قربانیان خاموش جنگ‌ها؛ زندگی دشوار بیش از ۱۷ هزار یتیم جنگ در غزه
۶ ژانویه (۱۷ دی) به‌عنوان روز جهانی یتیمان جنگ نامگذاری شده است تا توجهات به سمت کودکانی که یک یا هر ۲ نفر از والدین خود را در جنگ از دست می‌دهند، جلب شده و حمایت از آنها به عنوان افرادی آسیب پذیر و تلاش برای بازسازی زندگیشان در دستور کار قرار بگیرد.
این روز یادآور هزینه‌های انسانی جنگ به ویژه برای کودکان است و تلاش دارد از فراموش شدن آنها زیر سایه جنگ جلوگیری کند؛ روز جهانی یتیمان جنگ یادآور تاثیر مخرب جنگ‌ها بر کودکان است و بر مسئولیت جمعی برای فراهم کردن مراقبت و فرصت برای آنها تاکید می‌کند.
سال ۲۰۲۵ در حالی این روز را گرامی می‌دارد که تشدید درگیری‌های نظامی در سراسر جهان به موازات وخیم‌تر شدن تغییر‌های آب و هوایی، آوارگی و فقر در سال ۲۰۲۴ نقش موثری در افزایش شمار یتیمان جنگ داشته است.
تقریبا بر اساس همه معیار‌های موجود، سال ۲۰۲۴ یکی از بدترین سال‌های ثبت شده برای کودکان درگیر جنگ در تاریخ یونیسف بوده است، هم از نظر تعداد کودکان آسیب دیده و هم از نظر میزان تاثیر بر زندگی آن ها.
دلیل تعیین روز جهانی یتیمان جنگ
یتیمان جنگ کودکانی هستند که والدین و سرپرست‌های خود را درپی وقوع جنگ‌ها از دست داده اند؛ این کودکان اغلب با چالش‌های عمیق عاطفی، اجتماعی و اقتصادی مواجه هستند.
سازمان فرانسوی SOS Enfants en Détresses در اوایل دهه ۲۰۰۰ تعیین روی ۶ ژانویه را به عنوان روزی برای گرامیداشت یتیمان جنگ با تمرکز بر زندگی کودکان آسیب دیده از جنگ و تلاش برای بهبود آینده آنها اعلام کرد.
روز جهانی یتیمان جنگ مناسبت مهمی است که توجه‌های جهانی را به کودکانی که از جنگ و خشونت رنج می‌برند، جلب می‌کند؛ ضمن اینکه بر نیاز فوری بر محافظت از این کودکان آسیب پذیر در برابر آسیب‌های بیشتر تاکید می‌کند.
این روز طی حدود ۲ دهه گذشته با تلاش برای برجسته کردن وضعیت اسفناک کودکان یتیم رهاشده بر اثر درگیری ها، به بستری برای دفاع از حقوق و رفاه این کودکان تبدیل شد.
براساس گزارش آژانس کودکان سازمان ملل (یونیسف)، بیش از ۴۷۳ میلیون کودک معادل تقریبا یک پنجم کل کودکان جهان، از بدترین سطح خشونت از زمان جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹-۱۹۴۵) رنج می‌برند، زیرا در مناطق درگیری از جمله سودان، فلسطین، میانمار، هائیتی، آفریقای مرکزی، ... زندگی می‌کنند؛ این کودکان نه فقط با خطر‌های جسمی بلکه با آسیب‌های روحی ناشی از از دست دادن خانواده خود نیز مواجه هستند.
یونیسف با اعلام این هشدار که درصد کودکانی که در مناطق جنگی زندگی می‌کنند، از حدود ۱۰ درصد در دهه ۱۹۹۰ به تقریبا ۱۹ درصد رسیده و تقریبا ۲ برابر شده است، تاکید کرد که این موضوع نباید به یک روال عادی تبدیل شود، اگرچه با وقوع درگیری‌های بیشتر از هر زمان دیگر در سراسر جهان از سال ۱۹۴۵، کودکان به طور فزاینده‌ای قربانیان اصلی می‌شوند.
چالش‌های پیش روی یتیمان جنگ عبارتند از: آسیب عاطفی مبارزه با از دست دادن خانواده و امنیت، موانع آموزشی و دسترسی نداشتن به مدرسه‌ها به دلیل جابجایی، آسیب پذیری و افزایش خطر بهره برداری و سوءاستفاده، مسائل بهداشتی و دسترسی محدود به مراقبت‌های پزشکی و نیاز‌های اولیه، مشکلات اقتصادی ازجمله عدم حمایت مالیمنجر به فقر شدید.
شورای امنیت سازمان ملل نیز شش تخلف بزرگ علیه کودکان در زمان جنگ را شناسایی و محکوم کرده است: قتل و معلول کردن کودکان، استخدام یا استفاده از کودکان، حمله به مدرسه‌ها یا بیمارستان ها؛ تجاوز جنسی یا دیگر خشونت‌های شدید جنسی، ربودن کودکان و محرومیت از دسترسی بشردوستانه برای کودکان.
سازمان‌هایی مانند یونیسف، War Child، Save the Children و SOS Children's Villages در سطح جهانی برای حمایت از یتیمان جنگ از طریق آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و حفاظت فعالیت می‌کنند.
وضعیت کودکان یتیم در میانه جنگ و درگیری‌های نظامی چگونه است؟
براساس بررسی‌های یونیسف جنگ‌های سال ۲۰۲۴ تاثیر آشکاری بر کودکان ساکن منطقه‌های درگیری داشت و این تاثیر‌های سوء برای کودکان یتیم به شکلی تشدید شده بوده است.
