برنامه تهران هوشمند ارتباط میان شهرداری و اکوسیستم نوآوری را تقویت کرده است/پارک حاشیه‌ای هوشمند به زودی در تهران آغاز می‌شود
به گزارش گروه جامعه ، محمد فرجود در آغاز برنامه ضمن ارائه تعاریفی از شهر هوشمند گفت: شهر‌های مختلف دنیا تعاریف متفاوتی با توجه به دیدگاه و شرایط خود از مفهوم هوشمندی شهر داشته‌اند. ولی به طور کلی، شهر هوشمند شهری است که با هدف افزایش کیفیت زندگی و مدیریت بهتر شهر از ابزار‌های فناورانه استفاده می‌کند. هوشمندی ضمن افزایش بهره‌وری، رقابت‌پذیری شهر‌ها را نیز افزایش می‌دهد. اما مهم‌ترین ویژگی که خط ارتباطی میان این شاخص‌ها محسوب می‌شود داده محوری است. شهر هوشمند در واقع شهری است که بر مبنای داده مدیریت می‌شود.
وی در پاسخ به اینکه تهران در چه مرحله‌ای از هوشمندسازی است گفت: هوشمندسازی تهران کار جدیدی است و برنامه «تهران هوشمند» تازه آغاز شده است. باید کار‌های بسیاری انجام داد تا تهران در رنکینگ‌های جهانی این حوزه قرار گیرد. ما در حال حاضر باید از مفهوم شهر الکترونیک گذر کرده و وارد حوزه شهر هوشمند شویم. برای این منظور نیازمند زیرساخت‌های مختلفی هستیم. برای مثال در حوزه فنی نیازمند وجود سنسور‌ها برای جمع آوری داده‌ها هستیم. همچنین اهمیت شبکه‌ها مثل فیبر نوری و اینترنت اشیا (IOT) که داده‌ها را به هم متصل می‌کند از دیگر نیاز‌های زیرساختی ماست. در ادامه به پلتفرم‌های نرم افزاری برای پردازش داده‌ای و در نهایت به لایه اپلیکیشن‌ها و کاربرد‌ها می‌رسیم.
فرجود در ادامه افزود: البته برای توسعه شهر هوشمند به‌جز زیرساخت‌های فنی به زیرساخت‌های مالی مثل سرمایه‌گذاری‌های نوین و مشارکت جدی بخش خصوصی نیاز داریم. زیرساخت‌های قانونی و سیاسی در حوزه حکمروایی و وجود استاندارد‌ها و ابزار گوناگون در شکل گیری و توسعه شهر‌های هوشمند نیز از اهمیت بسیار برخوردار است. همچنین حوزه نوآوری به عنوانی یکی از ارکان مهم شهر هوشمند به حساب می‌آید. در کنار این‌ها در شهر‌های هوشمند می‌بایست بعد اجتماعی و فرهنگی و همچنین اقدامات آموزشی و مشارکت شهروندی تقویت شود.
وی با تاکید بر اهمیت نقش آفرینی استارتاپ‌ها در حوزه نوآوری شهری افزود: از سال پیش که برنامه تهران هوشمند آغاز شد تا کنون موضوع مشارکت با استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش بنیان، شتاب دهنده‌ها، دانشگاه‌ها، کسب و کار‌های نوین و نوآور شهر پررنگ بوده است. در واقع ارتباط میان شهرداری با تمامی بازیگران اکوسیستم نوآوری تقویت شده است. سعی کرده‌ایم حداقل در حوزه موضوعاتی که به نیاز‌ها و چالش‌های شهر مربوط می‌شود از این اکوسیستم خلاق حمایت کرده و کار‌های مشترکی تعریف کنیم. از آن جمله می‌توان به برگزاری اولین چالش نوآوری یا هکاتون شهر در حاشیه «همایش تهران هوشمند» اشاره کرد. یا احصاء نیازمندی‌های شهر و قرار دادن آن‌ها در اختیار کسب و کار‌های نوین از دیگر اقدامات ما بوده است.
