کردنی کمتری دارند و سبزیجات بیشتری مصرف می‌کنند از سلامت غذایی بالاتری برخوردار هستند. باتوجه به جمعیت بالای این کشورها، این رفتار تغذیه‌ای هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سلامتی کمک شایانی به آن‌ها می‌کند.
غذای کدام کشورها خوشمزه‌تر است؟
من خودم به شخصه غذای ایرانی و ملی خودمان را بیشتر از هر غذای دیگری در سراسر دنیا دوست دارم چرا که یک تمدن ۷ هزار ساله در پس آشپزی ما قرار دارد. کشور‌هایی مثل یونان و چین نیز این اصالت غذایی را دارند. اما به طور کلی پس از غذا‌های ایرانی غذا‌های کشور‌های آسیای جنوب شرقی را بیشتر می‌پسندم.
ویتنام و چین جزو مورد علاقه‌های من هستند
من سبزیجات را خیلی دوست دارم. در کشور‌هایی مانند ویتنام و چین غذا‌های طبخ شده با سبزیجات بسیار خوشمزه و باب میل من است. اما پروتئین هم مصرف می‌کنم. ترکیب پروتئین و سبزیجات را هم دوست دارم. به طور کلی خیلی تمایلی به گوشت قرمز ندارم چرا که با مصرف سبزیجات احساس سبکی و سلامتی بیشتری دارم.
از واردات گوشت و مرغ احساس تاسف می‌کنم
متاسفم که ارز و پول کشورم برای واردات گوشت و مرغ هزینه می‌شود. اگر این هزینه صرف آموزش مسائل تغذیه‌ای در کتاب‌های درسی شود یا برای آموزش و آشنایی مادران برای طبخ و پخت تغذیه سالم صرف شود نتیجه بلند مدت بهتری خواهیم گرفت. متاسفانه در کتاب‌های درسی از مسائل زیست محیطی و آشپزی و تغذیه غافل شده است و در این زمینه کمبود و ضعف زیادی وجود دارد. ما باید ضمن آشنا کردن فرزندانم با خوراک و تغذیه سالم، مادران ایرانی را با نحوه پخت و طبخ غذای سالم، و نیز شناخت سبد غذایی مفید برای خانوار آشنا کنیم.
ماهی خریدن مثل کفش خریدن است
ماهی خریدن مثل کفش خریدن است. یک برند کفش دو میلیون تومان است و یک برند سیصد هزار تومان. هر دو این کفش‌ها یک کار را انجام می‌دهند. ماهی نیز همینطور است. در کشور ماهی کیلویی ۱۵۰ هزار تومان وجود دارد، ماهی کیلویی ۱۵ هزار تومان هم وجود دارد. مهم این است که هر دوی این‌ها امگا ۳ دارند.
خورش گل کلم آذری و آبگوشت دوگوله اصفهانی
خورش گل کلم آذری و آبگوشت دوگوله اصفهانی از جمله غذا‌های بسیار مفید و خوشمزه ایرانی هستند که من بسیار می‌پسندم چرا که از لحاظ غذایی بسیار غنی هستند.
چلوکباب باعث افزایش کلسترول خون می‌شود
کسی که کباب می‌خورد کلسترول خون خود را افزایش می دهد و اگر کباب را به همراه چلو مصرف کند قندش نیز بالا می‌رود، اما کسی که غذای گیاهی و سبزیجات می‌خورد هم پول کمتر می‌دهد و هم سلامتی خود را تضمین می‌کند چرا که کلسیم، پتاسیم و آنتی اکسیدان مصرف می‌کند و شادابی بیشتری پس از صرف غذا خواهد داشت.
فرهنگی در جامعه وجود دارد که اگر بگیم گوشت کمتر بخورید جبهه می‌گیرند
متاسفانه شرایط در جامعه به سمتی رفته است که اگر من به عنوان یک آشپز به مردم بگویم گوشت و برنج کمتری مصرف کنید، جبهه می‌گیرند. به خصوص در شرایط فعلی که قیمت گوشت و مرغ افزایش یافته است این جبهه گیری‌ها بیشتر شده است. این در حالی است که مصرف گوشت و مرغ و برنج اگر بیش از نیاز بدن باشد باعث آسیب رسیدن به سلامتی خواهد شد.
