اولین نقش ما، دفاع از حقوق بیمار است/ پرونده الکترونیک سلامت، به عنوان یک تکلیف جدی، باید در بهار سال آینده تکمیل شود
به گزارش گروه جامعه ، سعید نمکی در یکصد و هشتمین اجلاس روسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی، ضمن بیان این مطلب در بخش دیگری از سخنان خود، درخصوص اقداماتی که در حوزه بهداشت انجام شده است، بیان کرد: در حوزه بهداشت عقب افتادگی‌های زیادی داریم، اما در طول سال‌های گذشته دستاورد‌های قابل توجهی نیز به دست آورده ایم، سال‌ها قبل، در بین ٢٣ کشور شرق مدیترانه در زمینه کاهش بیماری‌های واگیر، رتبه نخست را کسب کردیم.
نمکی با بیان اینکه دستاورد‌های ما در حوزه بهداشت جزو طلایی‌ترین دستاورد‌ها در این حوزه در بین کشور‌های منطقه است، افزود: در دهه‌های گذشته فرزندان مان را با ٥ دلار علیه ٥ بیماری مهلک مسری قابل پیشگیری با واکسن، واکسینه کردیم و توانستیم با استفاده از چهار روش ٩٠ درصد راه را در حوزه کنترل بیماری‌های واگیر بپیماییم.
وزیر بهداشت بیان کرد: درحال حاضر بیماری‌های غیرواگیر و بیماری‌های واگیرداری که مدیریت آن بسیار سخت است، معضل اصلی نظام سلامت محسوب می‌شود که مدیریت و کنترل آنها فقط از طریق وزارت بهداشت میسر نیست.
نمکی ادامه داد: کنترل برخی از بیماری‌ها ازجمله ایدز نیازمند تغییر رفتار است و این موضوع نیز از توان و وظیفه وزارت بهداشت خارج است.
وزیر بهداشت با بیان اینکه درحاضر حاضر بیماری‌های نوظهور و بیماری‌های مشترک انسان و دام در بعضی نقاط، انسان را گرفتار کرده است، خاطرنشان کرد: ٢٨ سال قبل در وزارت بهداشت اداره مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر را راه اندازی کردیم، زیرا معتقد بودیم که بعداز گذر از بیماری‌های واگیر به سمت بیماری‌های غیرواگیر پیش خواهیم رفت.
نمکی با بیان اینکه بار بیماری‌های امروز در کشور تلنبار ندیدن‌های دیروز ما است، افزود: یک کشور توسعه یافته در مواجهه با بیماری‌های نوظهور ناگهان به سیاه چاله نمی‌افتد، در آن کشور‌ها گاهی ممکن است ویروسی در جایی کشف شود، اما کل نظام سلامت شان با چالش جدی روبرو نخواهد شد.
وزیر بهداشت گفت: متاسفانه امروز در کشور گرفتار بیماری‌های پرهزینه‌ای شده ایم. یک دوره شیمی درمانی برای یک بیمار معادل واکسیناسیون ساکنین یک شهرک است، یک شب بستری شدن در ارزان‌ترین CCUهای دنیا ١٠٠٠ دلار هزینه در بر دارد و این موضوع ضرورت تدوین برنامه‌های اجرایی برای کنترل بیماری‌های واگیر را خاطرنشان می‌کند.
نمکی با بیان اینکه در مورد کنترل بیماری‌های غیرواگیر، هیچ شیوه‌ای موثرتر از آموزش مردم نیست، افزود: باید در زمینه بیماری‌های واگیر و آموزش مردم اقدامات بهتری را انجام دهیم.
وزیر بهداشت بیان کرد: ۴۰ درصد از مردم نمی‌دانند مبتلا به عارضه فشار خون هستند و زمانی به این مساله آگاهی پیدا می‌کنند که دچار بیماری‌های مختلفی شده‌اند که اگر ما آگاهی‌های لازم را به افراد جامعه دهیم، اینگونه مشکلات دامن گیر ما نخواهد شد.
نمکی با اشاره به اینکه در زمینه بیماری‌های غیرواگیر نیازمند یک برنامه جدی و اجرا و نظارت دقیقی هستیم، ادامه داد: برای تغییر سبک زندگی مردم باید به سراغ مدارس برویم، زیرا اگر افراد دچار چاقی، دیابت و فشار خون هستند، اصلاح این بیماری‌ها در دوران مدرسه باید انجام شود.