مدیرعامل سازمان فاوای شهرداری تهران در پاسخ به سؤالی در خصوص خدمات نوینی مثل سامانه «تهران من» و «باهم» که در حوزه هوشمندی تهران ارائه می‌شود گفت: سامانه «تهران من» در ابتدای راه اندازی به مسئله خدمات مربوط به طرح ترافیک پرداخت، اما کانسپت کلی این سامانه، فرای آن است. در واقع تهران من درگاه واحد خدمات شهری است. از موضوعی که مربوط به حمل و نقل و ترافیک است آغاز شد، اما کم‌کم موضوعات مربوط به شهرسازی، پرداخت عوارض، سامانه ارتباطی ۱۳۷ و قرار گرفتن پروانه‌های صادره شهرسازی در سال ۹۷، شارژ کارت مترو و... نیز به آن اضافه شده یا در آینده نزدیک افزوده خواهد شد. پلتفرم مشارکتی «باهم» نیز با محور مشارکت شهروندی و ارائه راهکار، طرح‌ها و ایده‌های نوین با موضوع رفع چالش‌های کلیدی شهر و با هدف جمع کردن نخبگان شهری گردهم شکل گرفته است.
فرجود سپس در معرفی «رصدخانه شهری تهران» گفت: رصدخانه شهری ماهیتی داده محور دارد. همانطور که می‌دانید سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران متولی داده‌ها و آمار شهری است؛ بنابراین داده‌های گوناگونی از شهر در مرکز آمار و رصد شهری تجمیع شده است. در این مرکز اطلاعات شهری در بستر جغرافیایی و تحت انواع داشبورد‌های تحلیلی ارائه می‌شود و مخاطبان مختلفی از مدیران ارشد شهری، پژوهشگران، دانشگاهیان و مخاطبان عام دارد. اطلاعات شهری رصدخانه در قالب سایت data.tehran.ir برای اولین بار به صورت آنلاین و باز در قالب انواع جداول و نمودار‌های آماری در اختیار مردم قرار گرفته است.
وی در ادامه ضمن اشاره به مشخص کردن اولویت‌های شهر تهران و تعریف پروژه‌های مختلف در هر بخش گفت: شهروندان به زودی می‌توانند شاهد راه‌اندازی پارک حاشیه‌ای هوشمند در تهران باشند. پارک حاشیه‌ای در بستر نرم‌افزاری که متصل به سامانه تهران من خواهد بود می‌تواند برای یافتن جای پارک به شهروندان کمک کند.
فرجود سپس در توضیح سایر پروژه‌های جدید شهرداری تهران در مسیر هوشمندسازی گفت: ما در حوزه پرداخت‌های خرد شهری در حال همکاری با استارتاپ‌ها هستیم. به ویژه برای خرید و شارژ کارت بلیت الکترونیک بدون نیاز به مراجعه حضوری و توسط بارکد دوبعدی و یا با اپلیکیشن‌های پرداخت، پروژه‌هایی تعریف شده است. در مورد برخی از پروژه‌ها نیز شهروندان به طور غیرمستقیم ذینفع هستند. برای مثال در حوزه پسماند شهری در حال انجام مشارکت‌هایی با استارتاپ‌ها در بستری هوشمند هستیم که از این دست محسوب می‌شود.
مدیرعامل سازمان فاوا در پاسخ به پرسشی درباره اینکه کدام یک از عوامل سیاسی، انسانی و فناوری در شکل گیری و توسعه یک شهر هوشمند مؤثرتر است گفت: در واقع باید تمامی این عوامل در کنار هم قرار گیرد. تأکید ما همیشه این است که شهر هوشمند تنها مبتنی بر فناوری تعریف نشود. فناوری لازم است، اما کافی نیست. وقتی به تجربه شهر‌های هوشمند موفق دنیا نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم این شهر‌ها حرکت مستمری در مسیر هوشمندسازی داشته‌اند و بر مبنای اولویت‌های تعریف شده و مختص آن شهر رشد کرده‌اند؛ بنابراین هیچ دو شهری را نمی‌بینیم که مسیر هوشمندسازی شبیه به هم داشته باشند. مثلاً در تهران اگر مسئله آلودگی هوا و ترافیک را جزو اولویت‌ها به حساب آوریم باید تمرکز خود را بر آن بگذاریم. خوشبختانه با کمک معاونت حمل و نقل و ترافیک برای کاهش آلودگی قدم‌هایی برداشتیم از جمله کنترل آلاینده‌های ورودی به شهر و تعریف طرح ترافیک جدید که پشت همه این طرح‌ها مطالعات و تحلیل‌های داده‌ای بسیاری موجود است.
محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فاوای شهرداری تهران در پایان از همه استارتاپ‌ها، شرکت‌های دانش بنیان و نوآور دعوت کرد ایده‌ها و طرح‌های خلاقانه خود را برای رفع چالش‌های شهری به ایمیل smart@tehran.ir ارسال کنند.