جدیدترین تاکتیک ضدبرجامی اروپا؛ پاسخ سنگین و کنایه‌آمیز تهران به فرانسه
روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت، ایران سلسله اقداماتی را برای پاسخ به نقض برجام از سوی آمریکا و ناتوانی اروپا در تضمین منافع برجامی ایران انجام داد. اقداماتی از قبیلِ تعلیق تعهد به رعایتِ محدویت‌های «نگهداری ذخائر اورانیوم غنی‌شده» و «ذخائر آب سنگین». البته تهران به اروپا یک مهلت ۶۰ روزه نیز برای اجرای تعهدات برجامی‌اش داد؛ مهلتی که اگر به پایان برسد و اقدامی از سوی اروپا رخ ندهد، ایران گام‌های بیشتری را برای از سرگیری فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای خود برخواهد داشت.
این اقدامات تقابلی ایران اگر چه وفق بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام بود، اما با اعتراض اروپایی‌ها مواجه شد؛ بگونه‌ای که اتحادیه اروپا در ادامه بدعهدی‌های خود پس از خروج آمریکا از برجام، طی بیانیه‌ای پذیرش هرگونه «ضرب‌الاجل» از جانب ایران برای اجرای تعهدات بانکی و نفتی را نیز رد کرد.
فرانسه، محرک برجام ستیزی اتحادیه اروپا
در این میان، فرانسوی‌ها که در جریان مذاکرات منتهی به برجام، نقش پلیس بد را ایفا می‌کردند و بار‌ها در روند مذاکرات با زیاده خواهی‌های خود کارشکنی کردند و اتفاقا بیشترین سود را از پسابرجام بردند! اکنون نیز محرک اصلی اروپایی‌ها برای برجام ستیزی هستند.
فردای اعلام ایران مبنی بر کاهش سطح تعهدات برجامی‌اش به سبب نقض عهد‌های آمریکا و اروپا، فلورنس پارلی وزیر دفاع فرانسه، طی سخنانی به تصمیم ایران واکنش نشان داد و گفت: ممکن است تحریم‌های اروپا علیه ایران تجدید شود!
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز اخیرا در واکنش به افزایش ۴ برابری ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم، بدون اشاره به نقض‌عهد‌های مکرر اروپا در قضیه برجام، اعلام کرده که ایران باید به صورت کامل به توافق هسته‌ای پایبند باشد!
پاسخ کنایه آمیز مسئول ایرانی به زیاده‌خواهی فرانسوی‌ها
البته سید عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان به این سخنان همتای فرانسوی‌اش با کنایه سنگین! واکنش نشان داد و گفت «جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد دقیقا به همان شکلی که فرانسه و شرکای اروپایی آن در طول یک سال گذشته از برجام حمایت کرده و آنرا اجرا کرده‌اند، با تمام توان از برجام حمایت نموده و تمام تلاش خود را - درست مانند فرانسه - برای اجرای آن بکار گیرد. فکر می‌کنیم حتما چنین رفتاری باید برای فرانسوی‌های مدعی حمایت از برجام کاملا قانع کننده باشد».
بهانه تراشی به سَبکِ فرانسوی!
از سویی دیگر، برونو لومیر وزیر دارایی فرانسه اخیرا در یک نشست خبری ضمن اشاره به تصمیم ایران مبنی بر متوقف کردن برخی تعهدات خود در برجام و مهلت ۶۰ روزه به کشور‌های اروپایی در راستای اجرای تعهدات مالی و نفتی خود گفت که اروپا تسلیم اولتیماتوم‌ها از سوی تهران نخواهد شد!
وزیر دارایی فرانسه بدون اشاره به اهمال اروپایی‌ها در پیشبرد فرایند‌های مرتبط با شرکت اینستکس جهت مراوده مالی با ایران، با بهانه تراشی برای شانه خالی کردن از مسئولیت برجامی اروپا، گفت که اروپایی‌ها به خاطر سازوکار تجارت با ایران و راه اندازی اینستکس، تحت فشار سنگین آمریکا قرار گرفته‌اند.
اروپایی‌ها هنوز در قضیه برجام، چهره فریبکارانه واقعی خود را نشان نداده‌اند
در همین رابطه، محمد صادق کوشکی به خبرنگار میزان می‌گوید صحنه روابط بین‌الملل، صحنه «هوشیاری حداکثری» است که در آن، تمام بازیگران با حداکثر توان، منافع خود را جستجو می‌کنند؛ لذا هر مجموعه و دولتی در این صحنه از خود نقطه ضعف نشان دهد، طبیعتا آماج حملاتی از جنس فریب و خدعه قرار می‌گیرد.
