شکست اجلاس ورشو از نمای نزدیک

 گروه سیاسی ؛ «جلال چراغی» تحلیلگر مسائل منطقه در یادداشتی با موضوع «اهداف پیدا و پنهان آمریکا از برگزاری کنفرانس شکست‌خورده ورشو» -که در اختیار قرار داد - نوشت: کنفرانس ورشو طی روزهای چهارشنبه و پنج‌شنبه گذشته با پافشاری واشنگتن در لهستان و البته به میزبانی واشنگتن و ورشو برگزار شد.

 

اما کنفرانس چه در مرحله پیش از برگزاری، چه در حین برگزاری و چه پس از برگزاری به برآیند مدنظر واشنگتن نرسید و شکست دیگری برای سیاست‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آمریکا رقم زد.

در این باره، آنچه شایان اشاره می‌نماید این است که رویکرد‌های سیاسی آمریکا طی دو سال اخیر و به‌طور مشخص در زمان ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»  رئیس جمهور آمریکا، به فرجام مشخص و سرانجام موفقیت‌آمیزی برای آمریکا نرسیده است.

 

موفقیتی که در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران تحقق یافت
کنفرانس ورشو نیز یکی از این تلاش‌های آمریکا بود که بار دیگر سیاست‌های خارجی این کشور را در قبال منطقه غرب آسیا، به‌ ویژه درباره جمهوری اسلامی ایران، رسوا کرد که چه‌بسا موفقیت دیگری برای جمهوری اسلامی ایران رقم زد، موفقیتی که در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران برای آن تحقق یافت.

 

آن گونه که در علوم رسانه‌ای و سیاسی از پیروزی و شکست تعریف و تحدید می‌شود، پیروزی معطوف به دو معناست؛ معنای نخست و صریح آن زمانی است که کشوری در کنشگر‌ی‌ها و برنامه‌های خود به پیروزی ملموس و ملحوظی در عرصه میدانی برسد که نمود نمایان آن نیز پیروزی محور مقاومت در برابر تروریسم تکفیری- صهیونیستی در سوریه و عراق بود که توانست در مقام عمل تروریست‌ها را با شکست سختی مواجه سازد.

 

معنای دوم و دیگر پیروزی زمانی است که کشور و حکومتی رویکرد و رهیافت تقابل با یک کشور دیگری در پیش گرفته باشد و برای به زانو در آوردن آن به اقدامات سیاسی و نظامی مبادرت کند، اما انجام و فرجامی در برنامه‌ها و کنشنگری هایش حاصل نشود و در نتیجه در این خط سیر خصومت‌ورزی با شکست مواجه شود.

 

عربستان از تحقق بخشیدن به اهداف و برنامه هایش در یمن عاجز ماند
گواه گویای این معنا نیز جنگ نظامی تمام‌قد و تمام‌عیار عربستان سعودی علیه ملت مظلوم یمن است که عربستان از تحقق بخشیدن به اهداف و برنامه هایش عاجز ماند. شکست سیاست‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در ورشو و دیگر گستره‌های بین‌المللی نیز از شق دوم این معنا و مفهوم شکست است؛ به سخن دیگر، واشنگتن از نیل به اهداف ترسیم و تصویرشده خود علیه تهران با شکست مواجه شد.

درباره اهدافی که آمریکا از برگزاری کنفرانس ورشو دنبال می‌کرد، می‌توان گفت که اساسا واشنگتن از برگزاری این کنفرانس به دنبال تحقق بخشیدن به اهداف خاورمیانه‌ای[] و اهداف اروپایی خود بود.

هدف آمریکا؛ به سرانجام رساندن سیاست‌های تحریمی خود علیه ایران
نخستین هدف از اهداف خاورمیانه‌ای آمریکا از برگزاری این کنفرانس دامن زدن به ایران‌هراسی و در پی آن ایران ستیزی بود. آمریکا تلاش کرد با اجماع‌سازی غربی، عربی و عبری و با تاکتیک تهدیدزا نشان دادن ایران در مقام بهره‌برداری تبلیغی از این کنفرانس برآید. هدف اصلی آمریکا از تشدید ایران‌هراسی و سپس بهره‌برداری تبلیغی از آن، به سرانجام رساندن سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه ایران بود.

 

به بیان دیگر، واشنگتن تلاش کرد با اجماع‌سازی بین‌المللی علیه ایران، مانع از شکست سیاست‌های واشنگتن در تحریم جمهوری اسلامی ایران شود و سخنان تند و از روی عصبانیت «مایک پنس»، معاون رئیس جمهور آمریکا، در این کنفرانس علیه اروپا به‌علت راه اندازی «ساز‌و‌کار حمایت از تبادلات تجاری» (اینس تکس) با ایران نیز ناظر بر این امر است.

 

تلاش برای تشدید فرایند عادی‌سازی روابط دیپلماتیک رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی
دومین هدف از اهداف خاورمیانه‌ای آمریکا از پافشاری برای برگزاری این کنفرانس نافرجام، تلاش برای تشدید فرایند عادی‌سازی روابط دیپلماتیک رژیم صهیونیستی و البته، علنی کردن این روابط با کشور‌های عربی بود و سر ازپا نشناختن «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، برای شرکت در این کنفرانس، خود گویای این امر بود، به‌گونه‌ای که نتانیاهو تمام تلاش خود را در این کنفرانس برای ایران‌هراسی به‌کار گرفت تا با ایجاد ارعاب و ارهاب علیه کشور‌های عربی، آن‌ها را در بین گزاره عادی‌سازی روابط دیپلماتیک با تل‌آویو قرار دهد.

 

البته، برخی از کشور‌های عربی مانند عربستان، امارات و بحرین نیز برای همراه و همسو شدن با سیاست‌های تل‌آویو اعلام آمادگی کرده‌اند و اظهارات وزیر امور خارجه این کشور‌ها در ورشو حکایت از این امر دارد.

