چکش‌کاری علنی بودجه از امروز آغاز می‌شود/ هر آنچه باید درباره دخل و خرج ۹۸ بدانید
طبق آیین نامه داخلی مجلس، دولت ۱۵ آذر هر سال موظف به ارائه لایحه بودجه است، امسال دولت طبق همین قرار قانون لایحه را ارسال کرد، اما از آنجایی که مقام معظم رهبری نکاتی در خصوص لایحه بودجه داشتند دولت لایحه را اصلاح و تحویل دستگاه قانون گذاری کشور داد.
تقدیم با تاخیر لایحه بودجه
در روز سه‌شنبه ۴ دی، حسن روحانی رئیس‌جمهور لایحه بودجه ۹۸ را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد.
ساختار بودجه باید متناسب با چالش‌هایی که در کشور وجود دارد تنظیم شود
علی لاریجانی رئیس مجلس در همان روز چهارم دی، در حاشیه جلسه علنی مجلس با بیان اینکه بودجه سال ۹۸، باید اواسط آذر ارائه می‌شد، گفت: رهبری معظم انقلاب تدابیری داشتند که این بودجه باید متناسب با شرایط تحریمی مورد بازبینی قرار گیرد لذا جلساتی برگزار شد و آقایان به این نتیجه رسیدند سقف بودجه را باید از ۴۳۰ و خرده‌ای پایین آورده و هزینه‌ها را کاهش دهند.
لاریجانی تصریح کرد: برخی از مواردی که رهبری بر روی آن تاکید داشتند، علی‌الخصوص در زمینه اشتغال و فضای تولید این بود که بستر‌های مناسبی برای این موضوعات فراهم شود و البته ایشان به یک نکته مهمتری هم اشاره کردند که به نظر بنده هم خیلی کلیدی است و آن این است که باید ساختار بودجه متاسب با چالش‌هایی که در کشور وجود دارد تنظیم شود و برای این کار باید یک نقشه راهی برای بودجه سال‌های ۹۸ و ۹۹ تنظیم شود.
برخی مشخصات کلیدی بودجه ۹۸
محمد باقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در جلسه فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس به تاریخ ۴ دی ۹۷ برخی مشخصات کلیدی بودجه ۹۸ را برشمرد و گفت: در بودجه سال آینده بیش از یک و نیم میلیون بشکه نفت صادراتی روزانه با قیمت بشکه‌ای ۵۴ دلار پیش‌بینی شده است و در حوزه مالیات، که منبع دوم درآمد دولت است ۱۱ درصد رشد پیش بینی شده که نسبت به سال قبل کل رقم بودجه ۴۰۷ هزار میلیارد تومان است.
بهبود معیشت و زندگی مردم هدف نخست لایحه بودجه است
رئیس‌جمهور روز چهارشنبه ۵ دی در جلسه هیئت دولت با اشاره به اینکه به رغم شرایط سخت فشار و تحریم خارجی، توانستیم بودجه را در زمان معین بررسی و آماده تقدیم به مجلس شورای اسلامی کنیم، اظهارداشت: حتی چند روز قبل از ۱۵ آذر که زمان معین برای ارایه لایحه بودجه بود، دولت آن را آماده کرده بود، در همان ایام، نکاتی نیز مورد نظر مقام معظم رهبری بود که آن‌ها را هم در اسرع وقت مد نظر قرار داده و در لایحه اعمال کردیم.
روحانی در همان جلسه با بیان اینکه لایحه بودجه ۹۸ در هدف اول بهبود معیشت و زندگی مردم را مورد توجه جدی قرار داده است، گفت: باید تلاش کنیم که رنج مردم در فشار تحریم کاسته شود. البته تا زمانی که تحریم برقرار است، نمی‌توان به طور صد در صد مشکلات آن را برطرف کرد، اما با اقدامات خود می‌توانیم تبعات ناشی از فشار تحریم را کاهش دهیم و این کاری است که دولت با هماهنگی سایر قوا، فعالان اقتصادی و مردم می‌تواند انجام دهد.
آیین‌نامه داخلی مجلس در مورد بودجه چه می‌گوید؟
آنچه آیین نامه داخلی مجلس تاکید می‌کند این است که با تقدیم لایحه بودجه از جانب رئیس‌جمهور همراه با پیوست‌ها و ضمائم لایحه در گام اول، نمایندگان مجلس از زمان چاپ و توزیع لایحه بودجه سالانه کل کشور و پیوست‌های آن تا مدت ۱۰ روز می‌توانند لایحه را بررسی و پیشنهادات خودرا به کمیسیون‌های تخصصی مجلس تقدیم کنند.
در گام دوم کمیسیون‌های تخصصی موظفند حداکثر تا ۱۵ روز پس از چاپ و توزیع لایحه، گزارش خود را به کمیسیون تلفیق تقدیم کنند.
مهلت ۱۵ روزه و قابل تمدید کمیسیون تلفیق
کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف ۱۵ روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون‌های تخصصی، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیون‌های تخصصی، گزارش نهایی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند. البته کمیسیون تلفیق این اختیار را دارد که با موافقت هیئت رئیسه مجلس مهلت تقدیم گزارش نهایی خود را تا ۱۵ روز تمدید کند.
کار کمیسیون تلفیق بودجه با ارائه لایحه به صحن علنی به اتمام نمی‌رسد بلکه پس از اتمام بررسی و تصویب در مجلس در صورتی که شورای نگهبان ایراداتی شرعی و مغایرت‌هایی با قوانین بالادستی به مصوبه مجلس بگیرد این کمیسیون مجددا برای بررسی و اصلاح موارد اعاده شده از شورای نگهبان تشکیل شده و موارد را بررسی و اصلاح می‌کند.
بررسی درآمد‌های بودجه‌ای در صحن علنی مجلس
بر اساس رویه‌ای که آیین‌نامه داخلی مجلس برای بررسی لایحه بودجه در نظر گرفته است، رسیدگی به کلیات، پیشنهاد‌های مربوط به درآمد‌ها و سایر منابع تأمین اعتبار بودجه عمومی و تصویب سقف و رسیدگی به پیشنهاد‌های مربوط به تبصره‌ها و ردیف‌ها در صحن علنی مجلس انجام می‌شود.
پیشنهاد‌های چاپی نمایندگان که همراه با بودجه در صحن مورد بررسی قرار می‌گیرد باید در زمان مقرر دریافت شده، منبع مالی مشخص داشته، مازاد بر سرجمع نباشد با تعیین ردیف مشخص جایگزین طرح شده و مغایرت با برنامه نداشته باشد.
صحن علنی مجلس نیز هم، چون کمیسیون تلفیق در صورت تشخیص شورای نگهبان و طرح ایراد نسبت به برخی موارد لایحه بودجه باید موارد اصلاحی لایحه را مجددا بعد از اعاده شورای نگهبان مورد بررسی و اصلاح قرار دهد.
تصویب کلیات لایحه بودجه ۹۸ در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس
حسینعلی حاجی‌دلیگانی در تاریخ ۱۱ دی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به جلسه کمیسیون «برنامه، بودجه و محاسبات» مجلس گفت: در جلسه عصر روز ۱۱ دی این کمیسیون کلیات لایحه بودجه سال ۹۸ به تصویب رسید.
عضو کمیسیون «برنامه، بودجه و محاسبات» مجلس افزود: با توجه به توضیحات نماینده دولت و صحبت‌های مخالفین و موافقین بودجه کلیات این لایحه به اتفاق آرا به تصویب رسید و اعضای کمیسیون وارد بحث در جزئیات لایحه شدند.
واکنش به اخبار برخی رسانه‌ها مبنی بر کاهش بودجه وزارت دفاع در سال ۹۸
سردار «رضا طلائی نیک» معاون پارلمانی وزارت دفاع نظر به انتشار اخباری در برخی رسانه‌های گروهی مبنی بر کاهش بودجه وزارت دفاع در سال ۱۳۹۸ اظهار داشت: بر اساس مستندات و متن «لایحه بودجه سال ۱۳۹۸» و با احتساب تحقق وتأمین منابع از بودجه مازاد پیش بینی شده، اعتبارات دفاعی نه تنها کاهش نمی‌یابد بلکه در سال آینده امکان افزایش نیز دارد.
کمیسیون «تلفیق بودجه»
اما پس از تقدیم لایحه بودجه ۹۸ به مجلس که در تاریخ ۴ دی رخ داد، مطابق با آیین‌نامه داخلی مجلس باید کمیسیون «تلفیق بودجه» تشکیل می‌شد تا گزارش این کمیسیون نهایت پس از ۴۵ روز در صحن علنی مجلس شورای اسلامی چکش‌کاری شود.
