نگاهی به خروج آمریکا از برجام؛ واکنش کشورها به عهدشکنی کاخ سفید چه بود؟
به گزارش گروه بینالملل ، «دونالد ترامپ» روز ۸ ماه می (۱۸ اردیبهشت) طی یک سخنرانی ضمن تکرار ادعاهای بیاساس خود علیه ایران، خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای را اعلام کرد.
خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای
ترامپ روز ۸ می در جریان یک سخنرانی بار دیگر در اظهارات بیاساس خود ایران را متهم به حمایت از تروریسم و تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای کرد.
او در این سخنرانی برجام را مورد انتقاد قرار داده و در پایان اعلام کرد فرمانی را امضا خواهد کرد که تحریمها علیه ایران را بازمیگرداند.
واکنش فدریکا موگرینی
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به این اظهارات دونالد ترامپ بار دیگر بر پایبندی این اتحادیه بر توافق هستهای تاکید کرد و گفت که از نظر اتحادیه اروپا برجام ادامه دارد و بروکسل از تبعات تحریمهای آمریکا نگران است.
موگرینی تاکید کرد که این اتحادیه از منافع خود دفاع میکند و همچنان طرفدار حفظ برجام است.
او همچنین افزود: پیام من به مردم ایران این است اجازه ندهید که هیچکس این توافق هستهای را از بین ببرد. این توافق، یک موفقیت دیپلماتیک بزرگ است که به همه نشان داد که حتی اگر موانع بزرگ باشد باز هم میتوان به یک راه حل دست یافت.
واکنش روسیه
روسیه به عنوان یکی از امضا کنندگان توافق هستهای با ایران، در واکنش به این اقدام آمریکا اعلام کرد که این تصمیم از سوی ترامپ بی توجهی توهینآمیزی به قوانین بینالمللی است.
بیشتر بخوانید: خروج آمریکا از برجام یک اشتباه جدی بود
وزارت خارجه روسیه با انتشار بیانیهای ضمن اعلام این مطلب افزود که آمریکا با این اقدام بار دیگر بر خلاف خواست و ارده دیگر کشورها گام برداشته است.
کاخ کرملین نیز بیانیهای در واکنش به این اقدام ترامپ منتشر کرده و این اقدام را شاهدی بر قابلیت مذاکره نداشتن آمریکا توصیف کرد.
واکنش فرانسه
ساعاتی پیش از سخنرانی ترامپ که در آن خروج آمریکا از توافق هستهای را اعلام کرده کاخ سفید گزارش داد که ترامپ با رئیس جمهور فرانسه تماس گرفته و از وی درخواست کرده تا در این زمینه رایزنی کند.
پس از خروج آمریکا از توافق هستهای، «امانوئل مکرون» با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود ابراز تأسف کشورهای اروپایی از این اقدام را ابراز کرد و نوشت: فرانسه، انگلیس و آلمان برای خروج آمریکا از توافق هستهای متأسف هستند.
وی افزود: اکنون پروتکل الحاقی به خطر افتاده است.
بیانیه مشترک کشورهای اروپایی و تأکید بر پایبندی خود به برجام
در پی خروج آمریکا از توافق هستهای، اتحادیه اروپا، انگلیس، فرانسه و آلمان با انتشار بیانیهای اعلام کردند که با مقامات ایران در بروکسل دیدار کرده و بر پایبندی خود به توافق هستهای تأکید کردهاند.
تمجید نتانیاهو از تصمیم ترامپ
نخست وزیر رژیم صهیونیستی در واکنش به تصمیم رئیس جمهور آمریکا مدعی شد: دونالد ترامپ یک حرکت تاریخی انجام داد و اسرائیل از رئیس جمهور ترامپ برای این اقدام شجاعانهاش، تشکر میکند. زیرا از زمان انعقاد توافق هستهای، ایران فعالیتهای خود را برای دستیابی به سلاح هستهای متوقف نکرده بلکه پنهان کرده است.
