رفتن به مصر خیلی هم سخت نیست؟ / مصر در قلب ایران

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ، روستایی از توابع شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان است. این روستا در دشت کویر ایران و در ۴۵ کیلومتری شرق جندق و در ۶۰ کیلومتری شمال خور واقع شده‌است. روستای مصر یا کویر مصر درست در میانه راه دامغان به نائین و اصفهان قرار دارد. مصر به همراه دو روستای بسیار کوچک دیگر به نام‌های امیرآباد و فرحزاد دریک خط شمالی– جنوبی به طول حدود ۶ کیلومتر واقع شده‌اند. این روستا یکی از مناطق جذاب گردشگری ایران به‌حساب می‌آید و نام دریای شنی کویر مصر برای بسیاری از طبیعت‌گردان آشناست. بخشی از فیلم خیلی دور، خیلی نزدیک در این روستا فیلم‌برداری شده‌است.

این روستا یکی از مناطق جذاب گردشگری ایران به حساب می‌آید و نام دریای شنی کویر مصر برای بسیاری از طبیعت گردان آشناست. بخشی از فیلم خیلی دور، خیلی نزدیک در این روستا فیلم برداری شده است.

معماری روستا دارای ویژگی‌های جالبی است. معماری همان معماری درون گرای ایرانی است. اما عنصر ایوان از عناصر جدایی ناپذیر در معماری مصر است. در خانه‌های مصر پس از ورود از درگاه از دالانی عبور کرده سپس با چرخشی ۹۰ درجه‌ای به میانسرا یا همان حیاط می‌رسید. همه‌ی خانه‌ها تک ایوانی است که البته شاه نشین تلقی می‌شود.

پوشش ایوان یادآور معماری دوره ساسانی با قوس هاس مازه دار مانند طاق کسری است. روستای مصر با دو روستای بسیار کوچک دیگر به نام‌های امیرآباد و فرحزاد دریک خط شمالی– جنوبی به طول حدود ۶ کیلومتر واقع شده اند.

در ورودی روستا دو تاق کوچک مقابل هم قرار دارد که داخل یکی ژنراتور بزرگی وجود دارد که برق مصر و روستای هم جوار آنرا (فرحزاد) از این طریق تامین می‌شود و دیگری تنها مغازه‌ی روستاست که مجهز به خط تلفن ثابتی است که ارتباطات مخابراتی ساکنان یا احیانا مسافران را برقرار می‌کند. خانه‌های روستا، مسجد و دبستان نیز در دوطرف خیابان اصلی قرارگرفته اند که جوی آبی که از قنات سرچشمه گرفته است آن‌ها را از هم جدا کرده است. برق روستا در گذشته به دلیل عدم قرارگرفتن درشبکه‌ی سراسری از ۵ صبح تا ۱۰:۳۰ شب متصل بوده وراس ساعت ۱۰:۳۰ برق و صدای موتور برق قطع می‌شد. اما هم اکنون درتمام طول ۲۴ ساعت برق روستا وصل است البته در فرحزاد سکوت بیشتر از مصر است، چون صدای نهیب ژنراتور دیزلی شنیده نمی‌شود.

نقاط دیدنی:

منطقه امیر آباد در فاصله ۲ کیلومتری روستا دارای تپه‌های شنی و پوشش گیا‌های غنی از درختچه‌های گز، تاق و نخل‌های زیبا است که مناظر بسیار زیبایی را پدید آورده است.

روستای فرحزاد در شمال روستای مصر دارای نخلستان‌های زیبا می‌باشد که توسط شن‌های روان محصور گشته است.

نیزار مصر در ۶ کیلومتری شرق مصر قرار دارد که در اثر آب چشمه‌ای زیبا پدید آمده است. این نیزار دارای نی‌های بلند است که ارتفاع بعضی از آن‌ها به ۴ متر می‌رسد. چشمه این نیزار آبشخور حیوانات منطقه است.

روستای امیرآباد

در فاصله ۲ کیلومتری روستای مصر قرار دارد که دارای تپه‌های شنی و پوشش گیا‌های غنی از درختچه‌های گز، تاق، نخل‌های زیباست و فقط محلی است برای کشاورزی اهالی روستای مصر. آنجاست که آدمی پی به سخت کوشی مردمان کویر می‌برد. در روستای امیرآباد بوی باغ ایرانی حس می‌شود گویی به شمال کشور آمده‌ای هوایی مطبوع و دلپذیر، خرمن‌های گندم و جو و در بهار بوی گل سنجد است که توجه آدمی را جلب می‌کند.

