بررسی پیامدهای حکم بازداشت دیوان بین‌المللی کیفری؛ تروریسم سازمان‌یافته رژیم صهیونیستی به پایان خط نزدیک می‌شود؟
دیوان بین‌المللی کیفری ICC، پنجشنبه گذشته حکم بازداشت بنیامین نتانیاهو و یوآف گالانت، نخست‌وزیر و وزیر جنگ پیشین رژیم صهیونیستی را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت صادر کرد؛ حکمی که از آغاز مسیر پایان دادن به بی‌کیفرمانی جنایت‌های رژیم صهیونیستی نه فقط علیه فلسطین بلکه در منطقه خبر داد.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل سه‌شنبه، هفتم آذر با انتشار بیانیه‌ای خواستار پیروی کامل کشورهای جهان از حکم دیوان بین‌المللی کیفری شدند.
این کارشناسان با بیان اینکه تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری گامی تاریخی به سوی عدالت و مسئولیت‌پذیری و امیدی برای پایان دادن به چندین دهه معافیت از مجازات و نقض جدی طولانی‌مدت قوانین بین‌المللی در سرزمین‌های اشغالی فلسطین است، تاکید کردند: فقدان پاسخگوسازی طولانی‌مدت اسرائیل، عاملی برای افزایش خشونت غیرقابل دفاع در منطقه بوده است که بر زندگی و آینده فلسطینی‌ها تاثیر می‌گذارد.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل با استقبال از تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری، بر تعهد حقوقی و اخلاقی همگانی برای رعایت قوانین بین‌المللی و مجازات جنایت‌کاران جنگی تاکید کردند و گفتند که قدرت اجرای این احکام دستگیری در اختیار دولت‌ها است؛ به گفته آن‌ها، پیروی از احکام بازداشت صادرشده، برای غلبه بر مصونیت طولانی‌مدت به نفع عاملان و پایان دادن به جنایت‌های گسترده و سنگین در اراضی اشغالی فلسطین ضروری است.
آن‌ها همچنین اعلام کردند که همه کشور‌ها موظف هستند تعهد خود را به عدالت و رعایت قوانین بین‌المللی در سطح جهانی با پرهیز از هرگونه جانبداری یا عمل براساس استاندارد‌های دوگانه نشان دهند.
صدور احکام بازداشت برای نتانیاهو و گالانت ازسوی دیوان بین‌المللی کیفری نه فقط گامی برای پایان دادن به مصونیت رژیم صهیونیستی از مجازات به دلیل ارتکاب جنایت است، بلکه زنگ هشدار را برای کشور‌هایی که این رژیم را برای ارتکاب جنایت علیه کشورهای منطقه مسلح می‌کنند، به صدا درآورده است.
با در نظر داشتن این واقعیت‌ها اکنون پرسش مهم این است که آیا صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت ازسوی دیوان بین‌المللی کیفری می‌تواند جنگ‌های رژیم صهیونیستی را متوقف کند یا خیر؛ تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری برای صدور حکم بازداشت نتانیاهو و گالانت به دلیل ارتکاب جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت در غزه، انزوای جهانی رژیم صهیونیستی را عمیق‌تر کرده است.
در عین حال، تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری در حالی که مورد انتقاد تل‌آویو و متحدانش ازجمله آمریکا است، می‌تواند راه را برای انجام تحقیقات بیشتر در مورد جنایت‌های جنگی و دامن زدن به تنش‌های دیپلماتیک ازسوی رژیم صهیونیستی هموار کند.
دیوان بین‌المللی کیفری پس از ماه‌ها تحقیق درباره جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه، به دلایل منطقی دست یافت که تاکید دارند نتانیاهو و گالانت مسئول جنایت‌های جنگی در غزه، ازجمله گرسنگی و جلوگیری از کمک‌ها و همچنین جنایت علیه بشریت در قالب ارتکاب قتل، آزارواذیت و از بین بردن امکان محافظت از غیرنظامیان هستند.
این اتهام‌ها شامل جنایت‌هایی می‌شود که از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵ مهر ۱۴۰۲) تا ۲۰ مه ۲۰۲۴ (۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳) - زمان درخواست کریم خان، دادستان ارشد دیوان بین‌المللی کیفری برای صدور حکم بازداشت - است و بازه زمانی پس از آن را شامل نمی‌شود.
رژیم صهیونیستی بیش از ۴۴ هزار فلسطینی شامل بیش از ۱۷ هزار کودک را در غزه قتل‌عام کرده است؛ این رژیم در ماه سپتامبر (شهریور) با اقدام جنایت‌کارانه انفجار پیجر‌ها جرقه جنگ علیه لبنان را زد و پس از آن تهاجم زمینی به این کشور را آغاز کرد؛ رژیم صهیونیستی از زمان آغاز جنگ در غزه تاکنون، بیش از ۳ هزار و ۶۰۰ نفر را در لبنان به شهادت رسانده است.
گروه‌های حقوق بشری مختلف و متعددی در سراسر جهان و حتی در اراضی اشغالی، جنایت‌های جنگی بالقوه، از جمله حمله‌های مکرر به کارکنان پزشکی، نیرو‌های ماموریت سازمان ملل یونیفل و غیرنظامیان، را مستند کرده‌اند.
