آپشن زعفران به کشاورزان قدرت انتخاب می‌دهد/ آوازه بورس زعفران ایران در جهان

ناصر جهانشیری در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصاد بیان کرد: استفاده از ابزار‌های معاملاتی بورس کالا اعم از آتی و آپشن زعفران، راهکاری برای اطمینان خاطر کشاورزان از فروش محصول و بیمه قیمت و در نهایت کاهش ریسک تغییرات احتمالی قیمت در آینده است.

وی با اشاره به راه اندازی معاملات قرارداد‌های آتی زعفران طی یکسال گذشته در بورس کالای ایران اظهار کرد: در این یک سال بسیاری از زعفران کاران با بورس کالا و سازوکار معاملاتی این بورس آشنا شده اند. همچنین طبق آمار‌های ثبت شده در بورس کالا، کل تولید یکساله زعفران نزدیک به چهار بار دست به دست شده است که قطعا با راه اندازی معاملات آپشن زعفران در کنار وجود معاملات قرارداد‌های آتی، قسمت عمده‌ای از سود حاصل از فروش محصول به خود کشاورز می‌رسد و بورس به کمک این ابزار‌ها در کاهش ریسک نوسانات قیمتی به زعفران کاران کمک می‌کند.

این تولیدکننده زعفران با بیان اینکه سازوکار قرارداد‌های آتی زعفران تقریبا مثل فروش سلف است، عنوان کرد: در این معاملات، کشاورز با انعقاد قرارداد آتی نیاز آنی خود به نقدینگی را برطرف می‌کند و در آینده پس از برداشت محصول و در زمان سررسید می‌تواند زعفران فروش رفته را به خریدار تحویل دهد. با این روش کشاورز افزون بر اینکه مقدار نیازش به منابع مالی را تامین می‌کند، با جلوگیری از عرضه پرحجم محصول در فصل برداشت، روی ثبات قیمت آینده هم تاثیر می‌گذارد. همچنین این فرآیند موجب می‌شود که کشاورز مجبور نباشد به دلیل نیاز مالی، محصول را در زمان برداشت به قیمت‌های ناچیز به دلال‌ها بفروشد.

به گفته جهانشیری، این گردش مالی و وجود امکان فروش آتی زعفران و همچنین ایجاد ثبات قیمت کالایی به کمک راه اندازی معاملات آپشن، می‌تواند اعتماد بیشتری را نیز بین کسانی که در بورس معامله می‌کنند، ایجاد کند.

جهانشیری در خصوص اطمینان خاطر کشاورزان از فروش محصول و قدرت پیش بینی پذیری قیمت‌ها به کمک ابزار‌های نوین مالی از جمله معاملات قرارداد‌های آتی و آپشن زعفران در بورس کالا اظهار کرد: استفاده از این ابزار‌های مالی صد در صد در اطمینان خاطر بخشیدن به کشاورزان و ارایه قدرت پیش بینی پذیری قیمت‌ها به آن‌ها تاثیر دارد؛ البته با توجه به جدید بودن این ابزار‌ها و عدم آشنایی همه زعفران کاران با سازوکار‌های معاملاتی این نوع قرارداد‌های مالی، لازم به نظر می‌رسد تا چند سالی از انجام معاملات زعفران در بورس بگذرد. چراکه تنها یکسال از معاملات آتی گذشته، اما در مقابل سال‌ها معاملات سنتی در ذهن زعفران کاران وجود دارد که باید با اعلام مستمر مزایای عرضه محصول در بورس و ابزار‌های مالی، رفته رفته کشاورزان را به سمت مبادلات مدرن بورس سوق داد.

 

وی تاکید کرد: با گذشت زمان، کشاورزان درخواهند یافت که اگر بخواهند زعفران خود را بفروشند، به کمک بورس از قیمت‌های حداقلی و حداکثری آن آگاهی دارند و نگران قیمت‌ها نیستند. به عبارت بهتر، کشاورز به میزانی که نیاز دارد محصول خود را در قالب قرارداد‌های آتی و آپشن به قیمت واقعی می‌فروشد و از عرضه محصول به قیمت‌های حداقلی و زیر ارزش واقعی اجتناب می‌کند.

به گفته این تولیدکننده زعفران، معاملات قرارداد‌های آتی زعفران در حال حاضر برای کشاورزان جا افتاده و با توجه به آموزش‌ها و اطلاع رسانی‌هایی که به صورت مستمر از سوی بورس انجام می‌شود، انتظار می‌رود تا سال آینده نیز کشاورزان بیشتری با این ابزار‌های نوین آشنا شده و به بورس اعتماد کنند.

جهانشیری ارزیابی خود از استقبال کشاورزان و زعفران کاران از معاملات آتی زعفران را چنین بیان کرد: با توجه به تجربه اولین سال عرضه زعفران در قالب قرارداد‌های آتی در بورس کالا، استقبال کشاورزان از این معاملات خوب بوده است؛ اما بسیاری از کشاورزان هنوز با سازوکار‌های این بازار به صورت کامل آشنا نیستند. از این رو، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی که بورس برای علاقه مندان، زعفران کاران و سرمایه گذاران به این حوزه برگزار می‌کند، خیلی می‌تواند در توسعه این معاملات کمک کند.

وی افزود: ضمن اینکه با برگزاری هر چه بیشتر این دوره‌های آموزشی برای گروه‌های سنی مختلف و جوانان تحصیل کرده، افراد بیشتری از این معاملات استقبال می‌کنند و ما نیز آن‌ها را به حضور در بورس تشویق می‌کنیم؛ در نتیجه هر سال که از راه اندازی معاملات زعفران در بورس بگذرد، معاملات این محصول نیز در کشور شفاف‌تر می‌شود و قطعا کشاورز نیز به دنبال این است که حاصل زحمت یکساله اش را به قیمت واقعی بفروشد و به کمک بورس کالا قطعا این اتفاق می‌افتد.

این تولیدکننده زعفران با تاکید بر اینکه با توسعه بورس، معاملات زعفران از بازار داخلی فراتر رفته و کم کم نام و آوازه بورس زعفران ایران در جهان خواهد پیچید، تصریح کرد: هدف بورس کالا باید تبدیل شدن به مرجع قیمتی در دنیا باشد. بطوریکه توسعه معاملات آتی و راه اندازی معاملات قرارداد‌های آپشن زعفران باعث می‌شود که از این پس قیمت جهانی زعفران را بورس کالا کشف کند. در این شرایط کشاورز دیگر این دغدغه را ندارد که قیمت فروش محصولش به تاجران و دلالان واقعی نبوده و سود واقعی را صادرکننده به دست می‌آورد. بلکه ابزار‌های بورس می‌تواند کمک کند که فاصله بین کشاورز و صادرکننده کم شده و با فروش مستقیم محصول، ارزش افزوده اصلی و سود حداکثری صادرات زعفران به خود کشاورز برسد.

جهانشیری با اشاره به اینکه بیش از ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود و قیمت گذاری زعفران در جهان باید توسط ایران صورت گیرد، خاطر نشان کرد: الان بورس روی کیفیت محصول حساسیت بالایی به خرج می‌دهد و با توجه به استانداردسازی زعفران به کمک بورس کالا، کم کم اعتماد خریداران خارجی به بورس نسبت به بازار‌های سنتی و متفرقه بیشتر خواهد شد که این امر می‌تواند در واقعی شدن قیمت‌ها تاثیر بگذارد.