اکتشافی غیرمنتظره در ماه
" حوضه قطب جنوب-آیتکن" نام یک دهانهٔ برخوردی بر روی سطح کره ماه است.
این دهانه در سمت پنهان ماه جای گرفته و یکی از بزرگترین دهانههای برخوردی در تمام سامانه خورشیدی به حساب میآید. قطر این دهانه، در حدود ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر و ژرفای آن به ۱۳ کیلومتر میرسد.
پیش از این یک نظریه راجع به هسته ماه نشان داد که ماه در گذشته به اندازهی امروزی خود سرد و مرده نبوده. در عوض به احتمال زیاد در ابتدا یک سنگ مرمر گداخته پر از اقیانوسهای ماگما بوده است.
این ماگماها به مرور زمان سرد شدهاند و مواد معدنی سنگینتر را تهنشین کردهاند.
مواد معدنی با چگالی کمتر هم به لایههای بالایی راه یافتهاند و لایههایی را در ماه ایجاد کردهاند.
پوسته که بالاترین لایه ماه است، عمدتاً از سیلیکات آلومینیوم و یا پلاژیوکلاز تشکیل شده است و ۹۸ درصد پوسته ماه را پلاژیوکلاز در برمیگیرد.
فرودگر " چانگ-ای -۴" پس از فرود در نیمه مذکور، کاوشگری به نام "یوت و-۲"(Yutu-۲) را به ماه فرستاد که مجهز به یک طیف سنج است که نورهای بازتابی را اندازه میگیرد.
پس از آن محققان هم توانستند با استفاده از مطالعه نور بازتاب شده از سطح ماه مواد معدنی سطح ماه را شناسایی کنند و ترکیبات شیمیایی آنها را بشناسند.
این کاوشگر به جای دیدن میزان زیادی پلاژیوکلاز، وجود مقدار توجهی از مواد "اولیوین" و " پیروکسن" را شناسایی کرد.
چون انتظار میرود که این مواد در بخشهای عمیقتر گوشته وجود دارد، محققان حدس میزنند که حاصل برخورد یک شهاب سنگ با سطح ماه باشند.
گرچه پیش از این در مأموریتهای ناسا و روسیها و فرود انسان روی ماه نمونهبرداری هم انجام شده است ولی پیش از این هیچ پژوهشی راجع به "گوشته ماه" صورت نگرفته نبود.
بنابراین مأموریت این کاوشگر چینی بسیار حائز اهمیت است. ولی به دلیل پیچیدگیهای مطالعه مواد معدنی ماه، برای رسیدن به درک بهتر و کاملتر از گوشته ماه، مطالعات بیشتری نیاز است.
منبع: ایسنا