رژیم صهیونیستی با وجود اعتراض‌های گسترده بین‌المللی به جنایت‌کاری‌هایش در غزه طی یک سال گذشته همچنان به حمله‌های خود به این منطقه ادامه داد و همین امر سبب شده است تا تاثیر حکم صادرشده ازسوی دیوان بین‌المللی کیفری علیه نتانیاهو و گالانت با پرسش‌هایی مواجه شود.
- بیشتر بخوانید:
- آنچه باید درباره روند قانونی پرونده مقام‌های رژیم صهیونیستی در لاهه بدانیم
- تصمیم تاریخی دیوان بین‌المللی کیفری
پیش از دادن هرگونه پاسخی به پرسش یادشده باید به این موارد توجه داشت:
- اعلام آمادگی کشورهای اروپایی برای اجرای حکم صادرشده ازسوی دیوان بین‌المللی کیفری، احتمالا به کاهش حمایت‌های مالی و نظامی آن‌ها از رژیم صهیونیستی منجر خواهد شد.
- حکم دیوان بین‌المللی کیفری علیه نخست‌وزیر و وزیر جنگ پیشین رژیم صهیونیستی، این رژیم را از درون با فشار‌های داخلی مواجه می‌کند که به تدریج ساکنان اراضی اشغالی را درباره قانونی بودن اقدام‌های رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی دچار تردیدهای جدی می‌کند.
- حکم دیوان بین‌المللی کیفری برای بازداشت نتانیاهو و گالانت می‌تواند تلاش‌های جهانی را برای افشای جنایت‌های جنگی بیشتر رژیم صهیونیستی تقویت کند؛ ضمن اینکه بستر ایجاد چالش‌های حقوقی علیه اشغالگری چند دهه‌ای را برای فلسطینی‌ها هموار می‌کند.
- انتقاد‌های جهانی از نقض قوانین و مقررات بین‌المللی ازسوی رژیم صهیونیستی درپی حکم صادرشده ازسوی دیوان بین‌المللی کیفری افزایش می‌یابد.
- موضع‌گیری متفاوت اروپایی‌ها با آمریکا در واکنش به حکم دیوان بین‌المللی کیفری به معنای بروز شکاف جدی در میان حامیان رژیم صهیونیستی است؛ این شکاف می‌تواند هزینه قابل توجهی را بر آمریکا تحمیل کند.
با در نظر داشتن همه گزاره‌های یادشده، نتیجه‌گیری محتمل این است که شرایط رژیم صهیونیستی برای ادامه جنگ‌ها و تجاوزکاری‌هایش در منطقه دشوار شده است، زیرا هم از شدت حمایت‌ها از این رژیم کاسته شده و هم شریان تسلیحات غربی به اراضی اشغالی با انسداد‌های قانونی مواجه شده است.
توقف تجاوز رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان با فاصله یک هفته‌ای پس از صدور حکم دیوان بین‌المللی علیه نتانیاهو و گالانت، اگرچه نتیجه مولفه‌ها و عوامل متعدد مربوط به دیپلماسی و میدان جنگ است، اما جدای از واقعیت فشار بر رژیم صهیونیستی نیست.
تروریسم سازمان‌یافته رژیم صهیونیستی اکنون با سد مخالفت دیوان بین‌المللی کیفری مواجه شده است؛ موضوعی که آمریکا و رژیم صهیونیستی را به‌عنوان بازیگرانی که طی یک روز امضای خود از اساسنامه دیوان پس گرفتند، دچار هراس می‌کند.
رژیم صهیونیستی و آمریکا به‌عنوان متحد اصلی آن، علاوه بر مواجهه حاضر با حکم دیوان بین‌المللی کیفری، سپتامبر آینده (شهریور ۱۴۰۴) شاهد پایان یافتن مهلت سازمان ملل برای توقف اشغال کرانه باختری و قدس شرقی اشغالی ازسوی رژیم صهیونیستی خواهند بود؛ در عین حال، دیوان بین‌المللی دادگستری ICJ به‌عنوان نهاد قضایی عالی سازمان ملل، پرونده شکایت آفریقای جنوبی از رژیم صهیونیستی به اتهام نسل‌کشی را در دست رسیدگی دارد، اگرچه این روند برای تصمیم‌گیری احتمالا چندین سال دیگر طول خواهد کشید.
مایکل لینک، گزارشگر سابق سازمان ملل در مورد وضعیت حقوق بشر گفت: من فکر می‌کنم که ما به سوی یک رویارویی مهم در مورد حقوق بین‌الملل بین آمریکا و بقیه جهان پیش می‌رویم؛ اتحاد آمریکا با اسرائیل چهره واشنگتن را برای بقیه جهان لکه‌دار کرده است.
وی ضمن تحسین حکم صادرشده ازسوی دیوان بین‌المللی کیفری علیه نتانیاهو و گالانت، گفت: این اقدام شکل نادری از پاسخگویی به جنایت‌هایی است که اسرائیل علیه غزه و با اشغال سرزمین‌های فلسطینی از سال ۱۹۶۷ انجام داد، اما از سوی جامعه بین‌المللی نادیده گرفته شدند.
گزارشگر سابق سازمان ملل در موضوع حقوق بشر، همچنین اعلام کرد: هم دیوان بین‌المللی دادگستری و هم دیوان بین‌المللی کیفری برای پیگیری پرونده‌ای علیه مقام‌های آمریکایی به دلیل کمک به جنایت‌های اسرائیل دلایل قانونی دارند، اما به دلیل محدودیت منابع قضایی، طرح چنین اتهام‌هایی تقریبا ناممکن شده است.
انتهای پیام/