طبق ماده ماده ۴۱ آئین نامه داخلی مجلس، به منظور تنظیم اصول و مفاد برنامههاى توسعه و لوایح بودجه کل کشور و ایجاد هماهنگى بین کمیسیونهاى تخصصى مجلس شوراى اسلامى، پس از تقدیم لایحه مربوط توسط دولت به مجلس، کمیسیون تلفیق مرکب از اعضاى ذیل تشکیل می‌شود:
۱- از کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات نه نفر
۲- از هر کمیسیون تخصصی دیگر سه نفر
اعضای مذکور در بند‌های فوق توسط کمیسیون‌های مربوطه انتخاب و به هیأت رئیسه مجلس معرفی می‌شوند.
مأموریت این کمیسیون تا تصویب نهایی قانون برنامه توسعه و یا لایحه بودجه سالانه کل کشور ادامه می‌یابد.
پس از تحویل سند مالی کشور، طبق آیین نامه داخلی، کمیسیون‌های تخصصی مجلس، اعضای کمیسیون تلفیق بودجه را با رای گیری مشخص کردند. بر همین اساس کمیسیون‌های تخصصی به جز کمیسیون اصل ۹۰، سه نفر از اعضای کمیسیون خود را برای بررسی تخصصی بودجه به کمیسیون تلفیق معرفی می‌کنند.
اسامی ۴۵ عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸
بعد از تقدیم لایحه بودجه، کمیسیون‌های تخصصی اعضای کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۸ را انتخاب کردند؛ در تاریخ ۱۱ دی ترکیب ۴۵ نفره کمیسیون تلفیق لایحه بودجه کل کشور سال ۹۸ مشخص شد.
با معرفی نمایندگان کمیسیون‌های تخصصی مجلس در کمیسیون تلفیق بودجه سال ٩٨، ترکیب ۴۵ نفره این کمیسیون به شرح زیر نهایی شد:
کمیسیون آموزش و تحقیقات: سیدمحمدجواد ساداتی نژاد، محمود نگهبان سلامی و قاسم احمدی لاشکی
کمیسیون اجتماعی: عباس گودرزی، سمیه محمودی و علی رستمیان
کمیسیون اقتصادی: رحیم زارع، محمدحسین حسین زاده بحرینی و محمد حسن نژاد
کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی: ابوالفضل حسن‌بیگی، شهروز برزگر کلشانی و اردشیر نوریان
کمیسیون انرژی: جلال میرزایی، علی‌عسگر ظاهری عبده‌وند و علی ادیانی
کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات: غلامرضا تاجگردون، محمدمهدی مفتح، هادی قوامی، جهانبخش محبی‌نیا، حسن سلیمانی، سید مهدی فرشادان، محمد فیضی، عزت الله یوسفیان ملا و عبدالرضا مصری
کمیسیون بهداشت و درمان: همایون یوسفی، احمد همتی و حیدر علی عابدی
کمیسیون شورا‌ها و امور داخلی: علی اصغر یوسف نژاد، حسن کامران، احمد امیرآبادی فراهانی
کمیسیون صنایع و معادن: سعید باستانی، محسن کوهکن ریزی و محمدحسین فرهنگی
کمیسیون عمران: محمدرضا ملکشاهی‌راد، شهرام کوسه غراوی و شادمهر کاظم زاده
کمیسیون فرهنگی: نصرالله پژمانفر، سیده فاطمه ذوالقدر و محمدعلی وکیلی
کمیسیون قضایی و حقوقی: جلیل رحیمی جهان آبادی، حسین رضازاده و محمد علی پورمختار
کمیسیون کشاورزی: علی وقف‌چی، عباس پاپی‌زاده و علاءالدین خادم
هیئت رئیسه کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ مشخص شد + اسامی
عباس پاپی‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاسی ، با اشاره به جلسه عصر روز ۱۶ دی کمیسیون «تلفیق لایحه بودجه ۹۸» گفت: در این جلسه انتخابات هیئت رئیسه اعضای کمیسیون تلفیق برگزار شد.
وی افزود: به ترتیب آقایان غلامرضا تاجگردون به عنوان رئیس، محمدحسین فرهنگی به عنوان نائب رئیس اول و علی‌اصغر یوسف‌نژاد به عنوان نائب رئیس دوم انتخاب شدند.
عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۹۸ تصریح کرد: علی ادیانی و علی رستمیان به عنوان دبیران و محمدمهدی مفتح نیز سخنگوی این کمیسیون انتخاب شدند.
بودجه ۹۸ شفاف نیست
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در حاشیه جلسه روز ۱۹ دی این شورا با اشاره به بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی گفت: درباره بودجه متأسفانه اشکالات متعددی وجود دارد بویژه آنکه آنطور که باید و شاید در بیان اعداد و ارقام شفافیت لازم وجود ندارد؛ موضوعی که اخیراً هم در رسانه‌ها مطرح شده است.
وی با تأکید بر اینکه وظیفه دولت و مجلس است که شفافیت لازم را در بودجه ایجاد کنند، افزود: نکات و ایراداتی که شورای نگهبان در سال‌های گذشته به لایحه بودجه وارد دانسته، باید از سوی دولت و مجلس برطرف شود و تقاضای ما این است که با توجه به اشکالاتی که در سال‌های گذشته به لایحه بودجه داشتیم، نمایندگان این لایحه را با دقت بیشتری بررسی و تصویب کنند.
کدخدایی افزود: یک اشکال کلی دیگری که وجود دارد این است که شورای نگهبان همیشه از لحاظ مدت زمان بررسی لایحه بودجه در مضیقه است و فرصت ۲۰ روزه برای بررسی و اظهارنظر کافی نیست.
سخنگوی شورای نگهبان ابراز امیدواری کرد: دولت و مجلس در سال‌های آینده به گونه‌ای عمل نمایند تا این شورا بتواند در زمان محدودی که برای بررسی لایحه بودجه دارد، استفاده کند و این فرصت را از شورای نگهبان نگیرند.
کلیات بودجه ۹۸ در کمیسیون تلفیق تصویب شد
نشست کمیسیون تلفیق جهت بررسی کلیات لایحه بودجه ۹۸ صبح روز ۲۳ دی برگزار شد. اعضای کمیسیون تلفیق در این جلسه با ۲۲ رای موافق، ۱۶ رای مخالف و ۲ رای ممتنع از مجموع ۴۰ نماینده حاضر با کلیات این لایحه موافقت کردند. کمیسیون تلفیق بعد از تصویب کلیات وارد بررسی جزییات لایحه بودجه در بخش درآمدی و هزینه‌ای شد.
مخالفت کمیسیون تلفیق بودجه با افزایش قیمت و سهمیه‌بندی سوخت در سال ۹۸
غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۹۸ مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۷ بهمن، از مخالف اعضای کمیسیون متبوعش با افزایش قیمت و سهمیه بندی سوخت در سال آتی خبر داد.
تعطیلی ۱۱ روزه مجلس
مجلس شورای اسلامی از روز سه‌شنبه ۱۶ بهمن تا شنبه ۲۷ بهمن به مدت ۱۱ روز در آستانه بررسی لایحه بودجه تعطیل شد.
آغاز چکش کاری بودجه در صحن علنی بهارستان
بهروز نعمتی صبح امروز با اشاره به جلسه غیر علنی مجلس شورای اسلامی به میزان گفت: دقایقی پیش جلسه غیر علنی مجلس برای بررسی لایحه بودجه سال ۹۸ و گرانی‌های اخیر به ریاست علی لاریجانی و با حضور اکثر نمایندگان مجلس آغاز شد.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس گفت: در حال حاضر آقای غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۹۸ مشغول ارائه گزارشی از این لایحه به نمایندگان است.
نعمتی تصریح کرد: پس از اظهارات آقای تاجگردون آقایان نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رضا رحمانی وزیر صمت و حجتی وزیر جهاد کشاورزی درباره بودجه سال ۹۸ اظهاراتی را خواهند داشت.
وی گفت: همچنین قرار است وزیر نفت در این جلسه درباره درآمد‌های نفتی و نحوه فروش آن به نمایندگان گزارش بدهد.
طبق زمان‌بندی اعلام شده، قرار است جلسات علنی مجلس شورای اسلامی برای بررسی جزئیات لایحه بودجه ۹۸ از فردا یکشنبه در دو نوبت صبح و عصر برگزار شود؛ البته طبق روال سال‌های قبل در صورت نیاز، جلسات در سه نوبت نیز برگزار خواهد شد.