- کودکان به ویژه در زمان جنگ تحت تاثیر سوءتغذیه قرار گرفتند، که نه تنها در غزه بلکه در سودان نیز به عنوان یک تهدید مرگ بار تلقی می‌شود.
- جنگ‌ها به طور جدی بر دسترسی کودکان به مراقبت‌های بهداشتی و آموزش تاثیر می‌گذارند.
- ۴۰ درصد افراد واکسینه نشده یا کودکان کمتر واکسینه شده در کشور‌هایی زندگی می‌کنند که به طور کامل یا تا حدی تحت تاثیر جنگ قرار گرفته اند و آنها را در برابر شیوع بیماری‌هایی مانند سرخک و فلج اطفال آسیب پذیرتر می‌کند.
- بیش از ۵۲ میلیون کودک در کشور‌های متاثر از جنگ از تحصیل محروم شدند.
- تاثیر بر سلامت روان کودکان بسیار زیاد است: بررسی انجام شده ازسوی War Child گزارش داد که ۹۶ درصد از کودکان غزه احساس می‌کردند که مرگ آنها قریب الوقوع است؛ تقریبا نیمی از آنها به دلیل ضربه‌ای که متحمل شدند، می‌خواستند بمیرند.
یک عضو یونیسف گفت: کودکان در مناطق جنگی با مبارزه روزانه برای بقا مواجه هستند که آنها را از دوران کودکی محروم می‌کند؛ مدرسه‌های آنها بمباران شده، خانه‌ها ویران شده و خانواده‌ها از هم پاشیده شده است؛ آنها نه تنها امنیت و دسترسی به نیاز‌های اساسی زندگی را از دست می‌دهند، بلکه شانس خود را برای بازی، یادگیری و به سادگی کودک بودن نیز از دست می‌دهند.
تعداد یتیمان جنگ در جهان چقدر است؟
براساس تعریف یونیسف، یتیم به هر کودک زیر ۱۸ سالی که یک یا هر ۲ نفر از والدین خود را از دست داده باشد، اطلاق می‌شود؛ کودکانی که والدین خود را بر اثر جنگ از دست می‌دهند، یتیمان جنگ نامیده می‌شوند.
یونیسف اعلام کرد که تقریبا یک چهارم کودکان جهان در مناطق درگیری نظامی زندگی می‌کنند؛ در عین حال، براساس آمار‌های این آژانس سازمان ملل در سال ۲۰۱۵، بیش از ۱۴۰ میلیون کودک یتیم در جهان شناسایی شده اند که ۵۲ میلیون در آفریقا، ۱۰ میلیون در کارائیب و آمریکای لاتین، ۶۱ میلیون در آسیا و ۷.۳ میلیون در آسیای مرکزی و اروپای شرقی هستند.
در ۹۵ درصد موارد، همه یتیمان بالای پنج سال سن دارند؛ تعداد کودکان یتیم در مناطقی که تحت تاثیر جنگ قرار گرفته اند بسیار بیشتر است.
یونیسف همچنین در گزارشی اعلام کرد که تعداد کل یتیمان جنگ بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۱ افزایش یافته است؛ این روند از سال ۲۰۰۱ در جهان با سرعتی معادل ۰.۷ درصد وارد روند کاهشی شد؛ با وجود این، جنگ غزه که بیش از ۱۵ ماه است که ادامه دارد، تغییر‌های آشکاری در روند یادشده ایجاد کرده است.
از کودکانی که بر اثر جنگ یتیم می‌شوند به عنوان قربانیان خاموش جنگ‌ها نیز یاد می‌شود.
کودکان یتیم جنگ غزه
یونیسف در گزارشی تصریح کرد: تشدید جنگ در نوار غزه به طور فاجعه آمیزی بر کودکان و خانواده‌ها تاثیر می‌گذارد و کودکان با سرعت نگران کننده‌ای جان خود را از دست می‌دهند.
بر اساس برآورد‌های وزارت بهداشت فلسطین بیش از ۱۴۰۰۰ کودک کشته و هزاران نفر دیگر زخمی شده اند؛ در عین حال، تخمین زده می‌شود که ۱.۹ میلیون نفر یعنی حدود ۹ نفر از ۱۰ نفر در غزه، در داخل این منطقه آواره شده اند که بیش از نیمی از آنها کودک هستند و آب، غذا، سوخت و دارو کافی ندارند.
۴۴ درصد از بیش از ۴۵ هزار قربانی کارزار جنایت رژِم صهیونیستی علیه غزه طی بیش از یک سال گذشته کودک بودند؛ رژیم صهیونیستی در روز سال نو میلادی نیز با حمله‌های هوایی خود دست کم ۱۲ فلسطینی عمدتا زن و کودک را به شهادت رساند.
جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه که از اکتبر ۲۰۲۳ (مهر ۱۴۰۲) آغاز شده و همچنان ادامه دارد، در کنار همه تراژدی‌هایی که در این منطقه رقم زده است، سبب شده تا بیش از ۱۷ هزار کودک اهل غزه یتیم شوند.
در حالی که تعداد کودکان یتیم غزه بین ۱۷ تا ۱۸ هزار نفر ارزیابی می‌شود، بررسی‌ها نشان می‌دهند که بسیاری از آنها همه اعضای خانواده خود را از دست داده اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که از شش تخلفی که شورای امنیت در موضوع کودک در میانه جنگ شناسایی کرده است، رژیم صهیونیستی به صورت گسترده دست به این تخلف‌ها و نقض قانون‌ها زده است.
انتهای پیام/