ماه مبارک رمضان بستر بجا آوردن اعتکاف را فراهم میکند/از خواندن صحیفه سجادیه در این شبها غافل نشویم
حجت الاسلام و المسلمین مسعود آذربایجانی عضو هیات علمی گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگی گفت: اعتکاف یک عمل عبادی است و عبادتی تلقی میشود که باید به قصد قربت خداوند و ارتباط بیشتر و عمیقتر با خداوند انجام شود.
وی درباره فلسفه اعتکاف در ماه مبارک رمضان بیان کرد: از آنجا که یکی از ارکان این عبادت روزهداری است و در ماه مبارک رمضان این امر با قصد نزدیکی به خداوند انجام میشود، زمینه اعتکاف در این روزها فراهمتر است.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم تاکید کرد: مسئله دوم در اعتکاف، هدف آن است که اهمیت بسیار زیادی هم دارد، زیرا قصد اصلی این امر مراقبه درونی و بازگشت به درون با هدف ایجاد زمینه تحول معنوی انسان است.
وی افزود: اعتکاف یک نوع عزلت و جداشدن در زائر است و همانطور که خداوند به اصحاب کهف میفرماید: «فَأْوُوا إِلَى الْکَهْفِ» یعنی جدا شوید که زمینه هدایت برایتان فراهم شود یا به حضرت ابراهیم (ع) اعتدال را مقدمه برای هدایت معرفی میکند، گوشه نشینی برای راهنمایی شدن به مسیر درست لازم است.
آذربایجانی ادامه داد: ما در شلوغیها و گرفتاریهای مربوط به زندگی روزمره به قدری غرق میشویم که خود اصلی مان را فراموش میکنیم و همین امر مانع از رسیدن به اهداف معنوی ما میشود.
وی تصریح کرد: اعتکاف رسیدن به اهداف معنوی را وقتی تامین میکند که افراد پیش از دهه سوم ماه مبارک رمضان موفق به اعتکاف شدهاند و زمینه روانی را برای این عمل عمیقتر فراهم کرده باشند.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم بیان کرد: اعتکاف زمینهای برای خودیابی و مراقبه درونی است و باعث میشود انسان نقابهای موقعیت اجتماعی را با مشارکتها کنار زند تا خود واقعیاش را پیدا کند؛ با خودش کنار بیاید، مشکلاتش را رفع کند و برای صعود به سمت حضرت حق مهیا شود.
وی اظهار کرد: راز و نیاز، دعاها، تلاوت آیات قرآن و مهمتر از همه گوشه نشستن و توجه به حال خود از مناسک مربوط به اعتکاف است.
آذربایجانی عنوان کرد: نکته سوم این است که اعتکاف معمولا در مسجد جامع باید برپا شود که همین امر هم نکته لطیفی دارد و آن این است که وحدت در کثرت و عزلت در کنار جمع را میطلبد بنابراین گفته میشود برای اعتکاف کسی حق ندارد در مسجد خلوت رود بلکه باید حتما این اعمال در مسجد جامع انجام شود.
وی تصریح کرد: هدف کسی که به اعتکاف میرود مفید بودن در جامعه است یعنی فرد میخواهد از معنویت قدرتی پیدا کند که قدمهای استوارتری را به نفع جامعه بر دارد به طوریکه حتی بخشی از اعتکاف به مذاکرات علمی و یافتن راهکارها برای مفید بودن در جامعه منتهی میشود.
عضو هیات علمی گروه روانشناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم درباره تاثیر دعاهایی که در اعتکاف قرائت میشود در حال و هوای معنوی بیان کرد: با دعاهایی که از امام سجاد (ع) سفارش شده مثل دعای صحیفه سجادیه یک نوع روانکاوی روح انسان است، یا دعای ابوحمزه ثمالی که یک نوع کاووش در وضعیت روحی و معنوی انسان ایجاد میکند که چه موانعی در حال ما است.
وی خاطرنشان کرد: از دعاهای صحیفه سجادیه میتوان برای تجزیه و تحلیل روحی و شناخت بهترمان استفاده کنیم.