از افطاری سبک تا سحری مقوی
افطارهای سبک
غذای سبک و مختصر مثل شیرگرم، فرنی و شیر برنج هنگام افطار و استفاده از سبزیها و میوهها و زیاده روی نکردن در مصرف مواد غذایی شیرین، از جمله نکات مهم تغذیهای دراین ماه است.
آب سرد هرگز!
یکی از عادات غذایی غلط روزه داران، این است که به دلیل تشنگی زیاد افطار را با آب یا نوشیدنیهای سرد شروع میکنند، اما توصیه میشود افطار را با نوشیدنیهای گرم یا ولرم مانند آب ولرم، چای کم رنگ و شیرگرم آغازکنند. خرما یا کشمش سبب کنترل اشتها میشود و از پرخوری هنگام افطار ممانعت میکند. خرما در ماه مبارک رمضان در تنظیم قند خون بسیار مفید است و توصیه میشود در وعده افطار تا حد امکان ۳ تا ۵ عدد خرما مصرف شود. استفاده متناوب از غذاهای گرم و سرد در سفره افطار، علاوه بر این که معده را دچار مشکل میکند به دندانها نیز آسیب میرساند. به آرامی روزه خود را با یک عدد خرما یا کمی نمک و نوشیدنی گرم خاکشیر یا آب ولرم آغاز کنید و بعد از آن چند لقمه نان وپنیر و سبزی میل کنید و بعد از فاصلهای که بین مایعات و غذاهای جامد میدهید، به معده فرصت شناسایی ماده غذایی را بدهید. سوپ حلیم و آش هم مناسب است به شرطی که در خوردن آن زیاده روی و هر روز از آن میل نکنید بلکه به تناوب، از این پیش غذاها میل کنید به عنوان مثال ۲ یا ۳ شب در میان. مصرف آب زیاد هنگام صرف افطار سبب اختلال در هضم مواد غذایی میشود، بعد از صرف سحری نیز بسیاری از هموطنان عزیز از بیم تشنگی در طول روز مقدار فراوانی آب مینوشند که عادت صحیح غذایی نیست.
سحری مقوی
در وعدههای سحر تا حد امکان به جای مصرف انواع شیرینیها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی هستند، از مواد غذایی طبیعی شیرین مثل خرما، کشمش و انواع میوه استفاده شود؛ افراط در مصرف انواع شیرینی، چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت. از نوشیدن بیش از اندازه چای در وعده سحری اجتناب کنید، چون چای باعث افزایش دفع ادرار و از دست رفتن نمکهای معدنی موردنیاز بدن شما در طول روز میشود. روزه داران باید از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر بپرهیزند، زیرا این قبیل مواد، دیر هضم هستند و سبب میشوند هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند. به طور کلی توصیه میشود به جای غذاهای چرب و سرخ کرده از غذاهای آب پز و بخارپز استفاده شود. بهتر است بدون سحری روزه نگیریم، به خصوص در نوجوانان، روزه بدون سحری توصیه نمیشود، زیرا این موضوع سبب افت شدید قند خون و تحلیل عضلانی میشود که بسیار زیان آور است و در حقیقت شام کامل در آخر شب، به هیچ عنوان نمیتواند جایگزین سحری شود. بهتر است کربوهیدراتهای مرکب در سحر مصرف شود چرا که مدت بیشتری هضم آن طول میکشد و باعث میشود شما کمتر گرسنه شوید؛ حلیم منبع عالی پروتئین و خرما نیز منبع عالی قند، فیبر کربوهیدرات، پتاسیم و منیزیم است.
فاصله افطار تا سحر
مغزها غنی از پروتئین و فیبر و دارای حداقل چربی است. موز نیز یک منبع خوب پتاسیم، منیزیم و کربوهیدرات است، ضمن این که مصرف زیاد آب یا آب میوه در صورت امکان در فاصله بین افطار و قبل از خواب، باعث تأمین آب مورد نیاز بدن میشود.
گاهی اوقات افراد میخواهند با حذف وعده سحر به کاهش وزن بیشتری دست پیدا کنند که این کار ۱۰۰ درصد اشتباه است.
قابل توجه نوجوانان
وعده سحری باید شبیه وعده ناهار باشد به ویژه برای دانش آموزان، کارمندان و کارگران و کسانی که میخواهند طی روز فعالیت قبلی خود را داشته باشند. در وعده سحر بهتر است از کربوهیدراتهای پیچیده مانند نانهای سبوس دار، برنج قهوهای و همچنین میوه و سبزی فراوان استفاده کنیم، چون این مواد دیرتر از معده تخلیه میشوند و تا ساعات طولانی تری از روز، آب را در اختیار بدن قرار میدهند و کمتر احساس تشنگی میکنیم.
خوردن دسرهای خیلی شیرین، غذاهای شور و سرخ کرده را توصیه نمیکنیم، چون علاوه بر سوء هاضمه، ایجاد تشنگی خواهند کرد.
پلوهای مخلوط با گوشت، حبوبات و سبزیجات انواع استانبولی و دمپخت ها، گزینههای مناسبی برای وعده سحر هستند. خوردن دوغ صنعتی که به آن نمک بیشتری اضافه میشود، نوشابههای گاز دار و شربتها بر خلاف تصور، منجر به تشنگی بیشتری در ساعات اولیه روز خواهد شد و نوشیدن قهوه و چای زیاد نیز به دلیل ادرار آور بودن، در ساعات اولیه روز آب بدن را دفع خواهند کرد. قطعا نخوردن و ننوشیدن در روزهای گرم سخت است، اما شما را صبور میکند وتاثیر بسیار مطلوبی بر روح و روان شما دارد. گاهی ممکن است خانوادهها نگران سلامت فرزند خود باشند که به عنوان مثال به کلیه آنها آسیب برسد. در این شرایط میتوانند با پزشک خود مشورت کنند و از رساله یا دفتر پاسخ گویی به احکام مرجع تقلیدشان کمک بگیرند.
حذف وعده سحر به دلیل طولانی شدن گرسنگی و کاهش قند خون، منجر به کاهش یادگیری، کاهش حافظه، خستگی، خواب آلودگی و تشنگی در طول روز خواهد شد و به دلیل تجزیه ناقص چربیها منجر به بوی بد دهان در ساعت پایانی روز میشود