رمزگشایی از ایستادگی ۴۰ ساله/ سازوکار مالی پوچ اروپا/ برجام کار کیروش بود، ترکیب تیم ملی کار ظریف
• روزنامه حمایت در بخش یادداشت امروز مطلبی با تیتر رمزگشایی از ایستادگی ۴۰ ساله رامنتشر کرده که به این شرح است:
به فرموده رهبر معظم انقلاب «در طول این سالهای متمادی، دولتهای گوناگون و ذائقههای سیاسی گوناگون بر سر کار آمدند - چه در مجلس با سلایق سیاسی مختلف، چه در قوه مجریه - بعضیها حتی با اصول نظام زاویه هم داشتند؛ لیکن ظرفیت عظیم نظام، بدون اینکه ناشکیبایی نشان بدهد، توانسته است همه این مسائل را از سر بگذراند؛ توانسته است همه این مشکلات را در خود حل و هضم کند؛ به خاطر حضور مردم، به خاطر ایمان مردم، به خاطر پایبندی مردم به نظام اسلامی.» (۲۰ مهر ۹۰) نکته مهم و پایانی اینکه تحریمهای ظالمانه اخیر دقیقاً علیه مردم و با هدف جدا کردن آنها از حاکمیت اعمالشده است. این بدان مفهوم است که اساس، شیرازه و چارچوب انقلاب مردم هستند و به این وسیله میکوشند تا آنها را از پیمودن این مسیر منصرف و پشیمان کنند. بهراستی اگر مردمی همچون مردم انقلابی ایران نبودند و در برابر تحریمها قد علم نمیکردند، کدام قدرت میتوانست طومار نقشههای قدرتهای بزرگ را در هم بپیچد؟ هشت سال جنگ تحمیلی را با انواع و اقسام تحریمها، فتنه سالهای ۷۸ و ۸۸، تحریمهای سنگین اقتصادی اخیر، توطئه نفوذ و نقشههای امنیتی و... با مقاومت همین مردم با شکست مواجه شد. «این مردم ایران عزیز بودند که ایستادگی کردند و مصداق این آیه شریفه شدند: اَلَّذینَ قالَ لَهُمُ النّاسُ اِنَّ النّاسَ قَد جَمَعُوا لَکُم فَاخشَوهُم فَزادَهُم ایمانًا وَ قالُوا حَسبُنَا اللهُ وَ نِعمَ الوَکیل. مدام تهدید شدیم، مدام گفتند حمله میکنیم، مدام گفتند تحریم میکنیم، مردم نه از تهدید نظامی ترسیدند، نه از تحریم ترسیدند، نه از تحریم فلج شدند؛ نترس، شجاع، سربلند، حرکت را ادامه دادند؛ ازاینپس هم باید همین باشد. مردم ما، قشرهای مختلف ما، جوانهای ما، روحانیون ما، پیشهوران ما، دانشگاهیان ما، محققین ما، مسئولان ما، دولتیهای ما، مجلسیهای ما باید انقلابی بمانند و انقلابی حرکت کنند تا بتوانیم این راه را با موفقیت پیش برویم و ادامه بدهیم.» (رهبر حکیم انقلاب – ۱۴ خرداد ۹۵)
• روزنامه کیهان هم در بخش یادداشت خود مطلبی با تیتر اقتصاد رفتاری فرصتها، تهدیدها! را منتشر کرد که به این شرح است:
باور بفرمایید بسیاری از کشورها از همین تهدیدِ «آلودگی هوا و محیط زیست» فرصت ساخته ضمن کاستن از میزان آلودگی، برای مردم کسب و کار ایجاد کرده و پول و ثروت ساختهاند. جامعه تشکیل شده از «فرد» از این روی، با «تربیت» افراد از دوران کودکی، میتوان یک «جامعه تربیتشده» ساخت که موقع وقوع زلزله، برای وقوع بحران تلاش نکند!
