وبا، میهمان ناخوانده آب و هوای گرم
به گفته برخی از متخصصان بیماریهای عفونی، وبا نوعی بیماری اسهالی حاد است که میتواند در عرض چند ساعت به سرعت در بدن تکثیر یافته و به مرگ فرد مبتلا منجر شود، بر همین اساس وبا، بیماری خطرناکی است که در صورت تشخیص و درمان به موقع منجر به مرگ و میر میشود و البته امروزه با شناسایی زودرس و درمان بیماران در قالب نظام مراقبت بیماریهای منتقله از آن و غذا مرگ و میر وبا به شدت کاهش یافته است.
*رشد میکروب وبا در هوای گرم
مسعود مردانی فوق تخصص بیماریهای عفونی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این زمینه میگوید: هر سال با گرم شده هوا شرایط برای رشد میکروب وبا در محیط فراهم شده و به همین جهت زمینه ابتلای افراد به این بیماری فراهم میشود.
وی اظهار میدارد: میکروب عامل وبا فقط در انسان ایجاد بیماری کرده و از طریق مصرف آب و مواد غذایی آلوده به مدفوع انسان آلوده سرایت میکند، همچنین ممکن است در مواردی از طریق انتقال انسان به انسان نیز صورت گیرد، از آنجایی که آب و مواد غذایی آلوده به مدفوع مهمترین راه ورود میکروب به بدن انسان بود، لذا در بحث پیشگیری از بیماری رعایت بهداشت فردی ضروری است.
مردانی تصریح میکند: اسهال حاد آبکی و ناگهانی، عطش فراوان، دل درد و دل پیچه از علائم بیماری وبا است و در صورت مشاهده چنین علائمی باید سریعتر به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کرد.
وی ادامه میدهد: شستشوی کامل سبزیجات از جمله پاکسازی، انگل زدایی، گند زدایی، شستشو و آبکشی، عدم استفاده از آبهای سطحی برای شرب و شستشوی ظروف، شستن دستها پیش از صرف غذا، عدم مصرف مواد غذایی تهیه شده توسط فروشندگان دورهگرد، شنا نکردن در آبهای آلوده و ... از جمله مهمترین اقدامات در پیشگیری از بیماری وبا است و با رعایت بهداشت فردی و عموم، میتوان وبا را مهار کرد.
مردانی خاطرنشان میکند: نظارت بیشتر بر تهیه و توزیع موادغذایی و آب مصرفی مردم نیز باید از سوی وزارت بهداشت و دانشگاههای علوم پزشکی برای مهار وبا در فصل گرما انجام شود.
*سبزیجات خام عامل مستعد کننده وبا
این متخصص بیماریهای عفونی اضافه میکند: مردم نیز باید توجه کنند که سبزیجات خام میتواند در زمره عوامل مستعد کننده ابتلاء به وبا باشد و برای آنکه از ابتلاء به بیماریهای منتقله از آب و غذا مانند وبا جلوگیری کرد باید بهداشت را رعایت کنند.
*آب یک دقیقه جوشانده شود
عباس رازی متخصص بیماریهای عفونی نیز در این زمینه میگوید: اطمینان از سالم بودن آب به منظور آشامیدن، پخت و پز، شستشوی ظروف و دستها از موارد مهم برای پیشگیری از وبا است و افراد آب را حداقل به مدت یک دقیقه بجوشانید وسپس استفاده کنند.
وی، کوتاه کردن ناخنها و شستشوی دستها با آب و صابون بعد از توالت رفتن، قبل از پخت و پز و خوردن مواد غذایی، خودداری از مصرف مواد غذایی غیرمطمئن و آب ناسالم در هنگام مسافرت و گردش، نگهداری مواد غذایی در یخچال به خصوص مواد غذایی خام و پخته شده باید بطور جداگانه نگهداری شوند و دفع بهداشتی فاضلابها و ممانعت از ورود آنها به رودخانهها و معابر، جلوگیری از ورود حشرات به ویژه مگس و سوسک به منزلرا از دیگر موارد بهداشتی مهم برای مهار بیماری وبا در فصل گرما عنوان کرد.
*نحوه سالم سازی سبزیجات
رازی میگوید: سبزیجات و میوهجات ابتدا شسشتو، انگلزدایی و ضدعفونی شده و سپس در یخچال نگهداری شوند و نحوه ضد عفونی سبزیجات آن است که ابتدا آنها را پاک کرده و با آب سالم شستشو داده به نحوی که فاقد گل و لای باشند، سپس به مقدار مناسب آب در ظرفی تمیز ریخته و به ازای هر لیتر آب ۳ الی ۵ قطره مایع ظرفشویی اضافه کرده و خوب بهم زده تا کف کند، بعد سبزی پاک شده و یا میوه را به مدت ۵ دقیقه در محلول آب و کف قرار داده و بعد از آن با آب سالم آبکشی شود با این کار تخم انگلها و باقیمانده مایع ظرفشویی از آن جدا میشود.
این متخصص بیماریهای عفونی تصریح میکند: برای ضدعفونی و از بین بردن میکروبها نصف قاشق چای خوری پودر پرکلرین را در ۳ تا ۵ لیتر آب در ظرف پلاستیکی یا شیشهای ریخته و بهم زده تا کاملاً حل شود، سپس سبزی و میوه شسته شده به مدت ۵ دقیقه در محلول ضدعفونی کننده قرارداده تا میکروبهای آن کشته شوند، بعدسبزی و میوه ضدعفونی شده را دوباره با آب سالم آبکشی کرده تا باقیمانده کلر از آن جدا شود و بدین وسیله سبزی و میوه سالم آماده مصرف است.
رازی یادآور میشود: سایر ضدعفونی کنندهها را میتوان از داروخانهها تهیه و دستور مصرف آن مطابق برچسب روی آن عمل کرد.
وی میافزاید: مردم باید از سلامت آب و غذای مصرفی خود اطمینان حاصل کنند و علاوه بر ضدعفونی میوه و سبزیجات، از موادغذایی بسته بندی استفاده کرده و از مصرف موادغذایی فله که سلامت آنها مورد تأیید نیست پرهیز کنند همچنین هنگام سفر و در استرحتگاهها از مصرف آبهای سطحی یا غیر شرب خودداری شود.
وی به زنان خانه دار توصیه میکند، قبل از تهیه و طبخ غذا دستهای خود را بشویند همچنین شست و شو دستها پس از استفاده از سرویس بهداشتی از نکاتی است که همه افراد باید به آن توجه داشته باشند تا از ابتلابه بیماریهای منتقله از آب و غذا به خصوص وبا پیشگیری کرد.
این پزشک تاکید میکند: با توجه به خطرناک بودن و پیشرفت سریع علائم کم آبی، بیمار باید به محض شروع اسهال به پزشک مراجعه کند تا بر اساس میزان کم آبی مایع درمانی خوراکی و یا در صورت نیاز تزریقی بر اساس دستور پزشک شروع شود.
رازی خاطرنشان میکند: استفاده از آب آشامیدنی سالم و بهداشتی، شستشوی سبزیجات، خودداری از مصرف آب غیر بهداشتی، شستن مکرر دستها با آب و صابون و نگهداری بهداشتی غذاهای خانگی برای پیشگیری از ابتلاء به وبا ضروری است.
رازی در مورد درمان بیماری وبا میگوید: تجویز آنتیبیوتیک مناسب توسط پزشک بر کاهش حجم و طول مدت اسهال اثرمطلوب داشته و دورهی عفونتزایی را کوتاه میکند.
وی اظهار میدارد: هیچ گونه داروی ضد اسهال، ضد استفراع و ضد اسپاسم بدون نظر پزشک نباید استفاده کرد و در صورت بروز اسهال شدید سریعاً به خانههای بهداشت یا مراکز بهداشتی درمانی مراجعه شود.