وزیر بهداشت با بیان اینکه در حوزه بهداشت با مسایل دیگری مانند بیماری‌های روان مواجه هستیم، افزود: ما جامعه افسرده‌ای داریم که در این زمینه مسائل اقتصادی و اجتماعی بسیاری دخیل هستند و تمامی ارگان‌ها در اصلاح این وضعیت نقش دارند، اما باید کمک کنیم تا در نظام سلامت پرچم دار این تحول گرایی باشیم.
نمکی درخصوص حاشیه شهر‌ها گفت: بحث حاشیه شهر‌ها از جمله مسائل جدی نظام سلامت بوده که همگی با آن مواجهیم. زمانی که در سازمان برنامه و بودجه به عنوان معاون اجتماعی خدمت می‌کردم، به تمام حاشیه شهر‌ها سر زدم، متوجه شدم هیچ حاشیه شهری در هیچ نقطه‌ای از کشور الگوی منطبق تمام عیار با شهر دیگر نیست. بنابراین تفاوت‌های بومی و فرهنگی بر سبک زندگی مردم تاثیر گذاشته و الگو و مدلی که برای هر شهر و حاشیه شهر درنظر می‌گیریم با سایر نقاط متفاوت خواهد بود.
وزیر بهداشت خطاب به روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی گفت: چنانچه قصد دارید به نظام سلامت بپردازید، حاشیه شهر‌ها را دریابید. اینگونه نیست که تصور کنیم بین شهر و حاشیه اش دیواری بنا شده و مسائل نظام سلامت شان بر هم تأثیری ندارد، بلکه زیر پوست این دیوار، رفت و آمد‌ها در جریان است و این‌ها مدام برهم تاثیر می‌گذارند.
نمکی با تاکید براینکه باید به مقوله سلامت مردان نیز بیش از گذشته اهمیت داده شود، گفت: دو گروه آسیب پذیر زنان و کودکان در نظام شبکه بیشتر دیده شدند و از سلامت مردان غفلت کردیم. ۵۰ درصد از جمعیت کشور را مردان تشکیل می‌دهند و بیشترین حجم بار اقتصادی خانواده‌ها در کشور ما برعهده مردان است و این روحیه در مردان شکل گرفته که بیمار نمی‌شوند. به گفته سعدی؛ "مرد باید که در کشاکش دهر، سنگ زیرین آسیاب باشد"؛ بنابراین ما باید بحث سلامت مردان را به عنوان یک اصل مهم دنبال کنیم چراکه مردان برای دریافت خدمات سلامت، کمتر از زنان مراجعه می‌کنند، بنابراین باید برنامه‌هایی تدوین شود که این مهم مورد توجه و تاکید قرار گیرد. البته در این راستا در معاونت بهداشت برنامه‌هایی دردست اجرا است.
پرونده الکترونیک سلامت، پزشکی خانواده و سیستم ارجاع از مباحث جدی و مغفول مانده در حوزه بهداشت است
وزیر بهداشت با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت، پزشکی خانواده و سیستم ارجاع از مباحث جدی و مغفول مانده ما در حوزه بهداشت است، افزود: استقرار کامل این سه برنامه مهم باید تسریع شده و برنامه ریزی‌های بهتری انجام شو و در این راستا همه را بسیج کرده ایم.
نمکی با بیان اینکه در راه اندازی پرونده الکترونیک سلامت، به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت‌های اصلی نظام سلامت بسیار عقب هستیم، تصریح کرد: پرونده الکترونیک سلامت از تکالیف برنامه چهارم و پنجم توسعه بود؛ لذا روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی و معاونین آنها، باید سعی کنند، تا بهار سال آینده این مهم را به سرانجام رسانند.
وزیر بهداشت با بیان اینکه پرونده الکترونیک سلامت یک اتوبان برای عبور سایر فعالیت‌های وزارت بهداشت است و بسیاری از اطلاعات از خلال پرونده الکترونیک سلامت استخراج می‌شود، گفت: به عنوان یک تکلیف جدی، پرونده الکترونیک سلامت باید در فصل بهار سال آینده تکمیل شود.
نمکی خاطرنشان کرد: بعداز پرونده الکترونیک سلامت، استقرار پزشکی خانواده و نظام ارجاع نیز از مهمترین راهبرد‌ها و برنامه‌های وزارت بهداشت محسوب می‌شود. استقرار پزشکی خانواده و نظام ارجاع در دو استان فارس و مازندران به صورت پایلوت اجرا شده و باید بیشتر مورد تاکید قرار گیرد تا این پایلوت‌ها به سرانجام خوبی برسند.