فرهنگ بر اقتصاد مقدم است. با ساختن فرهنگ چهبسا اصلا، معضل به آن اندازهای نشود که نیازی به یافتن راهحل آنچنانی داشته باشیم. به بیان دقیقتر، اگر مسئله «فرهنگ» حل شود، بسیاری از معضلات حتی اقتصادی، سیاسی و... اصلا به وجود نمیآیند که نیازی به یافتن راهحل باشد. آیا فردی که اعتقادات مذهبی قوی دارد، در ظاهر و باطن از گناه گریزان و به حساب و کتاب قیامت باور دارد، رشوه میگیرد؟! اختلاس میکند؟! پاسخ روشن است. اگر فردی را میبینیم که اعتقادات مذهبی دارد، اما رشوه میگیرد، این فرد مذهبی به مفهوم واقعی کلمه نیست، حالا تصور کنید در شرایطی که احتیاج به تقویت دین و فرهنگ بیش از هر زمانی ملموس است، برخی به جای حمایت از بخشهای دینی و فرهنگی، بودجه آن را کاهش داده و یا تقریبا حذف میکنند! این اقدام میتواند برای جامعه آسیبهای جدی در پی داشته باشد. نکتههایی که اشاره کردیم راههایی برای تشخیص بیماری و درمان آن و بعضا حتی «مُسکن» بود. راهحل ریشهای همان است که در آخر گفتیم. به قول رهبر عزیز انقلاب، راهحل، بازگشت به «ارزشهای اول انقلاب است.»
• روزنامه وطن امروز هم در بخش یادداشت روز خود مطلبی با عنوان سازوکار مالی پوچ اروپا رامنتشر کرده که به این شرح است:
طبق گزارش روز ۱۱ بهمن خبرگزاری رویترز، سخنگوی سفارت آمریکا در برلین به صراحت اعلام میکند «کانال مالی ایران و اروپا تاثیری بر فشارهای اقتصادی آمریکا ندارد و همانگونه که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا مشخص کرده است، شرکتهایی که به فعالیتهای تحریم شده با ایران اصرار کنند، با تبعات سختی مواجه خواهند شد که میتواند شامل قطع دسترسی به نظام مالی آمریکا و همچنین عدم توانایی برای تجارت با آمریکا و شرکتهای آمریکایی باشد». پیش از این و در آستانه اعلام رسمی خبر راهاندازی INSTEX نیز «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان تصریح کرد «این سازوکار شامل موارد تحریمی آمریکا نخواهد شد و هدف از این سازوکار این است که معاملات و فعالیتهای اقتصادی که توسط آمریکا تحریم نشده است قابل انجام باشد و یک راه حل مناسب برای پرداختها وجود داشته باشد». هفتم- سازوکار مالی اتحادیه اروپایی تحت یک شرکت که به گزارش رویترز، با سرمایه ۳ هزار یورویی در پاریس تاسیس شده و به ثبت رسیده و فردی به نام «پر فیشر» مدیر سابق بانک آلمانی Commerzbank مسؤولیت آن را بر عهده خواهد گرفت، بیش از آنکه یک اقدام عملی موثر برای تخفیف تحریمهای آمریکا علیه ایران باشد، یک اقدام نمادین برای کنترل ایران است. چه اینکه «رابرت مالی» مدیر سابق بخش خاورمیانه شورای امنیت ملی آمریکا در زمان اوباما و یکی از اعضای تیم آمریکایی مذاکرهکننده برجام در گفتگو با یورونیوز تاکید میکند «این سازوکار مالی تاثیر چندانی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت و تنها میتواند برای اروپا از لحاظ سیاسی و نمادین مهم تلقی شود». به نظر میرسد اروپا با توجه به تهدیدهای مقامات جمهوری اسلامی بویژه رهبر معظم انقلاب مبنی بر از سرگیری فعالیتهای هستهای در ماههای اولیه