تدوین و اجرای برنامه استراتژیک سلامت مردان در سال آینده

به گزارش گروه جامعه سیدحامد برکاتی در نشست خبری که به مناسبت هفته سلامت مردان برگزار شد، اظهار کرد: اولین بار نامگذاری این هفته در ۲۳ خرداد ماه ۱۳۸۵ مطرح شد و وزارت بهداشت با سه استراتژی اصلاح سبک زندگی، حوادث ترافیکی و فعالیت فیزیکی در مردان، اقدامات خود را آغاز کرد.

وی با بیان اینکه طبق بررسی‌های وزارت بهداشت، سلامت در جنس مذکر در همه گروه‌های سنی بیش از جنس مونث در معرض خطر بوده است، تصریح کرد: زنان نسبت به مردان سبک زندگی سالم تری را دارا بوده و پیامد‌های نامطلوب سلامت هم در بین پسران و مردان بیش از زنان و دختران بوده است. بخشی از این نابرابری ناشی از بی توجهی مردان به سلامت خود بوده و بخشی از آن نیز ناشی از رویکرد قهرمانانه در مردان است که به دلیل احساس رویین تنی و عدم نیاز به مراقبت و مداخله پزشکی، به دنبال درمان مشکلاتشان نمی‌روند.

مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت تاکید کرد: چاقی، اضافه وزن، اعتیاد، چربی خون و فشار خون پنج علتی هستند که سلامت مردان را در کنار حوادث ترافیکی تحت تاثیر قرار می‌دهد. علیرغم اینکه به طور متوسط سطح تحصیلات مردان جامعه از زنان بیشتر است، اما سواد سلامت در مردان کمتر است.

وی ادامه داد: طبق بررسی‌های وزارت بهداشت، مردان ۴۰ درصد سواد سلامت را از رسانه ملی، ۴۰ درصد را از پزشکان و گروه‌های سلامت و حدود ۲۰ درصد را از شبکه‌های اجتماعی و اینترنتی دریافت می‌کنند که البته در سال‌های اخیر دریافت اطلاعات از شبکه‌های اجتماعی رو به افزایش بوده و در آینده شبکه‌های اجتماعی محل مداخله‌ای برای بحث سلامت مردان خواهند بود.

وی با بیان اینکه مشکلات فرهنگی، اجتماعی، مخاطرات زیست محیطی و تامین امکانات اجتماعی سلامت مردان را تحت الشعاع قرار می‌دهد، ادامه داد: در عین حال به طور متوسط زنان ایرانی دو تا سه درصد بیش از مردان واجد بیمه عمومی و مکمل هستند، درحالی که مردان بیش از زنان شاغل بوده و بار هزینه‌ای و حمایتی بیشتری برعهده دارند.

برکاتی با بیان اینکه بحث سلامت مردان در دنیا مبحث جدیدی است، خاطرنشان کرد: امروزه کشور‌های زیادی به اولویت سلامت مردان به عنوان بدنه موتور محرکه اقتصادی کشور توجه دارند.

وی بیان کرد: هفته ملی سلامت مردان با شعار "مردان سالم تر؛ مردان فعال تر" با رویکرد و تاکید ویژه بر تحرک فیزیکی، در حال برگزاری است. باید توجه کرد که عمده درگیری‌های سلامتی در مردان ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی است که شاخص آن ۱۷۷ مرگ در هر ۱۰۰ هزار نفر در مردان است. دیابت، سرطان و حوادث ترافیکی نیز در این حوزه قرار دارند. البته حوادث ترافیکی که در گذشته بین ۲۴ تا ۲۵ هزار مرگ را به خود اختصاص می‌داد، در سال‌های اخیر کاهش داشته و به حدود ۱۶ هزار مرگ رسیده است.

مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه حوادث ترافیکی و خشونت بار در مردان بیشتر است، تصریح کرد: بیماری‌های روانی که منجر به مرگ می‌شود نیز در مردان بیش از چهار برابر زنان است؛ به طوری که در مردان ۷.۱ درصد و در زنان ۱.۷ درصد در هر ۱۰۰ هزار نفر رخ می‌دهد. همچنین حوادث ترافیکی در مردان سه برابر بیش از زنان منجر به فوت می‌شود.