روستای فرحزاد

با عبور از داخل روستای مصر به طرف شمال و پیمودن حدود ۳ کیلومتر مسافت از بین نخلستان‌ها و مزارع روستای مصر، و مزارع اطرافش، به آخرین نگین و محل مسکونی کویر در این منطقه یعنی روستای فرحزاد می‌رسیم که تنها ۲ خانوار با جمعیت ۲۰ نفر در آن ساکن است. فرحزاد پایان مسیر است و دیگر ادامه راه از طریق خودرو امکان پذیر نیست، در این منطقه است که ناگهان ظاهرا آثار حیات را دیگر نمی‌بینی، کویر است و کویر. قدمت روستای فرحزاد کمتر از ۶۰ سال می‌باشد و دارای نخلستان‌هایی زیباست که توسط شن‌های روان محصور گشته است.

نیزار مصر در ۶ کیلومتری شرق مصر قرار دارد که در اثر آب چشمه‌ای زیبا پدید آمده است. این نیزار دارای نی‌های بلند می‌باشد که ارتفاع بعضی از آن‌ها به ۴ متر می‌رسد.

از دیگر نقاط دیدنی این منطقه می‌توان به دریاچه نمک خور و کویر طبقه واقع در ۵۰ کیلومتری جاده خور-طبس، روستای گرمه، روستای محمدآباد کوره گز، روستای عروسان، روستای فرحزاد، جاده کاروان گذر عروسان-بیدستان، جاده آف رود ابراهیم زهرا، ریگ کله و کویر مرکزی اشاره کرد.

از دیدنی‌های اطراف این روستا میتوان به چال سلکنون، نیزار مصر، دریاچه نمک سلکنون، تخت عباسی، تخت عروس و رمل‌های ماسه‌ای اطراف روستا اشاره کرد.

دریاچه نمک سلکنون و چال سلکنون کویر مصر:

چال سلکنون در موقعیت N۳۴۰۷۱۵ و E۵۴۴۶۶۶ در استان اصفهان، در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران و در شمال روستای مصر واقع شده است. چال‌ها به مناطقی اطلاق می‌گردد که نسبت به مناطق اطراف دارای ارتفاع کمتری بوده و حالت فرورفتگی در زمین دارند. چال سلکنون فرورفتگی زیبایی است که توسط تپه‌های شنی محصور گردیده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. در قسمت درونی چال سلکنون باتلاق کوچکی وجود دارد. زمین‌های دیواره چال پوشیده از سنگریزه و دارای شیبی مایل در حدود ۳۰ درجه است. در کف فرورفتگی جنس خاک تیپیک مناطق کویری و از جنس خاک‌های قلیایی است. کف گودال فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و تپه‌های ماسه‌ای پراکنده‌ای در آن به چشم می‌خورد.

علت نامگذاری این منطقه به سلکنون، سیل ویرانگر سال ۱۳۵۵ روستای مصر بوده است که در این منطقه دریاچه عظیمی ایجاد کرده است. لغت سلکنون ساده شده لغت سیل کنون است که به این منطقه اتلاق می‌گردد.

نیزار روستای مصر:

نیزار مصر در ۶ کیلومتری شمال شرقی روستای مصر و ۲ کیلومتری شرق روستای فرحزاد در شمال شرقی استان اصفهان واقع شده است. موقعیت جغرافیایی نیزار E۵۴۴۸ و N۳۴۰۵ است. محصور شدن نیزار توسط شن‌های روان، جلوه منحصر به فردی به آن داده است. این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش کویر منطقه است. ارتفاع نی‌ها در پاره‌ای از موارد به ۴ متر هم می‌رسد. نیزار مصر مکان مناسبی برای عکاسی از حیات وحش کویر است.
علت پیدایش این نیزار و چشمه آن سیل ویرانگر روستای مصر در سال ۱۳۵۵ بوده که باعث ایجاد دریاچه بزرگی در مکان نیزار فعلی شده است.

دریاچه مذکور به مرور زمان خشک شده، ولی مسیر آب ایجاد شده در زیر ماسه‌ها و زمین‌های این منطقه موجب شده که پساب کشاورزی روستای امیر آباد پس از نفوذ به لایه‌های زمین، در منطقه نیزار مجددا به سطح زمین بیاید و باعث ایجاد این نیزار گردد. مزه آب نیزار شور است، ولی درصد شوری آن به حدی نیست که موجب کویری شدن منطقه گردد. آب نیزار پس از آمدن به سطح و طی مسافتی در حدود ۲ کیلومتر مجددا در زیر لایه‌های ماسه فرو می‌رود و بار دگر در منطقه دریاچه نمک سلکنون به سطح می‌آید. با این تفاوت که به علت شور زمین‌های دریاچه، آب بسیار شور گشته به نجوی که در پایین دست دریاچه مسیر نهر ایجاد شده کاملا پوشیده از نمک است.