خروج رسمی آمریکا از برجام، اولا به دنبال تثبیت تعهدات برجامی ایران و ادامه پایبندی جمهوری اسلامی به محدودیتهای گذشته است و ثانیا سعی در ترغیب یا به عبارت بهتر اغوای طرف ایرانی برای تصویب داخلی قوانین و کنوانسیونهای پالرمو، CFT و AML دارد. ثالثا با طولانی کردن روند طراحی سازوکار مالی، نهتنها به دنبال راهحل نیست، بلکه به دنبال تاثیرگذاری بیشتر تحریمها و فشار به ایران جهت نشستن بر سر میز مذاکرات موشکی است بویژه اینکه اخیرا نیز برخی سران کشورهای اروپایی حتی موگرینی، بابت فعالیتهای موشکی و منطقهای، ایران را به تحریمهای اتحادیه اروپایی تهدید کردهاند. آنچه واضح است، هنوز در واقعیت چیزی تغییر نکرده است، لذا ادامه پایبندی کامل ایران به تعهدات هستهای و انجام هرگونه اقدامی در حوزه کنوانسیونهای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم باید منوط به تدبیر راهکاری باشد که تمام انتظاراتی که ایران از برجام داشته، از قبیل: فروش نفت و دسترسی به منابع مالی آن، تبادلات تجاری، بیمه و ... برآورده شود و ایران به صورت محسوس تاثیرات آن را درک کند. تا همینجای کار نیز ایران ۷ ماه بیش از اولتیماتوم ۲ ماهه اولیه صبر کرده است. در هر صورت اقدام کوتاهمدت و علیالحساب ایران میتواند حذف برخی محدودیتهای هستهای خود و تعلیق روند رسیدگی به پرونده تصویب لوایح مرتبط با FATF باشد.
• روزنامه همدلی هم در بخش سرمقاله خود مطلبی با عنوان بازنگاه واژههای کلیدی سخنان امام (ره) را منتشر کرده است که به این شرح است:
کی دیگر از محورهای سخنان امام، انتقاد از غارت نفت ایران توسط آمریکا بود. امام اعتقاد داشت آمریکا علاوه بر تاراج نفت ایران، با دریافت پول هنگفت از ایران به بهانه تامین امنیت، تسلیحات نظامی خود را به ایران میفروشد و از این طریق به استحکام پایگاههای نظامی خود در منطقه نیز کمک میکند. امام در این بخش عدم استقلال شاه را نشانه گرفته بود و وابستگی نفتی و تسلیحاتی به آمریکا را به زیان ملت دانست. یکی از مهمترین محورهای سخنان امام در انتهای سخنرانی، انتقاد از نبود آزادی در بخشهای مختلف بود، به صورتی که صراحتاً اعلام کرد: «خونهای جوانهای ما برای این جهات ریخته شده، برای اینکه آزادی میخواهیم ما. ما پنجاه سال است که در اختناق بهسر بردیم، نه مطبوعات داشتیم، نه رادیوی صحیح داشتیم، نه تلویزیون صحیح داشتیم، نه خطیب توانست حرف بزند، نه اهل منبر میتوانستند حرف بزنند، نه امام جماعت میتوانست آزاد کار خودش را ادامه بدهد، نه هیچ یک از اقشار ملت کارشان را میتوانستند ادامه بدهند.» امام در بخشهای پایانی سخنان خود نیز از ادامه مقاومت تا رفع کامل مظاهر حکومت سلطنتی و استقبال از پیوستن سران ارتش به نهضت مردم و تامین امنیت آنها مطالبی بر زبان آورد و نظامی ناشی از ملت در خدمت ملت را وعده داد. در چهلمین سال از پیروزی انقلاب، مروری بر سخنرانی معمار کبیر انقلاب در بهشتزهرا، میتواند یادآور بسیاری از مطالبات و رویاهای یک ملت باشد و تلاش کنیم آرمانهای امام و مردم را در آن روز تاریخی پیگیری و تحقق بخشیم.
