سفر ظریف به کره شمالی؛ راهبردی و هسته‌ای یا معمولی و دیپلماتیک؟
برخی تحلیلگران با ایجاد ارتباط بین سفر برنامه‌ریزی شده ظریف به مسکو و سپس پیونگ یانگ و از طرفی رایزنی‌های پوتین و اون، عنوان می‌کنند که انتخاب زمان کنونی برای ملاقات میان ظریف و مقامات کره شمالی نمی‌تواند تصادفی باشد.
اعلام این خبر در حالی است که هفته گذشته «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی در مسکو با پوتین دیدار کرد. همچنین قرار است به زودی ظریف نیز برای رایزنی‌های دوجانبه عازم روسیه شود. از این رو خبر سفر قریب‌الوقوع وزیر امور خارجه کشورمان به پیونگ یانگ مورد توجه ویژه رسانه‌ها قرار گرفت.
در همین راستا «جواد منصوری» سفیر سابق ایران در چین به خبرنگار میزان گفت: «وزیرخارجه کره شمالی مرداد سال گذشته به تهران آمد و با مقامات عالی رتبه کشور دیدار کرد. از این لحاظ سفر ظریف به پیونگ یانگ یک اتفاق عادی می‌تواند تلقی شود ضمن آنکه این سفر بایستی زودتر انجام می‌شد. نکته مهم در این خصوص قرار داشتن دو کشور در جبهه واحدی در مقابل آمریکا است و لذا به نظر می‌رسد یکی از موضوعات مورد گفت‌وگو، مذاکرات هسته‌ای و نحوه مقابله با فشار‌های آمریکا خواهد بود.»
همچنین در این خصوص «نعمت‌الله ایزدی» مدیر کل پیشین آسیای شرقی و اقیانوسیه وزارت امور خارجه با بیان اینکه سفر ظریف به کره شمالی رویدادی معمولی است، اظهار داشت: «کره شمالی و ایران روابط دیرینه‌ای دارند. ما مدت‌هاست سفری در این سطح به این کشور نداشتیم و از طرفی این یک سفر عقب افتاده است که ظریف بنا دارد آن را انجام دهد.»
وی تصریح کرد: «در دوران دفاع مقدس، کره شمالی بخشی از نیاز‌های تسلیحاتی، فنی و آموزش نظامی ما را تامین می‌کرد. این کمک‌ها در این چهار دهه ادامه یافت و براین اساس ایران تلاش دارد نشان دهد دوستان خود را در شرایطی که با مشکل روبرو می‌شوند، فراموش نمی‌کند. با این حال به دلیل تفاوت و عدم سنخیت در نوع مسائل هسته‌ای دو کشور، نمی‌توان گفت هدف ظریف از این سفر صرفا گفت‌وگو حول موضوعات هسته‌ای است؛ هرچند که ممکن است در این رابطه صحبت‌هایی انجام شود.»
هدف اصلی ظریف: تقویت روابط دوستانه ایران و کره شمالی
سفیر سابق ایران در روسیه خاطر نشان کرد: «کره شمالی کشوری نیست که بتواند در حل مشکلات ما کاری انجام دهد و بر این اساس من تصمیم وزارت خارجه برای برنامه‌ریزی این سفر را چندان مرتبط با مسائل روز نمی‌دانم. اقتصاد و تجارت کره شمالی نمی‌تواند راهگشای مشکلات ایران باشد. زیرا صادرات ما مورد نیاز بازار این کشور نیست و البته چین به عنوان اداره کننده اقتصاد کره شمالی، رقیب جدی در این حوزه محسوب می‌شود و از این رو جایی برای ایران وجود ندارد. همچنین بعد مسافت نیز باید در این مساله مد نظر قرار گیرد.»
بر این اساس ایزدی هدف کلی سفر ظریف به پیونگ یانگ را اقدامی در جهت حفظ دوستی بین دو کشور دانست و تاکید کرد: «تهران بنا دارد به دوستان خود نشان دهد در زمان عسرت و سختی که این کشورها بدان دچار هستند، آن‌ها را فراموش نمی‌کند.»
با این حال برخی از تحلیلگران با ایجاد ارتباط بین سفر برنامه‌ریزی شده ظریف به مسکو و سپس پیونگ یانگ و از طرفی رایزنی‌های پوتین و اون، عنوان می‌کنند که انتخاب زمان کنونی برای ملاقات میان ظریف و مقامات کره شمالی نمی‌تواند تصادفی باشد. بعضی از کارشناسان از احتمال شکل‌گیری بلوک‌بندی جدیدی میان سه کشور علیه آمریکا سخن گفته‌اند.