وی با بیان اینکه از هر پنج مرگ ناشی از خشونت، چهار مرگ مربوط به مردان و یک مرگ مربوط به زنان است، گفت: در مرگ‌های ناشی از جنگ‌ها نیز از هر ۱۰ مورد ۹ مرگ مربوط به مردان است که این موضوع نشان می‌دهد مردان بیش از زنان آسیب پذیرند و در عین حال، مراقبت کمتری از خود دارند و سواد سلامت‌شان نیز کمتر است.

برکاتی با بیان اینکه با آغاز طرح تحول نظام سلامت، برنامه‌های جدیدی در حوزه سلامت میانسالان برای زنان و مردان آغاز شد، افزود: در حال حاضر در حال تدوین برنامه استراتژیکی برای سلامت مردان هستیم که در سال آینده انجام می‌شود و در این برنامه با تکیه بر مشکلاتی که در چهار دهه اخیر به سلامتی مردان آسیب زده، نگاه ویژه‌ای به سلامت مردان خواهیم داشت.

وی ادامه داد: در کشور‌هایی که خدمات سلامت به صورت عادلانه‌تر به دو جنس ارائه داده می‌شوند، تفاوت امید به زندگی میان زنان و مردان کمتر است. امیدواریم در سال‌های آینده با برنامه‌های راهبردی، اقدامات خوبی در این حوزه انجام دهیم.

برکاتی گفت: در طرح تحول سلامت، خدمات مراقبتی، ارتقای سلامت و غربالگری را برای بیماری‌های مردان، مانند دیابت، فشارخون، غربالگری سرطان‌ها و تحرک بدنی ارائه می‌دهیم و هر سه سال یک بار مردان بالای ۳۰ سال در کشور این خدمات را دریافت می‌کنند.

وی با بیان اینکه طی بررسی ها، اولویت‌های شش گانه‌ای را در حوزه سلامت مردان تدوین کرده ایم، افزود: سه مورد از این اولویت ها، موجب مرگ در مردان و سه مورد هم موجب بیماری در مردان می‌شود.

مدیرکل دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: بیماری‌های قلبی عروقی، حوادث و سرطان‌ها مواردی هستند که منجر به مرگ در مردان می‌شوند. همچنین ۱۱ علت مرگ مردان ۳۰ تا ۷۰ ساله در کشور، بیماری‌های قلبی عروقی، حوادث ترافیکی، سکته ها، دیابت، سرطان دستگاه گوارش، خشونت، سرطان ریه، فشار خون، خودکشی و بیماری‌های تنفسی است. همچنین مواردی که منجر به بیماری در مردان ۳۰ تا ۷۰ ساله می‌شود عبارتند از: اختلالات روانی، اختلالات اسکلتی، اختلالات باروری و جنسی که در ۲۵ درصد موارد برای مردان مشکل آفرین است. همچنین باید توجه کرد که ۵۷ درصد مردان از بیماری‌های عفونی جنسی رنج می‌برند و دیر برای مداخله مراجعه می‌کنند.

برکاتی با بیان اینکه ما انتظار داریم سالانه ۳۲ درصد از مردان برای دریافت خدمت به مراکز جامع سلامت و پایگاه‌های بهداشتی مراجعه کنند، تاکید کرد: این در حالی است که میزان مراجعه مردان به این مراکز بسیار کمتر است. از طرفی ۸۰ درصد جمعیت کشور در سامانه سیب ثبت نام شده اند و اگر برای دریافت خدمت مراجعه نکنند از طریق فراخوان تلفنی با آن‌ها ارتباط می‌گیریم. در عین حال، قرار است طرحی به صورت پایلوت اجرا شود تا برخی از مراکز سلامت در نوبت بعدازظهر هم فعال باشند. در عین حال، در حال حاضر در بسیاری از شهرستان‌های کشور خدمات را به محل کار برده ایم و غربالگری سلامت را به طور هماهنگ در محل کار مردان انجام می‌دهیم.