رایزنی مقامات اتحادیه اروپا
پس از خروج ترامپ از توافق هستهای، امانوئل مکرون، ترزا میو آنگلا مرکل به صورت تلفنی با یکدیگر رایزنی کرده و این موضوع را بررسی کردند.
تأیید مداوم پایبندی ایران به توافق هستهای از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی
آژانس بینالمللی انرژی اتمی با وجود ادعاهای آمریکا همواره پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید کرده و شمار گزارشهایی که در آنها آژانس این موضوع را اعلام کرده تاکنون به ۱۴ مورد رسیده است.
انزوای آمریکا و شکست در همراه کردن کشورها با خود
بسیاری از تحلیلگران بر این عقیده هستند که خروج آمریکا از توافق هستهای انزوای آمریکا را در پی داشته و دولت این کشور در همراه کردن دیگر کشورها با خود علیه ایران شکست خورده است.
خروج آمریکا از توافق هستهای ایران و تنش میان تهران و واشنگتن سبب ایجاد چالشهایی بزرگ مانند افزایش قیمت نفت شد. همزمانی این اقدامات آمریکا در قبال ایران با تشدید تنشها با سایر کشورهای جهان، سبب موضع گیری آنها علیه واشنگتن شد.
بیشتر بخوانید: آمانو بار دیگر پایبندی ایران به برجام را تأیید کرد
ایران موضوع مهمی در همگرایی کشورهای جهان علیه سیاستهای ترامپ بوده و روسای جمهور کشورهای غربی در این موضوع با ایستادگی در مقابل خواستها و تصمیمات ترامپ، گامی مهم به سوی چندجانبه گرایی برداشتند. در این راستا امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه با ناکارآمد دانستن تحریمها علیه ایران، گفت: "باید فضا را برای گفتگوهای جدید باز کنیم. بحران جدی بی اعتمادی با تحمیل تحریمهای خارجی توسط آمریکا ایجاد شده، اما تهران به تعهدات هستهای خود پایبند است. " نخست وزیر انگلیس و وزیر امور خارجه برزیل نیز در نشست شورای امنیت سازمان ملل به طور مستقیم با موضع دولت ترامپ در رابطه با ایران مخالفت کردند.
کانال مالی ویژه اتحادیه اروپا و ایران
سال ۲۰۱۸ و در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، وزرای خارجه کشورهای ۱+۴ به همراه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نیویورک نشستی را با حضور وزیر امور خارجه ایران برگزار کردند که در پایان این نشست بیانیهای در حمایت از برجام و همچنین تداوم صادرات نفت ایران و همچنین تضمین مکانیسمهای پرداخت با ایران صادر شد.
در پی این نشست موگرینی در جمع خبرنگاران گفت: با توجه به ضرورت و نیاز به نتایج ملموس، شرکت کنندگان در این نشست از پیشنهادهای عملی برای حفظ و ادامه کانالهای پرداختی و به طور ویژه ابتکار عملهایی برای ایجاد مکانیسم ویژه در راستای تسهیل پرداختهای مربوط به صادرات ایران از جمله نفت استقبال کردند.
ایجاد کانال مالی جدید حامیان توافق هستهای ایران برای مقابله با تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، فرصتی مناسب برای کشورهای جهان فراهم کرد تا موقعیت غالب دلار در نظام مالی بین المللی را به چالش بکشند. نمیتوان منکر این واقعیت شد که اغلب متحدان آمریکا مانند انگلیس، فرانسه و آلمان و نیز شرکایی مانند هند به شدت مخالف اعمال فشار آمریکا بر ایران هستند. در واقع این متحدان بسیار ناامید از آمریکا گرایش زیادی برای همکاری با رقبای این کشور برای از بین بردن توانایی واشنگتن در اعمال تحریمها علیه دشمنان خود دارند.