«اس پی وی»؛ کانال مالی نمادین یا گره‌گشای تحریم‌های پسا برجام؟

گروه سیاسی ؛ آنطور که منابع و رسانه‌های اروپایی گزارش داده‌اند، از امروز دوشنبه - ۸ بهمن ۹۷ - سازوکار ویژه اروپایی‌ها برای مراوده اقتصادی با ایران یا همان کانال مالی ایران و اروپا موسوم به «اس پی وی» با محوریت سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس افتتاح و عملیاتی می‌شود.

بیشتر بخوانید: وعده‌های برجامی یک کانال/ اینفوگرافیک

فرانسه گویا قرار است میزبان دفتر مرکزی «اس پی وی» باشد و اجرای طرح‌های آن را آلمان بر عهده گیرد و انگلیس هم حسابرس ویژه این کانال مالی باشد؛ البته این ترتیب هنوز به طور رسمی اعلام نشده است.

روزنامه وال‌استریت ژورنال حدود یک ماه پیش به نقل از دیپلمات‌های اروپایی از نقش آفرینی فرانسه و آلمان در «اس پی وی» سخن گفت و در این باره  نوشت: اگر فرانسه میزبان نهاد سازوکار ویژه مالی اروپا شود، یک مقام آلمانی ریاست آن را به عهده می‌گیرد و در صورتی که آلمان میزبان شود، ریاست این نهاد مالی به فرانسه سپرده خواهد شد.

«ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه که اخیرا اظهارات بلاوجهی را در مورد اقتدار موشکی ایران بر زبان رانده، روز پنجشنبه ۴ بهمن در جمع اعضای کمیته روابط خارجی مجلس فرانسه اعلام کرد: مکانیسم دور زننده تحریم‌های آمریکا برای تجارت قانونی با ایران، باید در روزهای آینده اجرایی شود. بر پایه این مکانیسم، ایران بخشی از پول نفت خود را به یورو دریافت خواهد کرد و  خواهد توانست نیازهای اساسی خود را از سه کشور فرانسه و آلمان و انگلیس تأمین کند.

بیشتر بخوانید: امنیت اروپا در گرو برجام/ سیاهی در انتظار قاره سبز؛ هشدار ایران جدی است!

اروپایی‌ها از ۱۸ اردیبهشت ۹۷ یعنی ۲۶۷ روز پیش که آمریکا با نقض یکطرفه برجام، از این توافق بین‌المللی خارج شد، وعده دادند، راهکار ویژه‌ای را برای انتفاع اقتصادی ایران از برجام مهیا کنند؛ حالا پس از ۲۶۷ روز اروپایی‌ها قرار است امروز از کانال مالی تبادل اقتصادی با ایران یا همان «اس پی وی» رونمایی کنند.

پیش از این قرار بود، «اس پی وی» پیش از ۱۳ آبان ۹۷ یعنی موعد تحریم‌های نفتی و بانکی آمریکا علیه مردم ایران، بطور نمادین آغاز به کار کند، اما این اتفاق نیفتاد و مسئولان وزارت خارجه کشورمان در موضع گیری‌های خود از تعلل اروپایی‌ها در راه‌اندازی کانال مالی تبادل اقتصادی با ایران، انتقاد کردند.

بیشتر بخوانید: ۱۳ روز هم از ۱۳ آبان گذشت...

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پس از آنکه چند روز هم از ۱۳ آبان گذشت و خبری از تحقق وعده اروپایی‌ها در راه‌اندازی «اس پی وی» نشد، طی مصاحبه‌ای گفت: اروپایی‌ها فرصت جدی داشتند در ایران و این فرصت را به خاطر بی عملی و انفعال در برابر آمریکا یا ناهماهنگی داخلی یا فرصت طلبی از دست دادند. اروپا آمادگی هزینه کردن را ندارد. کسی که در قضیه SPV ضرر کرده، اروپاست.

پس از این مصاحبه ظریف، «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا وعده داد تا پایان سال ۲۰۱۸ یعنی در اوایل دی ۹۷، کانال مالی تبادل اقتصادی میان ایران و اروپا برای دور زدن تحریم‌های آمریکا موسوم به «اس پی وی» عملیاتی می‌شود. البته سال ۲۰۱۸  هم به پایان رسید و خبری از «اس پی وی» که قرار است ناجی برجام باشد، نشد.

بیشتر بخوانید: تردید اروپا در حفظ برجام/۲۶۰ روز گذشت؛ خبری از کانال مالی نیست!

به هر ترتیب مکانیسم ویژه اروپایی‌ها برای تضمین منافع افتصادی ایران از برجام که در کانال مالی تبادل اقتصادی موسوم به «اس پی وی» خلاصه شده، ظاهرا قرار است از امروز (دوشنبه ۸ بهمن ۹۷) عملیاتی شود؛ اگر مانند دفعات قبلی، اروپایی‌ها خُلف وعده نکنند.

البته از برایند سخنان و مطالب مطرح در محافل سیاسی و رسانه‌ای غربی چنین استنباط می‌شود که راه‌اندازی مؤثر «اس پی وی» ممکن است به دلیل کار بر روی جزئیات باقی‌مانده، چند ماه دیگر هم طول بکشد. این امر بدان معناست که آغاز به کار این کانال مالی از امروز، بیشتر جنبه نمادین دارد!

علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در همین زمینه روز گذشته تاکید کرد جمهوری اسلامی ایران همواره به تعهداتش در قبال برجام پایبند بوده است و ۱۳ گزارش پی در پی آژانس بین المللی انرژی اتمی شاهدی روشن برای این موضوع است. اما اروپایی‌ها چندین ماه است که وعده داده اند سازوکار ویژه مالی با ایران (SPV) را راه اندازی کنند، اما این امر هنوز محقق نشده است.

علاوه بر این، بحث اصلی، میزان کارکرد «اس پی وی» است؛ پیش‌تر برخی از شرکت‌های بزرگ اروپایی اعلام کرده‌ بودند که حتی در صورت عملیاتی شدن این کانال مالی، تمایلی به فعالیت اقتصادی در ایران ندارند و ریسک بازگشت به ایران را از هراس تحریم‌های آمریکا نخواهند پذیرفت.   

پاتریک پویانه، مدیر اجرایی توتال فرانسه به فایننشال تایمز گفته بود «با وجود راهکار‌های اتحادیه اروپا برای استمرار مراودات با ایران، ما نمی‌توانیم در این کشور فعالیت کنیم چرا که ممکن است از سیستم مالی آمریکا محروم شویم».

مسئولان شرکت نفتی اِنی ایتالیا نیز مواضعی مشابه مدیران توتال اتخاذ کرده‌‌اند و به فایننشال تایمز گفته‌اند «فارغ از این که اتحادیه اروپا چه راهکاری برای مراوده با ایران در قالب برجام ارائه کند، ما از هراس تحریم‌های آمریکا در ایران فعالیت نخواهیم کرد».

بیشتر بخوانید: ابهام در فرجام «اس. پی. وی» / رفع مشکلات اقتصادی با یک کانال اروپایی؟

به هر ترتیب باید منتظر بود و میزان اثرگذاری کانال مالی ایران و اروپا موسوم به «اس پی وی» را به نظاره نشست.

 انتهای پیام/