«زیتون سرخ» قصه زندگی نخستین زن هسته‌ای ایران با نثر زنانه است/ «زیتون سرخ» اراده را تعمیم می‌دهد
میزان-«زیتون سرخ» چگونه اثری است؟
این اثر خاطرات ناهید یوسفیان است که دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است.
وی جانباز ۳۵ درصد است و فرزندش جانباز ۵۰ درصد و همسر شهید علی امینی است. ناهید یوسفیان فوق لیسانس فیزیک هسته‌ای است و ویژگی‌ها و خاطرات این فرد باعث شد تا من علاقه‌مند به نگارش زندگی وی شوم.
میزان-ناهید یوسفیان از چه توانایی‌هایی برخوردار بود؟
ناهید یوسفیان را می‌توان نخستین زن هسته‌ای ایران دانست. مهم‌ترین شاخصه رفتاری وی اراده خانم یوسفیان برای زندگی بود.
وقتی با وی مصاحبه می‌کردم، احساس می‌کردم هلن کلر روبه‌روی من نشسته است. یوسفیان در نگاه من تجسم اراده در هر زمینه‌ای بود چرا که وی علیرغم اینکه جانباز بود در زمینه ورزش مقام‌هایی کسب کرد و در حوزه فیزیک هم توانست پنج اختراع را به نام خود ثبت کند.
وی همچنین استاد دانشگاه بود و با وجود جانباز بودن، دو فرزند از همسر شهیدش را پرورش داد که اکنون یکی از آن‌ها فوق دکترای برق سنگین و دیگری فوق دکترای دندانپزشکی دارد.
سختی‌ها و مشقت‌ها برای بزرگ کردن فرزندان، کار در آموزش و پرورش، فراز و فرود‌های زندگی وی در جنگ، جانباز شدنش و نحوه به شهادت رسیدن همسرش در یک تاکسی از جمله مواردی بود که بسیار جذاب است.
میزان-ناهید یوسفیان چطور جانباز شد؟
وی در زمستان سال ۱۳۵۷ به همراه شوهر و بچه یکسال و یک ماهه‌شان سوار یک تاکسی می‌شود. در حالی که تاکسی در حرکت بود، خمپاره‌ای به خودرو اصابت می‌کند که باعث به شهادت رسیدن مسافران تاکسی می‌شود. در این میان ناهید یوسفیان که دو ماهه باردار بوده و فرزند یکسال و یک ماهه‌اش به طرز معجزه‌آسایی زنده می‌مانند.
میزان-چه بخشی از خاطرات وی باعث خواندنی شدن «زیتون سرخ» شد؟
به گفته وی، اصابت خمپاره به تاکسی باعث شده بود که مغز همسرش روی شانه‌های یوسفیان پاچیده شود و چنین فردی با چنین واقعه تلخ و دردناکی مواجه شود.
وی در زمان شهادت همسر حتی نمی‌دانسته که باردار است و مجموعه وقایع هولناکی که در زندگی‌اش روی می‌دهد، باعث شد تا در نهایت کتاب زندگی وی هم با این اتفاقات، جالب و خواندنی به نظر آید.
میزان-در این کتاب از چه زبانی استفاده کرده‌اید؟
در «زیتون سرخ» سعی کرده‌ام از نثر زنانه استفاده کنم و این امر هم کتاب‌ها و منابع زیادی را مطالعه کردم. من تلاش کردم به لحن بانوان گوش دهم تا لحن کتاب هم زنانه شود.
میزان-آیا در این کتاب از تخیل هم بهره گرفته شده؟
خیر، با وجود اینکه این کتاب رمان نیست و در آن به هیچ وجه از تخیل استفاده نشده، اما «زیتون سرخ» به تعبیر تمام کسانی که کتاب را خوانده‌اند، به یک رمان هیجانی و اکشن شباهت پیدا کرده است.
چقدر زمان صرف مصاحبه برای این کتاب شد؟
وی در زمان نگارش کتاب مقیم شاهرود بود و من طی یک هفنته صبح‌ها و بعدظهر‌ها با وی مصاحبه می‌کردم تا خاطرات وی را ضبط کنم.
میزان-«زیتون سرخ» به چه موفقیت‌هایی دست پیدا کرد؟
«زیتون سرخ» بعد از مدتی کار از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است و الان جزو کتاب‌های نایاب است. این کتاب ۸ بار در ایران تجدید چاپ شد و چندسال پیش هم ترجمه انگلیسی آن در آمریکا منتشر شد.
میزان-این کتاب چه دستاوردی برای مخاطب دارد؟
«زیتون سرخ» مخاطب را با زن دوران جنگ و مشقت‌های ریز و درشت، پنهان و آشکار آن‌ها آشنا می‌شود.
خواندن «زیتون سرخ» اراده را به نسل جوان تعمیم می‌دهد و به آن‌ها می‌فهماند که اگر قرار است انسان در راهی گام بردارد و به پیروزی برسد تمام مشقت‌ها و سختی‌ها را می‌تواند پشت سر بگذارد تا به قله مورد نظر دست پیدا کند.
میزان-عنوان کتاب بر چه اساسی انتخاب شد؟
زیتون نماد صلح، آرامش و دوستی است و سرخ سمبل جنگ، خون و عصیان است. در واقع در این عنوان پارادکس وجود دارد یعنی کسی که دلش می‌خواست در کنار شوهرش با عشقی عمیق در آرامش زندگی کند.
وی کسی که به دلیل اختلافات طبقاتی از سوی خانواده با منع ازدواج مواجه می‌شود و یوسفیان به دلیل علاقه‌اش از خانواده‌اش جدا شد اگرچه دیری نپایید که جنگ همسر را از وی گرفت و زندگی که به سختی بدست آمده بود، سرخ شد. «زیتون سرخ» بیانگر این وقایع عجیب و غریب است.