وزیر بهداشت با بیان اینکه در حوزه درمان نیز طرحی به نام طرح تحول نظام سلامت داریم، عنوان کرد: حاصل این طرح دارای چند نکته مثبت است. کاهش پرداختی از جیب بیمار، انجام اقدامات درمانی مطلوب برای بیماران صعب‌العلاج و خاص، ماندگاری پزشکان در مناطق محروم و ارتقای سطح هتلینگ بیمارستان‌ها از ویژگی‌های مثبت این طرح بود. اما آنچه باعث نگرانی شد، این بود که در این طرح مسائل اقتصادی کمتر مورد توجه قرار گرفت و تمامی مخارج از جیب دولت هزینه شد.
در طرح تحول نظام سلامت باید واکاوی انجام شود تا متناسب با منابع مالی مان تنظیم شود
نمکی بیان کرد: طرح تحول نظام سلامت به منابع ۱۰ درصد هدفمندی یارانه‌ها گره خورده بود که در سازمان برنامه و بودجه نیز ماهانه ۱۳۰۰ میلیارد تومان برای اجرای این طرح به آن می‌افزودیم. اما برای اینکه به موفقیت این طرح ایمان داشته و آن را از طرح مترقی دولت دکتر روحانی تلقی می‌کردم، به تداوم آن کمک کردیم و معتقدم که در طرح تحول نظام سلامت باید واکاوی صورت گیرد تا متناسب با منابع مالی مان تنظیم شود.
وزیر بهداشت با اشاره اینکه سهم ما از GDP در سلامت از ۶.۳ به ۱۰ رسیده است، افزود: این در حالی است که این سهم در سایر کشور‌ها بین ۷ تا ۸ است؛ بنابراین از امروز باید به سراغ کیفی شدن خدمات و مدیریت صحیح منابع مالی برویم.
نمکی افزود: در نظام درمانی کشور باید برای فرودستان اهمیت خاصی قائل شویم و نباید اجازه دهیم در سال آینده پرداختی از جیب مردم افزایش پیدا کند. دلیلی ندارد که از جیب افراد بی بضاعت خرج افرادی را دهیم که بضاعت مالی دارند. باید اولویت‌ها را تعریف کنیم. باید طرح تحول نظام سلامت به گونه‌ای واکاوی شود که اقشار فرودست نه تنها آسیب نبینند، بلکه تقویت شوند. به همین دلیل باید به سراغ تدوین راهنما‌های بالینی برویم و از سوی دیگر سیستم ارجاع را به گونه‌ای تعریف کنیم که در ارائه خدمت، سطح بندی خدمات رعایت شود.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه تکریم بیمار و همراهان بیمار یکی از موضوعات مهم محسوب می‌شود، ادامه داد: به عنوان روسای دانشگاه‌ها و معاونین، اجازه ندهید در حق مردم کوتاهی شود. تعداد قابل توجهی از این هجمه‌هایی که به جامعه پزشکی می‌شود را همکاران ما دامن می‌زنند. جامعه پزشکی در نظام ارائه خدمت، شریف‌ترین و پاکیزه‌ترین خدمت گذاران محسوب می‌شوند، اما تعداد معدودی از آنها به دلیل کوتاهی که در حق مردم می‌کنند، بقیه را زیر سوال می‌برند. پزشکان در دوران دفاع مقدس خدمات بسیار ارزشمندی در جبهه‌ها ارائه داده اند و در روز‌های سخت آنها در کنار مردم بوده اند؛ بنابراین نباید به دلیل اشتباه عده‌ای معدود، کل جامعه پزشکی را زیرسوال برد و بی حرمت کرد.
وزیر بهداشت با اشاره به اینکه حفظ حقوق مردم و کرامت بیماران بسیار ارزشمند است و این موضوع باید یکی از اولویت‌های اصلی رییس دانشگاه و وزیر بهداشت باشد، تاکید کرد: اولین نقش ما دفاع از حقوق بیمار است. کرامت بیماران و همراهان بیمار باید حفظ شود و با همکاران خاطی باید برخورد جدی صورت گیرد؛ لذا روسای دانشگاه‌ها به عنوان قائم مقام وزیر بهداشت در منطقه، باید با مکانیزم‌های حساب شده، با همکار متخلف برخورد کنند.