سومین هدف از اهداف خاورمیانه‌ای آمریکا از برگزاری این کنفرانس، فراهم کردن بستر اجرایی طرح صلح آمریکایی درباره منازعه فلسطین و رژیم صهیونیستی موسوم به «معامله قرن» بود.

 

در این راستا و در آستانه برگزاری این کنفرانس، برخی مطبوعات صهیونیستی برخی از جزئیات این طرح را فاش کردند که از جمله آن‌ها این است که رژیم صهیونیستی برای تسلط بر مسجدالاقصی و توسعه شهرک‌سازی در کرانه باختری و آغاز کردن طرح‌های زیربنایی در نوار غزه و صحرای سینا تلاش می‌کند.

 

شایان اشاره است که بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای قرار است که «جراد کوشنر»، داماد و مشاور ارشد رئیس جمهور آمریکا- یکی از اضلاع اصلی طراح معامله قرن- عازم منطقه خواهد شد تا منابع و هزینه مالی لازم این طرح‌ها را تأمین کند، هزینه‌ای که به نوشته برخی رسانه‌های عرب‌زبان بالغ بر ۳۰۰ میلیارد دلار است که باید کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس آن را متقبل شوند.

پیشبردن طرح تشکیل «ناتوی عربی» در کنفرانس ورشو
چهارمین هدف از اهداف خاورمیانه‌ای آمریکا از برگزاری این کنفرانس پیشبردن طرح تشکیل «ناتوی عربی» بود، ائتلافی متشکل از اعضای کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس و دو کشور مصر و اردن و نیز رژیم صهیونیستی علیه ایران. در واقع، آمریکا تلاش می‌کند در این چارچوب ایران را به‌عنوان عامل تهدید برای کل منطقه بازنمایی کند و به همین علت است که سعی دارد از ایران به‌عنوان عامل ناامنی و بی‌ثباتی منطقه کلیشه‌سازی کند.

 

متوقف کردن شکست‌های آمریکا در منطقه خاورمیانه
پنجمین هدف خاورمیانه‌ای آمریکا از این کنفرانس تلاش برای متوقف کردن شکست‌های آمریکا در منطقه خاورمیانه، به‌ویژه در سوریه و عراق از یک سو و خنثی‌سازی تلاش‌های سه کشور ایران، روسیه و ترکیه بود، تلاش‌های سه کشور که همزمان با کنفرانس ورشو در نشست شهر سوچی روسیه نمود یافت و این همکاری و هم‌افزایی آن‌ها چه بسار در آینده نزدیک به نزدیکی روابط آنکارا و دمشق نیز منجر شود.

درباره، اهداف اروپایی و چه‌بسا بین‌المللی آمریکا از برگزاری این کنفرانس نیز اشاره به چند هدف زیر شایان اهمیت است. نخستین هدف اروپایی آمریکا از برگزاری این کنفرانس تلاش برای ارسال پیام به روسیه بود. انتخاب محل این کنفرانس یعنی کشور لهستان که در همسایگی کشور اوکراین قرار دارد، حاکی از دلالت‌های نهفته این هدف است. آمریکا تلاش می‌کند از نفوذ فزاینده روسیه در کشور‌های اروپای شرقی و چه‌بسا اروپای مرکزی جلوگیری کند؛ به همین علت است که لهستان را تحت فشار قرار داده است که مانع از صدور گاز روسیه به اروپا شود.

 تلاش آمریکا برای ایجاد پایگاه‌های نظامی و سامانه‌های موشکی در برخی کشور‌های اروپای شرقی
هدف دیگری که در ذیل اهداف اروپایی آمریکا از برگزاری این کنفرانس تعریف می‌شود، تلاش آمریکا برای ایجاد پایگاه‌های نظامی و سامانه‌های موشکی در برخی کشور‌های اروپای شرقی از جمله لهستان است. آمریکا تلاش می‌کند با استقرار سامانه‌های موشکی در این مناطق، مسکو را تحت فشار فزاینده قرار دهد تا به اهداف مورد نظرش در این مناطق و نیز منطقه غرب آسیا برسد.

تلاش برای مهار نفوذ اقتصادی چین در منطقه اروپای شرقی
سومین هدف اروپایی و چه‌بسا بین‌المللی آمریکا از برگزاری این کنفرانس، تلاش برای مهار نفوذ اقتصادی چین در منطقه اروپای شرقی است. واشنگتن از نفوذ شرکت‌های چینی و صدور کالا‌ها و محصولات چینی به کشور‌های اروپای شرقی به‌شدت نگران است و تلاش می‌کند با حضور خود در این منطقه مانع از چنین نفوذی شود.

به هر روی، این کنفرانس در مرحله مقدمه چینی، برگزاری و حصول نتیجه مورد نظر، با شکست مواجه شد. کشور‌های تأثیرگذار اروپایی مانند فرانسه و آلمان در سطح بسیار پایینی در آن شرکت کردند و «جرمی هانت»، وزیر امور خارجه انگلیس، نیز که در این کنفرانس شرکت کرده بود، هدف خود را طرح موضوع جنگ عربستان علیه یمن اعلام کرده بود.

 

با این وصف، این کنفرانس چه در ایران و چه در روسیه به برآیندی نرسید و صادر نشدن حتی یک بیانیه از این کنفرانس نیز خود گواهی گویا بر این نکته است. آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش کردند از این کنفرانس در جهت اهداف صهیونیستی و علیه جمهوری اسلامی ایران بهره‌برداری تبلیغی کنند تا بتوانند سیاست‌های آتی خود را در منطقه و به ضرر فلسطین تحقق بخشند.