حاشیه نیزار دارای اجتماعات گیاهی فراوان از نوع ماسه پسند است. از جمله این گیاهان می‌توان به درختچه‌های تاغ، اسکنبیل، گز، نتر، نسی، دم گاوی و… اشاره کرد. حیات جانوری منطقه شامل گرگ، روباه شنی، گربه شنی، شغال، کاراکال، چکاوک کاکلی، مگس گیر، سبزقبا، شاهین، سارگپه بیابانی، جرد، پامسواکی، جربیل، آگامای سروزغی و دم سیاه، تیر مار، مار جعفری، شتر مار، انواع عقرب و… است. به دلیل مرطوب بودن منطقه در صورت گرمی هوا انواع حشرات از قبیل: پشه و مگس به وفور قابل مشاهده است.

تخت عباسی، تخت عروس کویر مصر:

تخت عباسی – تخت عروس در موقعیت N۳۴۰۷۹۵ و E۵۴۴۷۲۸ در استان اصفهان و در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران و شمال شرقی روستای مصر واقع شده است. در اصطلاح جغرافیایی تخت‌های مناطق کویری، به نقاطی اطلاق می‌شود که نسبت به زمین‌های اطراف دارای ارتفاع زیادتری باشند و بلندترین نقطه آن‌ها مانند یک تخت صاف و هموار باشد. وجود باد‌های شدید در مناطق کویری و فرسایش بادی باعث شده که قله این تپه‌ها در اثر مرور زمان صاف و هموار شوند. همچنین باد خاک نرم را با خود حمل کرده و قلوه سنگ‌ها و سنگریز‌ها را به جا گذاشته است.

در زمان‌های گذشته از تخت‌ها به عنوان عوارض طبیعی راهنما استفاده می‌شده است. تخت‌ها به علت وسعت و ارتفاع قابل توجه در مناطق کویری عوارض طبیعی مناسبی برای جهت یابی و تعیین مسیر بوده اند.

در بالای تخت عباسی در منظره غربی و جنوبی تپه‌های شن روان، چال سلکنون و روستای مصر و فرحزاد قابل رویت هستند. در منظره شمالی تخت عروس و در منطره شرقی دریاچه نمک سلکنون قابل رویت هستند. تخت عباسی فاقد پوشش گیاهی است و وجود انبوه سنگریزه ها، نشانگر وجود باد‌های شدید در این منطقه است. باد غالب در این منطقه باد غربی-شرقی است که از فرم تپه‌های شنی نزدیک به تخت عباس قابل تشخیص است. در سمت شرق تخت فرسایش باعث پلکانی شدن دیواره‌های تخت عباسی گردیده که مناظر زیبایی را ایجاد کرده است. ارتفاع راس تخت عباسی از سطح دریا ۸۶۷ متر و ارتفاع آن نسبت به دشت مجاور در حدود ۴۰ متر است. جنس دیواره‌ها از ماسه، مارن و خاک‌های آهکی است که پوشش از سنگریزه بر روی آن قابل مشاهده است.

برای رسیدن به تخت عباسی، تخت عروس، نیزار و دریاچه نمک سلکنون و چال سلکنون کویر مصر باید از روستای مصر به سمت شمال حرکت کرد. بعد از گذر از روستای فرحزاد وارد دو راهی چال سلکنون شد و پس از طی مسافتی در حدود ۳ کیلومتر وارد دو راهی دریاچه چال سلکنون شد. در این قسمت باید از چند تل شن عبور کرد. پس از عبور از دیواره شنی دریاچه نمک سلکنون و تخت عباس در قسمت شرق قابل رویت هستند. مسیر را به سمت شمال شرقی ادامه دهید تا پس از طی ۲ کیلومتر به تخت عباسی برسید. برای بالا رفتن از تخت با خودرو‌های ۴wd از حاشیه جنوبی تخت و همچنین از حاشیه شمال غربی تخت که دارای شیب ملایمتری هستند استفاده کنید.

مسیر‌های دسترسی به روستای مصر:
از تهران:تهران، سمنان، دامغان، و تغییر مسیر به طرف جنوب و از جاده معلمان به سمت جندق و روستای مصر و فرحزاد دایره کامل از دیدنی‌ها در انتظار شما است.
از اصفهان از سمت شرق – نایین – جندق و روستای مصر
زمان سفر برای بازدید از کویر مصر چه فصلی از سال است؟
سفر به این روستا معمولا از اوایل مهرماه آغاز می‌شود و تا پایان زمستان و حتی نوروز ادامه می‌یابد.