• روزنامه فرهیختگان هم در بخش سرمقاله خود برجام کار کیروش بود، ترکیب تیم ملی کار ظریف را منتشر کرده که در ادامه میخوانید:
در روزها و ماههای اخیر دولت بهطور مشخص و برخی گروههای سیاسی چه اصلاحطلب و چه اصولگرا میگویند اگر به «اف. ای. تی. اف» نپیوندیم، نمیتوانیم از پس مشکلات بربیایم. پیوستن به «سی. اف. تی» و «پالرمو» اسم رمز بالا و پایین رفتن دلار و طلا شده است. هیچکس هم مسئولیت مریضهای قبلی که به بیمارستان فرستاده را نمیپذیرد! سختتر از تحمل کاستیها، نپذیرفتن مسئولیت این ناکامیهاست. تا کسی یا گروهی بهطور مشخص مسئول تصمیمهای سیاسی، اقتصادی و ورزشی و... نشود، برنامه بلندمدت و امید به اصلاح اشکالات، «نوشتن روی یخ است». کسی فهمید دلار ۴۲۰۰ تومانی چرا آمد؟ چه کسی گفت و چه کسی داد و چه کسی گرفت... چه کسی خودرو وارد کرد؟ چه کسی گوشت وارد میکند؟ چه کسی گفت: با برجام و ظریف، قهرمان جام ملتها که هیچ قهرمان دیپلماسی میشویم؟ چه کسی مسکن را بهجای ماهواره امید به فضا فرستاد؟ چه کسی با کیروش قراردادی امضا کرد که حضرتش بیشتر در ینگه دنیا بود تا اینجا؟ چه کسی بازی بزرگ برای تیمملی را خراب میکرد؟ چه کسی باعث شد پرسپولیس با ۱۱ و نیم نفر در آسیا بازی کند تا طلسم ایران در قهرمانیاش شکسته نشود؟ سیاست و فوتبال، دنیای جدایی دارند، اما عقل و تدبیر مثل خدا، یکی است.
• روزنامه صبح نو هم در بخش سر مقاله مطلبی با عنوان دبه اروپایی رامنتشر کرده که به این شرح است:
سرانجام پس از ۹ماه تعلل، سازوکار مالی اروپاییها به نام INSTEX جهت تسهیل مبادلات تجاری با ایران راهاندازی شد. سازوکاری که صرفاً محدود به رتقوفتق امورات غذایی و دارویی است که بیانگر وزن و اندازه بیمقدار اروپاییها در برجام است. هرچند بسیاری از مقامات ایران از بدو خروج آمریکا از برجام، دلخوش به حمایتهای اروپا شدند، اما اروپاییها در موضعگیریهای متعدد بر عدم توانایی خود در رویارویی با آمریکا تأکید کردند؛ همچنانکه سخنگوی اتحادیه اروپا بهصراحت بیان داشته که سازوکار مالی INSTEX علیه آمریکا راهاندازی نشده و تحریمهای این کشور را دور نمیزند. از سویی دیگر، هرچند سه کشور اروپایی در بیانیه ثبت INSTEX بهرهمندیهای اقتصادی از برجام را مشروط به پایبندی کامل ایران به تعهدات هستهای خود کردهاند، اما همین «E۳» برای راهاندازی این تسهیلات تجاری اندک برای ایران شروط غیر برجامی گذاشتهاند. حال همین مقامات که وعده گشایشهای تجاری را با حمایت سران اروپا داده بودند، در تغییر موضعی آشکار، اقدام اروپا را بیشتر با آثار سیاسی ارزیابی کردهاند تا اقتصادی. حال که به این راحتی وعدهها و حرفها فراموش میشود، چطور میتوان به وعده پیوستن به FATF بهبهانه گشایشهای مبادلات تجاری دلخوش بود. کسانیکه میگویند عدم الحاق ایران به FATF یعنی رویارویی با تحریمهای بیشتر، چه تضمینی میدهند که پس از تصویب پالرمو و CFT نگویند هدفمان بهره سیاسی بود نه افتصادی؟! بهتر است دولتمردان به جای نامهنگاری با رهبر انقلاب و سردادن فریاد «وا اسفا» از عدم تصویب لوایح مربوط به FATF، وقت خود را مصروف مذاکره قوی و اثرگذار با طرفهای غربی کنند که در آخر کار همچون برجام تبدیل به پرجام نشود.
• روزنامه جام جم هم در بخش یادداشت خود افزایش ضریب جینی با نگاه به خارج رامنتشر کرده است که در ادامه میخوانید:
در طول سالهای اخیر ضریب جینی افزایش زیادی داشته. از سال ۹۲ که دولت آقای روحانی سر کارآمد تا امروز آمارها نشان میدهد شاخص ضریب جینی رو به افزایش است که مشاهده آمار گمرک در بخش کالاهای مصرفی نشان خواهد داد در طول این سالها افزایش واردات را داشتهایم. زیرا عدهای وارداتچی برای تأمین منافع خود از رانت و فساد استفاده میکنند که نتیجه آن افزایش فاصله طبقاتی و بدتر شدن وضع محرومان است. یکی از معیارهای تحلیل شاخص ضریب جینی میزان بیکاری است. وقتی ضریب جینی کاهش مییابد به این معناست که دولت سیاستهای حمایت از تولید را به کار گرفته و بنگاههای تولیدی نیز برای تکمیل ظرفیت خود اقدام به جذب نیرو میکنند، اما در زمان افزایش این شاخص، عکس این موضوع را شاهد هستیم. یکی از معیارهای تولید، نرخ ارز است و اگر سیاستهای دولت مبتنی بر حمایت از تولید داخل باشد حتما راهکارهایی برای آن در نظر خواهد گرفت. یکی از این سیاستها در خدمت بودن نظام بانکی برای بخش تولید است که متاسفانه نظام بانکی در ایران به افزایش درآمد خود فکر میکند و از مسیر اصلی خود خارج شده است. نظام بانکی ایران دولتی است و بخش بانکداری خصوصی هم به درآمد خود میاندیشد.
وقتی یک سرمایهدار اقدام به خرید ارز یا ملک کند و سود زیادی در کوتاهمدت نصیبش شود، مسلم است این سرمایه به سمت تولید هدایت نخواهد شد. بهخصوص زمانی که این سود از سود تولید بیشتر باشد، اما اگر با ابزار مالیات بتوانیم سرمایهها را به سمت تولید هدایت کنیم آن موقع میتوان بخشهای دیگر سیاستهای حمایت از تولید داخل را اجرا کرد.
• روزنامه ستاره صبح هم در بخش سرمقاله خود مطلب تبدیل مبادلات تجاری اروپایی به فرصت؟ را منتشر کرده که در ادامه میخوانید:
سرانجام سه کشور اروپایی انگلیس آلمان و فرانسه و نه اتحادیه اروپایی با تأخیر ناشی از اختلافات درونی و نیز فشارهای ترامپ و تا حدی راهبرد کسب امتیاز حداکثری از ایران، سازوکار ویژه خود را اعلام کردند که قدم مثبت و روبه جلویی است و حداقل تا زمانی که ترامپ در آمریکا در مصدر قدرت است میتواند اقتصاد ما را از خفگی ناشی از گاز گرفتگی نجات دهد. متأسفانه ما دو اشتباه مرتکب شدهایم که نباید انتظار بیش از این داشته باشیم و نباید فرصتها را تبدیل به تهدید کنیم: ۱- اقتصاد نه تنها تک محصولی شده، بلکه عواید حاصل از فروش نفت با سفره مردم پیوند مستقیم خورده است! ۲- مجموعه اقدامات داخلی و خارجی یک دهه گذشته به گونهای بوده که انتخابها محدود شده است؛ لذا در اوضاعی که با زیادهخواهی ترامپ نیز مواجه هستیم حاصل جمع برداری دو مؤلفه آسیبپذیری اقتصادی و انتخابهای محدود لازم است واقعبین بوده و شیپور را از سر گشادش نزنیم، بلکه این حرکت اولیه اروپاییها را قدم خوب و رو به جلویی دیده و این فرصت را در مقابل آمریکا و زیادهخواهیهای ترامپ را به یک همکاری استراتژیک با اروپا تبدیل کنیم.۱. مقابل ترامپ ایستاده و تحریمهای امریکا را دور بزند.۲. به صورت بانک یورویی عمل کرده و کلیه فروش نفت و یا سایر درآمدها را به صورت یورو نگهداری کرده و پرداختها نیز از این حساب صورت گیرد.۳. مشکلات بانکی، پولی و مالی کشور حل شود. البته با حساسیتهایی که در همین فاصله آمریکا و همپیمانانش در قبال این سازوکار نشان دادهاند میتوان ادعا کرد که با بازی صبورانه و هنرمندانه و صد البته کارشناسانه و نه صرفاً سیاسی و سیاسیکاری میتوان امید داشت. چهار مشخصه اصلی این سازوکار که قبلا اسپیوی (Special Purpose Vehicle) و این بار کانال مالی ابزار حمایت از مبادلات تجاری (INSTEX) نامیده شده است: ۱. همچون اتاق تسویهحساب مالی (Clearing House) دوبل عمل میکند که چنین سازوکاری الان در بخشهای مالی و پولی جهان و در زمینههای مختلف فعال بوده و سازوکارش مشخص است؛ یعنی بدهیهای یکطرف را با مطالباتش تهاتر و تسویهحساب مینماید. ۲. بجای یک اتاق پایاپا در این سازوکار در حقیقت تهاتر در دو اتاق ایرانی و اروپایی انجام میگیرد. ۳. نوعی قرارداد مبادله (Barter Arrangement) است که خارج از سیستم مالی جهانی تحت سلطه آمریکا، عمل میکند و ۴. با اینکه سازوکار چنین روندی مشخص است، اما به دلیل تنوع موضوعات و طرفهای تجاری ایران، طبیعی است که در طول زمان جزئیات فعالیتها برنامهها و اقداماتش از منظر مقررات داخلی و تعامل بیرونیاش با ذینفعان شکل خواهد گرفت. این سازه ژلهای کمک به هر دو طرف ایرانی و اروپایی است تا بتوانند بر اساس نیازها، مقتضیات و صد البته میزان هماهنگی نظام مالی کشور با استانداردهای جهانی فعالیتهای آتی این سازوکار را تنظیم کند. این اقدام به ایران اجازه میدهد هم فرایند مالی و مخصوصاً نظام بانکی عقبمانده کشور را به سطح استانداردهای بینالمللی برساند و هم نیازهای وسیع تجاری خود را به تدریج تأمین نموده و دایره را از طرفهای تجاری اروپایی به سایر تجار خارجی گسترش دهد. آنچه علاوه بر تأثیر این سازوکار بر بخش تجاری و اقتصادی کشور دارد شکست در سازه تحریم و تلاش ترامپ برای اجماع سازی علیه ایران است که این نیز عامل روانی مثبتی برای اقتصاد کشور است؛ زیرا بخش قابل توجهی از چالشهای اقتصادی کشور ناشی از عامل روانی است و این اقدام اروپا در کنار تلاشهای کشور برای استانداردسازی فعالیتهای مالی و پولی عامل روانی ضعیف و در نتیجه ضریب تأثیرش کاهش و ثبات نسبی به بازار بازخواهد گشت که در صورت تحقق این نیز دومین شکست ترامپ بعد از ترک برداشتن دیوار تحریمها در اقدامات ضد ایرانیاش برای انزوای ایران و تداوم ایران هراسی است.
• روزنامه دنیای اقتصاد هم در بخش سرمقاله خود در هم تنیدگی سه نرخ را منتشر کرد که به این شرح است:
بودجه دولت برای سال آینده در بخش درآمدها بسیار خوشبینانه در نظر گرفته شده است و از هماکنون میتوان بهراحتی بیان کرد که بخش قابل توجهی از درآمدها محقق نمیشود. بهعبارت دیگر اگر تاکنون کسری عملیاتی و سرمایهای در حدود ۱۰ درصد بود این رقم در سال آینده رشد قابلتوجهی را تجربه خواهد کرد و این امر فشار بر کلهای پولی را بیش از پیش خواهد کرد. از این رو درحالیکه وضعیت تورمی را شاهد هستیم، کسری بودجه فشار بیامانی را بر کلهای پولی خواهد گذاشت و بنابراین فضا برای هدفگذاری ارزی محدود خواهد بود. مجلس اکنون وظیفه خطیری را در بودجه بر عهده دارد و باید حداکثر تلاش خود را برای کاهش کسری بودجه کند و این نیز تنها از طریق کاهش هزینهها میسر است. اگر آن درهمتنیدگی نرخها را در نظر بگیریم، هر چه مجلس بتواند از کسری بودجه سال آتی بکاهد، عملا فضای بیشتری به سیاستگذار میدهد تا ثبات ارزی را تداوم دهد.
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.