وعده‌هایی غذایی در کشورها متفاوت است
تعداد و میزان وعده‌های غذایی در کشورها و فرهنگ‌های مختلف، متفاوت است. مثلا اروپایی‌ها صبحانه می‌خورند، بین ساعت ۱۱ تا ۱۲ یک وعده غذایی به عنوان برانچ دارند که یک وعده سبک است و ساعت ۷ شب شام می‌خورند. اما بخش‌های دیگری از اروپا مانند یونان و ترکیه مانند ایرانی‌ها هستند و سه وعده غذایی صبحانه، ناهار و شام را کامل می‌خورند، اما کشور‌هایی مثل سوئیس و سوئد اینطور نیستند.
آمریکایی‌ها پرخور‌تر از ایرانی‌ها هستند
از لحاظ مصرف مواد غذایی آمریکایی‌ها وحشتناک هستند و بیشترین مصرف مواد غذایی دنیا را دارند که از این لحاظ بیشترین آسیب را به محیط زیست می‌رسانند. اما مردم ایران نیز کم مصرف نیستند و جزو کشور‌های اسراف کار محسوب می‌شوند. همه می‌دانیم که دور ریز نان و برنج در ایران بسیار زیاد است
بعد از ساعت ۷ چیزی نخورید
پروتئین، سبزیجات، حبوبات، لبنیات و کربوهیدرات باید در غذای روزانه هر فرد وجود داشته باشد، اما به طور کل بدن انسان از ساعت ۷ شب به بعد نیاز به استراحت دارد؛ بنابراین بهتر از ۷ شب به بعد چیز خاصی نخوریم. خیلی‌ها می‌گویند شب‌ها غذا نمی‌خوریم و میوه می‌خوریم یا غذای سبک می‌خوریم در صورتی که همین‌ها نیز بهتر است بعد از ساعت ۷ خورده نشود. بهتر است برای ساعت ۷ شب به بعد چای و دمنوش صرف شود.
ژاپن، آمریکا، فرانسه و سوئیس گرانترین کشورها در حوزه غذا هستند
کف قیمت یک وعده غذا در یک رستوران خوب ژاپن حدود یک و نیم تا دو تومان است. در سوییس، فرانسه یا آمریکا رستوران‌هایی وجود دارند که برای یک وعده غذا باید مبلغی در حدود سه تا چهار میلیون تومان پرداخت کرد. البته مردم فکر نکنند ما از این رستوران‌ها رفتیم یا از این غذا‌ها خوردیم. ما فقط شنیدیم.
حشره خواری در دستور کار سازمان ملل
انسان‌ها در حال منفجر کردن زمین هستند. جنگل تراشی میکنیم، رودخانه‌ها را خشک میکنیم، شکار میکنیم، جاده میکشیم و صید بی رویه انجام می‌دهیم. این موضوعات و مسائلی از این قبیل باعث شده تا سازمان ملل حشره خواری را به عنوان یک برنامه غذایی اصلی در دستور کار خود قرار دهد!
در تایلند و چین حشره خواری بیشتر مرسوم است
در کشور‌هایی مثل تایلند و چین یک نوع سوسک و جیرجیرک برای تغذیه وجود دارد که این نوع سوسک قالبا به صورت سوخاری طبخ و میل می‌شود. برخی مردم تصور می‌کنند این همان سوسکی است که در حمام خود مشاهده می‌کنند. زمانی که ما اطلاعی از فرهنگ غذایی دیگر کشورها نداریم، نباید غذای آن‌ها را مورد تمسخر قرار دهیم.
ایران سرزمین اول غذایی دنیاست
خارجی‌هایی که در ایران غذا خوردند می‌گویند ایران سرزمین اول غذایی دنیاست. ما باید بلد باشیم غذای کشور خودمان را چطور به دیگران معرفی کنیم. آن‌ها باید بدانند که ما شکم پرور نیستیم. آشپزی ایرانی، درمانی است. آشپزی ایرانی یک طب است. قورمه سبزی خوردن و پلو خورش خوردن در دهه‌های اخیر مرسوم شده، اما آشپزی اصیل ایرانی برای هر فصل یک غذای مناسب خودش را دارد.
خوراکی‌های سایر مناطق ایران و جهان را امتحان کنید
هر فرهنگ غذایی برای خودش قابل احترام است. من به همه توصیه می‌کنم در سفر‌های خود، چه داخلی و چه خارجی، این فرصت را به خود بدهند که غذا و خوراکی‌های سایر مناطق را امتحان کنند البته با رعایت فرهنگ غذایی و احکام فقهی‌ای.