در این رابطه «اسماعیل بشری» کارشناس مسائل شبه جزیره کره به خبرنگار میزان گفت: «بلوک‌بندی به وجود نمی‌آید، اما می‌تواند باعث ایجاد جبهه مقاومت جدیدی علیه آمریکا شود. در شرایطی که آمریکا در نظر دارد با تحت فشار گذاشتن سایر کشورها، صادرات نفتی ایران را صفر کند، جمهوری اسلامی هم سعی دارد با تقویت مناسبات دیپلماتیک این اقدامات را خنثی سازد. از این رو شاهد برنامه سفر‌های ظریف به کشور‌های همسایه، روسیه و کره شمالی هستیم.»
وی هدف ظریف از سفر به پیونگ یانگ را تشویق مقامات کره شمالی برای ایستادگی در برابر فشار‌های دولت ترامپ در حوزه مسائل هسته‌ای دانست و تصریح کرد: «این دیدار می‌تواند مواضع کره شمالی را قوی‌تر کند تا در نهایت آمریکا متوجه شود نمی‌تواند با یکجانبه‌گرایی و سیاست فشار کشورها را وادار به اطاعت از خود کند.»
اما امیر «محمدحسن نامی» وابسته نظامی سابق کشورمان در کره‌شمالی که به مدت ۴ سال و نیم در پیونگ‌یانگ حضور داشت، در همین زمینه به خبرنگار میزان گفت: سفر روز‌های آینده وزیر امور خارجه کشورمان به کره‌شمالی می‌تواند سفری راهبردی و نویدبخش یک بلوک‌بندی جدید در جهان باشد. بدون تردید تغییر دیپلماسی کره‌شمالی موقعیت جدیدی را در عرصه بین‌المللی ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد به زودی باید شاهد شکل‌گیری یک بلوک جدید در جهان باشیم که این بلوک می‌تواند شامل کشور‌هایی مثل روسیه، چین، ایران و کره‌شمالی باشد.
وابسته نظامی سابق جمهوری اسلامی ایران در کره‌شمالی، تاکید می‌کند: من تا حدود زیادی با روحیات مردم کره‌شمالی آشنا هستم و اطمینان داشتم که آن‌ها هیچگاه با آمریکایی‌ها کنار نخواهند آمد. امروز کره‌شمالی متوجه قابل اتکا نبودن آمریکا شده است. کره شمالی فهمیده است که آمریکا به تعهداتش پایبند نمی‌ماند. امروز برای همگان اثبات شده است که آمریکایی‌ها تابع مقررات نیستند و اغلب اوقات بر مبنای زور و قلدری و قدرت‌نمایی حرکت می‌کنند. آمریکایی‌ها زبانی را جز زبان زور نمی‌فهمند و این فرهنگ آن‌ها در فیلم‌های هالیوودی نیز نمایان است. ما در فیلم‌های هالیوودی می‌بینیم که وقتی یک نفر نیمه جان است، باز هم یکی از راه می‌رسد و تیر خلاص را به او شلیک می‌کند.
دستیابی به سیاست‌های همسو میان ایران، کره شمالی و روسیه
بنابراین به نظر می‌رسد افزایش تحرکات دیپلماتیک وزارت خارجه در هفته‌های اخیر و برنامه‌ریزی برای سفر به مسکو و پیونگ یانگ، علاوه بر تاکید بر مراودات دوجانبه با کشور‌های دوست، اقدامی در جهت تقویت مواضع ضد آمریکایی باشد. زیرا واشنگتن همانطور که با بهانه قرار دادن بحث هسته‌ای در حال تشدید فشار بر ایران و کره شمالی است، در مساله سلاح‌های استراتژیک نیز با روسیه وارد تنش شده است. از این رو اگرچه نمی‌توان از تشکیل راهبرد مشترک در این حوزه سخن گفت، اما احتمالا یکی از اهداف ظریف از سفر به کره شمالی، استفاده از شرایط موجود برای رسیدن به سیاست‌های همسو با پیونگ یانگ باشد.
بنابراین به نظر می‌رسد افزایش تحرکات دیپلماتیک وزارت خارجه در هفته‌های اخیر و برنامه‌ریزی برای سفر به مسکو و پیونگ یانگ، علاوه بر تاکید بر مراودات دوجانبه با کشور‌های دوست، اقدامی در جهت تقویت مواضع ضد آمریکایی باشد. زیرا واشنگتن همانطور که با بهانه قرار دادن بحث هسته‌ای در حال تشدید فشار بر ایران و کره شمالی است، در مساله سلاح‌های استراتژیک نیز با روسیه وارد تنش شده است. از این رو اگرچه نمی‌توان از تشکیل راهبرد مشترک در این حوزه سخن گفت، اما احتمالا یکی از اهداف ظریف از سفر به کره شمالی، استفاده از شرایط موجود برای رسیدن به سیاست‌های همسو با پیونگ یانگ باشد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *