تحقیقات دانشمندان ایرانی در زمینه عوامل چاقی در مجله علمی لنست
به گزارش گروه جامعه ، باقر لاریجانی، رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران و نایب رییس کمیته ملی بیماری‌های غیر واگیر که عضو کمیسیون جهانی لنست است با بیان اینکه مجله بین المللی لنست با همکاری ۴۰ دانشمند از سراسر جهان یک کمیته تحقیقاتی برای بررسی عوامل اساسی هدایت کننده چاقی در جهان راه اندازی کرده گفت: اخیرا گزارشی ۶۴ صفحه‌ای از این کمیته منتشر شده است. این گزارش پدیده افزایش شیوع چاقی را از منظری نوین مورد بررسی قراد داده و نتیجه گیری کرده است که سه معضل جهانی چاقی، سوء تغذیه و گرمایش کره زمین علل زمینه‌ای مشترک دارند و برای کاهش شیوع چاقی لازم است با این عوامل زمینه مشترک مقابله کرد.
وی افزود: این گزارش بیان می‌کند که که با اصلاح زیرساخت‌های مختلف از قبیل: عوامل اجتماعی و فردی کشور‌های مختلف و ساختار‌های جهانی می‌توان به شکل موثری از روند فزاینده رشد چاقی، سوء تغذیه و تولید گاز‌های گلخانه‌ای جلوگیری کرد.
لاریجانی که از اعضای کمیسیون جهانی لنست است، با اشاره به گزارش این کمیسیون گفت: برای مقابله با چاقی، سو تغذیه و تغییرات آب و هوایی لازم است سیاست مداران و مسئولان کشور‌های مختلف با موضعی قاطع مقابل سیاست‌ها و فعالیت‌های سودجویانه ساختار‌های تجاری قدرتمند که فعالیت‌های آن‌ها باعث ایجاد و تشدید این سه همه گیری جهانی می‌شوند ایستادگی کنند و سازوکار‌های موجود را تغییر دهند. این سازمان‌های تجاری که اکثر آن‌ها چند ملیتی هستند از طرق مختلف همچون تولید و توزیع مواد غذایی نامناسب که از یک سو باعث چاقی و کاهش دریافت مواد مغذی شده و از سوی دیگر به واسطه تولید گاز‌های گلخانه‌ای باعث به آسیب به سلامت عمومی و محیط زیست می‌شود، سلامت مردم و زمین را تهدید می‌کند.
وی افزود: این گزارش سوء تغذیه در تمام اشکال آن (چاقی و سوء دریافت مواد مغذی) را از بزرگترین علل مرگ و میر در جهان می‌داند و بحث می‌کند که عوامل زمینه ساز چاقی و سوء تغذیه از طرق مختلف باعث تغییرات اقلیمی نگران کننده‌ای شده اند.
رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه در برهه‌های مختلف سیاستگذاری‌هایی در سطح مجامع بین المللی برای مقابله با چاقی شده، گفت: این سیاست‌ها با شکست مواجه بوده و در گزارش لنست راهکار‌هایی برای مقابله با این شکست‌ها و اجرای موفق سیاست‌ها ذکر شده است.
وی با بیان اینکه در طول دو دهه گذشته، چاقی، سوء تغذیه و تغییرات آب و هوایی هر یک به صورت جداگانه مورد توجه قرار گرفته اند، افزود: عدم تمایل سیاستگذاران برای اجرای سیاست‌های موجود، وجود تعارض قوی منافع تجاری برخی گروه‌ها و از سویی عدم تمایل کافی افکار عمومی و جامعه مدنی برای ایجاد تغییرات موثر در این زمینه از عوامل اصلی شکست در سیاست‌های تدوین شده در این زمینه هستند.
لاریجانی از نظرات پروفسور بوید سوئینبرن، استاد تغذیه و بهداشت جهانی دانشگاه اوکلند نیوزلند و نایب رییس کمیسیون چاقی لنست یاد کرد و گفت: طبق نظر ایشان نگاه‌ها به دو معضل سوء تغذیه و چاقی تا کنون به صورت دو قطب متضاد که در یکی کالری بیش از حد کم و در دیگری کالری بیش از حد زیاد دریافت می‌شود بوده است. این در حالی است که تاثیر سیستم‌های تولید، توزیع و مصرف غذایی ناسالم و ناکافی در ایجاد هر دو معضل به شدت پر رنگ بوده که می‌توان عامل آن را سلطه جهانی یک اقتصاد سیاسی صرفا متمرکز بر بهره اقتصادی بدون توجه به پیامد‌های سلامت دانست.
وی ادامه داد: تغییرات اقلیمی نیز تحت تاثیر همین پدیده سودآوری و قدرت جهانی قرار تشدید شده اند که نتیجه آن آسیب‌های زیست محیطی جدی است به واسطه سیستم‌های تولید مواد غذایی، حمل و نقل شهری و بین شهری و طراحی شهری و استفاده بهینه از زمین ایجاد می‌شوند.
رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: بررسی زمینه‌های مشترک این سه پدیده جهانی به عنوان "همه گیری مرتبط جهانی"برای دولت‌ها این امکان را فراهم می‌کند که عوامل زمینه ساز چاقی را معلوم نمایند و راه حل‌های اساسی برای پایان دادن به ده‌ها سال شکست در سیاستگذاری علیه چاقی ارائه کنند.
وی افزود: کمیسیون لنست به عنوان یک راه حل موثر برای حل این سه معضل، بررسی علل زمینه‌ای مشترک این سه پدیده فراگیر جهانی چاقی، سوء تغذیه و تغییرات آب و هوایی تعریف می‌کند که همگی از طریق عوامل زمینه ساز و راه حل‌های مشترک به هم ارتباط دارند.
عضو کمیسیون جهانی لنست گفت: عوامل زمینه ساز همه گیری مرتبط چاقی شامل روش‌های سنتی کشاورزی، سیستم‌های حمل و نقل نامناسب، طراحی شهری و کاربری زمین هستند که هر یک به نوبه خود تحت تاثیر سیاست‌ها و انگیزه‌های اقتصادی قرار دارند که باعث افزایش مصرف و نابرابری در بهره گیری از منابع می‌شود.
لاریجانی گفت: در میان اقدامات توصیه شده، این کمیسیون خواستار تشکیل یک کنوانسیون کنترل سیستم‌های غذایی، مشابه کنوانسیون‌های جهانی برای کنترل تنباکو و تغییرات اقلیمی است تا بتوان از طریق یک ساز و کار مشخص مانع نفوذ صنایع غذایی در سیاستگذاری و بسیج عمومی برای ایجاد سیستم‌های غذایی سالم، عادلانه و پایدار شده است.
وی ادامه داد: بر اساس گزارش کمیسیون چاقی لنست، انگیزه‌های اقتصادی باید باز طراحی شوند و ۵ تریلیون یورو از سهم یارانه‌های دولتی برای سوخت فسیلی و فعالیت‌های کشاورزی بزرگ مقیاس در سطح جهانی باید به سمت فعالیت‌های پایدار، سالم و سازگار با محیط زیست هدایت شود.
رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر اینکه لازم است یک صندوق بشردوستانه جهانی برای حمایت از ایجاد تغیرات اساسی در مبارزه با چاقی ایجاد شود، گفت: بر اساس گزارش کمیسیون چاقی لنست، انگیزه‌های اقتصادی باید باز طراحی شوند و ۵ تریلیون یورو از سهم یارانه‌های دولتی برای سوخت فسیلی و فعالیت‌های کشاورزی بزرگ مقیاس در سطح جهانی باید به سمت فعالیت‌های پایدار، سالم و سازگار با محیط زیست هدایت شود.
عضو کمیسیون جهانی لنست تاکید کرد: این گزارش مشخص کرده است که وجود کودکانی که در عین پر وزنی از سوء تغذیه رنج می‌برند در برخی از کشور‌ها یک هشداردهنده مهم است که به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی تشدید می‌شود.
وی با اشاره به نقش مردم در کنترل چاقی اظهار داشت: در این گزارش آمده است مقابله با پدیده جهانی نیاز به بازنگری فوری در نحوه خوردن، زندگی کردن، مصرف و حرکت انسان‌ها دارد و تحقق آن ملزم به ایجاد تغییرات زیادی در جنبه‌های زندگی افراد در جوامع است. به طوری که الگو‌های کسب و کار مرتبط باید پایدار و سلامت محور شوند تا بتوانیم به چالش‌های آینده در این زمینه پاسخ دهیم.
لاریجانی گفت: راه اندازی و تشکیل کمیته چاقی لنست با همکاری فدراسیون جهانی چاقی تحت هدایت تعدادی از دانشمندان برجسته دانشگاه اوکلند و دانشگاه جورج واشنگتن آغاز شد. تشکیل این کمیته آغازی برای راه اندازی یک سری از رویداد‌های جهانی بود.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران تنها کشور منطقه است که عضو این کمیسیون می‌باشد، گفت: آقای دکتر طوطی از محققین پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در این کمیته مشارکت داشتند.