از نظر این تحلیلگر مسائل سیاسی، با توجه به جنس و ماهیت اقدامات دولت‌ها در عرصه روابط بین‌الملل، چنانچه طرفی در این عرصه دچار خوشبینی مفرط و نگاه و رویکرد توهمی و تخیلی شود، باید هر آن منتظر انواع و اقسام خدعه‌ها و بدعهدی‌ها باشد.
کوشکی معتقد است متاسفانه ظرف ۶ سال گذشته، نگاه و رویکردی غیرواقع‌بینانه و مبتنی بر خوشبینی به طرف غربی در دستگاه سیاست خارجی ما تسلط داشت؛ بگونه‌ای که سیاستمداران غربی مظهرِ وفای به عهد معرفی شدند و قول و حرف‌شان به عنوان تضمین درنظر گرفته شد.
وی با بیان اینکه اروپایی‌ها هنوز در قضیه برجام، چهره فریبکارانه واقعی خود را نشان نداده‌اند، تصریح کرد: اروپایی‌ها ید طولایی در بکارگیری روش‌های خدعه‌آمیز و فریبکارانه در عرصه روابط بین‌الملل دارند و حداکثر توان و ظرفیت خود را به انضمام سیاست‌های فریبکارانه برای تامین منافع خود بکار می‌گیرند و در این بین توجهی به منافع طرف مقابل ندارند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی یادآور شد مختصات و معیارهای کنشگری در روابط بین‌الملل ایجاب می‌کند که هر کشوری در نهایت بدبینی با طرف‌های مذاکره کننده، مواجه شود؛ بویژه وقتی طرف مقابل، اروپایی‌هایِ پرسابقه در بدعهدی و خدعه‌گری هستند.
شوخی تلخ اروپایی‌ها
بهانه تراشی و رویکرد طلبکارانه مسئولان فرانسوی در شرایطی است که کانال مالی اروپایی برای مراوده اقتصادی با ایران موسوم به اینستکس با تاخیر‌های بسیار و ۱۰ ماه پس از نقض برجام توسط آمریکا در بهمن سال ۹۷ آن هم به طور ناقص راه‌اندازی شد و تاکنون کانال مالی مزبور اقدامی در جهت خنثی‌سازی تحریم‌های ضدبرجامی آمریکا علیه ملت ایران انجام نداده است. کانالی که به تعبیر مقام معظم رهبری بیشتر به یک شوخی تلخ شبیه است.
ابراز تاسف؛ تنها کاری که اتحادیه اروپا می‌کند
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان چندی پیش گفته بود یک سال است که آمریکا، اروپا و بقیه جهان را آزار میدهد و تنها کاری که این اتحادیه می‌تواند انجام دهد ابراز تاسف است. اتحادیه اروپا به جای درخواست از ایران برای اینکه در مقابل یک توافق چندجانبه به‌طور یک‌جانبه ثابت قدم بماند، باید به تعهداتش عمل کند که عادی سازی روابط اقتصادی یکی از آنهاست.
بدبینی ایرانی‌ها به اروپا
سید کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی کشورمان نیز در جریان سفر اخیر خود به فرانسه و دیدار با رئیس کمیسیون روابط خارجی مجلس ملی فرانسه گفت که مردم ایران نسبت به اروپا به دلیل اجرا نکردن تعهدات برجامی آنها و تبعیت از سیاست‌های تحریمی ترامپ و تن دادن به تصمیم‌های فراملیتی آمریکا به‌شدت بدبین هستند.
به هر ترتیب باید دید ظرف ۴۵ روز آینده که فرصت اروپایی‌ها برای تضمین کامل منافع برجامی ایران به پایان می‌رسد، چه تحولی صورت می‌گیرد؛ البته آنطور که از برآیند رفتار و مواضع اروپایی‌ها آشکار است، آنها قصد اقدامی عملی در زمینه تضمین منافع برجامی ایران را ندارند، چرا که وارد فاز بهانه‌تراشی و طلبکاری و زیاده‌خواهی شده‌اند؛ امری که در رفتار و مواضع اخیر مسئولان فرانسوی مشهود است.
بیشتر بخوانید:
حرف درمانی؛ استراتژی برجامی اروپا!/ «ابراز تأسف»؛ تنها کاری که اروپا می‌کند