آیا شب قدر تا قیامت هست؟/ آیا شب قدر فقط در زمان پیامبر بوده است؟
شب قدر یا لیلة القدر، شبی است مملو از فضائل که آن شب را شب نزول قرآن و شب مقدرشدن امور انسان‌ها می‌نامند.
شبی که دارای اعمال و نماز و اذکار خاصی است و طبق روایات مقدرات یک ساله انسان در این شب تایید می‌شود و ضربت خوردن و شهادت امام علی (علیه‌السلام) در این شب‌ها، بر اهمیت و عظمت آن نزد شیعیان افزوده که با سوگواری و انجام اعمال شب‌های قدر همراه می‌شود.
این شب در واقع با فضیلت‌ترین شب سال محسوب می‌شود که با امور مهم و با عظمتی همانند نزولِ اجمالی قرآن، پیدایش افاضات باطنی و فضای خاصّ معنوی، تقدیر و تعیین سرنوشت‌ها، تدبیر و برنامه‌ریزی‌های جدید و نزول جبرئیل و فرشته‌ها همراه است؛ شب نزول رحمت الهی و آمرزش گناهان که در آن، فرشتگان بر زمین فرود می‌آیند و براساس روایات مقدرات انسان‌ها به امام زمان (علیه‌السلام) عرضه می‌شود.
اما در میان باید بدانید که زمان دقیق این شب معلوم نیست، ولی طبق بسیاری از روایات، در ماه رمضان قرار دارد و احتمالا یکی از شب‌های نوزدهم، بیست و یکم یا بیست و سوم ماه مبارک رمضان است.
براساس آن چه در روایات به آن اشاره شده است عبادت در این شب‌ها بالغ بر هشتاد سال ارزش است و حتی قابل قیاس با سایر شب‌ها نیست.
از جمله اعمال شب قدر می‌توان به غسل، احیاء و شب زنده‌داری، خواندن قرآن، خواندن دعا‌های ماثور مثل دعای جوشن کبیر، توبه و استغفار و صدقه‌دادن اشاره کرد.
اما چرا این شب را شب قدر نامیده‌اند؟
علت نام‌گذارى این سه شب بعنوان شب قدر یا به جهت تقدیر امور سالانه، از خیر و شر، عمر و روزى و غیر آن در این شب است، یا شرافت و منزلت ویژه آن و یا تنگ شدن زمین به جهت فرود آمدن انبوه فرشتگان در زمین.
در واقع می‌توان گفت قدر بنابر احتمال نخست به معناى تقدیر و اندازه‌گیرى یا حکم، و بنابر احتمال دوم، به معناى شرافت و بزرگى و بنابر احتمال سوم به معناى تنگ شدن است.
البته باید به این نکته اشاره کرد که احتمال نخست، بر حسب روایات و مناسبت با برترى این شب بر هزار شب به واقع نزدیکتر است.
نگاهی به فضائل شب قدر
یکی از الطاف و موهبت‌های ویژه خداوند در ماه رمضان شب قدر است. چنانکه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در این راستا فرموده‌اند:
خداوند از روزها، جمعه و از ماه‌ها، ماه رمضان و از شب‌ها، شب قدر را برای خود اختیار کرده است
در واقع شب قدر اوج معنویت و عبادت ماه مبارک رمضان است.
شبی که قرآن در آن نازل شده است و مقدرات زندگی بشر تا شب قدر آینده در آن تعیین می‌شود.
امام صادق (علیه‌السّلام) در این‌باره می‌فرمایند:
ابتدای سال، شب قدر است، در آن شب آنچه از این سال تا سال آینده انجام خواهد گرفت، نوشته می‌شود.
در روایات اهل بیت (علیهم‌السّلام) نیز اینچنین آمده است:
فرشتگان در شب قدر فرود آمده و در زمین پخش می‌شوند، بر مجالس مؤمنین گذشته بر آنان سلام کرده و برای دعای آنان آمین می‌گویند، تا آنگاه که سپیده‌دم طلوع کند و در این شب دعای کسی رد نمی‌شود، مگر دعای عاق والدین، قطع‌کننده رحم، کسی که شراب بنوشد و کسی که دشمنی مومنی در دلش باشد.
براساس آنچه قرآن کریم درباره این شب به آن اشاره کرده است: شب قدر، شب نزول قرآن کریم بر پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است.
خداى متعال این شب را بهتر و برتر از هزار شب معرفى مى کند که فرشتگان همراه روح (روح القدس) با اذن پروردگارشان به زمین فرود آمده و به محضر امام زمان (علیه السّلام) مى‌رسند و آنچه را که در طول یک سال رخ مى دهد، مى‌نویسند.
تکرار شب قدر در هر سال نشانه چیست؟
باید به این نکته توجه داشت که شب قدر منحصر در شب نزول قرآن و سالی که قرآن درآن نازل شد نیست بلکه با تکرار سالها، آن شب نیز تکرار می‌شود.
این موضوع به معنای آن است که درهر ماه رمضان شب قدری است که درآن شب امور سال آینده تقدیر می‌شود و از این رو دلیل براین امر این است که:
- نزول قرآن به طور یکپارچه در یکی از شب‌های قدر چهارده قرن گذشته ممکن است ولی تعیین حوادث تمامی قرون گذشته و آینده درآن شب بی معنی است.
- کلمه «یفرق» در آیه شریفه «فی‌ها یفرق کل امر حکیم.» (دخان / ۶) در سوره دخان به خاطر مضارع بودنش، استمرار را می‌رساند و نیز کلمه «تنزل» درآیه کریمه «تنزل الملئکه والروح فی‌ها باذن ربهم من کل امر» (قدر / ۴) به دلیل مضارع بودنش دلالت بر استمرار دارد.
- از ظاهر جمله «شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن.» (بقره / ۱۸۵) چنین برمی‌آید که مادامی که ماه رمضان تکرار می‌شود آن شب نیز تکرار می‌شود. پس شب قدر منحصر در یک شب نیست بلکه درهر سال در ماه رمضان تکرار می‌شود.
در تفسیر برهان از شیخ طوسی از ابوذر نیز اینچنین روایت شده است که گفت: به رسول خدا (ص) عرض کردم یا رسول الله آیا شب قدر شبی است که درعهد انبیاء بوده و امر به آنان نازل می‌شده و، چون از دنیا می‌رفتند نزول امر درآن شب تعطیل می‌شده است؟
فرمود: نه بلکه شب قدر تا قیامت هست.
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *